27
Keke Baꞌe Pol Tae Rom
Ka ineke pulia pangamologa tapu ta mangng taenga nga mono ta baina loanga tae Itali, na keke ule Pol kala nga ra pulangkala pattoto ta abalingkana te a giana nge Iulius kamana. Ka i a agau te e kapunu nga ra balingkana nga galiau inte e ngae Rom eke patoe ka “Galiau Nga Baling Ae Sisa”. Minmina na mangng ka tae nga mono te e ngae Aramitium e bai ta loanga ta maga reke momo nga pelau kaona nga porovins e ngae Esia. Na mangng ka kutapu ka mono. Bae Aristarakus a i ae Masaronia te e ngae Tesalonaika ke momo kala nge mangng.
Me ngangaila na mangng ka lele ngae Sairon, bae Iulius ke bai ta kalaunge Pol. Ka baina i ke ngata ta Pol loanga ta kelange kolingana memena ta baina ri tunga kana orume. Na mangng ka kutapu nga inaeala ba ka tao ka mono nga nuta e ngae Saipras siana nga ina bovoleme keke sanangalla mangng. Ba ka ina mangng ulutote pelau kokoro tae Silisia bae Pampilia tapu, na mangng ka lele ngae Maira ngallo ngae Laisia. Nga inaeala na balingkana ke kalipa ka mono e ngae Aleksanria e bai ta loanga tae Itali, na i ke patae mangng ngia. Na mono ke kutapu ava ke tao gomgome ka kae papatu, ba mangng ka baililli raumana ta taonga kokoro nga maga kunna e bollau a giana nge Niras. Ba ka ina sauu sanangkala mangng na mangng ka kampiliu, ba ka ka nga nuta ae Kiriti siana nga bava e tae Salamone. Minmina na mangng ka tatao kurumea pelau kaona ka kalinglili ngamangng, ba ka lele nga inte eke patoe ka Olenglu E Pe ore momo kokoro ta maga kunna e bollau a giana kae Lasea.
Na taongamangng ke rave kae papatu tapu, ba pelau soalingana ke lele bollau nga ina kae eke patoe ka Kae E Ta Nutu Osungrurunge Bainga Re Soali ke rongo tapu. Minmina nae Pol ke tunge pangamologa e gingging te ri roma, 10 “Ra kokorong, nga kelangaungana ka taongara laekia ke la soaling raumana, ba mono kala nga oru nge ngallo ba ragau bole keke la saningrea.”
11 Ava balingkana laeala e kelapatantali te mangng ke sane longo ta pangamologa ae Pol kanna. Ke sa. I ke longo ta kaunga e nga mono ba mono tamana pangamologangarea. 12 Na olenglu laeala ka sana i a malle e pe ta mono momonglu ngia ka pelau soalingana bavakena. Minmina na ragau papatu reke tao kala nge mangng nga mono ka kanrea pangamologa kena ta mangng kulungtapu ba loanga ta momongkalange pelau soalingana rongana ngae Piniks. Ka i a olengelu ngallo ngae Kiriti ora taongalungana lua. Te ke momo ta bava e ta kama a laeva nga ina kae barelulu ngia, ba te ke momo ta bava e ta kama e pe ora kae barelulu ngia.
Kaopupu Tane Bollau Ke Lele Nga Pelau
13 Na ka ina bovole e pe ore pa nga bava e ta kama a laeva ora kae barelulu ngia ke paturu ta isonga, na ri ka loreangana roma, ri ngeke la pirangamasi nga taonga kurumea pangamologa nga kanrea. Minmina na keke utupataea konanga e nga mono ba bovole ke isoe mono kana malo, na mono ke tao kurumea pelau kaona e ngae Kiriti. 14 Ava ka panna sa na kaopupu tane bollau ore pa nga bava e ta kama e pe nga ina kae barelulu ngia ke so ngae Kiriti. 15 Na kaopupu laeala ke baipalivai ka mono ba ke kalilli ta mono taongatupu. Minmina na mangng ka ule mono ta kaopupu ta i nge isoe ka kaungana kia ka lonangana. 16 Ba mangng ka kuma raumana ta samange manang e sina ta mono ka ina mono pirpira kurumea nuta e sina a giana nge Kalaura siana. 17 Ka ina ragau ke utupataea manang laeala ta mono tapu, na keke taosi ka oalome ngape nga mono siana ta mono bavana tetoto, na keke ligopite mono ki. Na keke matau roma ri ngeke pira, na ngeke taepatae nga golo kokoro ta pelau kaona ngae Libia. Minmina na keke toaraue mono kana malo, na pelau ke kalalalle mono ka lonangana. 18 Ava oru soalingana laeala ke tavalapalele ka mono kalaoveka, ka baina me ngangaila, na keke paturu ta tamalingtutaonga ka oru reke momo nga mono. 19 Ba me ngangaila na ri keke rave oru palu re nga kumangng nga mono, na keke tamalitugutao ki ka ri muni kamareame. 20 Na ka kae papatu mangng ka sana kele kae ba matame, ba sauu laeala ke loa kaligligi raumana. Minmina na mangng ka lomangngana roma mangng ka la saningrea mana.
