4
Gwosoy kwôlo gengiɲ sa ôbi cé
(Mt 13: 1-9, Lk 8: 4-8)
1 Jésu hô ay tô geliɲ ɓiɲé are kibi cér wo Galilé. Kwônê ɓiɲé era sa daɲ ligiri a, aɲ li wo ôbi ɗay mô bô bato wo yi bô cér a hen, aɲ tô kwônê ɓiɲé ka ba hen ɗibiji terare a ɗa kwa cér a.
2 Jésu geliɲ kwônê ɓiɲé are ɗé ɗé naɲ gwosoy kwôlê gay gay. Ôbi kôlji iyôŋ ba:
3 «Toyéŋge, sa to pôni gawra wo pôni si ô wô wusé kaw bô yagê wori a.
4 Kiriɲa ôbi wuse kaw bay ka hen iyôŋ na, kwa ka pôni heriɲ bêŋgê geré aɲ ciré sa gôl ôm.
5 Kwa ka pôni heriɲ kiriɲ kaɲ jerew a niɲba, terare to wurôbi to hanêre ré ôriɲ tôŋ ba naɲ. Menba, bay si lew haji,
6 niɲba, kiriɲa tare jôriɲ, menba, jubu gaɲ aɲ kaw bay ka ré heriɲ kiriɲ kaɲ jerew a hen na, ma wôsa hanêrji ô kelaŋ né.
7 Kwa ka pôni heriɲ perê gesem a. Kiriɲa bay si, menba, gesem bi wo hen yêrji aɲ sarji si ré.
8 Kwa ka pôni heriɲ terare to dôri a aɲ si dô men, ɗebe dô men, yê dô a men. Sa ka pôni gusiɲniji ô tôre subu, ka pôni tôre jii men, ka pôni ô arew men.»
9 Menba, Jésu kôl iyôŋ ba: «Kwôni wo mari ya wô toyiɲ kwôlê bi wo hen ba, bi toy.»
Wô mi a Jésu ré kôl kwôlê naɲ gwosore ba?
(Mt 13: 10-17, Lk 8: 9-10)
10 Kiriɲa kwônê ɓiɲé ôrji ta niɲ menba, bay tô Jésu ka môj kibi wôô hen naɲ ka ɗaŋgi ka mééri hen, eŋgeriri kwôlê gengiɲ sa gwosore to ôbi ré iyêlji hen.
11 Menba, Jésu kôlji iyôŋ ba: «Kwoŋge kenbay ba, Emen béŋge ken hôn aŋga gengiɲ sa emê iyére tori ka yi kini uwôbêrji a hen. Niɲba, ɓiɲé ka ba nô hen ba, toy na bô gwosore a.
12 Are bay ka hen yi hen iyôŋ aɲ bi ‹kiriɲa bay ré bô kiriɲ ba, bay ré gel ani ré men, kiriɲa bay ré toy kwôlê ba, bay ré hôn bôri ré men. Yi hen iyôŋ wô wo bay ma ré ayê bôrji aɲ bi têriɲ toji ré dôriɲ iyôŋ né.› »
Jésu dô bô gwosore to ôbi cé kaw hen
(Mt 13: 18-23, Lk 8: 11-15)
13 Jésu hô kôlji iyôŋ ba: «Ken hôn bô gwosoy kwôlê wo hen né ba? Ka lê iyeŋ a kené henê tô gwosore to ɗaŋgi to ba hen ba?
14 Ôbi wusé kaw, wuse kwôlo Emen.
15 Ɓiɲé ka yi mega bêŋgê geré ka kaw heriɲ ya hen na, na ɓiɲé ka toy kwôlê bi wo hen menba, Sidan era lew sa mêne kwôlê wo bay ré toy hen bôrji a aɲ.
16 Ɓiɲé ka yi mega kiriɲ kaɲ jerew ka kaw heriɲ ya hen na, na ɓiɲé ka toy kwôlê bi wo hen, menba, eŋge naɲ yi derê.
17 Niɲba, ɓiɲé bay ka hen na, hanêrji naɲ men, bay ɗebe sa têrji a sem né a men. Aɲ kiriɲa aŋgaɲ bô emê kuriɲ sarji a ley, bay gilji gusiɲ ley, wô kibi kwôlê bi wo hen na, bay heriɲ.
18 Ɓiɲé ka yi mega kiriɲ kaɲ gesem ka kaw heriɲ ya hen na, na ɓiɲé ka toy kwôlê bi wo hen,
19 niɲba, ermé kwôlo sa terare a nà men, kwôli aŋgaɲ uɲé men, ermé sa doy aŋga gay gay a men na, yêr kwôlê bi wo hen duu aɲ li ani ré.
20 Ɓiɲé ka yi mega kiriɲ ka dôri ka kaw heriɲ ya hen na, na ɓiɲé ka toy kwôlê bi wo hen aɲ ay liɲ jé sara, bay yi mega kaw ka uwoɲ kiriɲ ka dôri iyôŋ. Bay toy kwôlê bi wo hen men, bay eŋge aɲ liɲ ariri a men. Aɲ ka pôni gusiɲniji ô tôre subu men, ka pôni tôre jii men, ka pôni ô arew men.»
