रूथ
लेखक
रूथचे पुस्तक लेखकाचे विशेष नाव देत नाही. परंपरा ही आहे कि रूथ पुस्तक भविष्यवक्ता शमुवेल यांच्याकडून लिहिण्यात आले. याला सर्वात सुंदर लघु कथा असे म्हणण्यात आलेले आहे. पुस्तकाचा शेवटचा शब्द रूथचा आपला नातू, दावीद (रूथ 4:17-22) याच्याशी जोडतो, म्हणून आम्ही हे जाणतो की त्याच्या अभिषेकानंतर हे लिहिण्यात आलेले आहे.
तारीख आणि लिखित स्थान
साधारण इ. पू. 1030 - 1010.
रुथच्या पुस्तकातील घटनांची तारीख मिसरच्या निर्गम काळाशी जोडलेली आहे कारण रूथच्या घटना शास्त्यांच्या काळात जोडल्या जातात आणि शास्त्यांचा काळ हा विजयाशी जोडलेला आहे.
प्राप्तकर्ता
मूळ प्राप्तकर्त्यांना स्पष्टपणे ओळखले जात नाही. असे गृहीत धरले जाते, दाविदाचा 4:22 मध्ये उल्लेख केल्यापासून मूळ लिखाण संयुक्त राजेशाहीच्या काळात लिहिले होते.
हेतू
रूथचे पुस्तक इस्राएली लोकांना आज्ञाधारक राहिल्यास मिळणारे आशीर्वाद प्रदर्शित करते. त्याने त्यांना देवाचे प्रेमळ व निष्ठावान स्वरूप दाखवले. हे पुस्तक असे दर्शविते की देव त्याच्या लोकांच्या दुःखास प्रतिसाद देतो. तो जे उपदेश करतो त्याचाच सराव करतो. नामी व रूथ या दोन विधवा ज्या भविष्याबद्दल थोडीशी आशा बाळगतात, त्यांना असे वाटते की त्यांनी समाजातल्या बहिष्कृत गोष्टींची काळजी घेतली पाहिजे. (यिर्मया 22:16; याकोब 1:27).
विषय
पापमुक्त करणे
रूपरेषा
1. नामी आणि तिचे कुटुंब दुःखद घटना अनुभवतात — 1:1-22
2. बवाजाच्या शेतात रूथ सरवा वेचते — 2:1-23
3. नामी रूथला बवाजाकडे जायला सांगते — 3:1-18
4. रूथची पूर्तता केली जाणे आणि नामी पुनर्संचयित होणे — 4:1-22
1
रूथ आणि नामी
1 मग असे झाले की शास्ते राज्य करत असता त्या देशात दुष्काळ पडला आणि यहूदातील बेथलेहेम नगरातील कोणी एक मनुष्य आपली पत्नी व दोन पुत्रांसह मवाब देशी गेला.
2 त्या मनुष्याचे नाव अलीमलेख व त्याच्या पत्नीचे नाव नामी होते, आणि त्याच्या दोन पुत्रांची नावे महलोन व खिल्लोन होते. ते एफ्राथी म्हणजे यहूदा प्रांतातील बेथलेहेम नगरात होते. ते मवाब देशी राहायला गेले.
3 नामीचा पती अलीमलेख मरण पावला आणि तिच्या दोन पुत्रांबरोबर ती मागे राहिली.
4 त्या दोघांनी दोन मवाबी स्त्रिया पत्नी म्हणून केल्या. एकीचे नाव अर्पा व दुसरीचे नाव रूथ होते. ते तेथे जवळपास दहा वर्षे राहिले.
5 मग महलोन व खिल्लोन मरण पावले. याप्रमाणे नामी आपला पती व दोन पुत्र यांच्यामागे एकटी राहिली.
6 परमेश्वराने आपल्या लोकांस अन्न पुरविले आहे आणि मदत केली आहे हे तिने ऐकले तेव्हा आपल्या दोन्ही सुनांसह ती मवाब देशातून परत यहूदा देशात जायला निघाली.
