26
Ta'a na'ona'o 'i Jiu gila fadaa fana kwa'ilana la Jisas
(Mak 14:1-2; Luk 22:1-2; Jon 11:45-53)
Alata la Jisas ngaia 'e kwaifa'ananau 'ania ni 'ola lo'oo 'e sui, ngaia ka fata 'ilo'oo fana nga fufu'iwane aana, “Mooru moru su'aai 'e sui no'o, Fafangalaa na Tala Riunga te'e eta no'o 'i fule'e. Ma na alata no'ona, tagila kwate nau, nga Wela na Wane, fana marimae agu, fana 'agila mudu'i nau na 'ai folo.”
Ma na alata no'ona la'u mola, ni fataabu ba'ita, ma nga ta'a na'ona'o 'i Jiu, gila ka ogu 'ubulana 'ifi ba'ita na alafa ni suuabunga na latana la Kaeafas. Ma gila ka fadaa fana 'agila to'odaria te'efuta alata fana 'agila gema nagwa nagwa ala Jisas, ma 'agila ka kwa'ia. Ma gila ka fata kwairiu 'ilo'oo, “Dauru goru sia gemasia mola na alata na fafangalaa lo'oo fa'asia ta'a gila ta funuri 'adauru.”
Te'e noni ngaia 'e 'irisia fe'e waiwai 'e si'ini le'a
'i gouna la Jisas
(Mak 14:3-9; Jon 12:1-8)
Ma la Jisas fe'enia nga fufu'iwane aana, gila leka kau fani Betani, ma gila ka nana'i 'ubulana 'ifi ala Saemon, nga wane laka'u nga kuu 'e lau ana 'i na'o. Na alata la Jisas ngaia 'e keto, te'e noni 'e leka mai te'ana fe'enia nga kokole 'ola ne'e kwanga'a le'a,* ma ngaia fonu 'ania nga waiwai ne'e si'ini le'a, ma nga forilai 'e ba'ita 'e iiki. Ngaia 'e leka mai, maka 'irisia 'i gouna la Jisas. Ma nga alata nga fufu'iwane aana gila agasia, gila ka ogaria, ma gila ka fata 'ilo'oo laloaga 'i talaga, “'Ola 'e fe'ua na noni lo'oo 'e ngadaa waiwai le'a lo'oo? Waiwai lo'oo, lauta 'aguru fa'afori 'ania, tagoru ngaria bata 'e ba'ita ai. Ma tagoru ngaria nga bata no'ona fana boonilana ta'a na gila galafa'a.”
10 Ma tofuna la Jisas ngaia 'e su'a mola na 'olataa na gila fata suria, ngaia ka fata 'ilo'oo faga, “'Ola 'e fe'ua na moru fata 'ino'ona, ma moru ka fa'a'ekea noni lo'oo? 'Ola 'e le'a 'e ba'ita lo'oo 'ingaia 'e agea no'o fagu. 11 Nga ta'a galafa'a no'ona gila nana'i mola fe'enia mooru gani mai gani. Tafe'ua ma 'inau, te'e alata ko'uko'uta lo'oo nau taku nana'i fe'eni 'amooru. 12 Ma nga alata nga noni lo'oo ngaia 'e 'irisia nga waiwai lo'oo 'i nonigu, ngaia 'e sasari agau agu fana kwaiatolagu na nga gani na maenga agu. 13 Ma nau ku kwairii te'amooru, nga to'oto'oni lefu na fanua lo'oo 'i wado na gila kwairii 'ania Kwairiinga Le'a lo'oo, tagila kwairii suria nga 'ola na'a noni lo'oo 'e agea fagu.”
La Judas ngaia 'e ala fafia 'ani 'olonge'enia la Jisas
fana marimae
(Mak 14:10-11; Luk 22:3-6)
14 Burina ni 'ola lo'oo 'e sui mola, te'e wane na akwale'e wane ma ruaai na fufu'iwane ala Jisas, latana la Judas Iskariot 'e leka te'ana ni fataabu ba'ita. 15 Ma ka orisiga 'ilo'oo, “Lauta nau ku kwatea la Jisas famooru, 'olataa na tamoru kwatea fagu?” Ma gila ka idumia oru akwale'e fe'e seleni, ma gila ka kwatea fana. 16 Eta na alata no'ona, la Judas ka aga aga no'o fana nga me'e alata ne'e to'omia fana kwatelana la Jisas faga.
