5
Iesu i varvai arama ra luana
1 Ba i gire ra kor na tarai, i tutua urama ra luana, ma ba i ga ki ra pia, kana tarai na vartovo dia tadav ia,
2 ma i varvarvai, i tovo diat dari:
A dovot na varvadoan
(Luk 6:20-23)
3 Diat ba i luveana ra tulungea i diat, dia ti doan, tago kadiat boko ra varkurai ra bala na bakut.
4 Diat dia ki na niligur, dia ti doan, tago da ga vamaram boko diat.
5 Diat ba i madu ra maukua i diat, dia ti doan, tago kadiat boko ra rakarakan a gunagunan.
6 Diat dia mulmulum ma dia mar bula upi ra mangamangana takodo, dia ti doan, tago diat a maur boko.
7 Diat dia varmari, dia ti doan, tago da ga mari diat boko.
8 Diat ba i gomgom ra bala i diat, dia ti doan, tago diat a gire boko God.
9 Diat dia papait ra malmal, dia ti doan, tago da ga vatang diat ba ra umana natu i God.
10 Diat di ga vakaina diat ta ra mangamangana takodo, dia ti doan, tago kadiat ra varkurai ra bala na bakut.
11 Ba ra tarai dia vul i avat, ma dia vakaina avat, ma dia vaongo pa avat ma ra lavur mangamangana varpiam, ure ke iau, ava ti doan.
12 Avat a gugu, ma avat a ga muka; tago na ngala kavava vapuak arama ra bala na bakut; tago damana bula di ga vakaina ra umana propet dia ga laun lua ta vavat.
A solt ma ra kapa
(Mar 9:50; Luk 14:34-35)
13 Avat ra solt ure ra gunagunan parika; ma ba ra mapak i ra solt i panie da vamapak davatane mule? Pa i topa ga ta magit, da vue ke, ma ra tarai diat a ruarua ia ka.
14 Avat ra kapa ure ra rakarakan a gunagunan parika. Da ive davatane ra gunan ba i ki ra ul a luana?
15 A tarai pa dia valiting ra lamp upi da tuba ma ra valavalar na kon, di vung ia ta kana tutur iat, ma i vakapa are diat par ta ra pal.
16 Damana bula avat a valiting kavava kapa ta ra mata i ra tarai, upi diat a gire kavava lavur bo na papalum, ma diat a pite pa Tama i vavat arama ra bala na bakut.
A vartovo ure ra tinata na varkurai
17 Koko ava nuk ia ba iau ga vana rikai upi ina vamutue ra tinata na varkurai ma ra vartovo kai ra umana propet; pa iau ga vana rikai, upi ina vamutue vue, iau ga vana rikai ka, upi ina pait ot pa ia muka.
18 A dovotina go iau tatike ta vavat: A bakut ma ra rakarakan a gunagunan parika na ga panie, ma pa na panie ta tika na matana buk ik, ba ta vakilangina ik ika ta ra tinata na varkurai, da pait ot pa ia parika.
19 Ba ta tikai na piam tika na vartuluai ikilik, ma na tovo ra tarai damana bula, da vatang ia ba ra ikikilik muka ta ra varkurai ra bala na bakut; ma nina ba na pait diat parika ma na tovo tar diat ta ra tarai, ia da vatang ia ba ra ngala ta ra varkurai ra bala na bakut.
20 Tago iau tatike ta vavat: Ona kavava mangamangana takodo pa i boina ta nina kai ra lavur tena tutumu ma ra lavur Parisaio, pa avat a olo muka ta ra varkurai ra bala na bakut.
A vartovo ure ra kankan
21 Ava ga valongore ba di ga tatike amana iat tadav ra tarai lualua ba: Koko da doko ta tikai ma nina ba na doko ta tikai da kure.
22 Ma go iau tatike ta vavat: Ba tikai i kankanuane vakuku turana da kure bula; ma ba tikai na vatang ia tai turana ba: U a Lunga! da kure ta ra ngala na varkurai; ma nina ba i biti dari: U a papaua na tena varpiam! boina ba na burut ta ra tavul a iap.
23 Ba u vana ma kaum tinabar ta ra uguugu na vartabar, ma u nuk pa ta magit tana ba turam i takun iu me,
24 una nur vue kaum tinabar ta ra uguugu na vartabar, ma una vana upi amur a varmaram lua ma turam, ma namur una lilikun ma una vartabar ma kaum tinabar.
