17
Pol ma la Saelas gaa'a 'i Tesalonaeka
1 La Pol ma la Saelas, gala leka, ma gala ka riu na fanua 'i Amfipolis, ma 'i Apolonia, sui ma gala ka nigi na fanua 'i Tesalonaeka, lefu laka'u nga 'ifi ni fo'anga na Jiu ngaia 'e nana'i ai.
2 Ma la Pol 'e leka 'ubulana 'ifi ni fo'anga na Jiu lo'oo suria nga falafala aana ne'e agea furifuri. Ma oru Sabat ladolado, ngaia 'e alafuu fe'enia nga ta'a no'ona suria nga Girigiringa Abu.
3 Ngaia 'e alafuu ma ka idumia nga Girigiringa Abu fana 'ani faate'enia na'a nga Kraes, nga wane na God 'e firia, ngaia te'e nonifii maka mae, sui ma ngaia te'e bi'i tata'e fa'asia maenga. La Pol 'e fata 'ilo'oo, “La Jisas lo'oo nau ku kwaifoula'i 'ania famooru, ngaia na'a nga Kraes, nga wane na'a God 'e firia.”
4 Ma tani ta'a ngaa'i na Jiu gila ka tagoto'o, ma gila ka lado fe'enia la Pol mala Saelas, ma ni noni na'ona'o 'e aula la'u mola fa'asia 'ubulana maa'e fanua lo'oori fe'enia ta'a 'e aula 'i Grik na'a gila iiri ba'ita na God.
5 Tafe'ua tani ta'a ngaa'i na Jiu gila kwaifii'i tofuna nga ta'a 'e aula gila leka suria la Pol ma la Saelas, ma gila ka ogua ta'a 'e ria na'a gila riu kwairiu mola 'i maana uusi'a, fana 'agila ogu fe'enia fufu'ita'a lo'oo gila ogaria. Ma nga oguogunga lo'oo ka malangadaa no'o nga fanua lo'oori, ma gila ka ladafia nga 'ifi ala Jason, tofuna gila siria 'agila gemasia la Pol ma la Saelas, fana 'agila talai 'agaa'a te'ana nga ta'a no'ona.
6 Tafe'ua alata gila 'ame dari 'agaa'a, gila ka gemasia mola la Jason fe'enia tani ta'a ngaa'i na gila tagoto'o, ma gila ka tala 'agaa'a te'ana ta'a na'ona'o 'ubulana fanua, ma gila o'omae ma gila ka 'ilo'oo, “Nga rua wane no'ona, gala agea ni 'ola 'e ria ba'ita 'ubulana fanua 'e aula! Ma alata lo'oo, gala leka la'u mai 'ubulana nga fanua lo'oo adauru,
7 ma la Jason 'e kwaloga 'ubulana 'ifi aana. Gila te'efou no'o gila mousia nga tagi na kiingi adauru 'i Rom, tofuna gila iiria te'e alafa ngaa'i la'u na latana la Jisas.”
8 Ma nga alafuunga lo'oori 'e kwatea no'o ogarianga ba'ita fana nga oguogunga lo'oori fe'enia nga ta'a na'ona'o lo'oo.
9 Ma nga ta'a na'ona'o lo'oo gila ula burina la Jason fe'enia nga ta'a ngaa'i la'u, fana 'agila kwatea bata fana 'agila rubega.
Ta'a 'i Berea gila tagoto'o ala Jisas
10 Alata ngaia 'e logo no'o, nga ta'a gila tagoto'o gila ka alea la Pol ma la Saelas fana fanua 'i Berea. Alata gala nigi kau ai, gala ka leka 'ubulana 'ifi ni fo'anga na Jiu.
11 Ma ta'a no'ona gila to'o na falafala 'e le'a ne'e riufia la'u nga ta'a 'i Tesalonaeka, tofuna gila siria longolana 'olataa na'a la Pol ngaia 'e iiria. Ma afirina gani, gila idumia nga Girigiringa Abu fana 'agila su'asuria 'olataa na'a la Pol 'e iiria ngaia 'e kwala'imori.
