7
Iesu Roma Ifani Lopiaga Ega Kalaꞌafi Epafelo
(Mateo 8:5-13)
Iesu iꞌina iifaꞌi maꞌoai papiau fekelogo eoma maaꞌiai eifania efua aisama, epuaꞌafuniꞌi elao Kapenaum taoninai ekoko. Ega aisama egae Roma ifani auꞌi 100 eꞌimaꞌi lopiaga alo koꞌagai ega kalaꞌafi agaꞌo anina eani auga eisafa emia femae. Egaꞌina lopiaga Iesu emai auga fouga elogo puo, Iudea au akaikiꞌa auꞌi isaꞌi feulaiꞌi, Iesu eega fekelao fekegoina femai ega kalaꞌafi fepafelo eoma. Ke egaꞌina auꞌi Iesu eega kelao aisama, kegoi kapulania keifa keinaka, “Iꞌina auga faagagai egaꞌina alokapa auga felo ipauma. Ke isa au felo puo, fou falao ega kalaꞌafi fopafelo aoma. Gome isa alo koꞌagai iꞌa aꞌa ago anina eani, ke iꞌa aꞌa laꞌafou afuga epaapa,” keoma. Ega puo Iesu isa fou kelao.
Ke Iesu elao Roma lopiaga ega eꞌa kainagai aisama, egaꞌina lopiaga ega iifa ekefaꞌa epeniiꞌi eulaiꞌi Iesu kegapaina eoma. Ke isa kemai Iesu maagai egaꞌina lopiaga ega iifa keifania keinaka, “Lopia, oi fomai lau eꞌu eꞌa alogai fokoko auga laopolaga afaekaina. Gome lau au eꞌeleu. Egaꞌina kainai lau ifou famai faisao mo auga laopolaga aekainia. Kai moifa mo eꞌu kalaꞌafi felo gamia. Gome lau ifou isafa eꞌu lopia akaikiꞌaꞌi papaꞌiai lapinauga, ke eꞌu ifani auꞌi isafa lau papauai kepinauga. Lau iꞌina auga agaꞌo lapaina ‘molao’ laoma aisama elao. Ke agaꞌo lapaina ‘mai’ laoma aisama emai. Ke eꞌu kalaꞌafi auga lapaina ‘iꞌina mokapa’ laoma aisama ekapa,” eoma.
Iesu egaꞌina iifaga aꞌo elogonia aisama, ekauai alogaina ke eꞌafoaipini muninai laꞌafou akaikiꞌa kepea auꞌi epainiꞌi einaka, “Iifa gome maamiai laifania. Israel papiauꞌi mo ganinagai epoꞌiai kai agaꞌo iina epakoꞌa omaisau alaisa koa,” eoma. 10 Egae kai Iesu egaꞌina lopiaga ekefaꞌa auꞌi eulaiꞌi kemue kelao. Ke kelao eꞌai aisama, egaꞌina lopiaga ega kalaꞌafi felo emia keisa.
Iesu Afuafu Gauga Maeai Epamaunimue
11 Egaꞌina afegai mo, Iesu taoni agaꞌo aka Nain keoma auga taonina elao. Ega aisama ega imoi maꞌoai ke laꞌafou akaikiꞌa fou kelao. 12 Ke kelao taoni paꞌafina eegai aisama, papiau mae auga agaꞌo kepuaisa kemai. Mae egaꞌina auga afuafu gauga, ega mo agaꞌomo kai emae. Ke mae egaꞌina muninai afuafu egaꞌina laꞌafou akaikiꞌa fou kepea. 13 Lopia Iesu afuafu egaꞌina eisa aisama, gua eani alogaina, ke elao epainia einaka, “Foloapepe,” eoma.
14 Egae kai Iesu elao mae kofugai eafiau aisama, papiau mae kepua auꞌi keapakipo. Ega aisama Iesu mae auga epainia einaka, “Au aguꞌamu! Lapainio moꞌue,” eoma. 15 Ega aisama mae auga eꞌue eagu, eꞌina eniniꞌani pugu. Ke Iesu au aguꞌa emaunimue auga imagai eafi ina epenimue.
16 Egae keapa papiauꞌi maꞌoai iꞌina emia keisa aisama, kemaniꞌi alogaina, ke Deo keau afagaina keifa keinaka, “Lai Deo ega profeta akaikiꞌa emai epomaisai,” keoma. Ke keifa pugu keinaka, “Deo ega papiau gapalagainiꞌi eoma puo emai,” keoma. 17 Ke Iesu au epamaunimue auga fouga Iudea ago fofouga,* ke Iudea ago eegai agoꞌiai isafa efoufaꞌa.
