22
Kàn kùrmò fù
(Lûk 14:15-24)
Yeésò né cu ka mé kàn tetoò si ndeé, ye bɔ̀ nùàr a: «*Lò Càŋ né faá mgbè déì lé naâ kùrmò fù ŋuna seèn neé nɔ. Yáb yeé bela baá, à ye bɔ̀ seé bɔ̀ a: Bí ndé júée bɔ̀ nùàr a: yáb bela baá ma. Wa ké toò, bɔ̀ nùàr berɔ́ŋ gi teèn ndeê. Mgbè doô yeé ŋgweé aá môn, à tema sɔm cu bɔ̀ seé bɔ̀ déì, ye bɔ́ a: bí ndé júée bɔ́ a: Né mé núɔ́gɔ́ nàgà cèllè, bɔ́ ne bela gi aá ndɔ; bɔ́ ndé gî kùrmò fù yieé ma. Mé njéh mene, bɔ́ bú mé njéh táŋ ŋgwéh, bɔ́ né lom bèh sénâ bɔɔ̀n sané ndeé. Dé kàn fɔɔ́n gò ŋueèh seèn, dé kân gò toôn seèn. Bɔ̀ déì kem sue bɔ̀ seé bɔ̀ nùà koô doô yoòr, bɔ́ né bɔ́ selé, bɔ́ né bɔ́ wulá ndɔ.
«Mgbè doô yeé ŋene aá mân, temé ŋaâ bú lè, ye bɔ̀ sɔ́jì seèn a: Bí ndé sá kùm sɔ̀m bɔ́ mé lɔɔ́ mene; né bɔ̀ wúlá-nùàr bɔ̀. À den cuù ye bɔ̀ seé bɔ̀ a: Yáb baá gi doó. Bɔ̀ɔ́ mé béh naá giì yilá dɔɔ́ŋ nùàr wúlú ŋgwéh. Bí yùò bèlè ceér; bɔ̀ɔ́ mé bí né ŋené dɔɔ́ŋ, bí yílá kèm njî bɔ́ ká teèn. 10 Bɔ̀ seê bɔ̀ doô kem bele ceér ndɔ, bɔ́ né bɔ̀ nùàr ké teèn dɔɔ́ŋ yilá kabé njií. Tètèì sam nùàr baá gwò mbéráŋgáŋ.
11 «Mgbè doô yila nde gwò bɔ̀ nùàr yɔŋ ke ndɔ. À yeé baá yɔŋ, à ŋene njií nuaré déì yí doó lètenè bɔ̀ nùàr, à dé seèn mé cɔ̀gɔ̀ fù yoòr sam; 12 ye bú a: Nùàr mò, wò mé cɔ̀gɔ̀ fù yoòr sam, wò ká gwò yila kelà naàn wa? Nùàrè sòn kòmò ŋgwéh. 13  +Yeé baá ménâ, mgbè doô ye bɔ̀ seé bɔ̀ a: Sìè kàgà bú kagaà, bí kàgà bú gule mé be mene, bí jɔgɔ si njií bú kèb cieè te cibi, bèh kéŋ silî mé nyie yieé kuû.»
14 Yeésò den cuù ye bɔ́ a: «Bí kɔ́ɔ ye, dé yilâ, bɔ́ nde né nùàr kókoó yilá. Njèh cén, bɔ́ balé weh lom nde né ŋgɔ́b.»
Làmpɔ̂ŋ mgbè Rɔ̂m gwɔɔ̀m
(Mârk 12:13-17; Lûk 20:20-26)
15 Jomo sâ bɔ̀ *Farisiên yuo nde sòn felè Yeésò nyɔgɔ ndɔ, ye bɔ́ nde né bú sòn felá. 16 Bɔ́ né bɔ̀ no bɔɔ̀n mé bɔ̀ no dé mgbè *Herôde ké yoòr seèn temá njií bele, ye bú a: «Nùà fèh-njèh, béh né gècên yeè kwaga; wò né bɔ̀ nùàr ceér Càŋ mé gècên mene feh dilí. Bɔ̀ nùàr tueé mene felè yeè naàn dɔɔ́ŋ, wò táŋ bèh, wò nùàr lòù bàlè bèh ndɔ. 17 Mɔ né mân, sâ jɔ̀gɔ̀ túé ke béh ndɔ ye: *Sóú beèh ye gwɔ̀m làmpɔ̂ŋ mgbè Rɔ̂m gwɔɔ̀m wa, té gwɔ̀m wa?»
