10
Isa taaɗ mɛtn taar piiri
(Mt 19.1‑12; Dt 24.1‑4; Mt 5.31,32)
Tɛr Isa iin̰ gɔt kɛn se ɔɔ ɓaa taa naaŋ Jude ki, kaam aak jɛŋ ool kꞋdaŋin̰ Jordan kɛn kaam naane. Jee dɛnge ɓaaɗo tus cɛɛn̰ ki daala ɔɔ naan̰ baagɗe dooyo aan gɔɔ kɛn naan̰ lee dooy jeege. Gɔtn se *Parizigen mɛtin̰ge ɓaaɗo taa an̰ naama. Naaɗe tɔnd mɛtin̰ ɔɔ: «Deba se jꞋundin̰ga kulu gɛn piir mɛndin̰ la?» Naan̰ tɛrlɗen ɔɔ: «Do taar kɛn se, *Musa tap ɓo taaɗseno ɔɔ ɗi maakŋ Kitap ki?» Naaɗe tɛrlin̰ ɔɔ: «Musa se und kulu ɔɔ kꞋraaŋ maktubm gɛn piiri, jꞋɛɗ mɛnd ki jaay ɓo jꞋan̰ piiri.» Gaŋ Isa taaɗɗen ɔɔ: «Taa do‑mɔŋgse ɓo Musa raaŋsen taar se. Ey num do kupm mɛt ki se, *Raa aalo gaaba ute mɛnda.* Taa naan̰ se ɓo gaaba teecn̰ kɔn̰ kon̰ te bubin̰a, ɓaa tum te mɛndin̰a, ɔɔ naaɗen di se tum tɛɗga daa ro kalaŋ.Bin se naaɗe se tɛɗga aan gɔɔ jee di eyo, num aan gɔɔ deb kalaŋ sum. Nakŋ jaay Raa dɔɔkin̰ga dɔɔk se, debkilimi ɔn̰te tuutin̰a!» 10 Kɛn naaɗe jaay aan ɓeen se, jee mɛtin̰ ki tɔnd mɛtin̰ do taar kɛn se daala. 11 Naan̰ tɛrlɗen ɔɔ: «Kɛn deba jaay piir te mɛndin̰a ɔɔ ɔk mɛnd kuuy se, aan gɔɔ debm teec ɔn̰ mɛndin̰a ɔɔ ɓaa ɛɛs mɛnd nam. 12 Ɔɔ mɛnda kic ɓo, kɛn piir te gaabin̰a ɔɔ ɔk gaabm kuuy se, naan̰ se aan gɔɔ mɛnd teec ɔn̰ gaabin̰a ɔɔ ɓaa ɛɛs gaabm nam.»
Isa ɔɔɗ ɓooro gaange tu
(Mt 19.13‑15; Lk 18.15‑17)
13 Gɔtn se, jeege ɓaano te gaangen sɛɛmɛ gɔtn Isa ki, taa aɗe tɔnd jin̰ doɗe ki, naɓo jee mɛtin̰ ki uunɗe kaamɗe naatn. 14 Kɛn Isa jaay aak nakŋ naaɗe tɛɗ se, maakin̰ tuju, ɗeekɗen ɔɔ: «Ɔn̰ki gaangen sɛɛm se aɗe ɓaa gɔtum ki, ɔn̰te Ꞌgaasɗeki. Taa jeegen tec aan gɔɔ gaangen se ɓo utu Ꞌkɔŋ gɔtɔ *maakŋ Gaar Raa ki. 15 ꞋBooyki bɛɛ, mꞋasen taaɗa: debm jaay took te Raa kɔsn gaar don̰ ki aan gɔɔ goon cɔkɔ ey se, naan̰ se Ꞌkɔŋ kɛnd maakŋ Gaar Raa ki eyo.» 16 Gɔtn se naan̰ tuun tɔkɗe kaaɗin̰ ki, tɔnd jin̰ doɗege tu ɔɔ ɔɔɗɗen ɓooro.
