Ŋgwalak i bazlam nakə
Yuhana
a watsa aye
Məfələkwe
Ŋgwalak i bazlam nakay Yuhana a watsa na, hərwi ndo məpe mədzal gər hay ka Yesu neheye mandza eye ma Siri kəgəbay ma Azi, ma Turki nakə anəke aye.
Wu nakə mawatsa eye mə ɗəma aye na, wal abəra ka Mata, ka Markus ada ka Luka. A vəlay məzlaɓ haladzay a bazlam neheye matsika eye ta dzeke ada a məsler i Yesu.
Madədo 1 ka 12 faya ma tsikiye ka məsler neheye a ge masuwayaŋ a ge aye.
Madədo 13 ka 21 faya ma ləviye ha bo ada faya ma tsikiye ka həlay nakə Yesu ma diye ka təv i Bəba ŋgay aye.
Labara i məməte i Yesu aye (madədo 18 ada 19) ta ndzəkit bo tə wu neheye mə Mata, ma Markus, ada mə Luka aye, tə tsik ka wu eye nəte ŋgweŋ.
Pat i Magurlom i Pak na, Yesu a bəzatay ha a gawla ŋgay (madədo 20 ada 21).
Ŋgwalak i bazlam i Yuhana na, kə tsik ka məwe i Yesu bay. Ane tuk na, ka madazlay na, a ɗa ha Yesu Kəriste na, neŋgeye bazlam i Mbəlom, neŋgeye andaya huya ta Mbəlom (1.1-18). Yesu neŋgeye bazlam i Mbəlom, a yaw məndze ta ndo zezeŋ hay.
1
Bazlam i Mbəlom a təra ndo
Ahəl nakə Mbəlom kə ge məndzibəra zuk bay aye na, ndo nakə tə zalay bazlam i Mbəlom aye na, neŋgeye andaya. Neŋgeye na, ta Mbəlom ada neŋgeye na, Mbəlom. Ahəl nakə Mbəlom kə ge məndzibəra zuk bay aye na, neŋgeye andaya ta Mbəlom Mbəlom a ge wu hay tebiye na, tə həlay ŋgay. Wu kwa nəte nakə Mbəlom a ge ze neŋgeye na, andaya bay. Maa vəl sifa a ndo hay na, neŋgeye. Sifa niye na, a vəlatay dzaydzay a ndo hay. Dzaydzay niye ma dəviye ma ləvoŋ ada ləvoŋ kə mbata ha bay.
Ahəl niye na, Mbəlom a sləraw ndoweye andaya tə zalay Yuhana. A yaw na, məɗatay ha dzaydzay eye niye a ndo hay hərwi ada ndo hay tebiye tâ tsəne bazlam ŋgay ada tâ dzala ha ka bazlam ŋgay. Yuhana neŋgeye na, dzaydzay niye ma dəvateye a ndo hay aye bay. Neŋgeye a yaw na, mata ɗatay ha a ndo hay tsa. Dzaydzay niye na, dzaydzay deɗek eye ma deyeweye ka məndzibəra, ma dəvateye dzaydzay a ndo hay tebiye.
10 Ndo nakə tə zalay bazlam i Mbəlom aye na, ki yaw ka məndzibəra. Kwa taɗə Mbəlom a ge məndzibəra tə həlay ŋgay bəbay na, ndo hay ta sər na bay. 11 A yaw na, a təv ŋgay, ane tuk na, ndo ŋgay hay ta təma na bay. 12 Ane tuk na, ndo mekeleŋ eye hay na, ta təma na ada ta dzala ha. Nəteye na, kə vəlatay tsəveɗ matəre wawa i Mbəlom hay. 13 Ta təra wawa i Mbəlom hay na, andza nakə ndo hay faya ta wiye bo ka məndzibəra aye bay ada hərwi nakə a satay a ndo hay aye bay. Ane tuk na, ta təra wawa i Mbəlom hay na, hərwi Mbəlom eye ŋgway a vəlatay məsəfəre weɗeye.
14 Neŋgeye nakə tə zalay bazlam i Mbəlom aye na, ka təra ndo zezeŋ ada ki yaw kə ndza mə walaŋ kway. Neŋgeye na, a gatay ŋgwalak a ndo hay haladzay. Ka bəzakway ha deɗek i Mbəlom. Nəmaa ŋgatay a məzlaɓ ŋgay. Maa vəlay məzlaɓ niye na, Mbəlom Bəba ŋgay. A vəlay na, a wawa ŋgay niye nəte aye.
15 Yuhana faya ma ɗatay ha a ndo hay, a wuda kələrra a gwaɗ: «Ndo nakə na tsik faya aye na, neŋgeye anaŋ. Ahəl niye na gwaɗ na: “Ndoweye andaya ma deyeweye ma dəba ga a ze ga, hərwi neŋgeye na, andaya kwa ahəl nakə ta wa ga zuk bay aye.”»
