13
Jun techil tze'n kyanmin xjal ti'j Tyol Dios
(Mr. 4:1-9; Lc. 8:4-8)
Ax q'ijjo tetz Jesús tojjo ja, ex kub' qe ttzi nijab'. Tej tok tka'yin kypon txqan xjal tk'atz, b'e'x okx toj jun tal bark, ex kub' qe toj. Ayetzin kye' jni' xjal i b'aj kyij ten ttzi a'.* Ok ten xnaq'tzil nimku tumil noq kyuk'a techil, ex tq'ma: Jun maj, xi' jun xjal awal triy. Atzin te' tok tchto'n, at pon chitj toj b'e. I tzaj pich', ex b'e'x jaw kysk'o'n. Ex at pon chitj kyxol ab'j, me qu'n tu'n nti'xix twutz tx'otx' antza, liwey ul twi'. Me atzaj te' tok q'ijil, b'e'x jaw tzqij, qu'n nya nim xa'ye tlok'. Ex at pon chitj kyxol tx'i'x. Me atzin tx'i'x jun paqx tch'iy; atzin te triy noq jaw xky'i'six. Me ante' pon chitj toj tb'anil tx'otx', tb'anilx ele toj. At junjun tqan el jwe' k'al* twutz, ex junjuntl el ox k'al, ex junjuntl el lajaj toj ka'wnaq. Ankye taj tu'n tkub' tb'i'n nyola, in tkub' tb'i'ntz, tu'ntzintla tkub' tb'inchin.
Nuk'b'il tu'n Jesús ti'jjo t-xnaq'tzb'il
(Mr. 4:10-12; Lc. 8:9-10)
10 O ul laq'e'y awo'y, a t-xnaq'tzb'in, tk'atz, ex xi qqani'n te: ¿Tiqu'n nyoli'n kyuk'axjal noq kyuk'a techil?
11 Tzaj ttzaq'win Jesús qe'y: Ma tzaj tyek'in Diosjo tumil kye'y, tu'n tel kyniky'a ti'jjo a ewintaq ojtxe ti'jjo Tkawb'il Dios, a at toj kya'j; qu'n metzi'n kyexjal nlay tz'el kyniky' te. 12 Tu'npetzi'n, ankye' xjal at tnimb'il wi'ja, ktzajil q'o'n txqantl, tu'ntzin tch'iyxixjo tnimb'il. Ex ankye' xjal noq nka'min tk'u'j ti'j tnimb'il, kyja'pe k-elil q'i'ne te' ch'in at.* 13 Tu'npetzi'n, nchin yoli'n kyuk'a techil kyuk'axjal. Qu'n nchi ka'yin kywutz, me mi n-el kyniky' we'y. Ex ntb'i'n kyẍkyin, me mi n-okx toj kywi'.
14 Qu'n ikytzin kb'ajiljo tze'n tq'ma Isaías, a yolil Tyol Dios ojtxe, tej tq'ma:
Mix tu'n tz'ok kyb'in,
mi n-okx toj kywi'.
Mix tu'n tz'ok kyka'yin,
mi n-el kyniky' te.
15 Qu'n noqx ma tz'ok naj kynab'ljo xjal lu'n;
jpu'nqe kyẍkyin, tu'n mi tz'okx toj kywi',
jpu'nqe kywutz, tu'n mi tz'ele kyniky' te tb'anil.
