11
T-xnaq'tzb'il Jesús ti'jjo qna'j Dios
(Mt. 6:9-15; 7:7-11)
1 Jun maj, nna'ntaq Jesús Dios. Atzaj te' tb'aj na'n Dios, at jun t-xnaq'tzb'in xi q'mante te kyjalu'n: Taa, qo t-xnaq'tzintza tu'n tb'ant qna'n Diosa, ikyjo tze'nku oke tu'n Juan, tej kyxi t-xnaq'tzin jni' t-xnaq'tzb'in.
2 Chi Jesúsjo kyjalu'n: Ajtzin kyok ten kye' na'l Dios, chichkuji'y kyjalu'n:
Ay qMan Dios, noqit tz'el kyniky'xjal qa xjanxixjo tb'iy.
Noqit ku'tzjo Tkawb'ila tzalu'n twutz tx'otx'.
3 Q'ontzjiy qwa'y nimxix te q'ij ja'lin.
4 Ex najsinkujiy qila,
ikyxjo tze'nku qe', nkub' qnajsi'n kyilxjal, a nchi b'inchin mib'in qi'ja.
Mi ttziyiy tu'n qkub' tz'aqa toj jun joyb'il, aj ttzaj qi'ja.
5 Ex xi tq'ma'nl Jesús kyjalu'n: Qq'aknajtzin kyjalu'n: Atit jun kye', at jun tuk'a pon kanin niky'jin aq'wil, exsintla xi tq'ma'ntz kyjalu'n: Ay wuk'a, q'ontzin oxe tal wab'j ntx'exa,
6 noq tu'n at jun we' wuk'a tzajnin toj tb'e, ex lu' ma kanin nja'y. Me nti'x ch'in we' at we, a tu'n t-xi nq'o'n te.
7 B'alaqa a xjal, a tokx tuja, ktzajil tq'ma'n: Mitzin chin tyajiy nej. Ma jpet we' nja, ex loqo qe' ma qo kux kẍe kyuk'a qala'. Me b'a'petzi'n, nlay chin jaw we'ks we' q'olte ch'in ti' tey.
8 Kxel nq'ma'n kye'y, exla qa mi xjaw we'ks, noq tu'n kyuk'a kyib', me noq tu'n tzunxix nlab'te wen, kjawil we'ks q'olte noq alkye ntqanin.
9 Tu'npetzi'n, kxel nq'ma'n kye'y: Kyqaninxa, ex ktzajil tq'o'n Dios; kyjyoma t-xilin tajb'il qMan, ex knetil kyu'n; kyq'olb'inxa toj kyna'j Diosa, ex ktzajil ttzaq'win kye'y.
10 Qu'n alkye nqanin jun ti', ok k'metil tu'n; ex alkye njyo'nxix, ok knetil tu'n; ex alkye nq'olb'in, ex ok ktzajil tzaq'win.
11 ¿Ma attzin jun kye', a ayi'y manb'ajqi'y, aku txi q'onte jun kan te jun kyk'wala, aj ttzaj tqanin jun tchi' kyiẍ? ¿Mo akupela txi tq'o'n jun manb'aj ab'j te jun tk'wal, aj qa ma tzaj tqanin k'wal jun twa pan?
12 ¿Mo qa aku txi tq'o'n jun sichil, qa ma tzaj tqanin jun tchi' jos? ¡Nlayla! chi Jesúsjo.
13 Noqpe o'kx kyeji'y tb'anilxix kyaj te kyk'wala, exla qa nya wenqi'y. ¿Yajtzin te Diostz, a at toj kya'j? ¿Ma nlaypetzila tzaj tq'o'n te' Xewb'aj Xjan qe, qa ma txi qqanin te?
¿Ja'n tzaje tipin Jesús tu'n kyetz tlajo'n taq'nil tajaw il toj kyanminxjal?
