14
Na fata abu doe ki kira saungaꞋinia manataꞋanga ago fuana sa Jesus
(Matthew 26:1-5; Luke 22:1-2; John 11:45-53)
Ro faꞋi asoa ki Ꞌi naꞋona na FangaꞋa DaofaꞋi LiuꞋa,* ma na fangaꞋa neꞋe Jiu ki kira saiana Ꞌanilana na beret neꞋe nia noaꞋa ta isi Ꞌi saena. Na fata abu doe ki, ma na ngwae faꞋamanata ana taki ki, kira ka fiku lokoꞋi ru fuana dau agolana ma saungilana sa Jesus. Kira fata Ꞌuri, “NoaꞋa kulu kasi sasia ana kaidaꞋi ana FangaꞋa, Ꞌasu Ꞌubani na ngwae ki kira ka fiꞋi fuꞋalikulu.”
TaꞋi kini nia ngwaia sa Jesus ana fanoa Ꞌi Betani
(Matthew 26:6-13; John 12:1-8)
Ana kaidaꞋi sa Jesus nia tua Ꞌi saena maꞋe fanoa Ꞌi Betani, nia ka fanga Ꞌi saena luma sa Simon na ngwae neꞋe kuu nia saungia Ꞌi naꞋo. Ma taꞋi kini ka leka maꞋi siana faꞋinia na biꞋi nura neꞋe kwanga liu, ma nia fungu Ꞌani na ngwaingwai neꞋe moko ufiufi leꞋa, ma na folilana ka doe liu. Nia Ꞌifingia na maana biꞋi nura neꞋeri, ma ka kisitani naꞋa ngwaingwai moko leꞋa neꞋeri fafona gwauna sa Jesus. Ma ti ngwae neꞋe kira tua Ꞌi neꞋeri, kira ka saetaꞋa, ma kira ka fata fuada kwailiu kira ka Ꞌuri, “Fuila noaꞋa nia kasi faꞋalia na ngwaingwai moko leꞋa neꞋe re! Fuila nia ka Ꞌoifoli Ꞌani Ꞌuana ti mani Ꞌoro,§ fasi Ꞌiri nia ke ngalia mani neꞋeri, ma ka kwatea fuana na ngwae dalaꞋa ki.” Ma kira ka balufia kini neꞋeri.
ꞋUnaꞋeri sa Jesus nia ka rongoa, ma ka fata Ꞌuri, “Mulu alua nia tua Ꞌana! NoaꞋa kamu kasi fata faꞋalia laꞋu. Nia sasia raoꞋa leꞋa liu fuaku. Na ngwae dalaꞋa ki kira tua tari goꞋo Ꞌada faꞋi kamu. Ma diꞋia kamu oga, kamu ke Ꞌafida goꞋo amuꞋa ana ta kaidaꞋi. Bore ma nau noaꞋa kusi tua tau goꞋo faꞋi kamu. Nia sasia ru neꞋe nia bolo faꞋinia sasilana. Nia kisitaꞋinia na ngwaingwai moko leꞋa neꞋe Ꞌi noniku Ꞌi naꞋo ana maelaku fuana sasi akaꞋu Ꞌanga fuana kwaiatolaku. Ru mamana nau ku saea fuamuꞋa, ana kula ki taꞋifau saena magalia neꞋe kira ke alaꞋa sulia na FaꞋarongoꞋa LeꞋa neꞋe, kira ke baꞋa alaꞋa logo sulia ru neꞋe nia sasia aku fuana manataꞋanga toꞋona.”
Sa Judas nia alafafia na kwatelana sa Jesus fuana na malimae nia ki
(Matthew 26:14-16; Luke 22:3-6)
10 Sui sa Judas Iskariot, taꞋi ngwae ana na akwala ma ro fafarongo nia ki, nia leka fuana na fata abu doe ki, ka faꞋarongoda Ꞌuri, “Nai baꞋa kwatea sa Jesus fuaumulu.” 11 Ma kira ka saeleꞋa liu sulia ru neꞋe nia saea, ma kira ka alangaꞋi fuana kwatelana selene fuana. Ma sa Judas ka talaꞋae naꞋa fuana liaꞋa Ꞌuana ta kaidaꞋi leꞋa fuana kwatelana sa Jesus fuada.