12 Ma nga ta'a 'e aula, gila ka tagoto'o, ma ni noni na'ona'o 'e aula na Grik, ma nga ta'a 'e aula la'u mola 'i Grik, gila ka tagoto'o.
13 Tafe'ua alata nga ta'a 'i Jiu na gila nana'i 'i Tesalonaeka, gila longoa la Pol ngaia 'e kwairii la'u mola 'ania fatalana God 'i Berea, gila leka la'u mola mai, ma gila ka kotea la'u mola nga ta'a 'i Berea 'agila ogaria fagaa'a.
14 'Ame gole mola, ma tani ta'a ngaa'i na gila tagoto'o, gila ka alea la Pol fani suria asi fa'asia fanua 'i Berea. Tafe'ua mala Saelas ma la Timoti, gala ka nana'i mola 'i Berea.
15 Ma nga ta'a na'a gila leka fe'enia la Pol, gila leka fe'enia, leleka ma gila ka nigi no'o na fanua 'i Atens. Sui ma gila bi'i ori fani Berea fe'enia alafuunga ala Pol fala Saelas ma la Timoti, fana 'agala leka 'aferu te'ana.
La Pol 'e alafuu na fanua 'i Atens
16 Ma alata la Pol 'e nana'i no'o 'i Atens mamania la Saelas ma la Timoti, ngaia 'e kwaimanadai ba'ita, tofuna ngaia 'e agasia nga nununa adalo 'e aula gila nana'i 'ubulana fanua lo'oori 'i Atens.
17 Ngaia na'a ngaia 'e leka 'ubulana 'ifi ni fo'anga na Jiu, maka alafuu fana Jiu, ma nga ta'a na'a gila 'ame Jiu na'a gila iiri ba'ita na God. Ma ngaia ka alafuu la'u mola maana uusi'a gani mai gani fana nga ta'a na'a gila riu kwairiu mola 'i laloaga.
18 Ma ta'a ni kwaifa'ananaunga na rua fufu'ita'a lo'oo na Grik, na fufu'i ta'a ngaa'i na'a gila fa'alataga 'ania ‘Epikurean’ ma nga ta'a ngaa'i ‘Stoik’ gila orisu'usu'u la'u mola fe'enia la Pol. Ma tani ai aga gila ka fata 'ilo'oo, “'Olataa lo'oo wane lo'oo 'ame su'a'ola 'e siria 'ani iiria?”
Ma tani ai na ta'a lo'oori gila ka fata 'ilo'oo, “Ngaia aga 'ilaka'u ngaia 'e fata suria fo'asilana la'u nga god matari lo'oo.” Gila fata 'ilo'oo tofuna la Pol 'e kwairii suria la Jisas, ma nga tata'enga fa'asia nga maenga.
19 Ma gila ka talaia la Pol 'i na'ona nga ta'a ba'ita ni fadafadanga na gila fa'alataga 'ania Areopagus, ma gila ka fata 'ilo'oo, “Meeru meru siria ameru su'asuria nga kwaifa'ananaunga fooru lo'oo 'i'oo fata suria, welakau.
20 Tofuna nga 'ola lo'oo meru longoa 'i'oo iiria ngaia 'e matari no'o fa'asia nga 'ola meru longoa 'i na'o, ma 'imeeru meru siria 'ameru su'asuria nga fa'awatagalai.”
21 (Gila fata 'ilo'oo, tofuna nga ta'a 'i Atens, ma nga ta'a na'a gila leka mai fana to'orunga 'i Atens, gila siria alafuunga gani mai gani suria nga kwairiinga na 'olataa ne'e fooru.)
22 Ma la Pol ka ula 'i na'ona nga ogunga lo'oori na ta'a na'ona'o lo'oo, maka fata 'ilo'oo, “Mooru ta'a lo'oo 'i Atens, nau ku agasia mooru moru siria fo'osilana afirina god 'e iiki.