16 Andza niye nəkway tebiye ka hutakwa ŋgwalak ŋgay, kə pa fakwaya ŋgama ada ma piye fakwaya ŋgama ŋgay huya. 17 Mbəlom a vəlakway bazlam ŋgay mapala eye na, tə həlay i Musa. Ane tuk na, ŋgwalak ŋgay ta deɗek ŋgay a vəlakway na, tə həlay i Yesu Kəriste. 18 Ndəray ɗaɗa kə ŋgatay a Mbəlom bay. Ane tuk na, wawa ŋgay niye nəte aye mandza eye ka təv i bəba ŋgay aye, neŋgeye na, Mbəlom. Mbəlom neŋgeye kəkay na, ka bəzakway ha.
Bazlam nakə Yuhana madzəhuɓe ndo a yam a tsik aye
Mata 3.1-12; Markus 1.1-8; Luka 3.1-18
19 Pat wuray na, bagwar i Yahuda neheye ma Zerozelem aye tə slər ndo məvəlay wu a Mbəlom hay ta Levit hay ka təv i Yuhana mata tsətsehe faya: «Nəkar təday na, way?»
20 Ti ye ta tsətsah faya na, ka kərah mambəɗatay faya bay. Ane tuk na, a tsikatay parakka kame i ndo hay tebiye. A gwaɗatay: «Neŋ na, Kəriste bay.»
21 Ta tsətsah faya, tə gwaɗay: «Ada nəkar na way? Nəkar na, Eliya ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom niye ahəl niye ɗaw?»
Yuhana a mbəɗatay faya, a gwaɗatay: «Aʼay.»
Ta tsətsah faya sa, tə gwaɗay: «Nəkar na, ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom nakə faya nəmaa həbiye ɗaw?*»
Yuhana a mbəɗatay faya, a gwaɗatay: «Aʼay.»
22 Tə gwaɗay: «Ada tebiye nəkar kəla na, way? Ɗamay ha tey hərwi nəmaa ta tsikateye a ndo neheye tə sləra may ahaya aye. Bo yak eye ka gwaɗ nəkar na, way?»
23 Yuhana a gwaɗatay: «Neŋ na, ndo nakə Ezay ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom a tsik faya ahəl niye, a gwaɗ ka neŋ na:
“Ndo nakə faya ma wudiye mə kəsaf a gwaɗ:
Lambaɗumay tsəveɗ a Bəy Maduweŋ fehe lele,
mâ hədzak bay.”»
24 Mə walaŋ i ndo neheye tə slər tay naha ka təv i Yuhana aye na, Farisa hay andaya mə walaŋ tay. 25 Ti ye naha tə gwaɗay: «Taɗə nəkar na, Kəriste bay, nəkar Eliya bay, nəkar ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom nakə faya nəmaa həbiye bay na, ada faya ka dzəhuɓiye tay ha ndo hay a yam na, hərwi mey?»
26 Yuhana a mbəɗatay faya, a gwaɗatay: «Neŋ na, na dzəhuɓiye ndo hay na, a yam tsa, aya ane ndo andaya mə walaŋ kurom ka sərum na bay. 27 Neŋgeye na, ma deyeweye kame ga. Na sliye mahəndzəɗe ka təv ŋgay məpəlay ha ləɓer i tahərak ŋgay bay tebiye.»
28 Wu niye a ge bo tebiye na, ma gəma i Betani, ma diye i magayam i Yurdum ka təv nakə Yuhana a dzəhuɓawa a ɗəma ndo hay a yam aye.
Yesu na, wawa i təɓaŋ i Mbəlom
29 Tədœ eye na, Yuhana a ŋgatay a Yesu faya ma deyeweye ka təv ŋgay. Tsa na, a gwaɗ: «Wawa i təɓaŋ nakə Mbəlom ma vəliye hərwi məpəsatay ha mezeleme i ndo hay aye na, atay ma deyeweye. 30 Na gwaɗ: “Ndo ma deyeweye ma dəba ga, neŋgeye a ze ga, hərwi neŋgeye na, kwa ahəl nakə ta ge məndzibəra zuk bay aye na, neŋgeye andaya.” Na tsik na, ka neŋgeye. 31 Neŋ kurre na, neŋgeye way na, na sər na bay. Ane tuk na, neŋ na yaw na, madzəhuɓe tay ha ndo hay a yam tsa, ada məɗatay ha a Israyel hay hərwi ada tâ sər na.»
32 Yuhana a ɗatay ha, a gwaɗatay sa: «Na ŋgatay a Məsəfəre i Mbəlom faya ma mbəzlaweye abəra mə mbəlom andza bodobodo. A yaw a ndza ka gər ŋgay. 33 Ahəl niye na, neŋgeye way na, na sər ha zuk bay. Ane tuk na, Mbəlom nakə a sləra ga ahaya madzəhuɓe ndo hay a yam aye na, a gweɗeŋ: “Ka ta ŋgateye a Məsəfəre ma mbəzlaweye abəra mə mbəlom ma ndziye ka gər i ndo. Mata dzəhuɓe tay ha ndo hay ta Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye na, neŋgeye.” 34 Ada neŋ na, na ŋgatay, na ɗa ha. Ta deɗek neŋgeye na, Wawa i Mbəlom.»
