12
Ti⁴coi²ntao³ yao³-no³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴jao²ncjain¹
Cˀia⁴ coan³xco¹ ncjin²xcon¹ cho⁴ta⁴, qui³si³te³ˀncho² xi¹ncjin¹. Jesús tsa³cˀe¹tsˀia⁴cao⁴ nca³ qui³nchja⁴cao⁴ ti¹tjon²-cjoa²la² cho⁴ta⁴-le⁴: Ti⁴coi²ntao⁴³ yao³-no³ tˀa³tsˀe⁴ je² na⁴ˀyo⁴san³-le⁴ cho⁴ta⁴ fariseo xi³ coi³ cjoa⁴jao²ncjain¹ ni¹. Nca³yi³je³ xi³ tjio¹jtsa³nqui³, cˀoa⁴-sˀin² jcha⁴son²tsen³-le⁴, nca³yi³je³ xi³ tjio¹ˀma³ cˀoa⁴-sˀin² jcha⁴-le⁴. Nca⁴ je² cjoa⁴ xi³ tsa³qui³xon¹³ jin³ njion², ya⁴ jin³sen¹ coi⁴no¹ˀya²-le⁴, cˀoa⁴ xi³ qui³no²cjoa⁴chao¹³ ja⁴ya³ ntˀia³-no³, nˀion¹ coi⁴nchja⁴-ni³ ya⁴ son²ncˀa³ ni³ˀya³.
ˀya³ xi³ coi⁴jcon¹-le⁴²
(Mt. 10:26-31)
To⁴nca³ cˀoa⁴xin³-no³ xi³ mi²yo⁴-na⁴: A³li² vi³jcon³-jin²lao⁴³ je² xi³ si¹cˀen³ yao³-na¹, cˀia⁴ li²jme³-sa³ xi³ ma³ sˀin¹. To⁴nca³ xin¹ya³-no³ ˀya³ xi³ coi⁴jcon³-lao⁴³. Ti⁴jcon¹-lao⁴³ je²-ve⁴ xi³ scan³ nca³ si¹cˀen³, tjin¹-le⁴ ˀnte³ nca³ si⁴²cˀa³tsao³jin³ je² infierno. Cˀoa⁴-sˀin² xin³-no³: Je²-ve⁴ xi³ ti⁴jcon¹-lao⁴³. A³ tsi² sa³te¹na³ aon² ˀnti¹ni⁴se³ nca³ to⁴jao² ˀnti¹taon⁴. Ni⁴jnco³-jin² xi³ je² xi³ ti¹cha³jin³-le⁴ Ni³na¹. Nta³ tsa² ntsja⁴jco³ tjio¹xqui⁴ nca³yi³je³. A³li² jcon³-jion²³ˀni³. Nqui²sa⁴-sa³ chji¹-no³ nca³ jon² cao⁴-ni³ tsa² ncjin² ˀnti¹ni⁴se³.
Tsen³ tjio¹tso² nca³ tsˀe⁴ Cristo
Cˀoa⁴xin³-no³, nca³ nca³tsˀi³ xi³ tsen³ coi⁴tso⁴ nqui³xcon⁴ cho⁴ta⁴ nca³ tsˀan⁴, cˀoa⁴²-ti⁴ je² ˀnti¹-le⁴ cho⁴ta⁴ tsen³ coi⁴tso⁴ nqui³xcon⁴ a²ncje⁴-le⁴ Ni³na¹ nca³ tsˀe⁴. To⁴nca³ je² xi³ coi⁴tso⁴ nqui³xcon⁴ cho⁴ta⁴ nca³ tsi² tsˀan⁴, cˀoa⁴²-ti⁴ sˀe⁴ˀma³-le⁴ nqui³xcon⁴ a²ncje⁴-le⁴ Ni³na¹. 10 Je² nca³tsˀi³ xi³ nchja⁴ˀaon³-le⁴ ˀnti¹-le⁴ cho⁴ta⁴, cˀoa⁴-sˀin² cha⁴tˀa³-le⁴, to⁴nca³ je² xi³ nchja⁴ˀaon³-le⁴ je² Espíritu Santo, li²coi³ cha⁴tˀa³-le⁴. 11 Cˀia⁴ nca³ cjoa⁴ˀai¹cao⁴-no³ ntˀia³ sinagoga, cˀoa⁴ ya⁴ nqui³xcon⁴ cho⁴ta⁴ti¹tjon² cao⁴ cho⁴ta⁴xa¹, a³li² vˀe²xcon¹-jin²lao⁴³ jo³-sˀin² a³xo⁴ jme³-ni³ xi³ coi⁴no²cjoao⁴³ a³xo⁴ jme³-ni³ xi³ coi⁴xon¹³. 12 Nca⁴ je² Espíritu Santo coi⁴tso⁴ya³-no³ nca³ ti⁴coi³-ni³ hora jña³-le⁴ xi³ ma³chjen¹ nca³ coi⁴xon¹³.
