12
La Jisas ne'e ba'ita fafia
gani na Sabat
(Mak 2:23-28; Luk 6:1-5)
1 Ma na alata no'ona, na te'e Sabat, la Jisas fe'enia nga fufu'iwane aana gila leka, ma gila ka olofolo na nga langa'a na witi, nga 'ola gila launge'enia fana beret. Ma nga alata no'ona, nga fufu'iwane aana gila molo'u, ma gila ka fisua fufungui 'ola ai, ma gila ka 'ania.
2 Ma tani ta'a na Farasii gila agasiga. Ma gila ka iila fala Jisas ma gila fata 'ilo'oo, “'I'oo agasia! Nga 'ola lo'oo fufu'iwane amu gila agea, ngaia 'e mousia nga tagi ala Moses, tofuna gila agea taunga'inga na gonilana witi na Sabat, gani na mamalonga.”
3 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nau ku su'aai mooru moru idumia 'ubulana Girigiringa Abu nga 'ola laka'u la Defete nga kiingi ngaia 'e agea 'i na'o. Nga alata no'ona, la Defete fe'enia ni wane aana gila molo'u 'e iiki,
4 ma ngaia ka leka 'i 'ubulana nga 'Ifi Abu na God, ma nga fataabu ba'ita ka kwatea nga beret na gila fa'aabua fana God fana la Defete. Ma la Defete 'e 'ania nga beret no'ona, maka kwatea la'u mola gula ngaa'i fana ni wane aana, ma gila ka 'ania no'o. Tafe'ua ma tagi adauru ngaia 'e alamia mola te'e fataabu na God na tagila 'ania. Mai dauru goru 'ame agasia mola 'ubulana Girigiringa Abu na God ngaia 'e ogaria fala Defete.”
5 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo la'u, “Nau ku su'aai mooru moru idumia 'ubulana Girigiringa Abu, nga tagi suria fataabu laka'u gila taunga'i 'ubulana 'Ifi Abu na God na Sabat. Gwa'a gila taunga'i, ma God 'ame sufaga mola.
6 Aia, 'inau ku iiria famooru, te'e wane lo'oo ngai no'o fe'enia 'amooru na'a ngaia 'e ba'ita maka iiki riufia nga 'Ifi Abu na God, ma 'inau lo'oo no'o fe'eni 'amooru.
7 Kiu, God ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, ‘Nau ku siria amooru kwaimanadai fana ta'a, ma nga tabonga amooru 'amoe.’ Ma lauta 'amoru su'asuria fa'awatagalana nga 'ola lo'oo, ngaia 'ato no'o fana 'amoru sufaa ni wane lo'oo agu, tofuna gila 'ame kuta lo'oo.
8 Tofuna 'inau, nga Wela na Wane, nau ku to'o na nga tegelangaa fana iirilana nga 'ola fana ta'a 'agila agea na gani na mamalonga.”
La Jisas ngaia 'e gulaa
te'e wane
(Mak 3:1-6; Luk 6:6-11)
9 Ma alata la Jisas ngaia 'e leka fa'asia nga lefu no'ona, ngaia 'e leka 'ubulana te'e 'ifi ni fo'anga.
10 Ma te'e wane nimana 'e mae 'e nana'i la'u mola 'ubulana 'ifi ni fo'anga no'ona. Ma tani wane aaga gila orisia la Jisas ma gila ka 'ilo'oo, “'Ino'ona ma ngaia 'e to'omia mola fana gulalana wane na Sabat, nga gani na mamalongaa?” Gila kwaiorisi 'ilo'oo fana 'agila to'odaria te'efuta 'ola fana fatanga fafia la Jisas na mousilana tagi na God na gulanga, nga 'ola lo'oori gila manata suria ngaia 'e 'ilaka'u taunga'inga.
11 La Jisas 'e orisiga la'u maka 'ilo'oo, “Moru kwairii madi mai te'agu, lauta te'efuta wane amooru, nga sifisifi aana 'e 'esia 'ubulana nga kiru na Sabat, 'ilo'oo ma ngaia 'e sia leka mola 'ani lafua fa'asia nga kiru?
12 Mooru moru su'aai, God 'e agasia ta'a na gila taringa'i 'e riufia nga sifisifi. Ngaia lo'oo, ngaia 'ame kuta no'o fana agelana nga 'ola le'a fana boonilana te'efuta wane na Sabat.”