(Mt. 12:22-30; Mr. 3:20-27)
14 Attaq jun xjal, minataql nb'ant tyolin, tu'n otaq tz'okx jun taq'nil tajaw il toj tanmin. Me atzaj te' tetz q'i'n toj tanmin tu'n Jesús, b'e'x b'antl tej xjal tyolin. Tu'npetzi'n, nimx i jaw ka'ylajxjal tu'n ikyjo.
15 Me ite' junjun xjal i q'mante kyjalu'n: Nchi etz te' xjal taq'nil tajaw il tu'n, qu'n tu'n a te Beelzebú, a tajaw il, o txi q'onte tipin, chi chi xjaljo ti'j Jesús.
16 Me ite'l txqantl xjal xi kyqanin te Jesús, tu'n tkub' tb'inchin jun yek'b'il tipin toj kya'j. Xi kyqanin ikyjo, qu'n kyajtaqjo xjal tu'n tel kyniky' te, a qa antza tzajni'n tipin Jesús toj kya'j mo minaj.
17 Me b'i'ntaq te Jesús tu'n, ti'taqjo nkyb'isin xjal. Tu'ntzi'n, xi tq'ma'n kye kyjalu'n: Qa pa'n kytenxjal toj jun nim tnam, ex qa kyajq'oj kyib', noqx aku chi kub' naj tu'n q'oj. Ex ikyxjo toj jun ja xjal; qa kyajq'oj kyib', nlay chi el wen.
18 Ikytzin ta'ye te satanásjo, a tajaw il. Qa ma tz'etz tlajo'n tib' tu'nx tib'x kyoj kyanminxjal, pa'nla ttentz ti'jx, ex atzin tkawb'il nlay ch'iy. ¿Ma man kub' numjjo tipintz? Nxi nq'ma'n we' ikyjo, qu'n loqi'y nchi yolin kyxolili'y aj qa noq tu'n tipin Beelzebú, a tajaw il, nchi etz nlajonji'y taq'nil. ¿Ma akutzin tz'ok meltz'aj tajaw iltz kyi'jxjo taq'nil?
19 Ex noqit ikyjo tze'nku nkyq'ma'n, qa tu'n tipin Beelzebú nchi etza taq'nil tajaw il toj kyanminxjal wu'n, ¿Yajqetzin kye', a lipcheqek kyi'ja? ¿Ankye kye tzaj q'o'nte kyipin tu'n tetz kylajo'n taq'nil tajaw il toj kyanminxjal, qa nya ax Dios? Tu'npetzi'n, ayexjo kyuk'iy kchi q'malte qa nya toj tumil kyyola ti'jjo lo.
20 Me metzi'n, qa a te Dios ntzaj q'onte we' wipin, tu'n kyetzjo taq'nil tajaw il wu'n toj kyanmin xjal, tz'elkutzin kyniky'tza te, a qa ma tzuljo Tkawb'il Dios kyxola.
21 Qa at jun xjal nimxix tipin, a at kxb'il te kolb'ilte kywutz ileq', exsin tzunxix nxq'uqintz ti'j tja, nlay tz'ex q'i'n a at toj, ex nti'xla aku b'ajte.
22 Me tzulittzin juntl xjal, a nimxixtl tipin tze'nku tnejil, b'e'x aku kub' tu'nljo xjal anetzi'n. B'e'x aku chi el q'i'n jni' q'uqle tk'u'j ti'j te kolb'il tib', ex a xjal anetzi'n kq'malte tze'n aku chi oke jni' at toj tja.
23 Ankye jun xjal nya taj tu'n tq'o'n te tib' wuk'iy, nq'ojin wi'ja. Ex ankye jun xjal mi n-onin wuk'iy tu'n tel kyniky'xjal ti'j Kolb'il, noq nb'aj tchitin, tze'nku jun aq'nil ky'aj, a tky'e' tu'n tmojin tu'n tjaw chmet twutz awal.