Iesu Ioane Baptista Ega Paꞌani Afa Epamue
(Mateo 11:2-19)
18 Ioane ega imoi iꞌina aꞌo kelogonia aisama, kelao Ioane Baptista maagai Iesu kapaꞌina ekapaiꞌi auga maꞌoai keifania. Ega aisama Ioane ega imoi auniꞌi eifaniꞌi kemai. 19 Ke eulaiꞌi kelao Iesu iina fekepaꞌani peni oma eoma, “Au agaꞌo agemai auga oi ma? O aufalao agaꞌo iꞌoina ma faꞌima?” eoma.
20 Ke iꞌina auꞌi kemai Iesu eegai aisama, kepainia keinaka, “Ioane Baptista eulaimai oi fapaꞌani penio eoma puo amai. Ioane eifa, ‘Au agaꞌo agemai auga oi ma? O aufalao iꞌoina agaꞌo ma faꞌima?’ ” keoma.
21 Ke kepaꞌani penia alogai, Iesu auga isafa eꞌeleꞌi auꞌi, isafa akaikiꞌa auꞌi, ke tiapolo apalaꞌi aloꞌiai keagu auꞌi epafeloꞌi. Ke maakimiꞌi auꞌi isafa epafeloꞌi. 22 Ega puo Iesu Ioane Baptista ega imoi eꞌi iifa epamue einaka, “Maakimiꞌi auꞌi amu keisaꞌi pugu, melo auꞌi kepea, molumolu auꞌi feloꞌi kemia, ainaꞌi efua auꞌi aꞌoaꞌo kelogo, mae auꞌi kemaunimue, ke ulalu auꞌi iifa faunina aꞌo kelogo. Pau oi fomue folao Ioane Baptista maagai kapaꞌina oisa ke aꞌo ologonia auga foifania. 23 Ke foifa, ‘Kaisau lau epakoꞌaniau ke opo gua aemia auga Deo eegai kapa feloꞌi ageafiꞌi fooma,’ ” eoma.
24 Ioane Baptista ega imoi kemue kelao afegai, Iesu Ioane Baptista fouga laꞌafou maaꞌiai eꞌina eifa einaka, “Kapaꞌina foisa ooma puo Ioane eagu afuga ago maini olao? Ameku inipo epua foisa ooma puo olao ma? 25 Egaꞌina laaꞌi aisama, kapaꞌina foisa ooma puo olao? Au afe tiapuga felo eiꞌiuka foisa ooma puo olao ma? Laaꞌi ipauma! Tiapu afa akaikiꞌa keiꞌiuka auꞌi, ke aufa kina keagu felo alogaina auꞌi auga, kin eaguagu eꞌagai keagu. 26 Kai kapaꞌina foisa ooma puo opealai olao? Profeta agaꞌo foisa ooma puo olao ma? E, iifa gome maamiai laifania, Ioane auga profeta maꞌoai ekaꞌegainiꞌi. 27 Ega kainai isa fouga Deo iifa ega pukagai iina kepapua oma:
“ ‘Lau eꞌu iifa ipapea auga oi agomuai alaulai kakaua, emu keaga agepakaisa.’ Malaki 3:1
28 Iifa gome maamiai laifania. Papiau maꞌoai papie guaꞌiai kemauni auꞌi epoꞌiai kai agaꞌo Ioane Baptista ega akaikiꞌa koa iꞌopoga laaꞌi. Kai Ioane Baptista, Deo ega agofaꞌai au eꞌele ipauma agaꞌo aekaꞌegaina,” eoma.
29 Papiau tax keafiꞌi auꞌi isafa, Ioane baptismo epeniꞌi auꞌi maꞌoai Iesu ega niniꞌani aꞌo kelogonia aisama, Deo ega keaga opaina ipauma auga kepakoꞌania, ke koꞌa keoma. 30 Kai Faliseo auꞌi ke Moses ega iifa pamalelega auꞌi fou, Ioane eegai baptismo kepamafua akeafia auꞌi, isa fauꞌiai Deo ega logo ekapaisa auga keumakalaina.
31 Iesu kapaꞌina eifania auga aina akeafia puo eifa einaka, “Iꞌina papiauꞌi kapaꞌina koa fou alaogeꞌopoꞌi agekaina? Isa kaisau koa iꞌopoꞌi? 32 Isa imoi eꞌeleꞌi koa iꞌopoꞌi, afaꞌafa afugai keagu ke ifoꞌi epoꞌiai iina keifa oma:
“ ‘Lai oi faumiai filiko apaꞌopuania kai alogefa,
ke lai alomafu iifina aifinia kai aloapepe.’
33 Egaꞌina iifaga koa iꞌopoga, oi kapa agaꞌo faagamiai emia kai kainai alokai. Ke oi emi laomai ega koa kainai, Ioane Baptista emai alogai palafa aeania ke fino aeinu aisama, oi oifa, ‘Isa alogai tiapolo eague’ ooma. 34 Kai Papiau Aumauni Gauga emai alogai, eaniani ke fino einu aisama, oi oifa, ‘Amoisa, isa eaniani mogemoge, einuinu alogaina, laomai apalaꞌi kekapa auꞌi epoꞌiai tax keafia auꞌi isafa fou kepaekefaꞌa kelao kemai’ ooma. 35 Kai pau lau lapainimi. Kaisau Deo aina keafia ke muninai kepea auꞌi mo ega ikifa epakinaꞌi.”