Na FangaꞋa ana DaofaꞋi LiuꞋa
(Matthew 26:17-25; Luke 22:7-14, 21-23; John 13:21-30)
12 Ana etana faꞋi asoa ana FangaꞋa ana beret neꞋe nia noaꞋa ta isi Ꞌi saena, faꞋi asoa neꞋeri neꞋe kira saungia kala sipsip fuana na FangaꞋa ana DaofaꞋi LiuꞋa. KaidaꞋi neꞋeri, fafarongo sa Jesus ki kira ka saefilo Ꞌuri ana, “ꞋI fai neꞋe Ꞌoko oga kaimili ke leka ma mika sasi akaꞋu ana na FangaꞋa ana DaofaꞋi LiuꞋa fuamu?”
13 Ma sa Jesus ka fata fuana ta ro ngwae ada ka Ꞌuri, “Moro ruꞋu saena Ꞌi Jerusalem, ma taꞋi ngwae neꞋe nia ngalia na faꞋi kafo, nia ke baꞋa saka fuamuroꞋo. Moke leka Ꞌi burina 14 Ꞌuana ta luma Ꞌi neꞋeri neꞋe nia ruꞋu Ꞌi saena. Moro ke saefilo Ꞌuri ana na ngwae neꞋe nia toꞋo ana na luma neꞋana, ‘Na ngwae FaꞋamanata nia saea neꞋe maꞋe luma Ꞌi faꞋi neꞋe nia ke Ꞌania na FangaꞋa ana DaofaꞋi LiuꞋa faꞋinia na fafarongo nia ki?’ 15 Ma nia ke baꞋa faꞋataꞋinia taꞋi maꞋe luma doe neꞋe nia tua Ꞌi lifua. ꞋI neꞋeri na ru ki taꞋifau nia kwaimaꞋakwali naꞋa. Ma moro ka sasi akaꞋu ana na ru ki taꞋifau fuakulu Ꞌi neꞋeri.”
16 ꞋUnaꞋeri ma, na ro fafarongo neꞋeri ki kera leka, ma kera ka ruꞋu naꞋa Ꞌi Jerusalem, ma kera ka lisia na ru ki taꞋifau nia diꞋia nama neꞋe sa Jesus nia saea fuadaroꞋo. Ma kera ka sasi akaꞋu ana ru ki taꞋifau fuana FangaꞋa ana DaofaꞋi LiuꞋa.
17 Ma nia saꞋulafi naꞋa, sa Jesus ka dao maꞋi faꞋinia na akwala ma ro fafarongo nia ki. 18 Ma kaidaꞋi kira fanga, sa Jesus ka fata Ꞌuri, “Na ru mamana nau ku saea fuaumulu, taꞋi ngwae aumulu ke baꞋa kwate nau fuana na malimae nau ki. TaꞋi ngwae aumulu neꞋe nia fanga goꞋo Ꞌana faꞋinau ana kaidaꞋi neꞋe.”
19 Ma na fafarongo nia ki, kira ka talaꞋae naꞋa ana liadilaꞋanga, ma kira ka saefiloa sa Jesus, taꞋi taꞋi ngwaeꞋa, ma kira ka Ꞌuri, “NoaꞋa naisi kwateꞋo fuana malimae Ꞌoe ki kwa!”
20 Ma sa Jesus nia olisida ka Ꞌuri, “Nia neꞋe taꞋi naꞋa aumulu na akwala ma ro fafarongo nau ki, ma nia ta ngwae neꞋe ke alua afu beret nia Ꞌi saena na dako faꞋinau. 21 Ma nau, na Ngela Ngwae, nai baꞋa mae diꞋia na KerekereꞋa Abu ki ba fata suli nau. ꞋUnaꞋeri bore ana, kwaimanatai liu fuana na ngwae neꞋe ke baꞋa kwate nau fuana na malimae nau ki! Nia leꞋa fuana na ngwae neꞋeri diꞋia nia noaꞋa kasi futafuta goꞋo.”
Na fangaꞋa Aofia saꞋulafi
(Matthew 26:26-30; Luke 22:14-20; 1 Korint 11:23-25)
22 Ma kaidaꞋi kira fanga naꞋa, sa Jesus nia ngalia taꞋi afu beret, ma ka baꞋatafea God, sui ka ngiia. Nia ka kwatea fuana na fafarongo nia ki, ka fata Ꞌuri, “Ngalia muke Ꞌania. Nia naꞋa neꞋe noniku.”