13 Na nga alata no'ona mola, la Jisas ka fata 'ilo'oo fana wane na nimana 'e mae, “'Oi tagwala mai nimamu.” Ma wane no'ona 'e tagwala nga nimana. Ma nga alata no'ona mola, nga nimana laka'u 'e mae ka le'a no'o 'ilaka'u ruana nima le'a ana.
14 Ma alata ni Farasii gila agasia nga 'ola lo'oo, gila ka ru'u te'efou 'i maa. Ma gila ka fadaa no'o fana kwa'ilana la Jisas.
15 Alata la Jisas ngaia 'e longoa mola na gila fadaa fana kwa'ialana, ngaia ka leka no'o fa'asia fanua no'ona. Ma nga ta'a 'e auaula, gila ka leka suria la Jisas, ma ngaia ka gulaa ta'a 'e aula gila fii laloaga.
16 Ma la Jisas ka fata ruiga gila sia alafuu mola suria te'ana te'efuta wane ngaa'i la'u.
17 Ngaia 'e agea 'ilo'oo fana 'ani fa'ato'oa nga fatalana God laka'u la profet Aesea ngaia 'e iiria maka 'ilo'oo,
18 God 'e iiria, ‘Nga wane ni taunga'inga agu lo'oo,
nau ku eefasia fana 'ani agea taunga'inga agu.
Nau ku kwaimaa ba'ita fana,
mai nau ku aile'a ba'ita fe'enia.
Nau taku kwatea kau nga Anoe 'ola agu fana 'ani nana'i fe'enia.
Aia, nga wane lo'oo ngaia te'e faate'enia la'u mola falafala 'e odo fana ta'a te'efou.
19 Ngaia 'e sia nana'i mola 'ania orisu'usu'unga,
ma 'e sia o'omae ba'ita mola,
ma ngaia 'e sia fata ba'ita mola laloana fanua.
20 Ma ngaia 'e sia rugasia mola nga ta'a galafa ma ta'a na gila waata'uta'u.
Ma ngaia te'e kwaimanadai fana ta'a na gila 'ame to'omia 'agila kwaibooni aga 'i talaga.
Ma ngaia te'e 'ino'ona leleka ma ta'a te'efou gila ka agea 'ola 'e odo.
21 Nga wane lo'oo, ta'a 'e aula fa'asia nga fanua te'efou,
tagila fito'o ana.’
Tegelangaa ala Jisas ngaia 'e ba'ita riufia la Saetan
(Mak 3:20-30; Luk 11:14-23)
22 Burina, tani wane ngaa'i gila ngaria mai te'e wane te'ala Jisas fana gulalana. Wane lo'oo, adalo ngaia 'e bo'ea, ma nga maana ka logo, ma fokana ka boko no'o. Ma la Jisas ka gulaa nga wane no'ona, ma ngaia ka aga maka fata no'o la'u mola.
23 Nga oguogunga no'ona gila ka 'alefo ba'ita, ma gila ka orisiga kwairiu ma gila ka 'ilo'oo, “'Ino'ona ma nga wane lo'oo ngaia na wane laka'u God ngaia 'e firia na te'e futa mai na fufutanga ala kiingi Defete?”
24 Ma alata tani Farasii ngaa'i gila longoa nga 'ola lo'oo, gila ka fata 'ilo'oo, “Ngaia 'amoe lo'oo. La Jisas ngaia 'e belote'enia nga adalo 'ania tegelangaa ala Saetan nga 'inatana adalo.”
25 Ma tofuna la Jisas ngaia 'e su'a mola na manatalaga, ngaia ka fata 'ilo'oo faga, “Lauta ta'a 'ubulana nga fanua ba'ita gila funuriga 'i talaga, nga fanua ba'ita no'ona te'e tagala'i no'o. Ma lauta te'efuta fanua, 'amoe ma wane ma nga noni ma nga ru'uru'ua agaa'a, gila funuriga 'i talaga, ngaia 'e 'ato no'o fana 'agila nana'i oguogu.
26 Ma nga tegelangaa ala Saetan ne'e 'ilo'oo la'u mola. Lauta la Saetan 'ani funu fe'enia ta'a na gila leka suria, tagila tagala'i kwairiu no'o, ma tegelangaa aana te'e sui.