23 Tofuna alata nau ku leka 'ubulana fanua 'amooru, nau ku agasia nga lefu ni fo'anga 'amooru, mai nau ku agasia maana ni lefu ni tabonga, moru giria nga alafuunga 'ilo'oo, ‘Fana nga god na'a goru 'ame su'ana.’ Ma nga God lo'oo moru fo'asia ma moru 'ame su'aai, ngaia lo'oo nau ku alafuu 'i suria famooru.
24 God lo'oori 'e launge'enia nga fanua lo'oo 'i wado ma ni 'ola te'efou 'i 'ubulai, ngaia ne'e ba'ita fafia 'i langi, ma 'i wado, ma ngaia 'e 'ame nana'i 'i 'ubulana 'ifi abu na'a wane 'e launge'enia.
25 Ma ngaia 'ame bo'obo'o mola fana te'efuta 'ola na'a ta'a gila su'asuria 'agila agea fana, tofuna ngaia 'i talana ne'e kwatea mooringa fana ta'a lo'oo te'efou, maka kwatea ni 'ola lo'oo te'efou faga.
26 Na etanga mai, God ngaia 'e launge'enia no'o te'e wane momola, ma fa'asia te'e wane lo'oori ngaia 'e launge'enia nga fufutalaa matari te'efou, maka aruga na ni lefu kwaitatari fofona fanua lo'oo 'i wado. Mai na'o, ngaia ne'e launge'eniga te'efou, ma ngaia 'i talana ka arua nga alata ma nga lefu na'a 'agila nana'i ai.
27 Ngaia 'e agea nga 'ola lo'oo fana ta'a na gila siria 'agila su'ana God. Lauta gila kwailo 'ofia, ma tagila bi'i daria. Lo'oo, God 'ame nana'i lalau fa'asi 'adauru.
28 Ma te'e wane ngaa'i 'e fata 'ilo'oo, ‘Tofuna 'i ngaia, goru moori, ma goru ka 'asu'asu ma goru ka nana'i.’ Ma te'e wane ni giringa 'amooru ngaia 'e iiria la'u mola, ‘Dauru nga ru'uru'ua na God la'u mola.’
29 Tofuna dauru nga ru'uru'ua aana, dauru goru sia madafia mola God ngaia nga 'ola te'efou mola, 'ilaka'u ta nunu'i 'ola na'a wane 'e launge'enia 'ania goulo, 'amoe silva, 'amoe nga fou. Ngaia 'ame 'ilaka'u nga 'ola na'a ta'a 'e launge'enia 'ania su'a 'olanga aga.
30 'I na'o, God 'ame kwatea kwa'ikwa'inga fana nga ta'a, gwa'a gila 'ame su'a aana. Ma alata lo'oo, ngaia 'e iiria no'o fana ta'a te'efou na fanua lo'oo te'efou fana 'agila bulota'i mai fa'asia nga rianga aaga.
31 Tofuna ngaia 'e arua no'o gani fana ngaia te'e sufaa nga ta'a lo'oo te'efou 'ania odonga. Ma ngaia 'e firia no'o la Jisas fana ngaia 'ani sufaa nga ta'a lo'oo. Ma ngaia 'e faate'enia wataga no'o na 'ola lo'oo fana ta'a lo'oo te'efou 'ania tata'elana nga wane lo'oori fa'asia nga maenga.
32 Alata ta'a lo'oo gila longoa na'a la Pol 'e alafuu suria tata'enga fa'asia nga maenga, tani wane aga gila doo mola 'ania. Tafe'ua tani wane ngaa'i gila ka iiria 'ilo'oo, “Meeru meru siria 'i'oo 'ani alafuu la'u suria nga 'ola lo'oo.”
33 Ngaia na'a la Pol ka leka no'o fa'asia nga oguogunga lo'oori.
34 Ma tani wane aga gila ka lado no'o ana, ma gila ka tagoto'o no'o. Ma te'e wane aga na'a latana la Dionisius, te'e wane na ta'a ni fadafadanga 'i Atens. Ma te'e noni la'u mola latana ni Damaris, ma tani ta'a ngaa'i la'u gila ka tagoto'o.