7
Esteban ñaygohuaanɨ ma tungmɨɨdpɨ yhuinduu
1 Huin'it je teedy mɨjtungmɨɨdpɨ yaj'amɨdooy Esteban:
―¿Nej janch jadajɨ?
2 Chi Esteban y'adzooy:
―Mɨgügtɨjc ajcxy etz mɨjjäydɨjc ocmɨdoogɨx. Ɨɨch ajt nDios mɨjpɨ janchypɨ nayquëxɨ̈cɨ ma ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy Abraham jecy'ajty co anajty jɨm ity Mesopotamia ñaaxjot, ca'nɨ anajty chɨnaydacpɨcy jɨm Harán.
3 Chi Abraham Dios ñɨmaayɨ: “Ixmatz mnaax mgajp etz tüg'ócɨy m'amɨgügtɨjc, e nɨcx ma yɨ naaxjot huɨdibɨ myajnïxɨ̈huamyb.”
4 Chi Abraham chooñ ma yɨ Caldea ñaaxjot, e nɨcxy tzɨnaydacpɨjcpɨ jɨm Harán. Co yteedy oy y'o'cnɨ, chi Dios Abraham yajmiiñ ma jada naaxjot ma miich ajcxy cham mdzɨnäy.
5 E ca' Dios moy Abraham jada naaxjot ya, ni ca' ma yhuäcxtägɨpy. Hue' je' janchtɨy yaj'ahuanɨɨy co möhuaanɨɨy y'ap y'oc, e co anajty je' ajcxy jëdɨɨb. Oyñɨ anajty Abraham ca' y'ung mɨɨdɨty co Dios ymɨgapxɨ.
6 Nɨmaayɨ Dios co y'ap y'oc y'adzɨnähuɨpy ajcxy ma huingjäy ñaaxjot, etz chi ajcxy ytumbɨ'adɨɨyb etz chaachytunɨɨyb mɨdaax mɨgo'px jɨmɨjt.
7 Nañ jadu'n Dios nɨmay Abraham: “Ndzaachytunɨpyɨch je naax cajp ma yɨ m'ap m'oc anajty ytumbɨ'adyii. Chi choonɨp ajcxy jɨm, e chi xymɨdunɨpyɨch ma jadayaabɨ it.”
8 Dios ytuun tüg capxytuunɨn mɨɨd Abraham, co huen ajcxy yajtɨy'ajttɨ̈huɨp. Paady co Abraham y'ung Isaac yma'xung'ajty coductujc xɨɨ ajcxy oy tɨy'ajttɨ̈y. Nañ jadu'n Isaac ymang Jacob, e Jacob yɨ ymang nimajmetzpɨ ajcxy, huɨdibɨ ajcxy ñi'ap'ajty yɨ nimajmetzpɨcypɨ Israel ycajp.
9 Chi Esteban yjacmɨnañ:
―Je' ajcxy Jacob ymang, ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy, ymɨ'ijxtɨnaayb anajty ajcxy y'uch José. Chi ajcxy José toocy, chi je' yajnɨcxɨ jɨm Egipto, per Dios mɨɨd anajty y'ity José,
10 etz nihuaañ yajtzoocy ma ayo'n jotmay. Chi Dios moy ixpɨ́jcɨn jɨgɨx cömay ypɨdzɨmɨpy ma Faraón, je Egipto jäy yrey. Chi je rey José tung moy huen ane'my je Egipto naaxjot etz ane'mɨpy je rey ytɨjc.
11 Huin'it xɨɨ ymiiñ mɨjyuu mɨj'ayo'n jɨm Egipto etz jɨm Canaán ñaaxjot. Je huin'it xɨɨ ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy ca' anajty ajcxy paady ti ycayɨpy.
12 Co Jacob oy nejhuɨ̈y co jɨm Egipto yajpaady jɨm trigo, chi jɨm quejxy ymang ajcxy trigo juuybɨ. Je' ajcxy huɨdibɨ ɨɨch ajt nmɨj'ap'ajtɨm nmɨjteedy'ajtɨm. Chi ajcxy y'oy tügtecy trigo juuyb.
13 Je mɨmejtz'ocpɨ co ajcxy oy trigo juy, huin'it José ñayñigapxɨ ma y'ajch ajcxy. E chi je rey nejhuɨy pɨnjäy je' anajty je José.
14 Chi José capxyñiguejxy huen cɨdaaccɨxy jɨm Egipto yɨ' yteedy Jacob mɨɨd tüg'ócɨy yjuugy ymɨgüg. Hue' anajty ajcxy ñaybaattáayɨgɨxy nidugɨ'px majmocx jäy.
15 E jadu'n yjajty co Jacobo oy chɨnaydacpɨcy jɨm Egipto. Jɨm oy comjecy y'o'cnɨ. Nañ jadu'n jɨm ajcxy y'o'cy may ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy.
