4
Satan Jisasɨŋ mɨŋamɨŋgɨrɨman vata andɨmi
(Mak 1.12-13 naŋga, Luk 4.1-13)
+Kandɨtɨwɨmi hañɨ Gotɨndu Mavɨñɨŋi Jisasɨŋ, pɨrɨvɨsa kru manɨman upɨvu nuŋ Satan mɨŋamɨŋgɨrɨmandɨ vata tɨmbuta umi. +Kamatɨhi Jisas 40 hɨvɨ itɨhañata inayɨ kɨvɨyɨ mañɨmat avɨharɨm kɨyɨmi. +Kamatɨhi Satan pata Jisasɨrɨm nɨmavami, Kandɨ na Gotɨndu Ñɨŋitiŋgata tɨmba muŋgɨmuŋgɨ nɨŋɨnɨŋ ambɨna mavatɨmba yɨvurahamu, vami. +Kamavahira Jisas nuŋ nɨmavami, Gotɨndu aŋgwɨmɨkɨyɨ kuyu nɨmata kɨyɨ, krunavundi ñañayɨ taya maŋgɨndu. Hara Gotɨndu kuyu mɨŋata mavɨñɨ tamata mɨŋa tɨkatɨkatɨhana handa sɨha kɨyɨhana, vami. Kamavahi Satan Jisasɨŋ tɨmbuta Gotɨndu pɨhu aru Jerusalem uta, Gotɨŋ kɨrañɨŋguhu tavɨ hañɨndu upɨyɨndu tapa kɨmbandɨkatɨkayɨ tamami. +Kamata Satan yahata Jisasɨŋ nɨmavami, Gotɨndu aŋgwɨmɨkɨyɨ ambami, Got nuŋandɨ kutɨkara haŋɨnɨŋ sɨmbɨti pata kumandamata naŋ mɨŋahandata kavuta urɨmandɨyu. Kamatu tɨmba muyɨputak ndahara nandɨ tanda ha mandarahandɨrɨmandɨ, vamba ambami. Harɨm na Gotɨndu Ñɨŋitiŋgata, kumbɨtɨhuta mɨŋgu, vami. +Kamavahi Jisas nɨmavami, Hara Gotɨndu aŋgwɨmɨkɨyɨ kuyu nɨmata ndahara kɨyɨ. Got nandɨ Aru nɨmandu tɨkatɨkarɨm mamɨŋa mɨŋga, vami. Jisas kamavahi, sɨhinda Satan nuŋ tɨmbuta apu kɨmbandɨkatɨkayɨ yahumi. Kamata nuŋ pɨrɨ nɨñɨndu pɨrɨvɨsa sɨhanaŋga tɨkatɨka haŋɨnɨŋ, naŋga nurɨŋandɨ muhɨmɨmuhɨm avivi kɨyɨmi haŋɨnɨŋ isɨhuramami. Kamata Jisasɨŋ nɨmavami, Tanda mɨkwɨmɨkwɨnɨta yandɨ ñɨmbi tɨhuyaha. Kamatɨna naŋ muhɨmɨmuhɨm kanɨŋɨnɨŋ ŋgurɨman, vami. 10  +Satan kamavahi Jisas nuŋ nɨmavami, Satan, mikitamata uhu. Gotɨndu aŋgwɨmɨkɨyɨ nɨmavami, Got nandɨ Aru nɨmandu tɨwɨyɨ taya kɨñɨ. Kamata nuŋandɨ ñɨmbi tɨhuyahata, nuŋandɨ sɨmbɨra taya mɨŋa, vami. 11  +Jisas kamavahi Satan mitata uhihi Gotɨndu kutɨkara haŋɨnɨŋ pata nuŋ ŋguramamu.