Debm maala ɓaaɗo ɔŋ Isa
(Mt 19.16‑30; Lk 18.18‑30)
17 Kɛn Isa jaay ɓaa ɓaa ɗoob ki se, gaaba kalaŋ aan̰ ɓaaɗo ɛrg naanin̰ ki ɔɔ tɔnd mɛtin̰a ɔɔ: «Debm dooy jeege, naai debm bɛɛ se, maam tap ɓo mꞋtɛɗn mꞋɔɔ ɗi jaay mꞋkɔŋ *kaajn̰ gɛn daayum se?» 18 Isa tɛrlin̰ ɔɔ: «Gɛn ɗi jaay naai ɔɔ maam debm bɛɛ se? Debkilim bɛɛ se tap ɓo gɔtɔ; kɛn bɛɛ se, Raa kalin̰ ki sum. 19 Naai lɛ Ꞌjeele nakŋ kɛn Raa taaɗ gɛn tɛɗ se, kɛn ɔɔ: Ɔn̰te Ꞌtɔɔl nam, ɔn̰te Ꞌkɛɛsn mɛnd nam, ɔn̰te Ꞌkɛɛsn gaabm nam, ɔn̰te Ꞌɓoogo, ɔn̰te Ꞌtɔkŋ taar‑kɔɔɓɔ do nam ki, ɔn̰te Ꞌkujun nam, Ꞌsook koi ki te bubi ki 20 Gaabm se tɛrl Isa ki ɔɔ: «Debm dooy jeege, nakgen se paac, gɔtn mꞋiin̰ baatum ki tap ɓo, maam mꞋlee mꞋtɛɗin̰ tɛɗ tap.» 21 Isa jaay aak gaabm se, maakin̰ jen̰a ɔɔ ɗeekin̰ ɔɔ: «Ɔɔpiga naka kalaŋ sum. Nakŋ naai ɔk paac se, Ꞌɓaa dugin̰ naatn ɔɔ gursin̰ se Ꞌɓaa Ꞌnigin̰ jee daayge tu, bin se ai tooɗn kɔrbɔtɔ maakŋ raa ki. Ɔɔ naai lɛ, Ꞌɓaaɗo Ꞌdaanuma.» 22 Num gaŋ kɛn gaaba jaay booy taar se, ron̰ tɛrɛcin̰ bardak, ɔk tɛrl ɓaa ɓaa se maakin̰ tuj kasak kasak, taa naan̰ debm nak dɛna.
23 Isa uun don̰a aak jee mɛtin̰ kɛn iŋg cɛɛn̰ ki se, ɗeekɗen ɔɔ: «Kɛn jee nak dɛnge jaay, kɛnd *maakŋ Gaar Raa ki se ɔɔn̰ aak eyo!» 24 Jee mɛtin̰ ki jaay booy taar se ɔkɗen taaɗ eyo, num Isa tɛrl ɗeekɗen ɔɔ: «Gɛnumge, kɛnd maakŋ Gaar Raa ki se ɔɔn̰ aak eyo! 25 Ɗeere, kɛn gin̰ji jaay deel ute ɓee luppara se ɔɔn̰ɔ; naɓo debm nak dɛna jaay Ꞌkɛnd maakŋ Gaar Raa ki se, ɔɔn̰ cir naan̰ se daala!» 26 Jee mɛtin̰ ki jaay booy taar se, ɔkɗen taaɗ eyo cir daala. Naaɗe taaɗ te naapa ɔɔ: «Kɛn bin num, naŋa ɓo Ꞌkɔŋ kaaja?» 27 Isa uun kaamin̰ aakɗe ɔɔ ɗeek ɔɔ: «Gɛn jikilimge tu sum num nakŋ se ɔɔn̰ɔ, num Raa ki se, ne ɗim ɔɔn̰in̰ gɔtɔ.» 28 Gɔtn se Piɛr taaɗin̰ ɔɔ: «Anum Ꞌbooyo, naaje se kꞋjꞋɔn̰oga nakge paac taa jꞋai daan naai.» 29 Isa tɛrlin̰ ɔɔ: «ꞋBooyki bɛɛ, mꞋasen taaɗa. Kɛn nam jaay ɔn̰o ɓeege, gɛnaagen gaabge ute kɛngen mɛndge, koa, bubu, gaange ey lɛ maakŋ‑gɔtin̰ge taa maama ɔɔ taa Labar Jiga se, 30 nakgen se paac se, naan̰ utu aɗen kɔŋ mɛt kaaru ɓeege, gɛnaagen gaabge ute kɛngen mɛndge, koge, gaange, maakŋ gɔtge, ɔɔ ute dubar kɛn jeege utu an̰ dabar taa maam se. Ɔɔ kɛn kaaɗin̰ jaay aanga num, naan̰ Ꞌkɔŋ kaajn̰ gɛn daayum. 31 Maakŋ jeege tun ɓɔrse naan ki se, dɛnin̰ utu kɔɔpm mɔɔtn. Ɔɔ maakŋ jeege tun ɓɔrse mɔɔtn se, dɛnin̰ utu Ꞌtɛɗn jee naan ki.»