16 E chi Jacob yjuugy ymɨgüg com jecy yajpɨdzɨmy Jacob ypajc ma ñaaxtɨgɨ̈y, e chi ajcxy yajnɨcxy jɨm Siquem, oy pɨdaaccɨxy ma je o'cpɨ jut huɨdibɨ Abraham anajty tɨ juy meeñygɨ́xy ma Hamor ymang jɨm Siquem.
17 Chi Esteban yjacmɨnañ:
―Ytɨmypadaanɨpy anajty tiempo nej anajty Dios tɨ yaj'ahuanɨ̈y Abraham. Tɨ anajty yɨ judíojäy ooy ymayɨɨyñɨ jɨm Egipto.
18 Chi oy jadüg rey ytɨgɨɨy ane'mbɨ huɨdibɨ ca' ixy'adyii José.
19 Je rey yhuin'ɨɨñ ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy, e oy ajcxy chaachytuun. E chi ane'my co huen y'ung ajcxy nïguecytaaygɨxy huɨdibɨ anajty ajcxy ma'xung'ajtp, jɨgɨx y'ó'ccɨxɨpy.
20 Huin'it tiempo oy yma'xung'ajty Moisés, je huɨdibɨ ooy Dios jäygɨdacy. Chi Moisés ytaj yteedy tugɨɨg po' yajyeecɨ ma ytɨjc.
21 Co ajcxy yajnïgueecɨ, chi je rey ñɨɨx je' agondɨgɨɨy, e yajyeegy jadu'n nej ycɨ'm'ung.
22 Paady Moisés ixpɨjcy tüg'ócɨy jadu'n nej Egipto jäy anajty ajcxy y'ixpɨcyɨty, e ooy ymadacy mɨɨd y'ayuc etz mɨɨd ytung.
23 Co Moisés anajty mɨɨdɨty huixchɨguïpx jɨmɨjt, chi pɨdacy yhuinma'ñ co nɨcxy ixa'ñ je' y'amɨgügtɨjc je Israel y'ap y'oc.
24 Chi Moisés ijxy co tüg egipciojäy chaachytuñyii tüg je' y'amɨgüg. Chi Moisés yaj'o'cy je egipciojäy, yaj'ahuimbijty nej anajty y'amɨgüg yajtzaachytuñ.
25 Hue' Moisés tijy co je' y'amɨgügtɨjc ajcxy huen nejhuɨ̈y huinjɨhuɨ̈y co Dios nihua'naanɨp ma ymɨdzip mɨɨd Moisés ycɨxpɨ. Chi ajcxy ca' huinjɨhuɨɨy co Moisés nihua'naanɨp.
26 Com jabom Moisés paty mejtz Israel jäy chachtziptungɨxy. Chi Moisés jayajxemaañ je tzip, chi nɨmay: “Miich ajcxy nay'amɨgüg'ajtɨp, ¿nej co mdziptungɨxy miich ajcxy miñ xyɨpy?”
27 Je huɨdibɨ anajty ymɨgüg tzaachytuumb huin'it najtztijɨɨy Moisés, nɨmay: “¿Pɨn tɨ xypɨdägy huindzɨn etz tɨydumbɨ ma ɨɨch ajcxy?
28 ¿Nej xyaj'ögaamɨch jadu'n nej axɨy myaj'o'cy yɨ egipciojäy?”
29 Co Moisés jadu'n mɨdoy, chi yqueegy, ñɨcxy jɨm ma Madián naaxjot. Moisés jecy y'adzɨnaay jɨm Madián naaxjot, e jɨm oy ypɨcy. Chi ytöxyɨjc paty metz ymang.
30 Huixchɨguïpx jɨmɨjt naxy, huin'it jɨm adügtuum ma je cop huɨdibɨ yxɨɨ Sinaí, ñayguëxɨ̈cɨ tüg ángel jɨnjoty ma tüg quipymang huɨdibɨ anajty tzachtooyb.
31 Chi Moisés ooy jɨhuɨɨy huinmaay mɨɨd je' ycɨxpɨ huɨdibɨ anajty y'ijxyp. Co oy mɨhuingoñ, chi mɨdoy co je Huindzɨn Dios ñɨmäyii:
32 “Ɨɨch Dios huɨdibɨ mmɨj'ap mmɨjteedy ajcxy Abraham, Isaac etz Jacobo Dios'ajtpy.” Chi Moisés chɨyuygoty, ca' anajty ocjac-huindɨcxpedaanɨ.