Jesús qui³tso²ya³-le⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ jnco³ cho⁴ta⁴nchi⁴na¹
13 Qui³tso²jnco³-le⁴ xi³ tsˀe⁴ cho⁴ta⁴ncjin²: Maestro, cˀoa⁴tˀin²-lai⁴ ntsˀe³ nca³ ca²ta³si¹jao²ya³ je² cjoa⁴tjao² xi³ sˀe⁴-na³jin⁴. 14 To⁴nca³ Jesús qui³tso²-le⁴: Ji³ xˀin⁴, ˀya¹ xi³ qui³si³cˀe¹jna³-na³ jo³-ni³ xca²le⁴ nca³ an³ si³jao²ya³-no³ tso³jmi² xi³ tsaon⁴³. 15 Cˀia⁴ Jesús qui³tso²-le⁴ nca³tsˀi³: Cho¹tsaon³, cˀoa⁴ ti⁴coi²ntao³ yao³-no³ ja⁴tˀa³tsˀe⁴ nca³yi³je³ cjoa⁴chi⁴nca⁴, nca⁴ je² cjoa⁴vi³jna³chon³-le⁴vi⁴ cho⁴ta⁴, a³li²coi³-jin² xi³ tso²-ni³le⁴ nca³ ncjin² tso³jmi² xi³ tjin¹-le⁴. 16 Cˀia⁴ qui³tso²ya³-le⁴ jnco³ cjoa⁴xco¹son², qui³tso²: Tse³ tso³jmi² qui³tsjoa³ je² na³nqui³-le⁴ jnco³ cho⁴ta⁴nchi⁴na¹. 17 Je² ti¹fa²cao⁴ jco⁴, ti¹tso²: Jme¹ xi³ sˀian³, nca⁴ tsin²-na³ jña³ coi³ncha³xcoa¹³ tso³jmi²-na⁴ xi³ ma³jcha¹. 18 Cˀoa⁴qui³tso²: Je²-vi⁴ cˀoa⁴sˀian³. Si³qui³xo²ya³ ni³ncˀa³-na⁴, cˀoa⁴ cˀoe³nta³ xi³ nqui²sa⁴ je³. Ya⁴-ve⁴ coi³ncha³xcoa¹³ nca³yi³je³ xi³ coan⁴jcha¹-na³ cao⁴ tso³jmi²-na⁴. 19 Cˀoa⁴xin¹-le⁴ ni⁴ma⁴-na⁴: Ni⁴ma⁴, cjai¹nca³ ncjin² tso³jmi² tjin¹-li² xi³ ncjin² no¹ si⁴ncha¹tjao². Ti⁴cja¹yai³, ti⁴chi³, tˀoi⁴, cjoa¹ya³tsjoai³ ta³coin²³. 20 To⁴nca³ Ni³na¹ qui³tso²-le⁴: Chi⁴coin¹³, je² ni⁴tjen⁴-vi⁴ cjoa⁴ˀai¹ si¹je¹-nca¹ni³ ni⁴ma⁴-li⁴, cˀoa⁴ nca³yi³je³ xi³ to⁴nqui³-ni³ tjio¹nta³-li², ˀya¹ tsˀe⁴ coan⁴. 21 Cˀoa⁴-sˀin² je² xi³ vˀe¹xco¹-le⁴ yao³-le⁴ cjoa⁴nchi⁴na¹ xi³ ti⁴tˀa³tsˀe⁴-ni³, a³li² nchi⁴na¹-jin² tˀa³tsˀe⁴ Ni³na¹.