23 Sui nia ka ngalia na titiu Ꞌi waen, ma ka baꞋatafea God, sui ka kwatea fuada. Ma kira taꞋifau kika kwaꞋu ana. 24 Ma nia ka fata Ꞌuri, “Nia naꞋa neꞋe Ꞌabuku neꞋe nia igo fuana ngwae Ꞌoro ki fuana faꞋangasilana na fau alangaꞋinga faolu God. 25 Ru mamana nau ku saea fuaumulu, nau noaꞋa kusi kwaꞋufia naꞋa na waen neꞋe leleka ka dao ana faꞋi asoa nau kui kwaꞋufia laꞋu na waen neꞋe, kaidaꞋi God ke gwaungaꞋi fafia ngwae ki taꞋifau.”
26 Buri Ꞌana kira ka ngulia faꞋi ngu, sui kira ka leka Ꞌuana na ua Ꞌi Olif.*
Sa Jesus eta fataꞋa Ꞌani sa Peter ke baꞋa tofea niaꞋa
(Matthew 26:31-35; Luke 22:31-34; John 13:36-38)
27 Sa Jesus ka fata Ꞌuri fuada, “Kaumulu taꞋifau goꞋo neꞋe kamu ke baꞋa tafi faꞋasi nau. Sulia na KerekereꞋa Abu nia fata Ꞌuri,
‘God ke saungia ngwae neꞋe nia lia sulia na sipsip ki, ma na sipsip ki taꞋifau kira ka takalo.’
 
28 “Ka ꞋunaꞋeri bore Ꞌana, Ꞌi buri Ꞌana nau kui tataꞋe laꞋu Ꞌuana mauriꞋa, nau kui etaeta Ꞌi naꞋo aumulu Ꞌuana Ꞌi Galili.”
29 Ma sa Peter nia olisia ka Ꞌuri, “Nia ꞋafitaꞋi liu neꞋe nau kui leka faꞋasiꞋo, sui bore Ꞌana ngwae ki taꞋifau kira ke leka faꞋasiꞋo!”
30 Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri fuana sa Peter, “Nau ku saea fuamu. NaꞋona na karai ke angi ro ru saena rodo neꞋe Ꞌi taꞋena, Ꞌoke tofe uulufau Ꞌoko kina nau.”
31 Ma sa Peter nia olisi ngasingasiꞋa ana ka Ꞌuri, “Sui bore Ꞌana nau ku mae faꞋi Ꞌoe, nia ꞋafitaꞋi nau ku saea fasi nau ku kina Ꞌoe!”
Ma na fafarongo ki taꞋifau goꞋo neꞋe, kira saea logo taꞋi ru neꞋeri.
Sa Jesus nia foꞋo Ꞌi Getsemani
(Matthew 26:36-46; Luke 22:39-46)
32 Sui sa Jesus faꞋinia na fafarongo nia ki, kira ka leka Ꞌuana taꞋi kula kira saea Ꞌani Ꞌi Getsemani. KaidaꞋi kira dao naꞋa, sa Jesus ka fata Ꞌuri fuada, “Kamu ke tua Ꞌaumulu Ꞌi neꞋe kaidaꞋi nau kui foꞋo Ꞌaku.” 33 Sui nia ka talaꞋia sa Peter, ma sa James, ma sa John faꞋinia. Ma nia ka kwaimanatai liu ma ka liadila. 34 Ma nia ka fata Ꞌuri fuada, “Na liaku nia figwanu ka doe liu, ma nia bolo faꞋinia naꞋa saungilaku. Muke tua Ꞌi neꞋe, kamu ka ada, ma muke lialia faꞋinau.”
35 Ma nia ka Ꞌidu tiꞋitiꞋi kwau, ma ka bobo uruuru Ꞌi ano. Ma nia ka foꞋo fasi Ꞌiri diꞋia nia talangwaraꞋu goꞋo Ꞌana, kwate noaꞋa nia kasi liu saena kaidaꞋi ana nonifiiꞋanga. 36 Ma nia ka foꞋo ka Ꞌuri, “MaꞋa Ꞌae, na ru ki taꞋifau nia talangwaraꞋu goꞋo Ꞌana fuamu. ꞋOke lafua Ꞌamu na nonifiiꞋanga neꞋe faꞋasi nau. Sui bore Ꞌana, nia noaꞋa laꞋu na kwaiogaiꞋanga nau, bore ma sulia kwaiogaiꞋanga Ꞌoe lala.”