La Jisas 'e 'ania nga Fafangalaa na Tala Riunga
(Mak 14:12-21; Luk 22:7-13,21-23; Jon 13:21-30)
17 Na gani eteeta na fafangalaa fana 'anilana beret na'a nga iist 'e 'amoe ai, nga fufu'iwane ala Jisas gila leka mai te'ana, ma gila ka orisia 'ilo'oo, “'I fai na 'i'oo siria 'ameeru sasaria nga Fafangalaa na Tala Riunga famu ai?”
18 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “Mooru leka kau fani Jerusalem. Alata moru nigi te'ana te'e wane na 'inau ku firia 'e sui no'o, tamooru fata 'ilo'oo te'ana, ‘Wane kwaifa'ananaunga ameeru, ngaia 'e iiria alata aana ngaia 'e galangi no'o. Ngaia fe'enia nga fufu'iwane aana tagila 'ania nga Fafangalaa na Tala Riunga 'i 'ifi amu.’ ”
19 Nga alata ni wane lo'oo gila leka, ma gila ka alafuu fe'enia nga wane no'ona 'ilaka'u la Jisas 'e iiria no'o faga, ma gila ka sasaria no'o nga fafangalaa no'ona.
20 Ma laulafi, la Jisas 'e to'oru 'i no'ona fana 'ani keto fe'enia nga akwale'e wane ma ruaai na fufu'iwane aana. 21 Ma alata gila keto no'o, la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “'Ola kwala'imori nau ku iiria te'amoru, te'e wane 'i laloamooru te'e kwate nau fana marimae agu.”
22 Alata nga fufu'iwane lo'oo ana gila longoa 'ola lo'oo, gila ka kwaimanadai ba'ita. Ma talate'e wane aga gila ka tala'ae na orisilana la Jisas ma gila ka 'ilo'oo, “Alafa, bala 'inau ta'ua lo'oo?” 'Igila te'efou na gila fata 'i no'ona.
23 Sui mala Jisas ka fata 'ilo'oo, “Te'e wane amooru, na ngaia te'e nonome'enia me'e beret aana 'i 'ubulana nga daoko fe'eni nau, ngaia na te'e kwate nau fana marimae agu. 24 'I nau, nga Wela na Wane, nau taku mae 'ilaka'u nga Girigiringa Abu laka'u 'e iiria 'e sui no'o mai na'o. Ma kwaimanadainga ba'ita fana nga wane na ngaia 'e kwate nau fana marimae agu. Ngaia 'e le'a lauta nga wane no'ona ngaia 'ame futa.”
25 Nga alata no'ona, la Judas laka'u, nga wane na ngaia te'e kwatea la Jisas fana marimae aana, ngaia ka fata 'ilo'oo, “Wane kwaifa'ananaunga, bala 'inau ta'ua lo'oo welakau?”
Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana, “'I'oo 'i talamu na 'i'oo iiria no'o.”
Nga fafangalaa na Alafa
(Mak 14:22-26; Luk 22:14-20; 1 Korin 11:23-25)
26 Ma nga alata gila keto, la Jisas ka ngaria me'e beret, ma ngaia ka baole'a fana God, sui maka madanga, maka kwatea fana nga fufu'iwane aana, maka fata 'ilo'oo, “Moru ngaria, ma moru ka 'ania, ngaia no'o na labegu.”
27 Sui ma ngaia ka ngaria nga kakao na waen, maka baole'a na God, sui maka kwatea faga, maka fata 'ilo'oo, Mooru te'efou, moru go'ufia. 28 Ngaia no'o na 'abugu na God 'e fa'ategelaa 'ania nga fataarunga'inga fooru lo'oo, suria nga 'abugu te'e afe fana ta'a 'e aula, fana God 'ani 'olafanataa no'o na rianga aga. 29 'Ola 'e to'o lo'oo nau ku iiria famooru, nau ku sia go'ufia la'u nga waeni lo'oo leleka maka nigi na fe'e gani nau ku go'ufia nga waeni fooru fe'enia mooru 'i 'ubulana nga foufounga na Mama'a agu.”
30 Sui ma gila ka nguria fe'e nguu ni baatafengaa, ma gila ka leka no'o fana busu na gila fa'alataa 'ania 'i Olif.
La Jisas 'e alafuu suria na
la Pita te'e gwalaa
(Mak 14:27-31; Luk 22:31-34; Jon 13:36-38)
31 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, Fe'e logo lo'oo, mooru te'efou no'o tamoru 'akwa fa'asi nau. Suria ngaia 'e iiria 'ubulana nga Girigiringa Abu laka'u 'e 'ilo'oo, ‘Nau taku kwa'ia wane na ngaia 'e aga suria nga sifisifi, ma nga sifisifi no'ona te'efou tagila tagala'i. 32 Gwa'a 'ani 'ino'ona, 'i burina nau taku tata'e la'u fana mooringa, mai nau taku leka no'o 'i na'o mooru fana 'i Galili.”