A³li² vˀe²xcon¹-jin²le⁴² yao³-na¹ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴vi³jna³chon³-na¹
(Mt. 6:25-34)
22 Cˀia⁴ Jesús qui³tso²-le⁴ cho⁴ta⁴-le⁴: Coi³ cˀoa⁴xin³-no³, a³li² vˀe²xcon¹-jin²lao⁴³ yao³-no³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴vi³jna³chon³-no³ jme³ xi³ chi⁴nao⁴³, ni⁴ xi³ tˀa³tsˀe⁴ yao³-no³ jme³ xi³ chˀa²cjao¹³. 23 Je² cjoa⁴vi³jna³chon³-na¹ nqui²sa⁴ chji¹-le⁴ cao⁴-ni³ tsa² xi³ chi⁴ne⁴², cˀoa⁴ je² yao³-na¹ nqui²sa⁴ chji¹-le⁴ cao⁴-ni³ tsa² chi⁴nca³ xi³ chˀa²cja¹. 24 Cho¹tsen³-lao⁴³ nčha⁴², ni⁴vˀe¹ntje²-jin² jno⁴, ni⁴vˀe¹xco¹-jin², ni⁴tjin¹-jin²le⁴ jña³ vˀe¹xco¹, ni⁴ni³ncˀa³-jin² tjin¹-le⁴, cˀoa⁴ Ni³na¹ si¹cjen². Cˀoa⁴ jon² nqui²sa⁴-sa³ chji¹-no³ cao⁴-ni³ tsa² ˀnti¹ni⁴se³-ve⁴. 25 ˀya¹-ni³ xi³ jon²-vi⁴ xi³ coan⁴-le⁴ si⁴²ncˀa³-sa³ yao³-le⁴ jnco³ nta³, nta³ tsa² vˀe²xcon¹-lao⁴³ yao³-no³. 26 Tsa² tsi² tsa² coan⁴-no³ xi³ to⁴choa³ tjin¹, a¹-ni³ nca³ vˀe²xcon¹-si¹ni³lao⁴³ yao³-no³ tˀa³tsˀe⁴ cjoa⁴ xi³cˀa³-ˀni³. 27 Cho¹tsen³-lao⁴³ na³xo¹ jo³-sˀin² ma³jcha¹, li²coi³ si¹xa¹, ni⁴va¹ˀa³-jin², cˀoa⁴ cˀoa⁴xin³-ni³no³, li²coi³ tsa³cˀa³cja¹ na³jño³ xi³ cˀoa⁴cjoan³ nta³ tsa² Salomón cao⁴ nca³yi³je³ cjoa⁴je³ya³-le⁴. 28 Cˀia⁴ tsa² Ni³na¹ cˀoa⁴-sˀin² si¹cˀa³cja¹ je² xca⁴jña¹-ve⁴ xi³ tjio¹ ntˀai⁴-vi⁴, cˀoa⁴ xi³ si⁴²cˀa³tsao³jin³ lˀi¹-le⁴ nca⁴ja¹ nchaon³-li⁴, a³ tsi² nqui²sa⁴ si⁴²cˀa³cja¹-no³ jon², cho⁴ta⁴ xi³ to⁴choa³ ma³cjain¹-no³. 29 Jon²-ˀni³, a³li² vi³jnchi³sjai³-jion²³ jme³ xi³ chi⁴nao⁴³, jme³ xi³ sˀio⁴³, ni⁴coi³-jin² si⁴cjao¹jion³. 30 Nca³tsˀi³ na⁴xi⁴na³nta¹ xi³ tjin¹ i⁴ son³ˀnte³-vi⁴ va¹sjai³ nca³yi³je³ je² cjoa⁴-vi⁴. Je² Nˀai³-no³ ve³-ni¹ nca³ ma³chjen¹-no³ je² cjoa⁴-vi⁴. 31 To⁴nca³ ti⁴jnchi¹sjao³ cjoa⁴te¹xo³ma³-le⁴ Ni³na¹, cˀoa⁴ nca³yi³je³ je² cjoa⁴-vi⁴ cˀoai⁴son²-no³.