T-xnaq'tzb'il Jesús ti'j, ti' kb'ajil kyi'jxjal, a nya nimil
(Mt. 12:43-45)
24 Aj tetz jun taq'nil tajaw il toj tanmin jun xjal, a nya nimil, b'e'x nxiku jyolte tojjo tzqij tx'otx', ja' tu'n ttene. Exsin qa mi xjyet tu'n, k'wel t-ximin: Kchin meltz'ajil we' juntl majl tojjo nja'y, ja' ẍin etziy.
25 Ex ajtzin tkanin juntl majl tk'atzjo xjal, knetiljo xjal tu'n, tze'nku jun ja, a nti' at toj, ex cheb'e miso'n, ex nik'u'nxix wen.
26 B'e'xsin k-okixtz toj tanmin xjal, me nya tjunalx ja'lin; qala' kyuk'a wuql tuk'a xininqexix toj il tze'nku a. Ex kykyaqilx chi najal toj tanminjo xjal ja'lin. Atzaj xjal noqx kyja kxe'lix toj il tze'nku' ttentaq te tnejil.
Ajo qtzaljb'il, a twutzxix
27 Tzuntaq nyolin Jesús ikyjo, tej tjaw ẍch'in jun qya kyxolxjal. Chi' kyjalu'n: ¡Ky'iwlinxix te' qya, a xkub' alintiy ex xjaw ch'iysintiy!
28 Xitzin ttzaq'win Jesús kyjalu'n: Ikypen te', me nimxixtl te' tky'iwb'il qMan kyib'ajjo a nkub' kyb'i'n Tyol Dios, exsin nkub' kynimin, chi'.
Tej t-xi kyqanin aj il jun techil tipin Jesús
(Mt. 12:38-42; Mr. 8:12)
29 Me ayetzin kye' xjal, tzuntaq nchmet-xi kye' kyb'aj ti'jile Jesús. Ex ante Jesús ok ten q'malte kyjalu'n: Ayetzin xjal kyojjo tq'ijil ja'lin, manyor aj ilqe. Nkyqanin jun techil wipi'n, me mi txi nyek'i'n jun techil, qala' o'kx jun techil tze'nku te Jonás.
30 Qu'n ikytzi'n te Jonás ok te' te jun yek'b'il kyxol xjal te Nínive, ex ikyx weji'y, a Tk'wal Ichin, ok kchin okila te jun yek'b'il kye' xjal tojjo tq'ijil ja'lin.
31 Toj tq'ijil pa'b'in, ok kchi okil tkyaqil xjal atxix t-xe tnejil toj pa'b'in twutz Dios, junx kyuk'a aye' loqe nchi anq'in kyojjo tq'ijil ja'lin. Ok kjawil we'ksjo qya, a nmaq kawil tzajnin te najchaq te twutz tx'otx', tu'n kykub' tz'aqxjal toj kyil tu'n, aye' ite' kyojjo q'ij ja'lin. Qu'n ajo qya anetzi'n b'e'x xi' b'ilte tnab'lxix qtzan Salomón. Me ajo t-xilin nab'l wi'ja ja'lin, nimxixtl toklin tze'nku te Salomón.
32 Ex ikyqex kye' xjal toj tnam Nínive kyojjo q'ij te Jonás kchi jawil we'ks toj tq'ijil pa'b'in, aj kyokxjal toj xjelb'il twutz Dios, aye' ite' kyojjo q'ij ja'lin, tu'n kykub' tz'aq toj kyil kyu'n. Qu'n ayetzinxjal toj Nínive b'e'x ajtz ti'j kyanmin, tej t-xi tq'ma'n Jonás Tb'anil Tqanil Dios kye. Ex ajo Tb'anil Tqanil wi'ja ja'lin nimxixtl toklin tze'nku toj tq'ijil Jonás.