Tu'ntzin ikyjo, mi nchi tzaj laq'e nk'atza, tu'n kykub' nq'aninch.*
16 Me ky'iwlinqexix kye', tu'n nchi ka'yi'n kywutza, ex n-el kyniky'a te; ex nchi b'in kyẍkyi'n, ex n-okx toj kywi'y. 17 Qu'n twutzxix kxel nq'ma'n kye'y, qa nimjo yolil Tyol Dios ojtxe, ex nim xjal wen kyajtaq tu'n kylon te' a kye' ma kyli ja'lin, ex tu'n kyb'in te' a kye' ma kyb'i ja'lin, me mix b'aje ikyjo.*
Kub' tchiky'b'in Jesús ti'jjo techil tze'n kyanmin xjal ti'j Tyol Dios
(Mr. 4:13-20; Lc. 8:11-15)
18 Kyb'intzji'y ti' t-xilin ti'jjo jun xjal xi' awal. 19 Qu'n ayetzi'n nxi kyb'i'n Tb'anil Tqanil ti'j Tkawb'il Dios, me mi n-el kyniky' te, ikyqetzi'n tze'nku ijaj i kub' tz'aq toj b'e. Jun paqx tzul tajaw il, tze'nku jun pich', ex k-elil ti'n Tb'anil Tqanil, a kux awet toj kyanmin. 20 Ex atzin ijaj, a kub' tz'aq kyxol ab'j, ikyqetzi'n tze'nqe xjal jun paqx nxi kynimin Tyol Dios ex tuk'a tzaljb'il. 21 Me qu'n tu'n nti'xix kyk'u'j ti'j, mi nchi kujix toj kynimb'il. Qa akux saj jun ti' toj kychwinqil, mo qa akux ẍi ok lipinxjal kyi'j noq tu'n tpajjo nyola, b'e'x kchi k'wel tz'aq toj kynimb'il. 22 Atzin ijajjo pon tz'aq toj tx'i'x, ikytzi'n tze'n jun xjal n-ok tb'i'n nyola. Me o'kx nchi b'isin ti'j tkyaqiljo tkub' twutz tx'otx'. Ex kyaj tu'n tten tkyaqil ti'chaqku ti' kye ex jni' kyq'inmil. Tu'ntzintzjo anetzi'n, n-el naje kynimb'il ti'j Dios, ikyxsin tze'nku triy njaw ch'iy toj tx'i'x. Noq n-el xky'i'six ex nti' toj n-el. 23 Me atzi'n ijaj, a kux awet toj tb'anil tx'otx', ikytzi'n tze'nqe xjal nxi kynimin nyola, ex nkub' kyb'inchin tze'nku nq'ma'n. Nchi ch'iy toj kynimb'il, tze'nku triy, a s-el jwe' k'al§ twutz junjun, ex junjuntl el ox k'al,* ex junjuntl el lajaj toj ka'wnaq.
Jun techil kyi'jjo k'ul nya wen kyxol triy
24 Ex xi tq'ma'n Jesús juntl techil. Chi' kyjalu'n: A Tkawb'il Dios, a at toj kya'j, ikytzi'n tze'nku jun ichin xi' awal triy toj ttx'otx'. 25 Tej tok b'aj, b'e'x ajtz. Me tej qok yupj, ul jun ajq'oj, ex xi tchto'ntl jun wiq k'ul toj triy, ex b'e'x oq. 26 Me atzaj te' ch'iy triy, ex tb'aj we'je tunin, antza ele tniky'tzajiltz qa attaq juntl wiq k'ul toj.
27 Ayetzi'n taq'niljo tajaw awal b'e'x i xi' q'malte, ex xi kyq'ma'n: Tata, ¿Mixsin ja tsk'o'n toj tijaja, tej tok tawa'n? Qu'n ¿Ja'tzin saje jun wiq k'ul toj ikyjo tze'nku triy?
28 Atzin te tajaw aq'untl xi tq'ma'n: Atla jun ajq'oj xkub' b'inchin te' ikyjo wi'ja.
Xi kyq'ma'n taq'nil te: ¿Mej qa ma qo'xa xb'oqil te' ma' k'ul toj triy? chi chi'.
29 Me ante tajaw aq'untl xi tq'ma'n: Mina, qu'n qa ma jatz xb'oqitjo nya wen k'ul ja'lin, aku jatz lipe triy ti'j. 30 Qala' kyq'onkja ax tzqijkuj junx tuk'a triy, tzmaxi k'a' jatz sk'etjo, aj tjaw joyit. Atzin te triy kxel k'u'yit te' toj tx'utx'. Atzin te' ma' k'ul, kjawil k'let, exsin k'wel patit tu'n q'aq'.
Jun techil ti'j twutz mistas, ex tze'n nch'iye Tkawb'il Dios
(Mr. 4:30-32; Lc. 13:18-19)
31 Ex kub' tq'o'n Jesús juntl techil kyjalu'n: A Tkawb'il Dios toj kya'j, ikytzi'n t-xilin tze'nku jun tal twutz mistas, aj tkux tawa'n jun xjal toj tx'otx'. 32 Qu'n twutzxix a tal netz'xix kywutzjo txqantl twutz ijaj, me ajtzin tch'iy, jun tijx n-oke kywutzjo txqantl. Ch'ime njapin tze'nku jun tze, a ja' n-okxi kyb'inchin pich' kypaqb'il kyxol tq'ob'.