27 “Aia, mai moru iiria nau ku belote'enia adalo 'ania tegelangaa ala Saetan. Kwefu'uwane, ma tegelangaa ani dai lo'oo ni wane na fufu'iwane amooru gila belote'enia adalo 'ania? La Saetan? 'Amoe no'o! Fufu'iwane amooru talamooru tagila faate'enia na amooru moru kuta.
28 “Nau ku belote'enia adalo 'ania tegelangaa na God. Ma ngaia 'e faate'enia no'o famooru na nga ba'itangaa na God fafia ta'a, ngaia 'e galangi no'o mai te'amooru.
29 “Aia, lauta te'efuta wane ngaia siria 'ani belote'enia nga adalo, wane no'ona furina 'ani tegela'a 'ani riufia la Saetan. 'E 'ilaka'u la'u mola lauta te'efuta wane lo'oo 'e siria 'ani ru'u 'ubulana 'ifi na wane tegela'a fana ngarilana 'ola aana. Ngaia furina 'ani tegela'a 'ani talariufia wane no'ona, fana 'ani wada'u fana gaulana wane tegela'a no'ona, sui ma ngaia te'e bi'i ngaria ni 'ola aana.
30 “Aia, ni dai na ngaia 'ame leka mai burigu, ngaia nga marimae agu. Ma ni dai na ngaia 'ame kwaibooni agu fana ogulana mai ta'a te'ana God, ngaia 'e tagale'eniga no'o fa'asia God.
31-32 Suria ngaia 'e 'ilo'oo, nau ku iiria famooru, God 'e su'asuria 'ani 'olafanataa na 'ola 'e ria lo'oo te'efou na ta'a gila agea ma ni 'ola 'e ria gila iiria. Ma lauta te'efuta wane 'e fata ngada nau, nga Wela na Wane, God su'asuria 'ani 'olafanataa mola ana. Ma lauta te'efuta wane 'e fata ngadaa nga taunga'inga na Anoe 'ola Abu, 'ato no'o fana God 'ani 'olafanataa na wane no'ona, na nga alata lo'oo, 'amoe ma alata na ngaia mai na'o adauru.”
Nga 'ai ma nga lodona
(Luk 6:43-45)
33 La Jisas 'e fata 'ilo'oo la'u, “Mooru moru su'aai lauta moru to'o na 'ai 'e le'a, nga lodona 'ola ai te'e le'a la'u mola. Ma lauta moru to'o na 'ai 'e ria, nga lodona 'ola ai te'e ria la'u mola. 'Ino'ona la'u mola nga wane. Suria ni 'ola 'e le'a leka mai fa'asia nga ta'a 'e le'a, ma 'ola 'e ria 'e leka mai fa'asia nga ta'a 'e ria.
34 Mooru 'ilaka'u no'o ru'uru'ua na nga waa! Ma 'e 'ato no'o 'amoru iiria te'efuta 'ola 'e le'a, suria nga manatangaa amooru ngaia 'e ria. 'Olataa na'a ngaia 'e nana'i 'ubulana manatangaa na wane, ngaia 'e faata'i mai na nga alafuunga aana.
35 Nga wane ne'e le'a, nga fatalana te'e le'a la'u mola. Ma nga wane ne'e ria, nga fatalana 'e ria la'u mola.
36 “Nau ku iiria famooru, na nga alata na kwa'ikwa'inga, God te'e sufaa ta'a te'efou fofona fanua lo'oo 'i wado tofuna fata atanga na'a gila agea.
37 Ma God te'e sufaa ta'a 'ania fatalaga 'i talaga. Lauta alafuunga na wane 'e le'a, God te'e foule'enia wane no'ona ngaia 'e odo. Ma lauta alafuunga na wane 'e ria, God te'e foule'enia nga wane no'ona ngaia 'e kuta.”
Farasii gila soea la Jisas fana 'ani agea nga 'ola ni 'alefosilai
(Mak 8:11-12; Luk 11:29-32)
38 Sui ma tani wane ni kwaifa'ananaunga na tagi ma tani Farasii ngaa'i, gila leka mai te'ala Jisas, ma gila ka fata 'ilo'oo fana, “Wane ni kwaifa'ananaunga, 'imeeru meru siria 'i'oo 'ani agea nga 'ola ni 'alefosilai, fana 'ani faate'enia kwala'imoringa na God lo'oo 'e kwate'o mai.”