33 E je Huindzɨn Dios nɨmaayɨ: “Jen mgɨ̈g, com je it ma miich mdɨnäy, Dios yɨ' y'it.
34 Ɨɨch tɨ n'ixyɨch njäyɨch nej tzaachypɨ paatcɨxy jɨm Egipto. Tɨ nmɨdooyɨch co yɨ'ajcxy yäxy ytɨnäy mɨɨd je tzaachypɨ ycɨxpɨ. Tɨ ngɨdägyɨch co ajcxy ngohuaanɨp. Ɨɨch miich nguexamyb jɨm Egipto ma yɨ Israel jäy ajcxy.”
35 Chi Esteban yjacmɨnañ:
―Co Moisés oga'n ñɨcxy ma ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy ca' ajcxy cöbɨjcy huen y'ane'mɨɨyb, chi ajcxy ymɨnañ: “¿Pɨn tɨ xyñɨmäy co ɨɨch miich ajcxy nhuindzɨn'adɨɨyb?” Co mɨmetz'ocpɨ Moisés ñɨcxy ma yɨ Israel jäy, je taabɨ anajty je ángel tɨ ymɨgapxyii jɨnye'ñ agujc, chi ajcxy cöbɨjcy.
36 Je Moisés je' yajpɨdzɨm ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy jecy'ajty jɨm Egipto. Moisés ytuun oy mɨjhuinma'ñ etz ijxpejt huixchɨguïpx jɨmɨjt jɨm Egipto, jɨm ma tzaptz mejy, etz jɨm ma mɨjtɨgɨ̈duum.
37 Je Moisés huɨdibɨ jecy'ajty nɨmay je Israel jäy: “Dios y'ijxtɨhuɨpy tüg jäy ma miich ajcxy m'ap m'oc huɨdibɨ najtzcapxɨ̈huɨpy yɨ' y'ayuc, jadu'n nej tɨ xy'ijxtɨɨyɨch ma miich ajcxy. M'amɨdo'ijtɨp ajcxy yɨ' y'ayuc.”
38 Je Moisés jɨm je' anajty mɨjtɨgɨ̈duum mɨɨd je mayjäy. Chi jɨm je Dios y'ángel mɨɨd mɨydacy ma je cop huɨdi yxɨɨ Sinaí, etz Moisés yajnajx Dios y'ayuc ma ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy. Moisés ycöbɨjc Dios y'ayuc huɨdibɨ jugy'ájtɨn huinɨxɨɨbɨ mɨɨd, etz jayhuɨ'my mɨɨd ɨɨch ajt ycɨxpɨ.
39 Chi ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy ajcxy jecy'ajtpy ca' anajty ajcxy capxcöbɨgaangɨxy Moisés, ca' anajty cöbɨjccɨxy je' y'ané'mɨn, chachhuimbidaangɨxy jɨm Egipto.
40 Chi ajcxy Aarón nɨmay: “Ndzojcypɨch ajcxy co miich oydun tüg Dios huɨdibɨ ɨɨch ajcxy xyhuinhuoohuɨp, com ca' nnejhuɨɨyɨm ti jada' tɨ yjadyii je Moisés huɨdibɨ ajt xyajtzoonɨm Egipto ñaaxjot.”
41 Chi oyduñ ajcxy tüg huajmang. Chi huindzɨgɨɨy ajcxy je huajmang huɨdibɨ anajty tɨ yajcojcɨxy, e ooy ajcxy mɨjotcujc'ajty huɨdibɨ cɨ'm anajty tɨ yajcojy.
42 Huin'it xɨɨ ajcxy Dios y'ixmajtzɨ, huen ajcxy ojadaty yɨ xɨɨ, yɨ po' etz madza'. Com jadu'n Dios y'ayuc cojaaybɨ cojaay co Dios jadu'n ymɨnañ:
Israel jäy ajcxy canan ɨɨch je' huɨdibɨ tɨ mhuindzɨgɨɨygɨxy jɨm mɨjtɨgɨ̈duum huixchɨguïpx jɨmɨjt.
43 Tɨ mgɨynɨ́cxcɨxy Moloc ytɨjc etz yɨ Renfán ymadza', tzadzech, quipychech etz oorɨ oyduñ huɨdibɨ miich ajcxy cɨ'm myajcoj huɨdibɨ anajty ajcxy m'ojadadamy. Paady ɨɨch miich ajcxy nyajpɨdzɨmaangɨxy ma yɨ mnaaxjot, e nguexaangɨxy jɨguem jɨm Babilonia nïnaxy.
44 Chi Esteban yjacmɨnañ:
―Jɨm mɨjtɨgɨ̈duum ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy ymɨɨd anajty cochactɨjc ma anajty ajcxy Dios huindzɨgɨ̈y. Jiiby anajty ajcxy yujccɨ̈y je tzaa ma Dios ytɨy'ajt ycojaayɨty. Je cochactɨjc ajcxy ycoj jadu'n nej anajty tɨ yaj'ane'myii Moisés, e nej anajty yajni'ixɨ̈yii nej tunɨpy.