21 Ngarume ka ina ragau ka sana karea kaning ka kae papatu, nae Pol ke maisi nga ragureame ba ke role kerea roma, “Ra kokorong, taroma miau taka longo te iau ta ita nga marerasa kange Kiriti, na miau taka kavesilelea oru soalingana laekia ba orume sane teke sanrea. 22 Ava sonrau na iau ka pamologa gingging pakamiau ta miau sana nga lomiausoali ta iau ka laumatana roma, ka sana te e nge miau nge sanrea; mono mana ke la soaling. 23 Ka rigo na anggelo ae Nutu a iau a agau ae i, ba ka i ae Nutu a iau kavkave, ke maisi ngamuga nge iau 24 na i ke role kau roma, ‘Pol, sano ngo matau. Ko la maising ngamuga nga Sisa raguna. Bae Nutu ka i a lonanakana, minmina na i nge tunge ra kokorong reke tao kala nge one maulingareame te one. Na ka sana te e nge ri nge mate.’ 25 Minmina na iau ae Pol ka role kamiau kokorong ra panung roma, sana ngaka matau ta iau ka laupatokona te Nutu. Orume keke la leleng base ine role te iau. 26 Ava sauu laekia ke la tamalingpatae kita nga nuta te.”
Mono Soalingana
27 Na ka rigo luana ka kae a tangulelu ba tugulu ka ina sauu kalalalla mangng kalaoveka nga Pelau Ae Meriterenian, na barangalele re nga mono ka loreangana roma, mangng ra soso kokoro ta mogalo inte. 28 Minmina na keke toatape oalo ka otte e maena lakallo ta pelau lona, na kelangareangana ka pelau ina i a mali ka i a mali bena ina a i a 37. Ngarume isura na keke toatape oalo laeala muni na kelangareangana ka pelau ina i a mali ka i a mali bena ina a i a 27. 29 Na keke matau roma, mono nge taepatae nga lollome. Minmina na keke toatape konangame ka ri tugulu nga mono manna, ba keke kavkava ta kae leleng. 30 Ba barangalele re nga mono keke bai ta kange mono, na keke ulopisigia manang e sina ta pelau ka goangarea roma, ri ke lola ta toangatape konangame nga mono raguna. 31 Avae Pol ke role ka e kapunu nga ra balingkana ba re nga baling roma, “Ngaroma ra nginngina sane ngeke momo nga mono, na miau ka sana la penga.” 32 Ka baina ra balingkana keke litote oalo reke samapite manang e sina ta mono, na pelau ke ka ka manang.
33 Na kokoro ta kae barengelu nae Pol ke role ta ri ngeke kani karea ka rolengana kerea roma, “Kaka momalla ta ka kaeme ka ri tangulelu ba tugulu ba ka kae nginngina kinung na miau ka sana ka kania otte. 34 Minmina na iau nga role gingging ta miau ngaka kani kamiau ta baina miramiaume ngeke gingging. Iau nga role kamiau roma, ka sana nga gilimiau bulvunna te mana nge sanrea.” 35 Ka ine role minmina tapu, na i ke rave berete ba ke kalapage Nutu giana nga ri kinung ragureame. Na ke regia berete laeala, ba i ke paturu ta kaninge. 36 Ba ka ine bai minmina na i ke paginggingia ri kinung lorea, minmina na kenakena ke ravu kana kaning ba ke kania. 37 Ba mangng ra momo nga mono ka mangng ra ragau ka ri 276. 38 Ngarume, ka ina ri ke kani beke ponu tapu, na keke bai ta mono nge alaleng. Minmina na keke tamalitugutao ka oru reke momo tale nga mono ta pelau lona.
Mono Magolungana
39 Ka ina kae kala rea na ri ke sane kelapatokone mogalo inaeala, ava keke kele pelau kaona inte a i a baipuna. Na ri ka loreangana roma, ngaroma mono nge pira masi, na ri keke la pirangapatae kia nga baipuna laeala. 40 Minmina na keke saꞌvatote konangame karea oalo, na konangame keke marale ta pelau lona. Ba ka panna laeala a ri ke bai minmina ka konangame, na keke pole oalo reke samapite bega reke kaukaue mono ki. Ngarume na keke utupataea mono kana malo e ngamuga, na bovole ke isoe mono lagamuga ta baipuna. 41 Ava mono siana ke lalapatae nga bai inte e momo ngape nga pelau, na ke bile. Minmina na mono raguna ke bile na ke sane tao, ba manna ke magolu bavakena ka ina pelau tavalapalgolu kia.
42 Na ra balingkana ka loreangana roma, ra pulangkala ngeke goelele na ngeke ka. Minmina na ri keke bai ta balingi rea na ngeke mate. 43 Ava agau e kapunu nga ra balingkana ka sana omona ta Pol mateng, minmina na i ke bototokale ra balingkana ta ri manereasa balinge ra pulangkala. Ba ke bapage ragau ra loreamatana ta goenga ta ri tugungtao na goengalele pala ta pelau kaona. 44 Ba ke role ka ragau ra sana loreamatana ta goenga ta ri ngeke rapitakala rea ka goengalelengarea ka oru reke magolu nga mono. Minmina na mangng kinung ka solele masi nga pelau kaona.