7 ती आपल्या दोन्ही सुनांसह राहत होती त्याठिकाणाहून परत यहूदा देशास जायला निघाली.
8 नामी आपल्या दोन्ही सुनांना म्हणाली, “तुम्ही दोघी आपआपल्या आईच्या घरी जा. तुम्ही जशी मृतांवर आणि माझ्यावर दया केली तशीच परमेश्वर तुमच्यावर करो.
9 परमेश्वर करो आणि तुम्हाला दुसऱ्या पतीच्या घरी विसावा मिळो.” मग तिने त्यांचे चुंबन घेतले व त्या मोठ्याने रडू लागल्या.
10 त्या तिला म्हणाल्या, “नाही, आम्ही तुमच्याबरोबर तुमच्या लोकांकडे येणार.”
11 नामी म्हणाली, “माझ्या मुलींनो, परत जा, तुम्ही माझ्याबरोबर का येता? माझ्या पोटी का आणखी पुत्र आहेत की ते तुमचे पती होतील?
12 माझ्या मुलींनो माघारी जा; मी आता म्हातारी झाले आहे, पती करण्याचे माझे वय नाही. जर मला पती मिळण्याची आशा आहे असे मी म्हटले तरी व आज रात्रीच तो मिळाला आणि जरी मला पुत्रही झाले,
13 तरी ते मोठे होईपर्यंत तुम्ही त्यांची वाट पाहाल का? तुम्ही आता लग्न न करता पतीशिवाय रहाल का आणि त्याची वाट पहाल का? माझ्या मुलींनो, तुम्हाला होणाऱ्या दुःखासाठी मी फार दुःखी होत आहे, कारण परमेश्वराचा हात माझ्याविरुद्ध फिरला आहे.”
14 मग तिच्या सुना मोठा आवाज काढून पुन्हा रडू लागल्या. अर्पाने आपल्या सासूचे चुंबन घेतले, पण रूथ तिच्या जवळ राहिली.
15 ती तिला म्हणाली, “ऐक, तुझी जाऊ आपल्या लोकांकडे व आपल्या देवांकडे परत गेली आहे, तर तूही आपल्या जावेच्या मागून जा.”
16 रूथ म्हणाली, “मला सोडून जा आणि माझ्यापासून दूर जा असे मला सांगू नका; तुम्ही जिथे जाल तिथे मी येईन, तुम्ही जिथे रहाल तिथे मी राहीन आणि तुमचे लोक ते माझे लोक व तुमचा देव तो माझा देव.
17 तुम्ही मराल तेथे मी मरेन व तिथेच मला पुरले जाईल. मरणाशिवाय कशानेही तुमचा माझा वियोग झाला तर परमेश्वर मला शिक्षा करो किंवा त्यापेक्षा अधिक करो.”
18 रूथने आपल्याबरोबर जाण्याचा दृढनिश्चय केला आहे हे नामीने पाहिले तेव्हा तिने तिच्यासोबत वादविवाद करण्याचे थांबवले.
19 मग त्या दोघी बेथलेहेमात पोहचल्या. बेथलेहेमात आल्यावर सर्व नगर त्यांच्यासाठी खूप गलबलून गेले आणि स्त्रिया म्हणू लागल्या, “हीच का ती नामी?”
20 आणि ती त्यांना म्हणाली, “मला नामी (मनोरमा) म्हणू नका, तर मला मारा (दु:खदायक) म्हणा कारण सर्वसमर्थाने मला फारच क्लेशमय वागवले आहे.
21 मी भरलेली गेले आणि परमेश्वराने मला रिकामी परत आणले, परमेश्वराने माझ्याविरुद्ध साक्ष दिली आहे आणि त्या सर्वसमर्थाने मला दु:खित केले आहे तर तुम्ही मला नामी का म्हणता?”
22 याप्रमाणे नामी तिची मवाबी सून रूथ हिला घेऊन मवाब देशातून परत आली आणि त्या बेथलेहेम नगरात आल्या तेव्हा सातूच्या हंगामास आरंभ झाला होता.