Isa taaɗ gɛn k‑mɔtɔge tu ɔɔ naan̰ utu kooyo ɔɔ aɗe dur daan yoge tu
(Mt 20.17‑19; Lk 18.31‑34; Mk 8.31‑33)
32 Naan̰ kɛn se, naaɗe uun ɗoobo gɛn kookŋ ɓaa Jeruzalɛm ki ɔɔ kɛn naaɗe jaay ɓaa ɓaa se, Isa deel naanɗe ki. Jee mɛtin̰ ki se nakŋ se deel doɗe ɔɔ jee dɛn ɔk mɛtin̰ se lɛ, ɓeere ɔkɗe. Gɔtn se naan̰ daŋ jee mɛtin̰ sik‑kaar‑di kalɗe ki ɔɔ baagɗen taaɗn nakŋ utu kaan don̰ ki se daala. 33 Naan̰ ɗeekɗen ɔɔ: «ꞋBooyki, ɓɔrse naaje kꞋjꞋook kꞋɓaaki ɓaa Jeruzalɛm ki ɔɔ *Goon Deba se, jꞋutu jꞋan̰ kɔkŋ kɔl ji *magal jee tɛɗn sɛrkɛ Raage tu ute ji jee jeel taaɗn tɔɔkŋ mɛtn Ko Taar Raage. Naaɗe utu an̰ kɔjn̰ bɔɔrɔ don̰ ki kɛn jꞋan̰ ɓaa tɔɔlɔ ɔɔ utu an̰ kɔkŋ kɔlin̰ ji jeege tun Yaudge eyo. 34 Naaɗe se utu an̰ tooy koogo mɛtin̰ ki, an̰ tupm ɓooro ron̰ ki, an̰ tɔnd te mɛɛjɛ ɔɔ utu an̰ tɔɔlɔ. Anum, kɛn ooy tɛɗga ɓii mɔtɔ se, naan̰ utu aɗe dur daan yoge tu.»
Jak ute gɛnaan̰ Jan tɔnd mɛta gɔtn Isa ki
(Mt 20.20‑28; Lk 22.24‑27; Jn 13.3‑17)
35 Jak te Jan gaan Zebedege ɓaaɗo ɔŋ Isa ɔɔ tɔnd mɛtin̰a ɔɔ: «Debm dooyje, bɛɛki num, nakŋ naaje kꞋje kꞋtɔnd mɛti ro ki se, naai ajen tooko.» 36 Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Naase Ꞌjeki mꞋasen tɛɗn ɗi?» 37 Naaɗe tɛrlin̰ ɔɔ: «Kɛn naai aɗe tɛrl maakŋ gaari ki se, ɔn̰jen deb kalaŋ kiŋg do ji daami ki ɔɔ kɛn kalaŋ do ji jeeli ki.» 38 Gaŋ Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Nakŋ naase Ꞌtɔndki mɛta ro ki se, naase Ꞌjeel ɔkki te mɛtin̰ eyo.» Gɔtn se naan̰ ɗeekɗen ɔɔ: «*Kɔɔpm dubar maam mꞋutu mꞋkaay se, naase an̰ki kɔŋ kaasn gɛn kaayin̰ la? Lɔ *batɛm maam mꞋutu mꞋtɛɗ se, naase an̰ki Ꞌkɔŋ kaasn gɛn tɛɗin̰ la?» 39 Naaɗe tɛrlin̰ ɔɔ: «Yɛɛ, naaje jꞋan̰ kɔŋ kaasa.» Naɓo Isa ɗeekɗen ɔɔ: «Ɗeere, naase utu aki kaay kɔɔpm kɛn maam mꞋutu mꞋkaay se ɔɔ utu aki tɛɗn batɛm aan gɔɔ kɛn maam mꞋutu mꞋtɛɗ se. 40 Naɓo gɛn gɔtn kiŋg jaay do ji daamum ki, ey lɛ do ji jeelum ki se, ɔlum maam eyo. Gɔtn se Raa ɗaapin̰ga ɗaap malin̰ge tu.»
