11
Jesus 'e faalalau sulia foana
(Matthew 6:9-13; 7:7-11)
1 Ala na fe atoa, Jesus kae foa 'ala, ala na lifi. Ma talasi 'e foa ka sui mola, na wale ala wale li galona lia gi ka sae 'uri 'e fala, “Aofia, 'o faalalau 'ameulu 'alia foana, malaa ba John 'e faalalau lou wale li galona lia gi 'alia foana li.”
2 Jesus ka sae 'uri 'e fadaulu, “Talasi 'amu kae foa, 'amu ka sae 'uri 'e,
‘Mama,
'Ami oga ioli sui ka fabaelaa ratamu, sulia 'e abu rasua.
Dao mae 'alia 'ilitoana 'o fafia maurinala ioli sui.
3 Ma 'o kwatea famami fana 'e totoli 'amami sulia atoa gi li.
4 Ma ko kwailufa 'alia ta'ana 'ami gi, malaa lou 'ami kwailufa 'alia ta'ana ioli 'e tauda ami gi sui.
Ma ikoso lugatae 'ami fala ilitoona 'ali liufi 'ami.’ ”
5 Ma Jesus ka sae 'alia te tarifulaana 'uri 'e fala wale li galona lia gi, “Ala ta ioli amoulu 'e la 'i so'ela wale kwaima lia 'i luma lia matoula boni, ma ka sae 'uri 'e fala, ‘Walekwaima lau, 'o kwatea ga mae ta olu tofui berete fagu,
6 sulia te wale kwaima lau, 'e io io mae ala na falua tatau, ma ka dao mae 'i soegu. Wasua ma iko 'ali lau too ala ta fana 'ali lau kwatea fala.’
7 Ma wale kwaima fo 'o 'i laola luma li ka sae 'uri 'e, ‘'O ala faa 'aberosinagu! Mala luma 'e folo lo, ma wela lau gi meulu ka mo'osu sui lo. 'E 'ato 'ali lau tatae lou fala kwatenala ta 'are famu.’
8 Laka ilia famoulu, wasua 'ala iko 'ali oga taunala ta 'are, ala wale fo ka suga, ma ka galo 'ala ala suganaa, wale fo 'i laola luma li, kae tatae ma kae kwatea 'are 'e ogada gi sui. Ma iko 'ali 'e taua 'i osiala wale fo wale kwaima lia, ma sulia 'e 'itoli suga mola 'ala.
9 'Are la laka ilia famoulu. 'Amu ka suga ala God 'ali 'amu sakea 'are 'amu suga 'afida gi. 'Amu ka lio 'afia 'are 'amu boboo fai gi ala God, ma 'i lia kae rana 'amiu 'ali 'amu darida. 'Amu ka kidikidi ala mala luma, ma God kae tafa famiu.
10 Sulia ioli gera suga ala God gi, gera kae sakea 'are gera sugaada gi. Ma ioli gera lio 'afia 'are gera boboo fai gi ala God, gera kae darida. Ma ioli gera kidikidi ala mala luma li, God kae tafa fada.
11 “'Uri 'e ma, ite amoulu mama gi, ala wela 'o ka sugaa lode ia, ko kwatea 'amua fe wa fala?
12 Ma ala wela 'o 'e sugaa ta ekela karai, ko kwatea 'amua ta farifari fala? 'E iko!
13 Sui ala 'i 'amiu ioli ta'a gi, 'amu saiala kwatenala 'are 'oka gi fala wela 'amiu gi. Ma Mama 'amiu 'i nali, 'i lia 'e 'oka ka tasa rasua liufi 'amiu. 'Urifo 'i lia kae kwatea Alo ala God fala ioli gera suga lia 'afia gi!”
Jesus failia Saetan
(Matthew 12:2-30; Mark 3:20-27)
14 Ala na talasi, Jesus 'e balia te aloe 'are ta'a faasia te wale fokala 'e 'ato. Ma talasi aloe 'are ta'a fo 'e tafi faasia, wale fo ka sae lo. Ma alae ioli afula gera logo 'i lififo gi li, gera ka 'afero.
