Magtubu to Jé lê bay jé to Luk li
Kwôlo kôl kwôli magtubu to Luk li hen
Magtubu to Jé lê bay jé na, na magtubu to jôgiɲ wôô to Luk li. Bô to tumô a to na Kwôlo Dôri hen na, ôbi na kôl na kwôli aŋga Jésu na li kiriɲa ôbi na baɲ sa terare a nà mera. Ayiɲ tôri sa ayê wo Emen ayri hôriɲ derômaraŋ a (Sapitre 1: 11) men, merê wo ôbi mô perê bay tôri a hen ba, yi gay niɲ. Wôsa bay gili naɲ tirji na iyôŋ ré niɲ.
Na hen iyôŋ a, magtubu Jé lê bay jé ré kôl wô ɗé tô daɲare to bay ayê bôô hen. Jésu mô perêrji a naɲ tini to li jé bô bay ayê bôô a hen. Ôbi kôl kwôli daɲare to bay ayê bôô ka na Jubɲê hen (naɲ *ôbi jé Piyêr) Jérusalêm a men, ɓiɲé ka na Jubɲê ré ka Antiyôk a men, Kworênt a men, Pilip a a men. Kwôli kergare toɲ ulê béré to *ôbi jé Pol men, gusiɲ to daɲare hende to kôrbi hende to hen men, kwôli ɲanê wo bay ayê bôô bay ka hen ɲan kwôlê woji bi wo hen naɲ néé wo Tini Kelma men hen.
Luk dêŋse magtubu kwône dema, ré liɲ magtubu to Jé lê bay jé hen tô. Perê magtubu hende to ôbi dêŋse hen na, tori toɲ yiri to ôbi li sa pôn pôn hen. Kiriɲa ôbi kôl kwôli kergare toji to bay hena Trowas wô erê Pilip a hen na, ôbi ôm nini nini gel wo ôbi ré ya men (Sapitre 16:10-40), kergare toji hende to hen ôriɲ naɲ ci kwôy biɲ Jérusalêm, aɲ na ya hende to hen a, bay ré ɓu Pol (Sapitre 20: 5 - 21: 18) men, hena wo bay hena Sésaré wô erê Rôm aɲ Pol li elê wôô ya hen, dema bay ré jô kwôlê sari a tô (Sapitre 27-28).
Aŋga tumô ba, Luk kôl kwôli soderé wo ɗiré soderé magtubu tori hende to hen tôŋ (Sapitre 1:8) men, kwôli ɗé tô daɲare to bay ayê bôô Jérusalêm a cêgi ayê wo Emen ay Jésu hôriɲ derômaraŋ a hen (Sapitre 1:1 - 8: 3) men, kwôli béré Kwôlo Dôri wo ôm gôriɲ sa iyére (Sapitre 8: 4 - 12: 25) men, ôm perê ɓiɲé ka kibi cér Méditérané men, ôm kwôy biɲ Rôm iyére to dami to bô emê wo sa terare a nà (Sapitre 13 - 28: 31).
Béré Kwôlo Dôri bi wo hen, ôm naɲ kiriɲ kiriɲ sa terare a nà ná sa kibi derê kwôlê wo bay jé men, kwôli kelêrji tumô ɓiɲé a a men. Kwôli Jésu wo bay dô biɲ ɓiɲé kêm hen na, (Jubɲê men, ɓiɲé ka na Jubɲê ré hen men) na, Jésu bi wo na mô sa iyé Palistin a hen. Tunu toɲ hendi bô bôrê yêge sa Jésu biɲ tôri kwôy kwôy men, sa kwôli kelêri men, sa jé lêri a men.
Kwôli aŋga kôliɲ bô magtubu to Jé lê bay jé a nà ná, na kwôli aŋga églis to naɲ elê bi wo kêm hen ré lê: Ulê béré Kwôlo Dôri wo Jésu Krist biɲ gawrê sa terare a na kêm.
1
Jésu kôl kwôli Tunu toɲ hendi bô bôrê to Ibari ré joɲ
(Lk 1: 1-4)
Dami wuɲê Téwpil, bô magtubu tiɲê to tumô to na en li hen na, na en kôl kwôli aŋga Jésu na li men, kwôlo ôbi na geliɲ ɓiɲé a men. Kwôli are bay ka en kôlem kwôliji hen na, na kiriɲa ôbi na ayiɲ tô jé wori hen. 2-3 Kwôy wulê wo Emen ayri hôriɲ derômaraŋ a. Pa dema Emen ré ayri hôriɲ derômaraŋ a tô na, cêgi temayri a na, na bay jé bay ka ôbi na tôrji hen a, ôbi ré si sarji a tumô têê kwône naɲ yiri na iyôŋ kwôy wulê tôre pôrbu aɲ gelji wo ré na ɗôbi a ré jê sé kamɲê hen men, kôlji kwôli *emê iyére to Emen a men. Ôbi na geliɲ bay jé ka ôbi na tôrji hen, tôô tori hende to hen naɲ néé wo Tunu toɲ hendi bô bôrê.
Jésu kôlji kwôli Tunu toɲ hendi bô bôrê to Emen ré joɲ biji
Wulê wo pôni ôbi mô ôm emê naɲ ci, menba, ôbi kôlji iyôŋ ba: «Merêŋge Jérusalêm a nà kwôy ken gem aŋga Iban na genge ɗiré béŋge aɲ na en kelêŋge kwôliji hen, ɗiba, ken ô aɲê ré tô. Wôsa Ja ba, na liɲ ɓiɲé batêm na naɲ kam niɲba, era baa tumô a hen na, na naɲ Tunu toɲ hendi bô bôrê a Emen ré lêŋge kenbay batêm niɲ.»