Juntl techil ti'j tze'n nch'iye Tkawb'il Dios tzalu'n twutz tx'otx'
(Lc. 13:20-21)
33 Ex kub' tq'o'n Jesús juntl techil kyjalu'n: A Tkawb'il Dios toj kya'j, ikytzi'n tze'nku' ttx'amil wab'j, a nkux tq'o'n jun qya toj oxe malb'il jarin. Ex ajtzin tb'aj tsmo'n, tkyaqiljo tq'otjil wab'j ktx'amixil, ex nch'iy wen.
Tiqu'n nyolin Jesús kyuk'a techil
(Mr. 4:33-34)
34 B'aj tq'ma'n Jesús tkyaqiljo lo kyexjal, noq kyuk'a techil. Qu'n nti'taq jun ti' b'aj tq'ma'n, qa nya tuk'a techil. 35 B'ajjo ikyjo, tu'ntzin tjapi'n a q'umj tu'n yolil Tyol Dios ojtxe, tej tkub' ttz'ib'in:
Kchin yolila noq kyuk'a techil.
Ex kxel nq'ma'n nimku ti',
a ewintaq, atxix te' tkub'ku tb'inchin Dios twutz tx'otx'.*
Nxi tchiky'b'in Jesús kye t-xnaq'tzb'in techil ti'jjo k'ul toj triy
36 Tb'ajlinxi' ikyjo, b'e'x i aj tchq'o'n Jesús xjal kyja. Ex okx tuja, a ja' o tzaja laq'e'y tk'atz, a awo'y t-xnaq'tzb'in, ex xi qq'ma'n te: Chiky'b'intzjiy techil ti'jjo k'ul nya wen toj triy.
37 Ex tzaj ttzaq'win Jesús qe'y: Atzi'n awal triy, ayin weji'y, a Tk'wal Ichin. 38 Ante tx'otx' ayetzi'n xjal tkyaqil. Atzin triy, ayetzi'n nimil ti'j Tyol Dios. Ex atzi'n k'ul, ayetzi'n xjal nya nimil, aye' nche'x lipe ti'j tajaw il. 39 Ex atzin te ajq'oj, a xi chtonte tyajil k'ul toj triy, ax tajaw il. Atzin te' jo'j triy, atzin te' aj tb'aj twutz tx'otx' te jun majx. Ex ayetzi'n aq'nil mo jo'l triy, ayetzi'n t-angel Dios.
40 Ikytzi'n tze'n k'ul aj tjaw noq tu'n tokx toj q'aq' tu'n ttz'e'y, ikytzin kb'ajiljo, aj tb'aj tkyaqil twutz tx'otx'. 41 Ex ayi'n, a Tk'wal Ichin, chi xel nchq'o'n n-angela, tu'n kyetz xb'oqitjo toj Tkawb'il Dios kykyaqiljo nchi b'inchin il, ex aye' nchi xmoxin kyi'j junjuntl tu'n tkub' kyb'inchin il. 42 Ex kchi okix toj jun patb'il ma tij, ja njuline q'aq' wen, ex antza okx chi ju'ch'ilx kyste tu'n kyixk'oj, a mix kb'ajilx. 43 Me ayetzin kye', a kub' kyb'inchin tze'nkuxjo ntq'ma'n Dios, ok kchi qoptz'ajiyil kye tze'nku tqan q'ij toj Tkawb'il Dios, a kyTata. Ankye' at tẍkyi'n tu'n tok tb'i'n, in tok tb'i'n, ex in tkub' tb'inchin tze'nkuxjo ntq'ma'n.
Jun techil ti'jjo Tkawb'il Dios tze'nku jun q'inimil noq ewin
44 A Tkawb'il Dios, a at toj kya'j, ikytzi'n tze'nku jun q'inimil ewin toj jun tx'otx'. Jun ichin, qa ma knetjo q'inimil tu'n, b'e'x aku meltz'aj ewilte axsa. Ma'x tze'jix ti'j wen, ex noq tu'n ttzyetku' tx'otx' tu'n anetzi'n, kb'aj xel tk'ayin tkyaqiljo at te, tu'n ttzaj tlaq'o'n.