37 Sui sa Jesus ka oli maꞋi, ma ka dao toꞋona na uulu fafarongo nia ki, kira maliu goꞋo Ꞌada. Ma nia ka fata Ꞌuri fuana sa Peter, “Simon Ꞌae, faꞋuta neꞋe Ꞌoko maliu kwa? Fuila Ꞌoke ada faꞋinau sulia ta taꞋi agi rodo tiꞋitiꞋi bore Ꞌana.” 38 Ma nia ka fata Ꞌuri fuada, “Kamu ke ada, muke lialia Ꞌani foꞋongaꞋa sasi na ilitoꞋonga kata liufi kamu. Sulia kaumulu oga sasilana ru leꞋa ki, bore ma nonimuꞋa nia ngwataꞋutaꞋu liu.”
39 Ma sa Jesus ka leka laꞋu faꞋasida, ma ka foꞋo, ma ka saea logo taꞋi alaꞋanga ba kiri. 40 Sui nia ka oli laꞋu maꞋi fuada, ma ka dao toꞋoda kira maliu laꞋu, sulia neꞋe maada mamaliuꞋa liu. Ma noaꞋa kira kasi sai naꞋa ana na ru neꞋe kira ke saea fuana.
41 Ma kaidaꞋi nia oli laꞋu maꞋi ana uula kaidaꞋi, nia ka fata Ꞌuri fuada, “Kaumulu maliu Ꞌua niniꞋa? Nia leꞋa naꞋa! Lia basi, kira ke kwate nau naꞋa, na Ngela Ngwae, saena limana na ngwae taꞋa ki. Na kaidaꞋi baera nia dao naꞋa maꞋi! 42 TataꞋe, kulu leka naꞋa. Lia basi, na ngwae ba nia kwate nau fuana na malimae nau ki, nia dao naꞋa maꞋi!”
Na daulana sa Jesus
(Matthew 26:47-56; Luke 22:47-53; John 18:3-12)
43 Ana kaidaꞋi sa Jesus nia alaꞋa goꞋo Ꞌana, sa Judas, taꞋi ngwae ana na akwala ma ro fafarongo nia ki, ka dao naꞋa maꞋi. TaꞋi fikuꞋa doe leka maꞋi faꞋinia faꞋasia na fata abu doe ki, ma na faꞋinaꞋonaꞋo ki, ma na ngwae faꞋamanata ana taki ki. Ma kira ka ngalia maꞋi na sele ni ofoꞋa ki ma na subi ki. 44 Ma sa Judas, na ngwae neꞋe ke kwate sa Jesus fuada, nia ka kwatea na maꞋetoto fuana fikuꞋa neꞋeri ka Ꞌuri, “Na ngwae neꞋe nau kui nonoꞋia, na ngwae neꞋe kamu oga. Kamu ke daua, ma kamu ke talaꞋia kwau.”
45 ꞋUnaꞋeri, sa Judas nia dao, nia ka leka naꞋa kwau siana sa Jesus, ma ka fata Ꞌuri, “Ngwae FaꞋamanata Ꞌae!” GoꞋo, nia ka nonoꞋia naꞋa. 46 Ma kira ka daua naꞋa sa Jesus, ma kira ka loba. 47 ꞋIu, ma ana kaidaꞋi neꞋeri, taꞋi ngwae neꞋe nia tataꞋe karangi goꞋo ana, nia lafua naꞋa sele nia, ma ka kwaꞋi muusia na alingana na ngwae rao ꞋingataꞋi fata abu.
48 Ma sa Jesus ka saefilo Ꞌuri ada, “ꞋUri ma kaumulu fia nauꞋa ta ngwae bili niniꞋa? Nia niniꞋa muka dao naꞋa maꞋi faꞋinia na sele ki, ma na subi ki fuana daulaku? 49 Tau naꞋa maꞋi, nau ku faꞋamanata kamu Ꞌi saena na Luma Abu God, bore ma noaꞋa kamu kasi dau nau goꞋo. Ma na ru niniꞋa kamu sasia, nia faꞋamamana na KerekereꞋa Abu.”
50 ꞋUnaꞋeri goꞋo, fafarongo nia ki taꞋifau kira ka faꞋasia, ma kira ka tafi naꞋa Ꞌada.