41 Kɛn jee mɛtn Isa kɛn sik jaay ɓaa booy taar ese se, maakɗe tuju do Jak te Jan ki. 42 Isa daŋɗeno paac ɔɔ ɗeekɗen ɔɔ: «ꞋJeelki, jeegen kꞋtɔlɗe gaarge do mɛtjil jeege tun ɓaa se paac se, naaɗe iŋg doɗe ki ɔɔ magalgen kꞋtɔndɗe se tɛɗ jeege te taa tɔɔgɔ. 43 Num daan naase ki se ɔn̰te Ꞌtɛɗn bini. Kɛn maakse ki jaay nam je tɛɗn magalse se, ɔn̰ ron̰ tɛɗn debm kaan̰ naabse. 44 Ɔɔ maakse ki se jaay nam je tɛɗn naanse se ɔn̰ ron̰ asen tɛɗn ɓulse paac. 45 Taa *Goon Deba ɓaaɗo se, taa jeege ɓo an̰ tɛɗn naab eyo; num naan̰ ɓaaɗo se taa naan̰ ɓo tɛɗn naaba jeege tu ɔɔ kɛɗn kon̰ gɛn dugŋ do jee dɛna.»
Isa ɛɗ lapia debm kaam‑tɔɔk kɛn ron̰ Bartime
(Mt 20.29‑34; Lk 18.35‑43)
46 Isa te jee mɛtin̰ ki aan maakŋ gɛgɛr kɛn kꞋdaŋin̰ Jeriko ki. Kɛn naaɗe deel deel jaay aan taar ki se, jeege dɛna ɔk mɛtɗe. Gɔtn se naaɗe ɔŋ debm kaam‑tɔɔkɔ jɛŋ ɗoob ki iŋg baay baaya ron̰ Bartime, goon Time. 47 Kɛn naan̰ booy jaay jꞋɔɔ Isan Nazarɛt ɓo deel deel se, naan̰ baag tɔɔy ɔɔ: «Isa, naai *Goon Daud, ɛɛjum dom ki!» 48 Jeege dɛna uunin̰ kaamin̰a ɔɔ n̰Ꞌdoa, gaŋ naan̰ tɔɔɗ tɔɔy makɔn̰ɔ cir daala ɔɔ: «Goon Daud, ɛɛjum dom ki!» 49 Isa ɔk ɗaara ɔɔ ɗeek ɔɔ: «ꞋDaŋumsin̰kiro.» Naaɗe ɓaa ɔŋin̰a, ɗeekin̰ ɔɔ: «Isa daŋi. Ɔk Ꞌmaaki tɔɔgɔ, iin̰i.» 50 Gɔtn ese debm kaam‑tɔɔkɔ ɔɔɗ und te kal magalin̰a, naar iin̰ kirit ɔɔ ɓaa gɔtn Isa ki. 51 Isa tɔnd mɛtin̰ ɔɔ: «ꞋJe mꞋai tɛɗn ɗi?» Debm kaam‑tɔɔkɔ tɛrlin̰ ɔɔ: «Debm dooyje, ɔɔɗum kaamuma.» 52 Isa taaɗin̰ ɔɔ: «ꞋƁaa. Taa naai aalga maaki dom ki se, ɔŋga lapia.» Gɔtn se kaamin̰ naar ɔɔɗ aaka ɔɔ naan̰ ɔk ɗoobo ute Isa tɛlɛ.
* 10:6 Aak Jɛn 1.27. 10:8 Aak Jɛn 2.24. 10:47 Goon Daud se goonin̰ mal eyo, num taaɗ taa *al‑Masi kɛn aɗe teecn̰ maakŋ mɛtjilin̰ ki.