Gwosoy kwôlo gengiɲ sa lampa
(Lk 8: 16-18)
21 Jésu hô eŋgeriji iyôŋ ba: «Kwôni ɗi tare bô lampa aɲ emné gwore sara réba ɗéré tô kalaŋ a sa pôn ken gel ba? Hena ôbi ré ɗi tare a bô lampa ba, na wô teré ta gurô pal a ré ba?
22 Wôsa aŋga yi kini uwôbêrji a ba, a sa yé tu wolé men, ka kwôni hôn né tô ba, a sa yé tu tare a nô men.
23 Hena kwôni ré naɲ mari wô toyiɲ kwôlê wo en kôl hen na, bi toy.»
24 Jésu hô kôlji iyôŋ ba: «Ɗéŋge tu melênê sa yerŋge a wôsa kwôlê wo ken toy a. Gway wo ken ay gengiɲ are bi hen a Emen né hô gengiɲ béŋge hôriɲ, dô réba a ɗê kwo na ken liɲ megêrna hen sôŋ.
25 Wôsa kwôni wo naɲ uɲé ba, bay a hô biri a sara. Niɲba, kwo ari uɲé kari lôg hen na, bay a derê bay ka lôg hen kôbri a aɲ sôŋ.»
Gwosoy kwôlo gengiɲ sa kay cé ka si sa kibriji
26 Jésu hô kôlji iyôŋ ba: «*Emê iyére to Emen na, yi mega gawra wo ô wusé kay cé bô yagê iyôŋ.
27 Kiriɲa ôbi yi kum yoyre men, hena ta tô kiriɲ men na, ôbi hôn na ba kaw ka ɗiré wusu hen ré si iyeŋ ba men, ré ɗubu iyeŋ ba a men ba, ôbi hôn né.
28 Terare bi kay cé gwôbe aɲ ɗubu cêgeri wori ba, kaw si sa, cêgeri wori sôŋ sa kaw bay ka hen yi gusiɲ.
29 Aɲ kiriɲa sa kaw né niɲ na, bay jé bay walêrji sa wal wôsa na tay walêrji niɲ.»
Gwosoy kwôlo gengiɲ sa gusiɲ ilew
(Mt 13: 31-32, Lk 13: 18-19)
30 Jésu hô kôl iyôŋ ba: «Emê iyére to Emen na, na gengére naɲ mi pôn ba? Na mi a nana ayê gengiɲ ba?
31 Emê sa iyére to Emen na, yi mega gusiɲ iluw iyôŋ. Kiriɲa kwôni ciji na, bay dê gôliɲ gusiɲ aŋga kêm ka terare a na.
32 Niɲba, kiriɲa kwôni ciji na, bay si aɲ ɗubu aɲ yi gurô wo dami gôliɲ sa gurô ka ɓiɲé ban hen, aɲ kôbri gaɲné aɲ li wo ciré ka derômaraŋ a kêm sa li gwoné woji ya.»
33 Na naɲ gwosoy kwôlo gay gay bi wo hen a Jésu uwôliɲ béré. Ôbi kôl hen iyôŋ aɲ bi ka ɗebe toy hen, ré hôn dô.
34 Jésu kôlji kwôlê wôni ba ulê gwosore bô ré. Niɲba, kiriɲa ôbi na pini naɲ bay tôri na, ôbi dôrji tô gwosore hende to gay gay hen.
Jésu jôriɲ kal geré
(Mt 8: 23-27, Lk 8: 22-25)
35 Wulê bi wo hen na, Jésu kôliɲ bay tôri iyôŋ ba: «Na ɗayêŋge tera cér wo dami hen.»
36 Bay ɗéɲ kwônê ɓiɲé menba, bay tôri ôriɲ naɲ ɗi bô bato a wo ôbi môriɲ hen, bato ka ɗaŋgi kwône kiriɲ bay ka hen.
37 Kiriɲ bay ka hen na, kal wo dami ge aɲ di kam bi a bô bato aɲ li wo kam wôn bôri.
38 Menba, kiriɲ bay ka hen Jésu gesel sari yiɲ kum si tô bato yaŋ. Bay tôri eŋni aɲ kôli iyôŋ ba: «*Rabi, ju gel wo naa mêniɲ hen né ba?»
39 Jésu eŋgiɲ tô kum a aɲ ône kal naɲ nééri men, kôliɲ cér iyôŋ ba: «Cér wôm tôŋ.» Menba, kal ɗi geré ba men, kiriɲ iyer iyêêr a men.
40 Menba, Jésu kôliɲ bay tôri iyôŋ ba: «Wô mi a kené hare hen iyôŋ ba? Wô mi a kené bi bôrŋge sa Emen a ré ba?»
41 Kiriɲ bay ka hen na, harê wo dami liji men, tiniji ge kay a men aɲ bay kôl perêrji a iyôŋ ba: «Gawra wo nà, ná kwo iyeŋgi a kal naɲ cér kôba, ré biri kwôlê hen ba?»