33 Ma la Pita ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Nau 'e 'ato no'o 'aku leka fa'asi'o, gwa'a ni wane ngaa'i gila leka fa'asi'o!”
34 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fala Pita, “Nau ku iiria famu, 'i na'ona nga susuki 'ani aani 'ubulana nga logo tala'ina, 'i'oo to'o iiria fana oru alata na 'i'oo bobolosi nau.”
35 Ma la Pita ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Gwa'a nau ku mae fe'eni'o, ngaia 'ato no'o 'aku iiria nau ku bobolosi'o.”
Ma nga fufu'iwane lo'oo te'efou, gila ka fata la'u mola 'ilo'oo.
La Jisas 'e fo'a na lefu gila fa'alataa 'i Getsemani
(Mak 14:32-42; Luk 22:39-46)
36 Sui ma la Jisas ka leka fe'enia nga fufu'iwane aana na nga lefu gila fa'alataa 'ania 'i Getsamani, ma ngaia ka fata 'ilo'oo faga, “Mooru nana'i 'i lo'oo na alata nau ku leka kau 'i loko'u fana 'aku fo'a.” 37 Ma ngaia ka talaia la Pita, ma nga rua wela ala Sebedi fe'enia. Ma nga alata no'ona la Jisas ka kwaimanadai ba'ita ma nga manatalana ka logo no'o. 38 Ma ngaia ka fata 'ilo'oo faga, “Nga mangogu ngaia 'e nonifii 'e ba'ita 'e iiki, ma ngaia 'e to'omia no'o kwa'ilagu. Moru nana'i lo'oo, ma moru ka aga aga na fo'anga fe'eni nau.”
39 Sui ma ngaia ka 'idu sisika la'u fa'asiga, maka bobouruuru leleka ma nga maadalana ka to'o no'o 'i wado, maka fo'a maka 'ilo'oo, “Ma'ana, lauta ngaia 'e wada'u mola, moko lafua nga nonifiinga lo'oo fa'asi nau. Tafe'ua, nga kwaisiriinga agu 'amoe, nga kwaisiriinga amu lo'oo.”
40 Sui ma la Jisas ka ori te'ana nga oru wane na fufu'iwane aana, maka agasia gila eeno mola, ma ngaia ka fata 'ilo'oo fala Pita, “Pita 'ae, fe'ua na moru 'ame aga fe'eni nau suria te'e alata sisita ngaa'i? 41 Moru aga, ma moru ka fo'a fa'asia nga irito'onga eta riufi 'amooru. Tofuna mooru moru siria mola agelana ni 'ola 'e le'a, tafe'ua ma noni mooru ngaia 'e waata'uta'u 'e iiki.”
42 La Jisas 'e leka la'u, maka fo'a na ruana alata maka 'ilo'oo, “Ma'ana, lauta ngaia 'ame to'omia fana 'i'oo 'ani lafua nga nonifiinga lo'oo fa'asi nau, le'a mola, nau ku lo'o no'o suria nga kwaisiriinga amu.”
43 Ma alata ngaia 'e ori te'ana nga fufu'iwane aana, ngaia 'e agasia gila eeno la'u mola, suria nga maaga 'e oloolo 'e iiki no'o.
44 Ma la Jisas 'e leka la'u fa'asiga, maka fo'a la'u na oruna alata, maka iiria la'u mola te'e alafuunga laka'u. 45 Sui ma ngaia ka ori la'u te'ana nga oru wane na fufu'iwane aana, maka fata 'ilo'oo faga, “Mooru moru eneeno 'ua lo'oo? Ma moru ka mamalo 'ua lo'oo? Aga madi, tagila kwatea nau no'o, nga Wela na Wane, 'ubulana nimana nga ta'a 'e ria. Nga alata no'ona lo'oo 'e nigi no'o! 46 Moru tata'e, 'aguru leka no'o. Moru agasia nga wane laka'u ne'e kwate nau fana nga marimae agu, ngaia 'e nigi no'o mai.”