Cjoa⁴nchi⁴na¹ xi³ ti¹jna³tjao² ya⁴ ncˀa³jmi³
(Mt. 6:19-21)
32 A³li² jcon³-jion²³, jon² xi³ to⁴choa³ ma³-ni³ xi³ ti³yo³jtion¹³, nca⁴ je² Nˀai³-na¹ cjai¹nca³ coan³tsjoa³-le⁴ nca³ tsjoa¹-no³ cjoa⁴te¹xo³ma³-le⁴. 33 Ta⁴te²nao³ xi³ tjin¹-no³, cˀoa⁴ tˀai² cjoa⁴tjao²-lao⁴³ xi³ yo⁴ma⁴. Ti⁴ntao³ xi³jtsa³taon⁴ xi³ tsi² tsa² coan⁴jchi¹nca³, cjoa⁴nchi⁴na¹ xi³ ti¹jna³tjao² ya⁴ ncˀa³jmi³, xi³ ni⁴cˀia³-jin² cha⁴, jña³ tsin² cho⁴ta⁴che¹-jin², ni⁴cho⁴qui³xo³-jin² si¹qui³tson¹. 34 Ya⁴ jña³ ti¹jna³ cjoa⁴nchi⁴na¹-no³, cˀoa⁴²-ti⁴ ya⁴ ti¹jna³ ni⁴ma⁴-no³.
Cho⁴ˀnta³ xi³ nta³ si¹cji³tjo³son²
35 Tˀe²xco¹nquio³ cja¹ntia³-no³ na³jño³-no³, cˀoa⁴ lˀi¹-no³ ca²ta³ti². 36 Cˀoa⁴ jon²-vi⁴ cˀoa⁴²-sˀin² nco³ya³-lao⁴³ je² cho⁴ta⁴ xi³ co³ya³-le⁴ nai³-le⁴, nca³ cjoa⁴ˀai¹-ni³ jnco³ cjoa⁴vi³xan³, jme¹-ni³ nca³ nti⁴ton⁴ sco¹ˀai²-si¹ni³le⁴ cˀia⁴ nca³ cjoa⁴ˀai¹, cˀoa⁴ si⁴²cja³ne³tˀa³ xo⁴ntjoa⁴. 37 Jo¹ to⁴nta³-le⁴ je² cho⁴ˀnta³-ve⁴ xi³ je² nai³-le⁴ sa⁴te¹jin³ nca³ tjio¹co³ˀnta³, cˀia⁴ nca³ cjoa⁴ˀai¹. Xi³ cjoa⁴qui²xi⁴ xi³ xin³-no³, je² nai³-le⁴ cˀoe⁴²xco¹nqui³ cja¹ntia³-le⁴ na³jño³-le⁴, si⁴²cˀe¹jna³tˀa³ ya¹mi²xa⁴ cho⁴ˀnta³-le⁴, cjoa⁴ˀai¹, cˀoe⁴²ya³-le⁴. 38 Nta³ tsa² cjoa⁴ˀai¹ nai³-le⁴ nca³ las diez nca³ coan³njion², nta³ tsa² cjoa⁴ˀai¹ tsa² las dos nca³ ta⁴njion²ya³-sa³, tsa² cˀoa⁴-sˀin² sa⁴te¹jin³ cho⁴ˀnta³ nca³ tjio¹co³ˀnta³, jo¹ to⁴nta³-le⁴ je² cho⁴ˀnta³ xi³ cˀoa⁴cjoan³-ve⁴. 39 To⁴nca³ ca²ta³ˀyao³ je²-vi⁴, tsa² je² nai³-le⁴ ntˀia³ tsa³ve³ tsa²cai³, jo³ chon³ cjoa⁴ˀai¹ cho⁴ta⁴che¹, cjoa⁴qui²xi⁴ tsa³cˀe²jna³con³ˀnta³, cˀoa⁴ li²coi³ qui³tsjoa³ˀnte²-le⁴ nca³ ja³ˀa³sˀen³ ntˀia³-le⁴. 40 Jon²-vi⁴ tso²cˀoa⁴, cjia³to³con² ti⁴yo³, nca⁴ je² ˀnti¹-le⁴ cho⁴ta⁴ cjoa⁴ˀai¹ coi³ hora cˀia⁴ nca³ tsi² tjin¹jin³-no³.