25 Amur a varmaram lulut na nina i takun iu ona amur varait boko, kan na tul tar iu ta ra tena varkurai, ma ra tena varkurai na tul tar iu ta kana tultul upi na vue varuk u ta ra pal na banubat.
26 A dovot go iau tatike tam, ba pa una bali vapar boko ra mani, pa una irop mulai.
A vartovo ure ra nipo
27 Ava ga valongore di ga tatike dari ba: Koko u po;
28 ma go iau tatike ta vavat: Ba tikai i gire ra vavina, ma ra balana i kaina upi ia, i tar po me ta ra balana.
29 Ba ra kiau na matam ta ra papar a lima tuna i varara u, una luak vue, boina ba ta ik a ngungu ka tam na virua, ma koko da vue vaba ra kidoloina pakam ura geena.
30 Ba ra limam tuna i varara u, una poko kutu vue; tago i boina ba ta ngungu ka tam na virua, ma koko da vue vaba ra kidoloina pakam ura geena.
A vartovo ure ra kutu varbean
(Mat 19:9; Mar 10:11-12; Luk 16:18)
31 Di ga tatike bula: Ba tikai i vungue kana vavina, na tul tar ra buk na pala varbean tana;
32 ma go iau tatike ta vavat: Ona ra vavina pa i ga po, ma kana tutana i vungue, ia iat i vuna pi ra vavina na po, ma nina ba na ben ra vavina di vue damana, i po bula me.
A vartovo ure ra umana vavalima
33 Ava ga valongore bula ba di ga tatike tai ra tarai lualua ba: Koko u vavalima vavaongo, una pait ot pa ia ta ra Luluai nam parika u vavalima tana.
34 Ma iau tatike ta vavat ba: Koko muka ra vavalima; koko avat a vatang ra bala na bakut tana, tago a kiki kai God nam;
35 ma koko avat a vatang ra rakarakan a gunagunan tana, tago a ruarua na kauna nam; ma koko avat a vatang Ierusalem tana, tago nam a pia na pal kai ra ngala na King.
36 Ma koko una vatang ra ulum tana, tago una pukue davatane pa ta kopono pepe na ulum upi na pua bar, ba upi na korong bar.
37 Boina ba kavava tinata na dari ka: Maia, Maia, Pata, Pata. Tago ona ra tinata i ngala ta go i vuna ga ta ra tena kaina.
A vartovo ure ra balbali
(Luk 6:29-30)
38 Ava ga valongore bula ba di ga tatike dari: Da bali ra kiau na mata i tikai ma ra kiau na mata i ta ra tikai, ma da bali ra palangie i tikai ma ra palangie i ta ra tikai.
39 Go iau tatike ta vavat dari: Koko ava bali ra mangamangana varpiam; ba tikai i par ra pagupagu na ngiem una pukue tar ra pagupagu na ngiem tadav ia.
40 Ba tikai i mainge pi na kap u ta ra varkurai upi kaum kolot una tul tar kaum olovoi bula tana.
41 Ba ta tikai i kure vovo pa u upi amur a varait me tika na kilomita ma ngungu (tika na mail), amur a varagur me ta utul a kilomita (a ura mail).
42 Una tabar nam i lul u, ma koko una lingan kan nam ba na kail iu.
A varmari tadav ra umana ebar
(Luk 6:27-28,32-36)
43 Ava ga valongore bula ba di ga tatike dari: Una mari talaim ma una milmilikuane kaum ebar;
44 ma go iau tatike ta vavat: Avat a mari kavava umana ebar, [avat a tata vadoane diat dia tata kakaina ure avat, avat a pait ra boina pire diat dia milikuane avat,] ma avat a araring ure diat dia vakaina avat [ma dia vamalari avat];
45 upi avat a umana natu i Tama i vavat arama ra bala na bakut. Tago i tul vaarike tar kana matana keake tadav diat dia kaina ma tadav diat bula dia takodo ma i tulue bula ra bata tadav diat dia takodo ma tadav diat bula ba pa dia ko.
46 Ona ava mari ka diat dia mari avat, ava ra vapuak avat a vatur vake tana? A umana tena balabalaure totokom dia pait ia bula damana.
47 Ona ava oro varvagai ma ra tara na tura i vavat ika, avat a boina dave tana ta go diat? A umana Tematana dia papait ia bula damana.
48 Boina ba avat a ko kakit, varogop Tama i vavat arama ra bala na bakut i ko kakit.