18
Is Kedhadì ni Hezekia ziyà te Juda
(2 Cronica 29:1, 2; 31:1)
Nehimu he hadì diyà te Juda si Hezekia he anak ni Ahaz hein iketelu he tuig te kedhadì ni Hoshea diyà te Israel te anak ni Elah. Mibpenuiǥen si Hezekia te 25 hein nehimu sikandin he hadì. Diyà sikandin med-ubpà te Jerusalem, ne midhadì sikandin seled te 29 he tuig. Is iney zin iyan si Abia he anak ni Zacarias. Meupiya is ulaula ni Hezekia ziyà te etuvangan te Nengazen, iring te mibeelan te kepuun din he si David. Imperundus din is menge simbahan diyà te metikang he menge lugar; imperupet din is tedeman he vatu, wey impepenamped din is menge tukud he simbulu te vahi he ed-ezapen he si Ashera. Imperuntek din daan is brunsi he uled he mibeelan ni Moises, su taman en dutun he timpu is ked-ezapa zuen te menge Israilihanen pinaaǥi te kedtutung te menge veyewà. Heini is brunsi he uled, migngezanan te Nehushtan.
Midsarig si Hezekia te Nengazen he Megbevayà te Israel. Wazà hadì diyà te Juda he iring kandin, minsan is nengehuna kandin wey is nengehuziyan kandin. Metinumanen sikandin he edsunud te Nengazen, ne wazà sikandin med-engked he edsunud kandin. Ne midtuman din is kesuǥuan he imbeǥey te Nengazen ki Moises. Mibpekiduma kandin is Nengazen, ne mezeeǥen sikandin diyà te langun he menge vaal zin. Nekidsukulà sikandin te hadì te Asiria ne wazà mebpenilbi kandin. Nezaag din is menge Filistihanen he menge meǥinged diyà te zezeisey wey zezekelà he menge inged he miberengbeng taman te Gaza wey ziyà te menge lugar he sakup kayi.
Hein ikeepat he tuig te kedhadì ni Hezekia, he iyan ikepitu he tuig te kedhadì ni Hoshea ziyà te Israel, midsurung ni Hadì Salmanaser he hadì te Asiria is Samaria ne medliǥuyan dan heini. 10 Ne hein nekelavey is tetelu he tuig, naaǥew te Asiria is Samaria. Ne iyan haazà ikeenem he tuig te kedhadì ni Hezekia wey ikesiyam he tuig te kedhadì ni Hoshea. 11 Miduma te hadì diyà te Asiria is menge tig-Israel ziyà te Asiria su mibihag din, ne ziyè dan ipeubpà te inged he Hala, diyà te menge lugar he uvey te Wahig he Habor he ziyà te Gozan, wey ziyà te zezekelà he menge inged te menge Midianhen. 12 Nehitavù heini ziyà te menge tig-Israel su wazè dan mebpezumazuma te Nengazen he Megbevayè dan; midsupak dan is kebpekid-uyun te Nengazen kandan, wey midsupak dan is langun he menge suǥù he imbeǥey te Nengazen pinaaǥi te suluǥuen din he si Moises. Wazè dan heini pemineǥa wey wazè dan tumana.
Midsurung te Asiria is Juda
(2 Cronica 32:1-19; Isaias 36:1-22)
13 Hein ike-14 he tuig te kedhadì ni Hezekia ziyà te Juda, midsurung ni Hadì Senakerib he hadì te Asiria is langun he vinerengbeng he menge inged diyà te Juda, ne naaǥew zin heini. 14 Umbe, mibpeuwit kayi he lalag si Hadì Hezekia ziyà te hadì te Asiria he ziyà te Lakish he edhenduen: “Nekesalà a tenged te kebpekidsukulè ku kenikew. Piru ibeǥey ku kenikew is minsan hengkey he ebuyuen nu, asal ed-awè kew kayi te kenami.” Umbe mibuyù haazà is hadì te Asiria te subra he 10,000 he kilu he pelata wey 1,000 he kilu he vulawan diyà te ki Hadì Hezekia. 15 Imbeǥey ni Hezekia ziyà te kandin is langun he pelata ziyà te valey te Nengazen wey is diyà te budiga he ziyà te turuǥan. 16 Ragkes en he impekuwa ni Hezekia sikan is menge vulawan he in-apid te menge himan te menge ǥemawan te valey te Nengazen wey is diyà te menge marku kayi, ne imbeǥey zin heini ziyà te hadì te Asiria.