15 Ma nali ioli ada gera ka sae 'uri 'e, “Jesus 'e balia aloe 'are ta'a gi 'alia nanatanala Saetan, 'ilito'ola aloe 'are ta'a.”
16 Ma nali ioli ada, gera oga geraka mailitonala Jesus. Ma gera ka sugaa 'uri 'ali 'e fulia ta 'are mama'ala, 'ali fatailia 'e too ala nanatana faasia God.
17 Ma sulia Jesus 'e sai mola 'ala ala malatada, ka sae 'uri 'e fada, “Ala ioli 'i laola ta falua ba'ela gera kwalaa mola 'i matanadaulu 'i taladaulu, 'urila falua ba'ela fo kae tagalae lo. Ma ala wale failia wateu, ma wela lia gi, daulu kwalaa 'i matanadaulu 'i taladaulu, 'e 'ato 'ali daulu io ruru.
18 Ma 'ilitoana Saetan 'e 'urifo lou. Ala Saetan kae kwalaa failia ioli gera la sulia gi, 'urila gera kae tagalae kwailiu mola. Lau ilia 'are 'e gi, dunala 'amu ilia lau balia aloe 'are ta'a gi 'alia nanatanala Saetan.
19 'Amu iilia lau balia aloe 'are ta'a gi 'alia nanatanala Saetan. 'Urilali ma nanatana ite fo nali wale li galona 'amoulu gera balia aloe 'are ta'a gi 'alia? Saetan? 'E iko! Sulia 'are fo gi, 'e fatailia lia 'e 'amu rero.
20 Lau balia aloe 'are ta'a gi 'alia nanatanala God. Ma ka fatailia famiu lia 'e 'ilitoanala God fafia ioli 'e dao garani lo mae amiu.”
21 Jesus ka sae lou sulia te tarifulaana 'uri 'e, “Ala ta wale ramo kae rerei 'alia 'are li kwalaana lia gi, ma ka lio folo 'oka bolosia luma lia, 'e 'ato ta wale ka belia 'are lia gi 'i laola luma lia.
22 Ma ala ta wale 'e nanata ka li liufia lou 'e la mae, ma ka kwalaa failia, ma ka liufi lia, wale la kae sake sui lo 'are li kwalaana lia gi lia 'e fitoo ali, ma ka tolinia sui lo 'are lia gi sui ala wale kwaima lia gi.
23 “Ma ite iko 'ali dona buri agu, 'i lia malimae lau. Ma ite iko 'ali kwairanai agu fala logosinala mae ioli 'i so'ela God, 'i lia kae tagalailia ioli faasia God.”
Olinala mae aloe 'are ta'a
(Matthew 12:43-45)
24 Jesus ka sae lou 'uri 'e, “Talasi gera balia aloe 'are ta'a ka laa faasia ta ioli, ka liliu 'i laola lifi kwasila, ma ka lio 'afia ta lifi 'uri 'ali 'e io lou ai. Ma ala 'e liolio ma ka iko lo, kae malata 'uri 'e, ‘Lakae oli fala ioli ba lau ioio mae ala 'i lao ma laka la mae faasia.’
25 Ala talasi 'e oli mae ka dao, ka lesia ioli ba 'e kwaga, ma ka farada lo maurinala sui.
26 Talasi 'e lesia 'e 'urifo, ka oli ma ka talaia lou mae na fiu aloe 'are gera ta'a ka ba'ela liufia 'i lia, gera ka la mae ma gera ka io lo 'i laola ioli fo. Ala talasi fo, ionala ioli fo ka bi ta'a ka liufia lo 'i lao.”
Babalafena kwalaimoki
27 Talasi Jesus 'e ilia 'are fo gi fada, te geli 'i laola logona fo li ka akwa 'uri 'e, “Geli 'e fafuta 'o ma ka fasusu 'o lo 'e babalafe ka tasa.”