Jun techil ti'jjo tal ab'j, a wi'yilxix
45 Ex ikyxjo, a Tkawb'il Dios, a at toj kya'j, tze'nku jun k'ayil njyo'n ti'j jun tal ab'j tb'anilxix. 46 Ajtzin tknet jun tu'n, a wi'yilxix wen, kb'aj xel tk'ayin tkyaqiljo at te, noq tu'n tlaq'etku tal ab'j tu'n.
Jun techil ti'jjo jun pa te tzuyb'il kyiẍ
47 Ex ikyxjo, a Tkawb'il Dios, a at toj kya'j, tze'nku jun pa te tzuyb'il kyiẍ. Aj t-xi xo'yit toj a', tkyaqil wiq kyiẍ ntzyet tu'n. 48 Ajtzin tnoj, aye kyiẍil kjawitz kyi'n tzma ttzi a'. Antza, kchi k'wele qeye sk'ol te' kyiẍ. Ayetzi'n wen, kchi xel k'u'yit toj chi'l; ex ayetzi'n mina, chi xel kyxo'n. 49 Ikytzin kb'ajiljo, aj tjapin b'aj tkyaqil twutz tx'otx'. Kchi elitz t-angel Dios pa'l kye' nya wenqe kyi'jjo a wen. 50 Ayetzi'n nya wenqe kchi xel xo'yit toj jun tij k'achb'il q'aq', a mixla kb'ajilx, ja' kchi oq'ile, ex kchi ju'ch'ile kyste tu'n kyixk'oj.
Ajo ojtxe q'inimil exsin ak'aj q'inimil
51 Tzaj tqanin Jesús qe'y, a awo'y t-xnaq'tzb'in: ¿Tzuntzin n-el kyniky'a ti'j tkyaqiljo lo? chi'.
Exsin xi qtzaq'wi'n: Tzun, qAjaw, qo chiji'y.
52 Ex tzaj tq'ma'nl Jesús qe'y: Tu'npetzi'n, jun xnaq'tzil ti'j ojtxe kawb'il, aj qa ma txi lipe ti'jjo Tkawb'il Dios, a at toj kya'j, k-okil tze'nku jun tajaw ja, a at kab'e wiq tq'inimil, jun ojtxe q'inimil ex jun ak'aj.
Tej t-xi' Jesús toj ttanim, a Nazaret
(Mr. 6:1-6; Lc. 4:16-30)
53 Tej kyb'aj tq'ma'n Jesús kykyaqiljo techil, b'e'x xi' 54 tzma toj ttanim. Antza xi xkye tu'n t-xnaq'tzin kyoj mu'ẍ ja te k'ulb'il. Ex tkyaqilxjal b'aj jaw ka'ylaj, ex kyq'ma: ¿Ja'tzila xb'aje t-xnaq'tzin xjaljo tkyaqiljo b'a'n tu'n? ¿Ex tze'ntzin tten nb'antjo tb'anil techil tipin tu'n ikyjo? 55 ¿Ma nyapetzila a ttata, a jsol tz'lan? ¿Ma nya tnana, a Mariy? ¿Ma nyaqetzin titz'in Santyaw, Jse, Simun, ex Judas? 56 ¿Ma nyaqetzin taneb'jo najleqe qxol? ¿Ja'tzin xb'ante tkyaqiljo lu'n tu'n? chi chi'.
57 Qu'n tu'n kyojtzqi'ntaq, mix xi kynimine.
Me xi tq'ma'n Jesús kye: Ja'chaqx ta' jun yolil Tyol Dios twutz tx'otx', nxi q'o'nx toklin. Me qa tojx ttx'otx' ex tojx tja nti'x toklin.*
58 Nya nimku yek'b'il tipin b'ant kyxol t-xjalil, qu'n tu'n mix xi kynimine Tyol.
* 13:2 Lc. 5:1-3 * 13:8 Jwe' k'al, 100 n-ele. 13:8 Ox k'al, 60 n-ele. 13:8 Lajaj toj ka'wnaq, 30 n-ele. * 13:12 Mt. 25:29; Mr. 4:25; Lc. 8:18; 19:26 * 13:15 Is. 6:9-10 * 13:17 Lc. 10:23-24 § 13:23 Jwe' k'al, 100 n-ele. * 13:23 Ox k'al, 60 n-ele. 13:23 Lajaj toj ka'wnaq, 30 n-ele. * 13:35 Sal. 78:2 * 13:57 Jn. 4:44