6
Yesu Wasa Mana Xaidap Yaguangama
(Matyu 12:1-14; Mak 2:23–3:6)
Mana Xaidap Yaguangam tela, Yesu gabu lipuxindi dinaxu mana dahaxa makisi mana wit umangang tela. Lipuxindi dinaxu mana daxauya wit marang teladi, diyukiyukidi rimadingia saing daxang maradingdi, namua na gesagiding. Ne Parisi teladi duxusunga ba, “Baruta alibu oxatua hanaunaungaradi dibili kira ba talibu mana Xaidap Yaguangama?”
Yesu haxuya nadi ba, “Axa mugangaroa Debit libu waleu, atiti ba ne baruta ahatumia te? Mana bungina ina gabu guguniangandi gesagiding ba. Luxu Urana Numania, saing xap salanga dita Urana maxania. Anginga baguba bilingam. Lipu hananiangam ding ganiding sanga ba daxang. Ne Debit, ina xap teladi saing xang. Baing sina teladi na guguniangandi xauna.”* Saking Yesu harua nadi ba, “Lipua Ma Rangua Urana wasa mana Xaidap Yaguangama, binabu sanga ba nai mana baru kubolunta lipuxindi dilibu mana.”
Mana Xaidap Yaguangam tela muli Yesu luxu Yudadi sabungading numania saing tubatubauba. Lipu tela wa la ba, rimang rimamo mati saing toatuana. Parisidi digabu lipu hanaunaunga tubatubainganamdi duwasa mana Yesu xai, bu dibagu nabu bagula hamaringia mana Xaidap Yaguangam kimbo tegu, namua na disai daxanga tela ba dita haruangia. Ne Yesu xabiau dahatum baru hatumingadingia, saing harua na lipua rimanoa mati ba, “Umesa uli lipudi maxadingia.” Baing mesa saing li la ba.
Baing Yesu harua nadi ba, “Ngaxusungang ba, baru kubolunta naxu mana hanaunaunga mana Xaidap Yaguangam: Talibu xai kimbo talibu doa, tahauli kimbo tahanggalangia?”
10 Bagu mauli manadi, saing harua na lipua ba, “Uraria rimama.” Baing ina naga, libu saing rimanoa sok xai dup. 11 Ne atiding disala haringina saing dungguti dahangixaya nading ba dilibu baru mana Yesu.
Yesu Mogu Aposel 12
(Matyu 10:2-4; Mak 3:16-19; Aposel 1:13)
12 Xaidap tela Yesu haing mala xaxagania bu sabu, saing sabu na Urana mala laing yambonga sup. 13 Buraragina baing wagi lipudi dinaxu mana ba dima rangua saing mogu 12 manadi, uxudi ba aposeldi. 14 Lupkadi ba:
 
Saimon (Yesu sina yaya Pita na),
Andru (Pita kixinginoa),
Yems,
Yon (Yems kixinginoa),
Pilip,
Bartolomyu,
15 Matyu,
Tomas,
Yems (tela, tibuna Alpias),
Saimon (duxu ba Selat, namua na bakbagindi dibo ba disuka Romdi mala),
16 Yudas (tibuna Yems tela muli),
Yudas Iskariot (tela, ina ta Yesu bixuandi rimadingia).
Adi Duwa Xai Xaung Adi Mauxanganoa Xapdi
(Matyu 5:3-12)
17 Yesu gabudi diri mala, saing li mana long gomang tela. Lipuxing buranga dinaxu mana duwa la ba xaung lipu xumana dima mana titia Yudia long longgalo, mana Yerusalem, xaung dima mana Taya, Saidon titidinga, long sabanga luwadi ba duwa tegia. 18 Dima bu dilungu xaung dima bu sahi busingadingdi. Lipudi xaunga duwa manadi disok xai, 19 saing lipu longgalo dituba ba diring, namua na Urana haringinganoa sok ma sangua saing sahi ding longgalo busingadingdi.
20 Bagu mauli mana lipuxindi dinaxu mana, saing harua ba,
 
“Ang haxugindi, bing awa xai,
namua na Urana Yonggaxinoa bing angia.
21 Ang gesagim hatata, bing awa xai,
namua na gesagima bagula sup.
Ang gatang hatata, bing awa xai,
namua na bagula amasisi.
22 Bungina lipudi hauxading sibuna mang,
bungina diyamuang saing didaudauang
saing daharua ba yaimdi didoa namua na asu mana Lipua Ma Rangua Urana,
bungina dilibu bila ba, awa xai.
 
23 “Mana bungina baguba ayaha sibuna gamoimia saing asaki, namua na haxuyangaim sabanga raguang long xaiya. Ahatumia, waleu mugangadingdi dilibu taininau mana Urana lipuxing suxunguxunguamdi ba.
 