39 La Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “Mooru ta'a na alata lo'oo, mooru ta'a moru ria. Tofuna moru siria agasilana nga 'ola ni 'alefosilai, tafe'ua ma ngaia 'e 'ato famooru fana 'amoru agasia. Moru agasia mola nga 'ola ni 'alefosilai laka'u ngaia 'e lau fala Jona nga profet 'i na'o.
40 La Jona laka'u 'e nana'i 'ubulana gwagwaalasu suria oru ma'e gani ma oru ma'e logo. Aia, ma 'inau, nga Wela na Wane, nau taku 'ino'ona la'u mola. Nau taku nana'i 'ubulana wado suria oru ma'e gani ma oru ma'e logo.
41 Ma nga alata God 'ani sufaa ta'a, nga ta'a na gila nana'i 'i Ninifa, tagila tata'e fana 'agila fata suria nga kutanga amooru. Tagila agea 'ilo'oo, suria gila bulota'i no'o fa'asia nga rianga aaga, na alata la Jona 'e foulange'enia te'aga. Ma nga wane ngaia 'e ba'ita 'e riufia la Jona ngaia 'e nana'i no'o fe'eni 'amooru. Tafe'ua, moru 'ame bulota'i mola fa'asia nga rianga amooru.
42 Ma nga alata God 'ani sufaa nga ta'a, nga noni ba'ita laka'u 'i Siba, ngaia te'e tata'e la'u mola fana alafuunga suria nga kutanga amooru. Nga noni lo'oo te'e agea 'ilo'oo, suria ngaia leka mai fa'asia fanua aana ne'e lalau 'e iiki la'u fana nga longolana funi'oonga ala Solomon nga kiingi. Ma nga wane ba'ita ne'e riufia la Solomon lo'oo ngaia 'e nana'i no'o fe'eni 'amooru. Tafe'ua, mai moru 'ame siria mola nga longonga fana.”
Orilana mai nga adalo
(Luk 11:24-26)
43 La Jisas ka fata 'ilo'oo la'u mola, “Alata gila belote'enia adalo 'ani leka fa'asia nga wane, ngaia te'e riu kwairiu 'ubulana lefu 'e kwasila, maka kwailo'ofia te'efuta lefu fana ngaia 'ani nana'i la'u ai. Ma lauta ngaia 'e kwailo maka 'ame daria,
44 ngaia te'e manata 'ilo'oo, ‘Nau taku ori te'ana nga wane laka'u nau ku nana'i mai ana 'i na'o, ma kua leka mai fa'asia.’ Alata ngaia 'e ori, ngaia 'e agasia wane laka'u ngaia 'e 'ilaka'u 'ifi na gila fa'akwaria ma gila ka fa'aodoa no'o, ma ngaia 'e gwete mola.
45 Alata ngaia 'e agasia ne'e 'ino'ona, ngaia te'e ori maka talaia la'u mai nga fiu adalo ne'e ria maka riufia 'i ngaia, 'agila leka mai, ma gila ka nana'i no'o 'i 'ubulana wane laka'u. Nga to'orunga ana wane lo'oori bi'i ria maka riufia no'o 'i na'o. Ma ngaia te'e 'ino'ona la'u mola famooru ta'a 'e ria na alata lo'oo.”
Nga wane ni futanga kwala'imori ala Jisas
(Mak 3:31-35; Luk 8:19-21)
46 Nga alata la Jisas ngaia 'e alafuu 'ua fana ta'a no'ona, tete'e aana fe'enia wane ni futa aana gila ka nigi mai. Ma gila ka ula mola 'i maa suria gila siria 'agila alafuu fe'enia.
47 Ma te'e wane na ta'a no'ona ka fata 'ilo'oo fala Jisas, “Ni tete'e amu fe'enia wane ni futanga amu, gila ula mola mai 'i maa, ma gila siria 'agila alafuu fe'eni'o.”
48 La Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Ni dai na tete'e agu ma nga wane ni futanga agu?”
49 Nga alata no'ona, la Jisas 'e kwalange'enia nga fufu'iwane aana, maka fata 'ilo'oo, “Moru agasia madi. Gila lo'oo na gila 'ilaka'u nga tete'e agu ma nga wane ni futanga agu.
50 Suria ni dai ne'e leka suria nga kwaisiriinga na Mama'a agu 'i Langi, ngaia na wane ni futanga agu, ma nga aasigu geni, ma nga tete'e agu.”