51 Ma taꞋi ngwae fiꞋi doe neꞋe nia toro goꞋo ana na toro folo, nia leka maꞋi buri Ꞌana sa Jesus. Ana kaidaꞋi kira daua naꞋa ngwae fiꞋi doe neꞋe, 52 na toro nia ka angosi naꞋa faꞋasia, ma nia ka tafi dadara naꞋa Ꞌana.
Sa Jesus nia uu Ꞌi naꞋona faꞋinaꞋonaꞋo ki
(Matthew 26:57-68; Luke 22:54-55, 63-71; John 18:13-14, 19-24)
53 ꞋUnaꞋeri, kira ka talaꞋia sa Jesus Ꞌuana luma ꞋingataꞋi fata abu. Ma na fata abu doe ki, ma na faꞋinaꞋonaꞋo ki, ma na ngwae faꞋamanata ana na taki ki, kira fiku Ꞌi neꞋeri. 54 Ma sa Peter nia Ꞌisi buri tau naꞋa kwau, ma ka ruꞋu logo saena na faꞋi labu ana luma na ꞋingataꞋi fata abu. Nia ka tua Ꞌana Ꞌi neꞋeri faꞋinia na ngwae folo ki, ma nia ka rara Ꞌana Ꞌi ninimana na mafula. 55 GoꞋo, na fata abu doe ki, ma na fikutaꞋi ngwae lokoꞋi ru taꞋifau, kira ka sasi Ꞌuana daoꞋa toꞋona ta ru taꞋa fuana fafilana ana sa Jesus fasi Ꞌiri kira ke saungia, bore ma kira kasi dao toꞋona goꞋo ta ru ana niaꞋa. 56 Ma na ngwae Ꞌoro ki, kira ka soke fafia sa Jesus, bore ma alaꞋanga kira ki noaꞋa kasi alu taꞋi ru.
57 Ma ti ngwae kira tataꞋe logo, ma kira ka soke fuana sa Jesus kira ka Ꞌuri, 58 “Kaimili rongoa nia fata Ꞌuri, ‘Nau kui baꞋa osia na Luma Abu God neꞋe ngwae ki kira saungaꞋinia, ma Ꞌi saena uulu faꞋi asoa ki, nau kui saungaꞋinia laꞋu ta Luma Abu neꞋe noaꞋa laꞋu na ngwae ki neꞋe kira saungaꞋinia.’ ” 59 Ma kiraꞋa bore, na alaꞋanga kira ki noaꞋa kasi alu taꞋi ru.
60 Ma na ꞋingataꞋi fata abu nia uu Ꞌi naꞋoda, ma nia ka lidia sa Jesus ka Ꞌuri, “ꞋUri ma, noaꞋa Ꞌoe kosi toꞋo goꞋo ana ta alaꞋanga fuana olisilana alaꞋanga neꞋe ki, neꞋe ngwae neꞋe ki kira fai fafiꞋo Ꞌania?” 61 Bore ma sa Jesus noto goꞋo Ꞌana, ma ka noaꞋa kasi olisia goꞋo. Ma na ꞋingataꞋi fata abu nia saefiloa laꞋu ka Ꞌuri, “ꞋUri ma, ꞋaeꞋo neꞋe na Christ baera, na Ngela God?”
62 Ma sa Jesus ka olisia ka Ꞌuri, “ꞋIu, nauꞋa neꞋe niaꞋa. Ma Ꞌoke baꞋa lisia nauꞋa, na Ngela Ngwae, ke tua Ꞌi bali lima ꞋoloꞋolo ana na God ngasingasiꞋa. Nai baꞋa gwaungaꞋi faꞋinia, ma nau kui oli maꞋi faꞋasia Ꞌi langi fafona na gwaꞋi salo ki.”
63 GoꞋo na ꞋingataꞋi fata abu neꞋeri nia ka gasia na toro keta nia talana ka faꞋataꞋinia na saetaꞋanga nia, ma ka fata Ꞌuri, “Kulu kasi oga laꞋu ta ngwae ni fata faꞋamamana! 64 Kaumulu tala rongoa naꞋa nia faꞋabolotaꞋinia faꞋinia God! Kamu manata faꞋuta ana?”
Ma kira taꞋifau goꞋo, kira ka saea fasi nia rora naꞋa, ma nia bolo faꞋinia kira ke saungia naꞋa.