28 Ma, Jesus 'e olisia ka sae 'uri 'e, “Kwalaimoki rasua. Wasua ma ioli 'e gera ronoa saenala God, ma gera ka tau sulia gi, 'i gera lo gera babalafe ka tasa.”
Ioli gi gera oga Jesus ka fulia tali 'are mama'ala
(Matthew 12:38-42)
29 Ma talasi ioli afula gera logo galia mae Jesus, 'i lia ka sae 'uri 'e fada, “'I 'amiu ului ioli 'e, 'i 'amiu ului ioli ta'a. Sulia 'amu oga lesinala ta 'are mama'ala kae fatailia nanatanala God, wasua ma 'e 'ato famiu fala lesinai. 'Amu kae lesia mola 'amiu 'are mama'ala malaa 'are ba 'e fuli fala profet Jona li.
30 'Are 'e fuli fala Jona, 'e malaa na totofo 'e fatailia fala ioli 'i Ninifa gi 'i lia 'e la mae faasia God. 'Are kae fuli fagu 'e malaa na totofo 'e fatailia lou lia 'e God 'e kwate 'e lau mae, Wela Wale li, fala ioli ala talasi 'e li.
31 Ma ala atoa God kae loko kwaikwaina fala ioli li, geli ba 'e 'ilitoa ala falua 'i Siba, kae tatae, ma kae fatailia ta'ana 'amiu gi ioli ala uului ioli 'e li, sulia abulonamiu 'e rero rasua. 'I lia 'e la tatau mae faasia suinala fofola wado fala rononala liotoo Solomon. Ma, 'i lau, te wale 'e lau 'ilitoa ka tasa liufia Solomon, lau io 'i lifi'e 'i tara'ela, ma iko 'ali 'amu rono mola suli lau.
32 Ka malaa lou ala atoa God kae loko kwaikwaina fala ioli li, ioli 'i Ninifa gi gera kae fatailia ta'ana 'amiu gi, sulia gera bulusi sui faasia rerona gera gi, talasi gera ronoa faatalona Jona fada. Ma 'i lau te wale 'ilitoa ka liufia rasua Jona, lau io 'i lifi 'e talasi 'e, ma iko 'ali 'amu bulusi mola.”
Faalalauna Jesus 'e malaa fe ulu
(Matthew 5:15; 6:22-23)
33 Jesus ka sae 'uri 'e, “Iko ta ioli 'ali fakwarua fe ulu, ma ka faagwaa 'ala ka alua 'i malula ta dako. Talasi 'e fakwarua fe ulu ka sui ka alua lo ala lifi fala fakwaru ulu na li, 'ali ta ioli 'e ruu mae 'i laola luma, 'e saiala lesinala madakwanai.
34 Ala iko 'ali 'o lesia madakwana 'e, maamu 'e ta'a, ma 'o io mola 'amua 'i laola maerodo. Ala maamu ka 'oka ko io 'i laola madakwana 'e, sulia maamu 'e dau talaia madakwana fala 'i laola rabemu.
35 'Amu ka madafi 'amiu ala 'amu barasi 'alia madakwana lau, 'i laola manomiu 'e rodo.
36 Ala 'amu fonu 'alia madakwa na, iko lo ta gula lou ala rabemiu 'e bolosia madakwa na, 'urifo ka malaa 'amu io ala lifi ulu 'e kwaru ai.”
Jesus 'e balufia Farasi gi failia wale li falalauna gi
(Matthew 23:1-36; Mark 12:38-40)
37 Ala talasi Jesus 'e alaa ka sui lo, te wale ala Farasi gi li ka kwaloa fala fana na 'i luma ala. Jesus ka la failia, ma ka fana failia.
38 Ma Farasi fo ka 'afero rasua, sulia 'e lesia Jesus iko 'ali saua mola limala ka bi fana.
39 Ma Aofia Jesus ka sae 'uri 'e fala, “'I 'amiu Farasi gi, 'amu malata booboo rasua fala saunala 'i maluma ala teu li gou gi, failia 'are li fana 'amiu gi. Wasua ma, 'i laola manomiu 'e fonu 'alia 'are ta'a gi sui.