17 Ne zutun te ziyà si Senakerib te Lakish, midsuǥù din is lavew he peremandar te menge sundaru zin, is egalen he upisyal zin, wey is peremandar te menge sundaru zin he zuen din mahabet he menge sundaru he medhendiyè dan te Jerusalem te kepekid-ahà ki Hadì Hezekia. Ne hein diyè dan en te ǥawas te Jerusalem, mibpundu zan diyà te uvey te edtudaan te wahig he ebpuun diyà te peneng, he ziyà te egkezivavew he ziyà te kilid te zalan he ibpehendiyà te lugar he pemìpiey. 18 Ne impetawag dan si Hadì Hezekia, piru is midsuǥù duen te hadì he medhendiyà te kandan iyan si Eliakim he anak ni Hilkia, he edumala te turuǥan, si Shebna he sikritaryu, wey si Joa he anak ni Asaf, he sineriǥan te menge libru te ginhedian. 19 Migkaǥi ziyà te kandan sikan is peremandar te menge sundaru te, “Keǥiyi niw si Hezekia he iyan heini egkeǥiyen duen te mekeǥeǥehem he hadì te Asiria:
“ ‘Hengkey is edseriǥan nu? 20 Egkeisip nu ve he ebpekezaag ka te tebek pinaaǥi zà te lalag, ne kenà pinaaǥi te ebilidad wey zesen te menge sundaru nu? Hentei is edseriǥan nu he iyan ibpekidsulè nu kediey? 21 Iyan be is Ehipto? Heini he nasyun wey is hadì duen, iring dà te nevadtì he tuked he emun idtutuked nu ne ebpekepalì te belad nu. 22 Kela ke iyan egkeǥiyen niw kayi te kedì is iyan edseriǥan niw is Nengazen he Megbevayè niw. Kenè be imperundus nu man is menge simbahan he para kandin diyà te metikang he menge lugar, ragkes en is menge pemuhatà kayi, ne migkeǥiyan nu is menge meǥinged diyà te Jerusalem wey is diyà te zuma pa he menge inged diyà te Juda he kinahanglan he ziyè dan dà med-azap te sevaha zà he pemuhatà diyà te Jerusalem?’
23 “Guntaan duen idhanyag kenikew te egalen ku, he hadì te Asiria. Ebeǥayan dey sikew te 2,000 he kudà, emun duen nu zaan 2,000 he pereuntud te kudà! 24 Kenè nu egkezaag minsan is kineminusan he upisyal te egalen ku. Edsarig ke zà te Ehipto he ebeǥey kenikew te menge kerwahi wey menge pereuntud te kudà. 25 Egkeisip nu ve he wazà a suǥua te Nengazen te kedhendini te kedezaat kayi he nasyun? Iyan mismu is Nengazen midsuǥù kedì te kedsurung wey kedezaat kayi he nasyun.”
26 Migkeǥiyan ni Eliakim, ni Shebna, wey ni Joa haazà is peremandar te sundaru te, “Deyzey ke iyan nu egemiten te kebpekidlalag kenami is kineǥiyan he Aramico, su egkesavut dey heini. Kenè ka kaǥi te Hebriyuhanen su egkezineg ka te menge etew he ziyà te menge verengbeng te inged.” 27 Piru midtavak haazà is peremandar te menge sundaru te, “Midsuǥù a te egalen ku he ibpetuenan is lalag din te langun he meǥinged kayi te Jerusalem, kenà diyè dà te keniyu wey te hadì niw. Sikiyu is langun, egkengevitil kew wey egkengemezahan kew zutun te timpu te kedsurunga zey keniyu. Egkeenen niw is tai niw wey ed-inumen niw is ihì niw.”
28 Ne zutun, midhitindeg haazà is peremandar te menge sundaru ne nemensag te Hebriyuhanen te, “Pemineǥa niw is migkaǥi te mekeǥeǥehem he hadì diyà te Asiria! 29 Iyan heini egkeǥiyen din: Kenè kew petuntu ki Hezekia. Kenè kew zin egkelibri puun te kegkesekupa ku keniyu! 30 Kenè kew petuntu kandin mehitenged te kedsarig te Nengazen, emun egkaǥi sikandin te, ‘Siguradu he edlibriyen kiw te Nengazen; heini is inged tew, kenè din ibeǥey ziyà te hadì te Asiria.’
31 “Kenè kew pemineg ki Hezekia! Iyan heini egkeǥiyen te hadì te Asiria: Kenè kew en pekidtebek kediey; surindir kew en! Ne idtuǥut ku keniyu is kegkaan te veǥas te paras wey higus niw, ne ebpekeinum kew te wahig diyà te menge punduwè niw te wahig. 32 Egkehimu heini taman te ebpekelikù a ne edumahan ku sikiyu ziyà te tanà he iring te tanè niw. Haazà is tanà, ne zuen duen menge pemuleey te paras he ebpekeveǥey keniyu te vinu, wey trigu he egkehimu he supas niw, wey zuen daan menge kayu he ulibu wey menge teneb. Tumana niw is egkeǥiyen ku su para meuyag kew ne kenè kew mebpatey. Kenè kew pemineg ki Hezekia su edliveǥen kew zin dà emun egkaǥi sikandin te, ‘Edlibriyen kiw te Nengazen!’ 33 Duen be menge ed-ezapen diyà te minsan hendei he nasyun he nekelibri te nasyun dan puun te kegkesekupa te hadì te Asiria? Wazà iyan! 34 Duen be nehimu te menge ed-ezapen diyà te Hamat, Arpad, Sefarvaim, Hena, wey Iva? Nelibri ve te menge ed-ezapen diyà te Samaria is tanè dan puun te gehem ku? Wazà daan! 35 Hentei te menge ed-ezapen kayi he menge nasyun is nekelibri te nasyun dan puun te gehem ku? Ne ebmenmenuwen man te Nengazen is kedlibriya zin te Jerusalem puun te gehem ku?” 36 Piru wazà medtavak is menge etew su mibmandù si Hadì Hezekia he kenè dan medtavak. 37 Ne zutun mibindas ni Eliakim, ni Shebna, wey ni Joa is bisti zan tenged te kegkeseeng dan, ne midhendiyè dan te ki Hezekia ne midtudtul zan is menge lalag duen te peremandar te menge sundaru.