Gila gemasia la Jisas
(Mak 14:43-50; Luk 22:47-53; Jon 18:3-12)
47 Ma nga alata la Jisas 'e alafuu mola 'ua, la Judas, nga wane na akwale'e wane ma ruaai na fufu'iwane laka'u aana, 'e nigi no'o mai. Nga oguogunga ba'ita gila leka mai fe'enia fa'asia ni fataabu ba'ita, ma nga ta'a na'ona'o. Ma gila ka ngaria mai nga naifi ni fununga, ma nga 'aila'a. 48 Aia, la Judas 'e kwatea no'o maa'e tooto faga 'ina'o maka 'ilo'oo, “Nga wane na nau ku nono'ia, ngaia no'o na nga wane na moru siria 'amoru gemasia.”
49 Ma 'afe'aferu mola ngaia ka leka odoodo no'o te'ala Jisas maka fata 'ilo'oo, “Wane ni kwaifa'ananaunga, aloalonga 'e nana'i fe'eni'o.” Sui ma ngaia ka nono'ia.
50 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana, “Wane ni kwaimaanga, 'oi agea 'ola na 'i'oo leka mai fai 'aferu.”
Sui ma ni wane lo'oo ka 'idu galangi mai, ma gila ka gemasia la Jisas, ma gila ka gema ngasingasi no'o ana. 51 Ma te'e wane na fufu'iwane ala Jisas 'e lafua nga naifi ma ka kwa'ia no'o wane ni taunga'inga na alafa ni suuabunga, maka kwa'i tafia no'o nga gule'e aringa aana.
52 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana, “'Oi arua nga naifi no'ona amu 'i furina, tofuna ni dai na gila funu 'ania nga naifi, tagila mae la'u mola na nga naifi na mae. 53 Nau ku siria 'i'oo 'ani su'aai, lauta nau ku soea Mama'a agu, ngaia 'e su'asuria 'ani kwatea mola mai nga tangale'e to'onga enselo 'afe'aferu fana 'agila fa'amoori nau! 54 Tafe'ua ma lauta nau ku soea nga enselo 'ani booni nau 'ilo'oo, ngaia 'e 'ato fana 'aku fa'ato'oa nga 'ola na nga Girigiringa Abu 'e iiria suria nga Kraes fana 'ani nonifii 'ania.”
55 Sui ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana ta'a lo'oo, “'Ino'ona ma, amooru madafia 'inau nga wane fana ngada 'olanga? Ngaia lo'oo moru nigi mai fe'enia nga naifi, ma nga 'aila'a fana daulagu? Aburu no'o mai, nau ku fa'ananaua mooru 'i 'ubulana nga 'Ifi Abu na God, ma moru 'ame gemasi nau mola. 56 Tafe'ua ni 'ola lo'oo te'efou 'e lau 'ilo'oo fana 'ani fa'ato'oa nga girigiringa na profet 'ubulana Girigiringa Abu.”
Sui ma nga fufu'iwane aana te'efou gila 'akwasia, ma gila ka 'akwa no'o.
Gila sufaa la Jisas
(Mak 14:53-65; Luk 22:54-55,63-71; Jon 18:13-14,19-24)
57 Ma nga ta'a na gila gemasia la Jisas, gila ka talaia fana 'ubulana 'ifi ala Kaeafas, nga alafa ni suuabunga. Ma nga wane ni kwaifa'ananaunga na tagi, fe'enia nga ta'a na'ona'o, gila ogu 'i no'ona. 58 Ma la Pita ngaia 'e 'isi buri no'o mai, maka nigi la'u mola 'i 'ubulana nga lalabata na nga 'ifi na alafa ni siuabu no'ona, maka ru'u kau 'ubulana lalabata, maka nana'i fe'enia ta'a ni folonga, fana ngaia 'ani agasia 'olataa na tagila agea ala Jisas.
59 Ma nga fataabu ba'ita, fe'enia nga ta'a ni fada'olanga te'efou, gila siria fana 'agila to'odaria tani alafuunga 'ame to'o suria la Jisas, ne'e to'omia 'agila kwa'ia du'ai. 60 Tafe'ua ta'a 'e aula na kotokotonga gila leka la'u mola mai fana 'agila fata fafia la Jisas, gila 'ame daria mola te'efuta 'ola. Ma 'i buri, rua wane ni kotonga gala tata'e mai, ma gala ka fata 'ilo'oo, 61 “Nga wane lo'oo ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, ‘Nau ku su'asuria 'aku osia nga 'Ifi Abu lo'oo na God, mai nau taku launga'i fooru la'u mola ai 'ubulana oru maa'e gani.’ ”
62 Sui ma nga alafa ni siuabu 'e tata'e, maka fata 'ilo'oo fala Jisas, ‘'Ino'ona ma, 'i'oo sia du'aa mola te'efuta 'ola, na ni 'ola 'e ria lo'oo gala iiria amu?” 63 Tafe'ua, mala Jisas ka noto mola. Ma nga alafa ni suuabunga ka fata 'ilo'oo la'u, “Nau ku orisi'o fana 'i'oo 'ani gwala 'ania latana God ne'e momoori, moko iiria fameeru lauta 'i'oo lo'oo nga Kraes, nga Wela na God.”