40 Moulu kwekwe'ela rasua! God 'e raunailia gula 'i maluma ala 'are gi li sui, 'i lia lou 'e raunailia 'i laola 'are gi.
41 'Amu ka kwatea 'are 'i laola teu li gou 'amiu gi li failia 'are 'i laola 'are li fana 'amiu gi li fala ioli siofa gi, 'ali 'are 'amiu gi sui ka kwaga 'i maala God.
42 “Ta'ana famiu Farasi gi, sulia 'amu kwatea mola fala God na gula ala tanafulula fana ala fana 'amu fasia 'i laola raku 'amiu gi li. Wasua ma, iko 'ali amu malata 'abero mola fala faradanala iona 'amiu gi failia iolimiu, ma kwaimana 'amiu fala God. 'E 'oka 'amu ka taua 'are wawade malaa kwatenala tanafulula fana 'amiu gi fala God, wasua ma 'amu ka malata tonala lou 'are ba'ela ala kwaimana ala God, failia ioli ala falua 'amiu gi li sui.
43 “Ta'ana famiu Farasi gi, sulia talasi 'amu la 'i laola luma fala foana li, 'amu oga gwauruna ala lifi li gwauru 'ala wale 'ilitoa gi li. Ma talasi 'amu la 'i maala uusina gi li, 'amu oga ioli gi gera ka fa'ilitoa 'amiu.
44 Ta'ana famiu Farasi gi, sulia 'amu malaa gigiluna ala ioli mae iko 'ali gera 'uia ta fourara 'i fofola, ma talasi ioli gi gera liu 'i fofola, iko 'ali gera lio raea lia 'are si'ina ma ka wa'a 'e io 'i laola.”
45 Sui te wale falalau ala takili ka sae 'uri 'e, “Waleli Falalauna, talasi 'o sae 'urifo, 'o sae fafuta'a 'ameulu lo fo.”
46 Ma Jesus ka sae 'uri 'e, “Ta'ana famiu waleli falalauna ala taki gi li, sulia 'amu raunailia taki 'ato afula gi fala ioli, ma ka 'ato rasua fada fala ronosulinali, ma iko 'ali 'amu kwairanai ada.
47 Ta'ana lou famiu, sulia 'amu faakwaga fofola bao profet gi li ka lio 'oka rasua, profet ba koko 'ualo 'amiu gi gera raunida gi.
48 'Are 'e gi, 'e fatailia 'amu alafafia tauna ta'a fo koko 'ualo 'amiu gi gera tauda ada. Sulia gera raunida, ma 'amu ka raunailia gigiluna gi fada.
49 Ma 'i osiala me 'are fo, God ala liotoo lia 'e sae 'uri 'e, ‘Lakae kwatea ko profet gi, failia wale li lifurono gi fada, wasua ma gera raunia nali ai ada, ma gera ka malakwaita lou ala nali ai ada.’
50 Sulia 'e 'urifo, gerakae loko kwaikwaina fala uului ioli ala talasi 'e li fafia rauninala profet gi, fuli lo mae ala etanala fofola wado.
51 Fuli mae ala maenala Ebol la la ka dao ala maenala Sekaraea wale ba gera raunia 'i laola Luma Abu God, 'i matanala 'ere fau failia lifi abu li. 'Are kwalaimoki 'e la kae ilia famiu, gera kae loko kwaikwaina ala uului ioli ala talasi 'e li fafia maenala wale fo gi.
52 “Ta'ana famiu waleli falalauna ala taki gi li, sulia 'amu faagwaa kwalaimokina God, 'ali ioli gi ikoso saiai. Iko 'ali 'amu fakwalaimoki mola ai, ma 'amu ka bolosia ioli faasia saina ai.”
53 Ma talasi Jesus 'e la lo faasia falua fo li, wale falalau ala taki gi li, failia Farasi gi, gera ka fuli'ae fala sae fafuta'a nala, ma gera ka soilidia 'are afula gi ala.
54 Ma gera ka maili fala kotofinala Jesus fala daona tonala ta me 'are rero kae iilia.