Jisas nuŋandɨ kimaŋgima sɨmbɨra Galili mɨŋami
(Mak 1.14-15 naŋga, Luk 4.14-15)
12  +Jisas, Jonɨŋ mɨŋata kru ñamba vana andɨhu tamandu upɨyɨ tamasɨyu vahu, kuyuhɨnzɨ indarɨta pɨrɨvɨsa Galili umi. 13  +Kamata pɨhu Nasaret mitata pɨhu Kaperneam umi. Pɨhu Kaperneam kandɨha indu Galilindu tɨvɨyɨ kɨyɨmi. Krunzapa Sebulun naŋga krunzapa Naptalindu pɨrɨvɨsayɨ kɨyɨmi.* 14-16  +Kuha Got ambahi kru Gotɨndu kuyu mɨŋata ambavaravara Aisaia ambami, Krunzapa Sebulunɨndu pɨrɨvɨsa naŋga krunzapa Naptalindu pɨrɨvɨsa kandɨha kwɨmbɨvat aru añakɨŋgukuyɨrɨm uhuhu tɨvɨyɨ kɨndi. Pɨrɨvɨsa kandɨha kuku Jordan timukari pɨrɨvɨsa Galili kɨndi. Pɨrɨvɨsa Galili kandɨhañɨ krunavundi sambɨ muvundumuvundu ŋɨnɨŋ kɨndu. Krunavundi kɨvɨmɨŋgwɨyɨ kuyu haŋɨnɨŋ sɨña ŋgayu. Naŋga krunavundi kɨmuhɨmurɨm pɨŋituta kɨvɨmɨŋgwɨyɨ kuyu haŋɨnɨŋ, nurɨŋɨrɨm sɨña yɨvurahi, vamba Aisaia ambami. Jisas uta kandɨhambu kɨndaŋgɨnda kuyu ŋguhi, Aisaia ambami kuyu ha kandɨsɨkwɨsɨkwɨ yɨvurahami.
Jisas kuyu avi ambavarata kandi mɨŋavindamami
(Sapta 4.17—9.34)
Jisas asa mɨŋandu ŋɨnɨŋ arɨkita arɨkita vatɨŋ uraramami
(Mak 1.16-20 naŋga, Luk 5.1-11)
17  +Kandɨhɨrɨvɨ haŋu nda kɨta Jisas kimaŋgima sɨmbɨra mɨŋata krunavundiŋ nɨmavamba ambavarami, Gotɨndu tɨwɨyɨ kɨyɨhɨyɨha arɨñɨ payɨ. Harɨm ñamba vanavana andɨndara haŋɨnɨŋ mitata mavɨŋgimɨrumara, vami. 18 Jisas indu Galili tɨvɨñɨndɨvɨñɨ ndaya umi. Uta kru nɨŋusi nɨŋuraŋ ŋgahi nurɨŋandɨ kamahayɨ ha indu hañɨ kavarata kɨyɨmu. Nɨŋusi Saimon, mu ñɨmbi hambu Pita, nɨŋura Andru. Arɨkimbat asa sɨmbɨra tɨmbahɨrɨsɨrɨm mɨŋandu ŋɨnɨŋ. 19  +Kamata arɨkimbatɨrɨm Jisas uraramata nɨmavami, Avayɨmara, pata yi naŋga kɨndɨtɨra asa mɨŋandara maña narɨŋ krunavundiŋ mɨŋamɨŋarɨm ambaramɨtɨn ŋgamara, vami. 20  +Kamavahi arɨkimbat sarɨwayɨŋandi nurɨŋandɨ kamahayɨ haŋɨnɨŋ mitata Jisas naŋga umu. 21 Kamata Jisas uhandata, nɨŋusi nɨŋura, Sebedindu ñɨŋisɨm, Jems naŋga Jonɨŋ ŋgami. Nurɨŋandɨ kamahayɨ haŋɨnɨŋ kundɨrahu sɨvirɨta kupik hɨmba hañɨ, nɨŋuva Sebedi nin kɨyɨmu. Kamatɨhuhu Jisas pata arɨkimbatɨŋ uraramami. 22 Kamatɨhi sɨkwɨ nda nurɨŋandɨ kupik ha naŋga nɨŋuvaŋ mitata arɨkimbat Jisas naŋga umu.