Laomai Apala Papiega Iesu Ife Eikuisa
36 Kai Faliseo auga agaꞌo aka Saimon, Iesu eifa koko ega eꞌai fou fekeaniani eoma. Ega puo Iesu ega imoi fou Faliseo auga egaꞌina ega eꞌa kelao keagukipo kegaaniani keoma. 37 Ega aisama papie agaꞌo egaꞌina taoninai laomai apalagai eaguagu auga, Iesu Saimon ega eꞌai fou keaniani auga elogo. Ega puo isa mulamula foga felo ipauma kafapuga eafiia elao. 38 Ekoko aisama, Iesu muninai eapa ife foꞌinai eomukipo eapepe, ke eꞌina maaga iugai Iesu ife epafeisa. Egae kai fufugai Iesu ife epaigu fugania, ke ife egoapiꞌi, ke mulamula foga felo ipaumagai ife eꞌefaiꞌi.
39 Faliseo auga egaꞌina Iesu eifa koko auga, papie egaꞌina ega koa ekapaisa eisa aisama, ifo alogai eifa einaka, ‘Iꞌina auga profeta koꞌa gamia koa aisama, kaisau isa faaga eafi opogaina auga felogo. Ke papie laomai apala ipauma ekapakapa auga isafa felogo,’ eoma.
40 Iesu Faliseo auga egaꞌina kapaꞌina eopolaga auga elogo puo epainia einaka, “Saimon, kapa agaꞌo maamuai maifania laoma,” eoma.
Ke Saimon eifa einaka, “Pamalele aumu, maauai moifania,” eoma.
41 Ega puo Iesu eifa einaka, “Au agaꞌo moni eegai keapiapitoleaina auga eegai au auniꞌi moni keapitoleaina. Au agaꞌo 500 denari eapitoleaina ke agaꞌo auga 50 denari eapitoleaina. 42 Ke auniꞌi kaiꞌialao moni fekepenimue auga aekainia. Ega puo eꞌi apitole eaꞌiniꞌi. Ega koa aisama, egaꞌina auꞌi auniꞌi epoꞌiai kaisau auga alo koꞌagai moni eegai keapitoleaina auga anina ageani alogaina. Oi moopolaga moifania,” eoma.
43 Saimon iifa epamue einaka, “Laopolaga, moni akaikiꞌa eapitoleaina auga,” eoma.
Ke Iesu eifa pugu einaka, “Oi opolamu felo,” eoma.
44 Ke Iesu egaꞌina papiega eaipenia kai Saimon epainia pugu einaka, “Iꞌina papiega loisa. Lau oi emu eꞌa alogai lakoko aisama, kagakaga kainai ifeu foikua feina agaꞌo fopeniau koa iꞌopoga kai alopeniau. Kai isa emai aisama, maaga iugai ifeu epafeiꞌi ke fufugai epaigu fugania. 45 Lau lamai aisama, kagakaga kainai foogoapiau kai alogoapiau. Kai iꞌina papiega eeu emai aisama, gaifa kokoisau eoma puo ifeu egoapia aeapakipo. 46 Lau lamai aisama, kagakaga kainai au akaikiꞌau fopamiaisau oili kaniauai fooge kai aloogeisa. Kai isa mulamula foga felo ipaumagai ifeu eꞌefaisa. 47 Ega puo iifa gome maamuai laifania. Deo kaisau ega laomai apalaꞌi maꞌo eꞌagegeainiꞌi aisama, isa auga Deo anina eani alogaina. Kai Deo kaisau ega laomai apala eꞌeleꞌi mo eꞌagegeainiꞌi aisama, isa Deo afaꞌagamo anina eani. Deo iꞌina papiega ega laomai apalaꞌi maꞌo eꞌagegeainiꞌi puo, alo koꞌagai aniu eani auga papiau epakinaꞌi,” eoma.
48 Egae kai Iesu egaꞌina papiega epainia einaka, “Deo emu laomai apalaꞌi eꞌagegeainiꞌi,” eoma.
49 Ega aisama Saimon papiau eifa kokoꞌi auꞌi ifoꞌi epoꞌiai keꞌina keifa keinaka, ‘Deo mo laomai apalaꞌi eꞌagegeainiꞌi kai, isa isafa papiau eꞌi laomai apalaꞌi eꞌagegeainiꞌi eoma. Iꞌina auga kaisau?’ keoma.
50 Kai Iesu egaꞌina papiega epainia einaka, “Oi lopakoꞌaniau puo Deo emu laomai apalaꞌi eꞌagegeainiꞌi, ke kaniamu eagamauga. Gagaoai molao,” eoma.
* 7:17 1:5 moisa. 7:41 ‘Denari’ agaꞌomo auga au agaꞌo kina agaꞌo epinauga afa.