7
Nɨbi bɨ rɨmnap kalɨp manö kub hag gagmim
(Luk 6:37-38,41-42)
“Hon nɨbi bɨ aij a gɨmim, nɨbi bɨ rɨmnap kalɨp gasɨ naij nɨŋnabim u, manö anɨbu ado gɨ kale ke aunab. * Anɨb u, nɨŋ aij gɨmim. Kale nɨbi bɨ rɨmnap kalɨp gɨnabim rö, God kalöp pen gɨnab. Kale nɨbi bɨ rɨmnap nɨŋmim manö kub hag gɨnabim rö, God kalöp u rö nöp manö kub hag gɨnab. * Mab po amgö kale pak harɨ göl mɨdöp u, nɨhön gɨnɨg mab po anɨbu nan yɨharɨŋ a gɨmim, namam nan acɨp amgö nɨpe mɨdöp u nɨŋmim hagpim? 4-5 Ne bɨ manö piral hagep bɨ. Mab po amgö kale pak harɨ göl mɨdöp u nöd ud yumim, amgö nɨŋ aij gɨmim, namam nan acɨp amgö nɨp mɨdöp u nɨp, ‘Ud yuɨn’ a gɨmim hagmim. God nan uɫ nɨpe gau, kain hapeb gau kalɨp ñagmim. Kɨbap mɨƚep gau, kaj gau mɨdöp, a gɨmim ud yuagmim. Pen nɨhön gɨnɨg: ud yunabim, kale abö jö ma jö gɨ yuöm, ado gɨ apöm kalöp haunaböl.
Hon aigöl gun bɨ kub nɨp sabe gun?
(Luk 11:9-13)
“Nan nɨhön mɨdagainɨm u, God nɨp hag nɨŋbe kalöp ñɨnab. Pen nan rɨmnap uƚhai nɨŋnabim u, udnabim. Hanɨp ajöŋ hiɨk, a gɨmim, pak gu gɨpe, kalöp ajöŋ u hiɨknab. * Pen nɨhön gɨnɨg: nɨbi bɨ God nɨp hag nɨŋnaböl u, hag nɨŋnaböl rö nöp gɨnab. Nan uƚhai nɨŋnaböl u kalɨp yamnab. Pen, ajöŋ u hiɨk, a göm, pak gu gu gɨlö, hagnaböl rö nɨŋöm hiɨknab. *
“Kale bɨ nap gau, ñɨ pai kale ap maj ap ñɨ a gö, kale kabö ñɨnabim? 10 Aka pen, kabsaƚ ap ñɨ a gö, haiŋo ap ñɨnabimŋ U anɨg gagnabim. 11 Kale nɨbi bɨ aij wasö u pen ñɨ pai kale gau, nan aij gau nöp ñɨnabim. Nap kale kumi kabö adö laŋ bɨ aij yabɨƚ u, piral gagnab; kale hag nɨŋnabim u, nɨpe kalöp nan aij ñɨnab. *
12 “Pen kale ke, hanɨp adö u gɨlaŋ, adö u gaglaŋ, a gɨmim nɨŋbim, adö u nöp nɨbi bɨ gau kalɨp gɨmim. Mosɨs God lo manö udöm kalɨ kƚiñ rɨka manö u abe, bɨ God manö hagep kalɨ kƚiñ rɨkla manö u abe, iƚ me anɨbu. *
Adan pro, adan majö
(Luk 13:24)
13-14 “Mab ke yaŋ adan kub u waiö nɨŋöm am aij gɨpal. Nɨbi bɨ iru nöp mɨgan anɨbu arbal. Anɨb u, kale nɨŋ aij gɨmim, pör mɨdep adan pro u udmim armim. Adan pro anɨbu uɫham arnaböl. Nɨbi bɨ añɨ añɨ nöp, adan pro mɨlö anɨbu kƚö göm uƚhai nɨŋöm arnaböl.