Gawla i Yesu kurre eye hay
35 Tədœ eye na, Yuhana ta gawla ŋgay hay sulo ti ye ka təv eye niye sa. 36 A ŋgatay a Yesu faya ma diye na, a gwaɗ: «Nakay na, wawa i təɓaŋ i Mbəlom nakə a vəl aye.»
37 Gawla i Yuhana niye hay sulo aye tə tsəne andza niye na, tə pay bəzay a Yesu. 38 Faya ta diye na, Yesu a zəba ɗəre a dəba, a ŋgatatay faya ta pay bəzay. A tsətsah fataya, a gwaɗatay: «Ka pəlum mey?»
Tə gwaɗay: «Rabi, təv yak nakə ka ndzawa mə ɗəma aye na, ka waray?» (Rabi na, andza məgweɗe «Miter»).
39 Yesu a mbəɗatay faya, a gwaɗatay: «Dumara, takwa, ka ŋgatumeye a təv ga nakə neŋ na ndzawa mə ɗəma aye.»
Tsa na, ti ye. Ti ye naha tə ŋgatay a təv nakə neŋgeye mandza eye mə ɗəma aye. Ti ye na, ma giye ɓəre faɗ. Tə ndza ka bo dziye hus a həvaɗ.
40 Ndo nəte mə walaŋ tay niye tə tsəne bazlam i Yuhana niye a tsik aye ada tə pay bəzay a Yesu aye na, məzele ŋgay Aŋdəre. Neŋgeye malamar i Simoŋ Piyer. 41 Aŋdəre a ndzay a gər kurre na, a malamar ŋgay Simoŋ. A gwaɗay: «Nəmaa ŋgatay a ndo nakə Mbəlom a pay dzagwa i bəy a gər aye.» Andza məgweɗe, Kəriste.
42 A laka ha Simoŋ ka təv i Yesu. Tsa na, Yesu a zəba faya, a gwaɗay: «Nəkar na, Simoŋ, wawa i Yuhana. Ta ta zalakeye na, Sefas.» Andza məgweɗe Piyer.
Yesu a zal Filip ta Nataniyel
43 Tədœ eye na, a say a Yesu mede a Galile. Ahəl nakə faya ma diye na, a ndzay a gər a Filip, a gwaɗay: «Dara, peŋ bəzay!» 44 Filip neŋgeye na, ndo i gəma i Betesayda, gəma nakə Aŋdəre ta Piyer ti yaw abəra mə ɗəma aye dərmak.
45 Ma dəba aye na, Filip a ye a ndzay a gər a Nataniyel, a gwaɗay: «Ndo nakə Musa a watsa faya mə ɗerewel ŋgay ada ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom hay tə watsa faya ahəl niye aye nəmaa ŋgatay. Neŋgeye na, Yesu, ndo i gəma i Nazaret wawa i Yusufa.»
46 Nataniyel a gwaɗay faya: «Ka dzala na, wu lele eye ma sliye faya madayaw abəra ma gəma i Nazaret ɗaw?»
Filip a mbəɗay faya, a gwaɗay: «Dara, ka ŋgateye.»
47 Yesu a ŋgatay a Nataniyel faya ma diye naha ka təv ŋgay na, a tsik ka Nataniyel, a gwaɗ: «Ndo i Israyel nakə ɗeɗəŋ eye na, anaŋ. Neŋgeye na, maraw me andaya faya kwa tsekweŋ bay.»
48 Nataniyel a tsətsah faya, a gwaɗay: «Ka sər ga ha na, ma kəkay?»
Yesu a mbəɗay faya a gwaɗay: «Ahəl nakə Filip kə zalakaw zuk bay aye na, na ŋgataka, nəkar mə bəzay i gurov.»
49 Tsa na, Nataniyel a gwaɗay: «Miter, nəkar na, Wawa i Mbəlom, nəkar Bəy bagwar eye i Israyel hay!»
50 Yesu a mbəɗay faya, a gwaɗay: «Andza niye, ka dzala ha ka neŋ na, hərwi na gwaɗaka na ŋgataka naha mə bəzay i gurov aye ɗaw? Nəkar na, ka ta ŋgateye a wu bagwar eye hay ta ziye nakay anaŋ aye!» 51 Yesu a gwaɗay sa: «Sərum ha na, ka ŋgatumeye a magərmbəlom ma həndəkiye tuwaŋ. Gawla i Mbəlom hay ta tsaliye ada ta mbəzlaweye ka gər ga, neŋ Wawa i Ndo!»
* 1:21 Bazlam mapala eye masulo eye 18.15. 1:23 Ezay 40.3. 1:42 Piyer: Tə bazlam i Mere na, pəlaɗ.