65 Ma ti ngwae ada kira ka talaꞋae fuana ngisulilana sa Jesus, ma kira ka firi bokota na maana, ma kira ka kumua. Ma kira ka fata Ꞌuri, “Saea basi sa tai neꞋe nia kumuꞋu?” Ma na ngwae folo ki kira ka talaꞋia, ma kira ka suulangani kwai liu ana.
Sa Peter nia tofe fafia sa Jesus
(Matthew 26:69-75; Luke 22:56-62; John 18:15-18, 25-27)
66 Sa Peter nia tua Ꞌua goꞋo Ꞌana Ꞌi saena faꞋi labu, kaidaꞋi kira matalangani sa Jesus. TaꞋi kini sariꞋi rao fuana ꞋingataꞋi fata abu nia dao maꞋi. 67 Ma kaidaꞋi nia lisia sa Peter neꞋe nia rara Ꞌana, nia ka lia saga kwau fuana, ma ka fata Ꞌuri, “ꞋOko tua logo faꞋinia sa Jesus, na ngwae ba faꞋasia na maꞋe fanoa Ꞌi Nasaret.”
68 Ma sa Peter nia tofe ka Ꞌuri, “Nau ku kina, nau kusi saiana ru neꞋe Ꞌoke fata sulia.” Ma nia ka ruꞋu kwau ana maꞋe taꞋelo. Ma ana kaidaꞋi neꞋe goꞋo, na karai ka angi naꞋa.
69 Ma na kini sariꞋi rao baera nia lisia laꞋu Ꞌi neꞋeri, ma ka fata Ꞌuri fuana ngwae ki neꞋe kira uu kalikalia Ꞌi neꞋeri, “Nia ta ngwae logo ada ne!” 70 Ma sa Peter ka tofea logo.
Ma kaidaꞋi tiꞋitiꞋi Ꞌi buri Ꞌana, na ngwae ki neꞋe kira uu karangi, kira ka fata Ꞌuri laꞋu fuana sa Peter, “Nia ꞋafitaꞋi liu Ꞌoko tofea fasi ꞋaeꞋo noaꞋa laꞋu ta ngwae ada, sulia ꞋaeꞋo logo neꞋe Ꞌoko leka maꞋi faꞋasia na abaꞋi kulu Ꞌi Galili.”
71 Sui sa Peter ka talitali ka Ꞌuri, “Alu God ke kwatea na kwaꞋikwaꞋinga fuaku, diꞋia nau kusi fata mamana! Nau noaꞋa kusi saiana na ngwae neꞋe kamu fata sulia!”
72 Ma ana kaidaꞋi neꞋeri goꞋo, na karai ka ruana fai angiꞋa naꞋa. Ma sa Peter ka manata toꞋona na alaꞋanga ba sa Jesus nia saea fuana ba nia Ꞌuri, “ꞋI naꞋona na karai ka angi ro fau, Ꞌoko sae uulu fau ana, Ꞌoko kina nau.” Ma kaidaꞋi sa Peter nia manata toꞋona ru neꞋeri, nia ka angi ikaika naꞋa.
* 14:1 FangaꞋa DaofaꞋi LiuꞋa FangaꞋa neꞋe Jiu ki sasi fuana manataꞋanga toꞋona kaidaꞋi koꞋo bora kira ki leka faꞋasia Ejipt. 14:3 Na kukfikufi ru neꞋe kwanga liu neꞋe kira saea Ꞌani alabaster na fau neꞋe madumadu liu. 14:3 Na ngwaingwai neꞋe moko ufiufi leꞋa neꞋe kira saea Ꞌani nad. § 14:5 mani Ꞌoro FaꞋafoli Ꞌani Ꞌuana mani bolo faꞋinia folifoliꞋa ana taꞋi faꞋi ngali. 14:24 Jeremaea 31:31 * 14:26 ua Ꞌi Olif Na ua neꞋe, na Ꞌai neꞋe kira saea Ꞌani Olif ki Ꞌoro liu ana. 14:27 Sekaraea 13:7 14:44 DiꞋia na falafala ana Jiu ki, na kwainonoꞋianga faꞋataꞋinia kwaimaꞋanga ma fuꞋusi doeꞋa fuana na faꞋamanata faꞋasia na fafarongo nia. Nia bolo faꞋinia na fafarongo ka fata leꞋaleꞋa na faꞋamanata nia Ꞌani nonoꞋilana limana.