Cho⁴ˀnta³ xi³ li²coi³ si¹cji³tjo³son²
(Mt. 24:45-51)
41 Cˀia⁴ Pedro qui³tso²-le⁴: Señor, a³ to⁴tˀa³tsain⁴-jin⁴ xo⁴ ˀmi²-na³jin⁴ je² cjoa⁴xco¹son²-vi⁴, a³xo⁴ cˀoa⁴-ti⁴ tˀa³tsˀe⁴ nca³tsˀi³ ni¹. 42 Cˀoa⁴qui³tso² je² Nai³-na¹: ˀya¹ cho⁴ˀnta³ xi³ si¹coi²nta⁴ cho⁴ˀnta³ xi¹ncjin¹, cˀoa⁴ xi³ nˀion¹tˀa³con³, xi³ nta³ ve³ xa¹, xi³ je² nai³-le⁴ si⁴²cˀe¹jna³ˀnta³ xi³cˀa³ cho⁴ˀnta³-le⁴, jme¹-ni³ nca³ tsjoa¹-si¹ni³le⁴ xi³ coa⁴cjen⁴-ni³ nca³ fi³cho² choa⁴-le⁴. 43 Jo¹ to⁴nta³-le⁴ je² cho⁴ˀnta³-ve⁴ xi³ je² nai³-le⁴ coan⁴ sjai³-le⁴ nca³ cˀoa⁴ti¹sˀin¹, cˀia⁴ nca³ cjoa⁴ˀai¹. 44 Xi³ cjoa⁴qui²xi⁴ xi³ xin³-no³, nca³ je² nai³-le⁴ si⁴²cˀe¹jna³ˀnta³ nca³yi³je³ tso³jmi²-le⁴. 45 To⁴nca³ tsa² je² cho⁴ˀnta³ coi⁴tso⁴jin³ ni⁴ma⁴-le⁴: Je² nai³-na⁴ cˀoa⁴čhjin³-le⁴ nca³ cjoa⁴ˀai¹, cˀoa⁴ cˀoe⁴²tsˀia⁴cao⁴ nca³ si⁴²qui²ˀaon³ cho⁴ˀnta³ xi³ xˀin⁴ cao⁴ xi³ ya¹nchjin¹, cˀoa⁴ coa⁴cjen⁴, scˀoi¹, coan⁴chˀi⁴. 46 Cjoa⁴ˀai¹ nai³-le⁴ cho⁴ˀnta³-ve⁴ cˀia⁴ ni⁴čhjin³ nca³ tsi² ti¹co³ya³-le⁴, cˀoa⁴ jme³ hora nca³ tsi² tsa² ve³, coa⁴²-le⁴ sa³ˀnta³ coa⁴te³nca³ yao³-le⁴, cˀoa⁴ sˀe⁴-le⁴ cjoa⁴ñˀain³ cao⁴ je² xi³ tsi² tsa² si¹cji³tjo³son². 47 Nˀion¹ coa⁴²-le⁴ je² cho⁴ˀnta³ xi³ tsa³ve³ jo³-sˀin² coan³me³-le⁴ nai³-le⁴, cˀoa⁴ li²coi³ tsa³cˀe²jna³nta³, ni⁴cˀoa⁴-jin² qui³sˀin³ jo³-sˀin² nca³ me³-le⁴. 48 To⁴nca³ je² xi³ li²coi³ tsa³ve³, cˀoa⁴ xi³ cˀoa⁴qui³sˀin³ cjoa⁴ xi³ va³quin²-le⁴ nca³ coa⁴²-le⁴, coa⁴²choa³-le⁴. To⁴ˀya³-ni³ xi³ tse³ qui³tsˀai²-le⁴, tse³ si⁴²je¹ nqui²jnco³cˀa²-le⁴. Cˀoa⁴ je² xi³ tse³ qui³tsˀai²-le⁴ nca³ si⁴²coi²nta⁴, nqui²sa⁴ tse³ si⁴²je¹son²-le⁴.