Jésu ɗay ô derômaraŋ a
Kiriɲa bay tô Jésu môrji naɲ ɗi baa ya tô menba, bay eŋgereri iyôŋ ba: «Kelma, na wulê bi wo hen a jeré hô biɲ kam *Israyêl kenare toji hôriɲ hen ba?»
Menba, ôbi uwôlji sara kôl iyôŋ ba: «Kwôlo gengiɲ sa wulê naɲ tayi kwôlo ken eŋgeren hen na, dôlêŋge kenbay ré, niɲba, na Iban a gengé naɲ bô geyé wori. Niɲba, kenbay ba, ka sa uɲé néé kiriɲa Tunu toɲ hendi bô bôrê a herbo sarŋge a dema kené yé bay derê kwôlen Jérusalêm a men, Judé a men, Samari men, gôriɲ kiriɲ kêm sa terare a nà a men tô.»
Kiriɲa ôbi kôlji hen iyôŋ kô niɲ menba, Emen biri ɗay tirji a hen bô kiriɲ ka geri a ô derômaraŋ a.
10 Kiriɲa bay ɗebu bô derômaraŋ ɗéɲ kiriɲ ka Jésu ôriɲ ya hen baa ya tô, menba, gawrê wôô ka tôbe bargay ka bôri soji ɗibiji kwarji a. 11 Aɲ kôlji iyôŋ ba: «Ken gawrê ka Galilé, wô mi a kené ɗebe bô derômaraŋ hen iyôŋ ba? Jésu bi wo Emen biri ɗay ô derômaraŋ a aɲ ken ɗebu bô hen na, herari kôba, a yé môɲ ôbi wo ken gili ôriɲ derômaraŋ a hen iyôŋ têj têj.»
Bay dô gawra pôn gasiɲ hôlmê Judas
12 Bay tô Jésu hena sa Keram wo Olibiyé heraji Jérusalêm a, hena ya erê Jérusalêm a na, na kilomêter pôn. 13 Kiriɲa bay hena sa keram heraji uwo menba, bay ɗay bô iyére to tayi to bay dayriɲ ya gaŋ gaŋ hen. Kamaŋ ka ɗay ô bô iyére hende to hen a na: Piyêr, Ja, *Jak, André, Pilip, Tomas, Bartélémi, Matiyé, Jak kema Alpé, Simô woɲ kema iyére hen naɲ Jud woɲ kema Jak hen. 14 Bay kôliɲ kaɲniji aɲ daɲji ta ta wô uwôlê Emen naɲ bôô pôn aɲ yébé ka pôni men, si Mari toɲ yoo Jésu men, yênêri a men naɲ ci ya men.
15 Wulê sem cêgê menba, bay ayê bôô arew naɲ tôre wôô daɲji menba, Piyêr hena ɗebu ta perêrji a wô kelê kwôlê. 16 Ôbi kôl iyôŋ ba: «Yênên, kwôlo magtubu to Emen na kôl aɲ Tini na yêge sari ca tumô yeŋ biɲ Dabid aɲ ôbi na kôl kwôli Judas wo ré sa derê tumô bay ɓeré Jésu hen na, ariri ré liɲ niɲ. 17 Judas Iskariyôt bi wo hen na, na na kwoni aɲ na uwoɲ jé môɲ kwo nini li hen iyôŋ men.»
18 (Na naɲ lari kwôbe bi wo ôbi na uwôɲ hen a ôbi na ré keliɲ yagê menba, na sa kuriɲ aɲ bôri waɲ aɲ kworɲéri ɓegiɲ kêm aɲ. 19 Ɓiɲé ka Jérusalêm kêm toy kwôli aŋga sa sa Juda a hen. Na ôbi á, bay ré uwôge yagê bi wo Hakeldama hen, bôri na «yagê woɲ kwôbe.»)
20 «Ôbi a, bay ré li bô magtubu toɲ kurôŋ kôl iyôŋ ba:
‹Bi bô iyére tori yi seŋge
men, bi kwôni mô bô ré men+.›
Men, hô liɲ kôl iyôŋ ba:
‹Bi kwôni wo ɗaŋgi ré gaseri kini jé wori a a men+.›
21-22 Bi kwôni wo ɗaŋgi era sa jôgiɲ naɲ na sa derê kwôli jê sé wo Kelma Jésu. Bi na kwôni wo na ô naɲ na wulê kêm wo Kelma Jésu na ô naɲ na naɲ kiriɲ kiriɲ hen, ayiɲ tôri sa batêm to Ja na liri a kwôy wulê wo Emen ayri perêrna ôriɲ derômaraŋ a hen.»
23 Menba, bay tô ɓiɲé wôô ɗi tumôrji a bay a na si Josêp wo ɓiɲé uwôgeri Barsabas men, Justus men hen men, Matiyas a men.
24 Menba, bay ayê bôô kêm uwôl Emen kôl iyôŋ ba: «Kelma, jôbi wo ju hôn bô gawrê pôn pôn kêm hen na, geléni kwôni wo ju dôri perê kamaŋ bay ka wôô hen, 25 bi ré yi *ôbi jé hôlmê Judas wo na ay jé wori ɗéɲ aɲ ôriɲ kiriɲ kaɲ mênê ka na yi gengiɲ sari hen.»
26 Menba, bay pool hiniji ta aɲ bay ay pôn perê menba, na Matiyas a bay ré ayri jôgiɲ naɲ bay jé ka môj kibi pôn hen.
+ 1:20 Kurôŋ kibé 69: 26 + 1:20 Kurôŋ kibé 109: 8