Jisas kuyu ambavarata kandi mɨŋavindamami
(Luk 6.17-19)
23  +Jisas pɨrɨvɨsa Galilindu muvumuvu kɨndami. Kamatɨndɨ nurɨŋandɨ Got naŋga kuyundavaravara tavɨyɨ indɨhundɨhu krunavundiŋ ambaramandi. Gotɨndu tɨwɨyɨ kɨyɨhɨyɨndu kuyu avivi ambavarambara, muhɨmɨmuhɨm kandi naŋga muhɨmɨmuhɨm andɨhi krunavundindu kwɨrandɨ ñambatɨmi haŋɨnɨŋ mɨŋavindamami. 24  +Kamatɨhi nuŋambirɨm pɨrɨvɨsa Siriandu sɨhanaŋga ambavarata mɨtumu. Kamataharɨm krunavundi kru sɨhanaŋga muhɨmɨmuhɨm kandi nurɨŋ pɨsiŋgarahi kañɨnda aru kavumu haŋɨnɨŋ, sundɨ ñamba naŋga haŋɨnɨŋ, kru kandi andɨhi mɨŋgata yɨvuta nanaŋgarahu kuma tanda tɨkatɨkatɨndi haŋɨnɨŋ, naŋga punzɨ kɨmuhɨmu haŋɨnɨŋ Jisas kɨyɨmiyɨ tɨmbuta payɨmu. Kamatɨhu sundɨ ñamba haŋɨnɨŋ pɨŋguvarambara, kandi naŋga haŋɨnɨŋ mɨŋavindamami. 25  +Kamatɨhi krunavundi sambɨ pɨrɨvɨsa Galili hati, pɨrɨvɨsa Dekapolis hati, pɨhu Jerusalem hati, pɨrɨvɨsa Judia hati, naŋga pɨrɨvɨsa kuku Jordan timukari hati ndahara nu naŋga kɨndandu.
+ 4:1 Mk 1.12-13 naŋga, Lu 4.1-13 naŋga, Hi 2.18 naŋga, 4.15 + 4:2 Kis 34.28 naŋga, 1 Kin 19.8 + 4:3 Jo 6.30-31 + 4:4 Lo 8.3 + 4:6 Sng 91.11-12 naŋga, Jo 7.3-4 + 4:7 Lo 6.16 + 4:10 Lo 6.13 naŋga, 10.20 naŋga, Jos 24.14 + 4:11 Hi 1.6 naŋga, 1.14 + 4:12 Mt 14.3 naŋga, Mk 1.14 naŋga, 6.17 naŋga, Lu 3.19-20 naŋga, Jo 4.43 + 4:13 Jo 2.12 * 4:13 Kuha Israel hatindu krunzapa arɨkita, krunzapa Sebulun naŋga krunzapa Naptali, indu Galili arɨñɨ mɨnzɨmu. Hara Jisas kɨyɨmi hɨrɨvɨyɨ nurɨŋandɨ pɨrɨvɨsa haŋandɨhin pɨrɨvɨsa Galili kɨyɨmi. + 4:14-16 Ais 9.1-2 naŋga, 42.7 naŋga, Lu 2.32 + 4:17 Mt 3.2 naŋga, 10.7 naŋga, Mk 1.14-15 + 4:19 Mt 13.47 naŋga, Lu 5.1-11 + 4:20 Mt 19.27 naŋga, Mk 10.28 naŋga, Lu 18.28 + 4:23 Mt 9.35 naŋga, Mk 1.39 naŋga, Lu 4.15 naŋga, 4.44 naŋga, Sɨ 10.38 + 4:24 Mk 6.55 + 4:25 Mk 3.7-8