18 Yeésò yeé ŋene njií aá bɔ́ mé ndìèm veên lè ménâ, à ye bɔ́ a: «Bɔ̀ leba bɔ̀ faá bí nɔ! Bí mè mân tab tena né dé keì wa? 19 Bí jɔ̀gɔ̀ wèh kéh ke mè kàgàlɔ̀ŋ mé bɔ́ gwɔm yeé làmpɔ̂ŋ mé njéh, sâ ye.» Bɔ́ weh haá keéh bú ndɔ. 20 À bie njií cu mé bɔ́, ye bɔ́ a: «Feh nùàr mé yilí nùàr ká teèn hên nyagá den né dé neì wa?» 21 Bɔ́ ye bú a: «Né gi dé mgbè Rɔ̂m.» À deén baá-re, ye bɔ́ a: «Sâ bɔ̀ njií mé né dé mgbè dɔɔ́ŋ, bí gwɔ̀m njí cú mé mgbè; bí bɔ̀ dé Càŋ há njí cú mé Càŋ ndɔ.» 22 Bɔ́ yeé ŋgweé aá ménâ, hiím yɔgɔ́ bɔ́, bɔ́ yuo kwaá lɔ njií bú doó sâ ndɔ.
Njèh bieê felè bɔ̀ɔ́ mé nde cuù né lè cio komo yuo
(Mârk 12:18-27; Lûk 20:27-40)
23  +Loù cên sâ bɔ̀ *Sadusiên lé naâ kwarè Yeésò bilí ndeé, te bɔ́ bie bú njèh. Sâ bɔ́ né yeé tueé, ye mɔ nùàr kuú baá, sâ gi aá, à lè cio kòmò yùò ndé cú.
24  +Bɔ́ yeé waà baá, bɔ́ ye bú a: «Nùà fèh-njèh, Músì lɔ naâ tueé ye: mɔ nuaré déì kuú kwaá lɔ véh mé huaán sam, dìm a, sàgà cú ma kû doô, à ŋar yilá cu bei ma. 25 Yeé baá ménâ, nuaré déì bɔ́ bɔ̀ dìm lé naâ lètenè beèh téhbeh ndɔ. Bei yeé jɔgɔ aá véh, à kuú yuo, huaán sam. Dìm sagá weh ma kû doô, 26 à kuú cu, huaán sam. Dìm bɔɔ̀n déì sagá weh keéh cu, bɔɔ́ cu bú môn ndɔ. Né ka mé bɔ́ méménâ bɔɔ́ ndeé. Nde nde bɔ́ kuú gi téhbeh dɔɔ́ŋ, huaán sam. 27 Jomo bɔɔ̀n ma kû doô kuú yuo ndɔ. 28 Á sâ, loù mé bɔ̀ komó ndeè né teèn komo yuo gií, ma hèllè ŋa sɔm nde né veèh dé heè? Ŋgweéh lètenè bɔɔ̀n téhbeh dɔɔ́ŋ bɔ́ lé naá giì bú sagá laré wa?»