T-xnaq'tzb'il Jesús ti'jjo tu'n qka'yin te qib' ti'j tkyaqil nya wen
(Mt. 5:15; 6:22-23)
33 Xi tq'ma'nl Jesús kyjalu'n: Mix a'l jun xjal aku tz'ok txqonte jun tzaj, exsin b'e'x kxel tewi'ntz, mo tu'n tku'x tjaq' jun kax; qala' tu'n tkub' q'oyit jawnin twi' jun xtanko'l, tu'ntzin tspiky'b'ajtz tkyaqil toj ja.
34 Ajo kywutza tze'nku jun tzaj te kyxmilila ex te kyanmi'n. Qa wen kywutza, at spiky'in toj kyanmi'n tu'n tel kyniky'a ti'j tkyaqiljo wen. Me qatzin ma txi kyq'o'n amb'il te kywutza noq tu'n tka'yin ti'jjo nya wen, ex ikyx ok k-okil kyanmi'n te nya wen, ex toj qxopin.
35 Kyka'yinktzin kyib'a tu'n mi qe kyk'u'ja ti'j jun kyanmi'n nya wen, qu'n kchi k'wel sb'u'n tu'n, tu'n kyxi ti'n toj manyor qxopin.
36 Qatzin toj spiky'in ta'ye kyximb'itza exsin tkyaqiljo kychwinqila, ex nti' ch'in qxopin toj; okpen k-elil kyniky'tza ti'j tkyaqiljo nya wen, tze'nku tu'n kyb'eta toj jun tqan tzaj.
Tej tyolin Jesús kyi'j Parisey ex xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il
(Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 20:45-47)
37 Atzaj te' tkub' qen Jesús tu'n tyolin, b'e'x xi txko'n wa'l tu'n jun Parisey. Atzaj te' tkanin tzma tja Parisey, okxsintz tuja, exsin ok qetz wa'l ti'j meẍ.
38 Me atzin tej Parisey noqx jaw ka'ylaj te', qu'n tu'n mix i ele ttxjo'n te Jesús tq'ob', tze'nku nb'anttaq kyu'n, te' tok ten wa'l.
39 Xitzin tq'ma'n qAjaw te kyjalu'n: Atzin kye', a ayi'y Parisey, tb'anilx kyka'yajtza kywutzxjal, tze'nku jun vas ex jun laq manyor txjonx ti'j, me atzin tojxi, manyor tzu'jx. Ikytzin kyeji'y toj kyanmi'n; nojnin ite'ya tu'n nknet kyu'n tu'n kyelq'b'i'n, ex tu'n kyb'inchb'i'n nya b'a'n.
40 ¡Nti' kynab'la! ¿Ma mi'tzin b'i'n kyu'n, qa ikyqeji'y tze'nku jun vas? Il ti'j tu'n tel txjetjo tojxi tze'nkuxjo ti'jxi. Junch'in tumil at, qu'n junch'inte xkub' b'inchin te' a q'ancha'l, exsin nya q'ancha'l, ex kykab'il il ti'j tu'n tel txjet.
41 Tu'npetzi'n, tnejilxix, kyq'onxsinji'y oyaj te mojb'il tuk'a jun kyanmi'n txjonxix, ex noq tu'n ikyjo, tkyaqilx kychwinqila ok k-elil saqix.
42 B'isb'ajilxla kye'y, ayi'y Parisey. Qu'n nxi kyq'o'n twutz Dios tlajajin tnej tal menta, tal rud ex tkyaqil wiq itzaj, tze'nkuxjo ntq'ma'n toj ojtxe kawb'il. Me mi nxi kyq'o'n amb'il ti'jjo xnaq'tzb'il, a nimxixtl toklin toj kawb'il: A tu'n kynaja'n tz'aqle, ex tuk'a tq'aq'b'il kyk'u'ja ti'j Dios. Atzin tu'n tb'antjo kyu'n, ex tu'n mi kyij kytzapinji'y txqantl.