Piral hagnaböl, nɨŋ aij gɨmim
(Luk 6:43-46)
15 “Pen nɨbi bɨ God manö hagabun a göm piral hagpal gau, kaj sipsip hain aij rö halu löm aunaböl u pen apöm mɨdöl gɨ, kain hapeb nɨbi bɨ hau löp rö u kalöp gɨnaböl. Anɨb u, nɨŋ aij gɨmim. * 16 Nɨbi bɨ mɨd aij gɨpal rö halu löm aunaböl u pen kale nan si nan naij gɨnaböl rö nɨŋmim, kalɨp nɨŋ aij gɨnabim. Kale nɨŋbim, nagɨ yɨharɨŋ kalɨ kalɨ halö gau magö ñɨŋeb u pɨlö gu ñɨŋagnabim. * 17-18 Mab gau u rö nöp gɨnab. Mab magö ñɨŋeb ur gau, mab magö ñɨŋagep pɨlagnab. Pen mab magö ñɨŋagep ur gau, magö ñɨŋeb pɨlagnab. 19 Pen mab magö aij pɨlagnab gau, rɨb gɨ dö gɨ dam mab inab u yunaböl. * 20 Anɨb u, nɨbi bɨ gau nagɨ gɨnaböl adö u nɨŋmim, nɨbi bɨ gau aij, nɨbi bɨ gau naij a gɨmim nɨŋnabim. *
Jisas “Yad kale nɨŋagmɨdin,” a gɨnab
(Luk 13:25-27)
21 “Nɨbi bɨ yɨp, ‘Bɨ Kub hon!’ ‘Bɨ Kub hon!’ a gɨpal gau magöŋhalö, God kalɨp udöm abad mɨdeinab, a gɨ gasɨ u nɨŋagmim. Bapi yad kumi kabö adö laŋ mɨdöp u hagöp rö gɨpal nɨbi bɨ gau nöp kalɨp udöm kumi kabö adö laŋ au abad mɨdeinab. * 22 God nɨbi bɨ manö kub hagnab ñɨn u, nɨbi bɨ iru nöp yɨp hagnaböl, ‘Bɨ Kub, hon nɨbi bɨ ne nöp. Hib ne nöp hagun, manö ne hag ñɨno. Hib ne nöp hagun, nan nɨbi bɨ kɨjaki abaŋ ala gau hag yuno. Hib ne nöp hagun, nan gagep rö gau iru nöp gɨno,’ a gɨnaböl. 23 Yɨp anɨg hagnaböl u pen yad kalɨp hagnabin, ‘Yad kale nɨŋagmɨdin; kale gɨ naij nöp gɨpim, ke gau arim!’ a gɨnabin. *
Bɨ mɨhöp ram mɨhöp gɨlö
(Luk 6:47-49)
24-25 “Bɨ gasɨ nɨŋeb yabɨƚ ap, ram nɨpe u gɨnɨg, kabö adö laŋ gɨnab. Hainö hadal kub apöm, möŋ kub alöm, ñɨg uƚ apöm gɨnab u pen ram nɨpe kabö adö laŋ gɨ pɨdöŋ gɨnab u, pa jö ma jö gɨ ud aragnab. Anɨb u rö me, nɨbi bɨ manö yɨp nɨŋöm, nɨŋ udöm, hagpin rö gɨnaböl gau.
26-27 “Pen bɨ gasɨ nɨŋ aij gagnab ap, ram nɨpe u gɨnɨg, mɨnöŋ kabö kuƚup adö au gɨnab. Hainö hadal kub apöm, möŋ kub alöm, ñɨg uƚ apöm, ram nɨpe u böŋ nöp pa jö ma jö gɨ ud arnab. Anɨb u rö me, nɨbi bɨ manö yad nɨŋöm hagpin rö gagnaböl gau,” a ga.
28-29 Jisas manö anɨbu hag hakö nɨŋöl gɨ, nɨbi bɨ iru nöp ap mɨdeila gau nɨŋöm hagla, “God lo manö hag ñeb bɨ hon gau manö hagpal rö hagagöp; nɨpe bɨ manö nɨŋ aij yabɨƚ göm hagöp,” a göm, aiö yabɨƚ gɨla. *
* 7:1 Ro 2:1; 1Ko 4:5; Jem 4:11-12 * 7:2 Mak 4:24 * 7:7 Mak 11:24; Jon 14:13; 15:7; 16:23-24 * 7:8 1Jn 3:22; 5:14-15 * 7:11 Jem 1:17 * 7:12 Mad 22:39-40; Luk 6:31; Ro 13:8-10 * 7:15 Mad 24:24; Ap 20:29; 2Pi 2:1 * 7:16 Gal 5:19-22; Jem 3:12 * 7:19 Mad 3:10; Luk 3:9; Jon 15:6 * 7:20 Mad 12:33 * 7:21 Luk 6:46; Jem 1:25 * 7:23 Sam 6:8; 2Di 2:19 * 7:28-29 Mak 1:22; Luk 4:32