Jesús si¹jao²ya³ cho⁴ta⁴
(Mt. 10:34-36)
49 Lˀi¹ ja²ˀai⁴ si³ca³sˀen³jian³ i⁴ son³ˀnte³. Jme¹-sa³ xi³ me³-na³ tsa² je³ti¹ti². 50 Tjin¹ cjoa⁴sa³te¹nta¹ xi³ nta³ ma³chjen¹-na³ nca³ an³ sa³te¹nta¹³. A³li² to⁴cˀoa⁴cji³ si³cjao¹jian³ sa³ˀnta³ coan⁴jnco³. 51 A³ ni²cja³ˀai³tsjen³-nio¹³ nca³ cjoa⁴ xi³ nchˀan¹ tjin¹ je²ˀe⁴ si³cˀe¹jna³-le⁴ i⁴ son³ˀnte³. Ma³jain² cˀoa⁴xin³-no³, to⁴nca³ xi³ si¹jao²ya³ cho⁴ta⁴. 52 Ntˀai⁴ xi³ fi²-ni³ jan¹, cˀoi⁴²-sˀin² coi⁴yo³, coan⁴jao²ya³ aon² nca³ jnco³ ni³ˀya³, jan² co²ntran⁴-le⁴ nca³ jao², cˀoa⁴ jao² co²ntran⁴-le⁴ nca³ jan². 53 Coan⁴jao²ya³ nca³tsˀi³. Je² nˀai³ co²ntran⁴ coai⁴-le⁴ ti³-le⁴, cˀoa⁴ ti³-le⁴ co²ntran⁴ coai⁴-le⁴ nˀai³-le⁴. Na⁴-le⁴ co²ntran⁴ coai⁴-le⁴ tso²ti³-le⁴, cˀoa⁴ tso²ti³-le⁴ co²ntran⁴ coai⁴-le⁴ na⁴-le⁴, cˀoa⁴ xi³ na⁴cha¹ co²ntran⁴ coai⁴-le⁴ ˀnta³-le⁴, cˀoa⁴ xi³ ˀnta³ co²ntran⁴ coai⁴-le⁴ na⁴cha¹-le⁴. 54 Cˀoa⁴²-ti⁴ Jesús qui³tso²-le⁴ cho⁴ta⁴ncjin²: Cˀia⁴ nca³ jchao⁴³ yo³jvi³ xi³ vi³tjo³-ni³ jña³ ca³ntjai²-ni³ tsˀoi¹, nti⁴ton⁴ vi³xon¹³-ˀni³: Jtsi¹ cˀoa⁴ ntˀai⁴. Cˀoa⁴-jin² coan⁴. 55 Cˀia⁴ nca³ jchao⁴³ nca³ fa³ˀa³ ntjao⁴qui³xi² xi³ nčhoa¹-ni³ nca³scon¹-le⁴ son³ˀnte³, vi³xon¹-ˀni³: Ntoa¹ nˀion¹ coan⁴sjoe², cˀoa⁴-jin² coan⁴-ˀni³. 56 Cho⁴ta⁴ jao²ncjain¹ nio¹³, ma³-no³ nca³ cho¹tˀao³ jo³ ma³ chon³ son³ˀnte³ cao⁴ ncˀa³jmi³. A¹-ni³ nca³ tsi² ˀya³-si¹nio³ jo³-sˀin² cho¹tˀao³ coi³ ni⁴čhjin³-vi⁴ ntˀai⁴. 57 A¹-ni³ nca³ tsi² tsa² ti⁴jon² ˀya³-si¹nio³ xi³ cjoa⁴qui²xi⁴. 58 Cˀia⁴ nca³ cˀoin¹³ cao⁴ co²ntran⁴-li⁴ nqui³xcon⁴ cho⁴ta⁴xa¹, cho¹son² nti⁴ton⁴-lai⁴ nca³ nta³ cˀoe¹ntai³ cjoa⁴-li⁴ cao⁴ co²ntran⁴-li⁴ ya⁴ya³ ntia⁴², jme¹-ni³ nca³ tsi² tsa² cjoa⁴nˀion¹ coai⁴cao⁴-si¹ni³li² nqui³xcon⁴ xca²le⁴, cˀoa⁴ je² xca²le⁴-ve⁴ sca⁴ni²tˀa³-li² policía, cˀoa⁴ je² policía sca⁴ni¹sˀen³-li² nto⁴ya¹. 59 Cˀoa⁴xin³-le⁴ nca³ li²coi³ ti⁴coan⁴ coi²tjo⁴-ni³ xi³ ya⁴-ve⁴, sa³ˀnta³ nca³ cˀoe¹chji¹ntjai² yao³-li⁴ nca³yi³je³ jo³ tjin¹ xi³ cji³ne²-li².