29 Yeésò deên ndɔ, ye bɔ́ a: «Dé sâ ndugó gɔ né bí. Lòù sam, bí ŋgòr Càŋ ŋéné kɔ́ ŋgwéh, bí terreb Càŋ kɔ́ ŋgwéh ndɔ. 30 Bí kɔ́ɔ ye, loù mé bɔ̀ komó nde né te cio komo yuo, bɔ̀ siíb bɔ́ bɔ̀ véh ndeè jɔ́gɔ́ kú ndé cú, bɔ́ den nde aá faá bɔ̀ cìlì Càŋ ké te vulúu nɔ. 31 Dé lè cio komo yuoò, bí dé mé Càŋ lɔ naâ bí tueé kwaá doô, jáŋé kè ŋgwéh wa? À lɔ ye: 32  +Nyí né Càŋ mé bɔ̀ tele biì Abrahâm bɔ̂ Isâk mé Jakɔ̂b né yeé dua doô ma. Mè tueé bí: Càŋ né Càŋ bɔ̀ lèlàŋ bɔ̀, à Càŋ bɔ̀ komô sam.» 33 Cìlì nùàr yeé ŋgweé aá gèh dé mé à feh ŋagá né sâ, hiím lɔ bɔ́ mbaá.
*Sóú dé koô né dé heè wa?
(Mârk 12:28-34; Lûk 10:25-28)
34 Jomo sâ, bɔ̀ *Farisiên domó bilí ndɔ, sâ bɔ́ ŋgweé naâ ye sòn naâ bɔ̀ Sadusiên beè Yeésò ŋemá. Bɔ́ waà. 35  +Cén déì lètenè bɔɔ̀n mé né *njí-sóù, bie felá njií Yeésò sòn, ye bú a: 36 «Nùà fèh-njèh, sóú dé koô lètenè bɔ̀ sóù dɔɔ́ŋ né dé heè wa?» 37  +Yeésò ye bú a: «Gwàn gí Càŋ Nùà Dueè mé temé yeè mene, mé càŋ yeè mene, mé mùnò yeè mene dɔɔ́ŋ. 38 Sâ né dé koô mé jolo kela né kɔɔ́. 39  +Jomo seèn né cu dé hên, bɔ́ bú né felá; à dé seèn ye: Gwàn mbeí yeè faá wò gwaán né ŋgàŋ yoòr yeè nɔ. 40 Dàm bɔ̀ sóù mé Músì bɔ́ bɔ̀ *sòn-Càŋ bɔ̀ lɔ naá giì feh dɔɔ́ŋ yila gi né teèn.»
*Nùà Cɔ̀ŋ bɔ̂ *Davîd
(Mârk 12:35-37; Lûk 20:41-44)
41 Sâ bɔ̀ *Farisiên née ka bècénè bilí den ye. Yeésò yeé ŋene aá ménâ, à bie njií ye bɔ́ a: 42 «Bí ye Nùà Cɔ̀ŋ né neì, à yuoô te gèh bɔ̀ neì wa?» Bɔ́ ye bú a: «À yuoô te gèh bɔ̀ Davîd.» 43 Yeésò ye bɔ́ a: «Á, dé mé Cúcuí Ŋagâ lé naâ Davîd ceér feh, à yilá seér Nùà Cɔ̀ŋ sâ Nùà koô seèn doô nɔ? À lé ye:
44  +Nùà Dueè ye Nùà koô nyî a:
Dèn ndê ká te be gaâ nyî;
kɔ nyí komó silí njií gi aá bɔ̀ bùnò bɔ̀ yeè doó,
wò dobo kwaá bɔ́ gulè.
45 Hên mɔ Davîd mé feh seèn Nùà Cɔ̀ŋ sâ yilá né Nùà koô seèn, sâ Nùà Cɔ̀ŋ né cu ndùté ndùtù seèn wa?»
46 Yeé baá ménâ, nuaá mé nde né Yeésò sòn komo sɔm teèn yùò cú. Duɔɔ́m kaà loù sâ, nuaré déì njolo toò seèn kàgà nyì cú, ye nyí nde né bú njeré déì bieé ndɔ.
+ 22:13 22:13 Mat. 8:12; 25:30; Lûk 13:28 + 22:23 22:23 Seé b. 23:8 + 22:24 22:24 Deut. 25:5 + 22:32 22:32 Ex. 3:6 + 22:35 22:35-40 Lûk 10:25-28 + 22:37 22:37 Deut. 6:5 + 22:39 22:39 Lév. 19:18 + 22:44 22:44 Ps. 110:1