45 Ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy mɨhuɨ'm je cochactɨjc, e ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy huɨdibɨ miiñ ma jada naaxjot mɨɨd Josué, chi mɨmiiñ ajcxy je cochactɨjc je taab ajcxy mɨmadacy je ymɨdzip canaag'agajp. Dios yajpɨdzɨm je' ajcxy ymɨdzip ma je naaxjot, jɨgɨx yajcɨ̈dɨgɨ̈huɨp ɨɨch ajt nmɨj'ap nmɨjteedy. Yajtuuñ ajcxy je cochactɨjc, ixtɨ coonɨ David ytɨgɨɨy ane'mbɨ.
46 Dios yjäygɨdaac je rey David, e David yjacoja'ñ anajty tüg tɨjc oyduñ ma jëbɨ yaj'ojadaty yajhuindzɨgɨɨy Dios, je Dios huɨdi Jacob mɨjpɨdac jecy'ajty.
47 Per Salomón je' oy cojy Dios ytɨjc.
48 Oy yɨ Dios tzajpjotypɨ ca' chɨnäy ma yɨ tɨjc tɨɨbɨ jäy cojy. Jadu'n nej je Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ jecy'ajty jaybety co Dios jadu'n ymɨnañ:
49 Je tzajp hue' je' ɨɨch n'ane'mdac, jada naaxhuiñybɨ ɨɨch ndecypocxtac. ¿Ti tɨjc ɨɨch miich ajcxy xycojaanɨp? ¿Ma je it huɨdibɨ it ma ɨɨch jëbɨ nbocxy?
50 ¿Nej cay ɨɨch tɨ n'oydundäy tüg'ócɨy?
51 Miich ajcxy ooy mjotjuuñɨty, ca' mgapxymɨdoy Dios. Jadu'n Esteban yjacmɨnaañ:
―Jadu'n miich ajcxy mjot mhuinma'ñ mɨɨdɨty jadu'n nej jäy ajcxy huɨdibɨ ca' Dios ytɨy'ajt nejhuɨɨyɨ. Miich ajcxy játyɨm mɨdzip'ajtpy je Espíritu Santo. Mdügɨɨyb ajcxy mɨɨd mmɨj'ap mmɨjteedy.
52 Miich ajcxy mmɨj'ap mmɨjteedy chaachytuun tüg'ócɨy Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ. Yɨ' ajcxy yaj'o'c Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ huɨdibɨ jayɨjp'aty najtzcapxɨɨy co ymina'ñ tüg jäy huɨdibɨ tudägyɨp. E co je tudägy jäy ymiiñ, chi miich ajcxy agojɨɨx myaj'o'cy.
53 Je Dios y'ángel miich ajcxy xymooy je Dios ytɨy'ajt, e ca' ajcxy mgöbɨjcy.
Yajtzaagögätzcɨxy Esteban
54 Co je mayjäy mɨdoy jadu'n nej Esteban ymɨnañ, chi ajcxy mɨjotmätcoty Esteban, chi ytɨgɨɨy ajcxy tɨɨtzmucxpɨ tɨɨtzqueetpɨ.
55 E chi je Esteban jɨhuɨy je Espíritu Santo ma yjot yhuinma'ñ, chi chajp'ijxy, e ijxy yɨ Dios y'oy'ájtɨn etz ijxy Jesús ytɨnäy a'oy'amy ma Dios Teedy.
56 Chi Esteban nɨmay je mayjäy:
―¡Ijxcɨx! N'ijxypɨch yɨ tzajp ahuädz, e n'ijxypɨch je jäy huɨdibɨ tzoon tzajpjoty ytɨnäy a'oy'amy ma Dios Teedy.
57 E chi je mayjäy ajcxy ytätz'ac amo'cxy, chi ajcxy ytɨgɨɨy huambɨ jɨhuɨɨybɨ, e chi ajcxy nimujcy yajmujcy Esteban.
58 Chi ajcxy yajpɨdzɨmy Esteban cajppa', je' oy cögätzcɨxy. Je tɨy'ajt yejcpɨ huɨdibɨ jadu'n ɨdɨɨtz, chi yjocxhuit ajcxy yajmɨhuɨ'my tüg yeeg'anäg huɨdibɨ anajty yxɨɨ Saulo.
59 Jɨm anajty ajcxy Esteban tzachcätzcɨxy. Chi Esteban Dios mɨbɨjctzoy, ymɨnañ:
―Huindzɨn Jesús, cöbɨ́jcɨgɨch n'alma.
60 Huin'it ycoxtɨnay'ahuɨɨy, e chi yaaxqueegy mɨc ymɨnañ:
―Huindzɨn, ca' mbocy ixɨpy nej ajcxy xytuñɨch.
Co jadu'n Esteban ymɨnanday, chi oy y'ögy.