64 La Jisas 'e fata 'ilo'oo fana, “Ngaia no'ona 'i'oo iiria no'o. 'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, 'ita na alata lo'oo maka ori 'ala'a, tamoru agasi nau, nga Wela na Wane, nau ku to'oru 'i gula le'a na God ne'e tegela'a maka ba'ita, mai nau taku sifo mai fofona kofa 'i langi.”
65 Ma nga alafa ni suuabunga no'ona, ngaia ka gaasia nga ruu tekwa aana 'ani faate'enia nga ogarianga aana, maka fata 'ilo'oo, “Goru 'ame siria la'u te'efuta wane 'ani alafuu fa'ato'oa la'u! Goru longoa te'efou no'o ngaia 'e fa'atooto'ome'enia no'o fe'enia God. 66 Moru manata 'uta'i?”
Ma gila lamadu'aa ma gila ka 'ilo'oo, “Ngaia to'omia ngaia 'ani mae no'o.”
67 Sui ma gila ka ngisu 'usia maana, ma gila ka labusia. Ma tani wane ngaa'i gila ka fidaria, ma gila ka fata 'ilo'oo, 68 “Kraes, lauta 'i'oo no'o nga profet, 'oi iiria mai, ni dai lo'oo ngaia 'e fidari'o 'ilo'oo?”
La Pita ngaia 'e
gwalaa la Jisas
(Mak 14:66-72; Luk 22:56-62; Jon 18:15-18,25-27)
69 Ma la Pita ka nana'i 'ubulana lalabata, ma te'e wela geni lari'i ni taunga'inga 'e leka mai te'ana maka fata 'ilo'oo, “'I'oo wane la'u mola fe'enia la Jisas, nga wane lo'oo fa'asia 'i Galili.”
70 Ma la Pita ka gwala 'i na'oga maka 'ilo'oo, “Nau ku 'ame su'asuria 'ola lo'oo 'i'oo iiria.”
71 Sui ma, la Pita 'e leka maka nana'i galangia nga maa'e tatafa, ma te'e wela geni lari'i ni taunga'inga ngaa'i la'u 'e agasia, maka fata 'ilo'oo fana ta'a na gila nana'i no'ona, “Nga wane lo'oo ngaia 'e nana'i la'u mola fe'enia la Jisas, nga wane lo'oo fa'asia 'i Nasaret.”
72 Ma la Pita ka gwalaa la'u mola, ma ngaia 'e gwala maka 'ilo'oo, “Nau ku tofe nau ku 'ame su'asuria nga wane no'ona!”
73 Ma ngaia 'ame aburu mola 'i burina, nga ta'a na gila ula 'i no'ona, gila leka te'ala Pita, ma gila ka fata 'ilo'oo fana, “'I'oo la'u mola nga wane aga kwala'imori lo'oo no'o, suria nga ringena alafuulamu 'e fa'ato'oa no'o 'i'oo nga wane 'i Galili.”
74 Alata no'ona ngaia ka gwala la'u maka 'ilo'oo, “Lauta nau ku koto, God te'e kwa'i nau. Nau ku 'ame su'asuria nga wane no'ona.”
Na te'e alata no'ona mola, ma susuki 'e aani no'o. 75 Ma la Pita ngaia ka manata to'ona alafuunga laka'u la Jisas 'e iiria, “'I na'o na nga susuki 'ani aani 'ubulana nga logo lo'oo tala'ina, 'i'oo to'o iiria oru alata na 'i'oo bobolosi nau. Alata la Pita 'e manata to'ona 'ola lo'oori, ngaia 'e ru'u kau 'i maa, maka aani ba'iba'ita no'o fe'enia kwaimanadainga.
* 26:7 Gila launge'enia nga kokole'ola 'ola lo'oo 'e kwanga'a le'a fa'asia nga fou na gila fa'alataa 'ania alabasta ne'e forilai ba'ita 'e iiki. 26:31 Sekaraea 13:7