24 “Ning ang lipu xalaxalamdi, laku, mauxanganoa xapkang yu,
namua na axap walinga xaiyua masup ba.
25 Ang gaxang sanga ba hatata, laku, mauxanganoa xapkang yu,
namua na bagula ang gesagim.
Ang gamasisi hatata, laku, mauxanganoa xapkang yu,
namua na bagula ausi atang.
26 Bungina lipu longgalo daharua xai mang, laku, mauxanganoa xapkang yu,
namua na waleu mugangadingdi daharua xai mana lipu murakkamdi dilangua daxap Urana suxungunoa saing dibaxanga ba.
Murura Sibuna Mana Bixuaradi
(Matyu 5:39-42)
27 “Ne ang gaxarea alungu nga, ngabalang ba: Ang muruim sibuna mana bixuaimdi, alibu xai mana lipuadi hauxading sibuna mang, 28 axusunga Urana ba libu xai mana lipuadi dilibu guxam diana mang, asabu mana lipuadi dilibu doa mang. 29 Nabu lipu tela tahaung manggaxobim hataina, bing uxugia tela rangua xauna. Nabu lipu tela xap imangim maxaxaya, bing ubili mana xap imangim lunamau tai. 30 Usina na lipu longgalo duxusungaung. Baing nabu tela xap xalingim tela mala, bing abala ba haxuyau tai. 31 Kubolu taininau abo ba lipuadi dilibu mang, bing alibu taininau manadi.
32 “Nabu ang muruim sibuna mana lipudi muruding sibuna mang, lipu gaxarea bagula diti yaimdi? Si! Lipu kubolu dianamdi xauna, muruding sibuna mana lipudi muruding sibuna manadi. 33 Baing nabu alibu xai mana lipuadi dilibu xai mang, lipu gaxarea bagula diti yaimdi? Si! Lipu kubolu dianamdi xauna dilibu bila ba. 34 Baing nabu asina axamang tela ba abo ba dahaxuya nang, lipu gaxarea bagula diti yaimdi? Si! Lipu kubolu dianamdi xauna, disina na lipu kubolu dianamdi, dibo ba dahaxuya nadi haxuyangading longgalo. 35 Ning ngabo ba ang muruim sibuna mana bixuaimdi, alibu xai manadi, saing asina nadi, heku mana axap haxuyanganoau tai. Baing haxuyangaima bagula sabanga sibuna, saing bagula awa Urana Eta Loam Sibuna garang sibundi, namua na ina libu xai xauna mana lipuadi daharua xai sibuna na te, xaung mana lipu diandi. 36 Ausinga lipu longgalo, bila Urana Tibuim usinga lipu longgalo.
Kubolu Suxuyangam
(Matyu 7:1-5)
37 “Labu asuxuya lipu teladiu tai, bing Urana bagula suxuyang te. Labu aung lipudi mati hatumingaimiau tai, bing Urana bagula tang haruangia te. Ayunga lipudi kuboluding diandi, bing bagula Urana yunga angiadi. 38 Asina, baing bagula Urana sina nang. Bungina Urana sina axamandi, sina xumana, gamgamdi mari, yungyungixaya, gam teladi xauna laing makmatuxuya mari bu sinadi nang. Maxang taininau asina, bing bagula axap maxang taininau muli bila ba.”
39 Baladi haruanga babuna li xauna, harua ba, “Nabu lipu luwa tang maxading dahaxatu, bing sanga ba tela xai rianoa mala? Tegu. Bagula dingtang xauna xungdi mari banggumia baing! 40 Lipua wa tubatubaingia yanoa dali lipuxing tubatubaikkam yanoa te. Ne bungina xap xabianga masup, bing sok bila lipuxing tubatubaikkam.
41 “Baruta ubagu xai sangsangina wa riama maxania, ne uhatumia tuxa wa ung sibum maxamia te? 42 Saing baruta uharua na riama ba, ‘Riagu, ngabo ba ngaunia xai sangsangina sangua maxama,’ bungina ung sibum ubagu tuxa wa maxamia te? Ung lipu manang luwa, muga bing unia tuxa sangua maxama, baing kimuya sanga ba ubagu maringina bu unia xai sangsangina sangua riama maxanoa.
Xai Marandi
(Matyu 7:16,18,20)
43 “Lipudi bila xaidi. Xai xai ua marang diandi te, saing xai diana ua marang xaidi te. 44 Xai taining tainina ua ing sibung marandi, bila tabagu taxabia baing. Lipudi dikiri wawai mana waxu ruxunamdi te, dikiri unggak mana axexu te. 45 Bila balau, lipu xai, hatuminganoa baxagi mana hatuminga xai saing ua bila ba. Baing lipu diana, hatuminganoa baxagi mana hatuminga diana saing ua bila ba. Namua na suxungunoa baxanga sabasabia axadi hatuminganoa baxagi manadi bila ba.
Lipu Luwa Ditongtongia Numa
(Matyu 7:24-27)
46 “Baruta auxu nga ba, ‘Toxoratamona ngayua,’ ne asu mana haruangagua te? 47 Lipu gaxarea dima rangua nga, dilungu haruangagua saing dilibudi, bagula ngahatanga nang ba lipuadi na bila baru. 48 Bila lipu tela tongtongia numua, ki gapdi mari laing sok mana sianga saing rang tuxadi mali. Bungina langa si sabanga ma, bo ba xup numa ba, ne sanga ba taguxa te, namua na lipua ba tongtongia xai. 49 Ning lipudi dilungu haruangagua saing dilibudi te, ding bila lipu tela tongtongia numua titia, tuxang tate. Bungina langa si sabanga ma, xup numa ba saing hata sibuna li galaina mari, baing doa masup.”
* 6:4 Ubagu Lipu Hananiangam Oxatanoa (Wok Pris) 24:5-9; 1 Samwel (1 Samuel) 21:1-6. 6:5 Lipua Ma Rangua Urana yaya tela Yesu xap naina. 6:18 Grik xuana—aningoningo sigixinga teguam.