43 B'isb'ajilxla kye'y, ayi'y Parisey. Qu'n o'kx kyaji'y tu'n kykub' qe'y kyib'ajjo meẍ tb'anilqex wen, aj kyxi'y toj mu'ẍ ja te na'b'l Dios. Ex kyaj tu'n kyq'olb'inxjal kye'y tuk'a kymutxb'il kyib' kyojile b'e.
44 B'isb'ajilxla kye'y, ayi'y Parisey. Qu'n aye xjal mi na'n kyu'n ti'jjo kyanmi'n, a nya wen. Qu'n ikyqexixji'y tze'nqeku kyjulil kyimnin, a nya q'ancha'lqe, a tzunx nchi b'etjexjal kyib'aj. Me mina n-el kyniky' te, qu'n tu'n nya q'ancha'lqe.
45 At jun te xnaq'tzil ti'j kawb'il, xi tzaq'winte Jesús. Chi' kyjalu'n: Xnaq'tzil, ex majqox qe' ma qo ok tyiso'n, chi'.
46 Me atzin te Jesús xi ttzaq'win kyjalu'n: Ex b'isb'ajilxla kye'y, a ayi'y xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il, qu'n nxi kyq'o'n nimku nuk'b'il, a kujxix wen, kyib'ajxjal, nyakuj jun iqtz, a nlay ky'isje kyu'n. Ex ayenajtzin kyetza, nipe jun tal twi' kyq'ob'a n-ok aq'le ti'jjo iqtz anetzi'n.
47 Ex b'isb'ajilxla kye'y, a tu'n njaw kyb'inchinlji'y kyja kyimnin, a yolil Tyol Dios, aye i k'monte Tyol ojtxe. ¿Ma nyatzin ayexjo ojtxe kychma'n i kub' b'yonkye?
48 Tu'npetzi'n, ikyx kyximji'y, ex ikyx kyaq'nb'inji'y tze'nqe b'yol xjal ojtxe, qu'n aye kychma'n i kub' b'yo'nkye, ex ayetzinl kyetza njaw kyb'inchi'n kyja te jun nab'lkye.
49 Tu'npetzi'n, b'e'x tq'ma te Dios, a nimx t-xilin tnab'l. Chi' kyjalu'n: Ok kchi xel nchq'o'n we' nyolila exqetzi'n nxnaq'tzb'i'n. Me ite' junjun kye kchi k'wel b'yo'n, ex ite' junjuntl ok ktzyetil kylajche.
50 Me ayetzin kye' xjal, a loqe nchi anq'in ja'lin, ok k'wel tz'aq tkawb'il Dios kujxix kyib'aj tu'n tpaj kychky'eljo jni' yolil Tyol Dios ojtxe, atxix t-xe tnejil,
51 tze'nku qtzan Abel ex qtzan Zakariy, a kub' b'yo'n tojx tnejil ja te na'b'l Dios ex twutz t-altar.
Tu'npetzi'n, kxel nq'ma'n kye'y, aj qa kchi okila toj pa'b'in twutz Dios ti'j kykyimli'n qtzan xjal lo, ktzajil tq'o'n Dios kujxix tkawb'il kyib'aja te chojb'il, a ayi'y ite' tojjo tq'ijil ja'lin.
52 Ex b'isb'ajilxla kye'y, a ayi'y xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il, tu'n a ma kub' kyetzinji'y tumiljo tze'n tu'n tela kyniky'xjal ti'j Dios. Me majqexpe kye', mi n-el kyniky' te tumil, ex nchi ok kymeqo'nji'y txqantl, a kyaj tu'n tel kyniky' ti'j Dios.
53 Atzaj te' tb'aj tq'ma'n Jesúsjo jni' yol lo, ayetzaj jni' xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il exqetzi'n Parisey nimx kyq'oj tzaj. Tu'ntzi'n, b'e'x i ok ten qanilte noq ti'chaqku ti',
54 qu'n kyajtaqjo xjal anetzi'n, tu'n tkub' tz'aq Jesús kyu'n toj til kyu'nxjo tyol.