6
UYeesu akʉkhaanwa kʉkwabho
(Mataayi 13:53-58; Luuka 4:16-30)
Pe uYeesu akhasogola kʉ nsɨ yiila, akhagalʉkha kʉkwabho ku Naazaleti na bhalandati bhaakwe. Pa Sabaato ye yɨkhalandata, akhanda kʉmanyɨzya mwi sinagoogi. Abhinji bhe bhámwimvwizye she akʉmanyɨzya, bháswijile na kʉmʉshoolanya nhaani. Bhakhatɨnjɨ, “Ishi anza wʉnʉʉnʉ azyajile kwoshi ziniizi? Khabhɨlɨ azyajile kwoshi ɨnjeele zyonti anza ziniizi na makha aga kʉbhombela amayele anza ganaaga? Bhʉlɨ, wʉnʉʉnʉ te wʉ wʉʉla umukelesi? Bhʉlɨ, te mwana wa Maliya? Bhʉlɨ, abhakhambakʉ bhaakwe te wʉ Yaakobo, ʉYoose, ʉYʉʉda nu Siimoni? Bhʉlɨ, abhayɨlʉmbʉ bhaakwe tʉtakwɨkhala nabho panaapa?” Pe bhakhakhaana kʉmwɨtɨkha.
Pe uYeesu akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Abhantʉ bhakumushindikha umukuwi ukunji kwonti, ɨleelo abha mʉ nhaaya yaakwe, na bhanholo bhaakwe, na bha mu nyumba yaakwe bhatakumushindikha.”
Kʉnongwa ye bhatáamɨle nʉ lwɨtɨkho, uYeesu akhabhomba amayele mashe bhʉʉlo kukuula. Ábhabhɨshɨɨye ɨnyoobhe abhabhinu bhashe bhʉʉlo, akhabhaponɨa. Zɨkhabha zya khaswigo kʉkwakwe we aalola bhatalɨ nʉ lwɨtɨkho naalumo.
UYeesu akʉbhasonteelezya abhasundikwa ishumi na bhabhɨlɨ
(Mataayi 10:5-15; Luuka 9:1-6)
UYeesu akhazyʉngʉʉlaga mʉ tʉkhaaya ʉtwa papɨɨpɨ kʉbhamanyɨzya abhantʉ. Akhabhabhɨlɨshɨla peeka abhalandati bhaakwe ishumi na bhabhɨlɨ bhaala. Akhaabhapa ʉwaamʉlo ʉwa kʉbhɨnga amapepu amabhiibhi, akhabhasonteelezya bhabhɨlɨ bhabhɨlɨ. Akhabhalajɨzya akhatɨ, “Mʉtakhaapaye akhantʉ naakhamu mwɨ dala, awe ishaakulya, imbuguuli awe ɨnhela mʉ nyambɨ zyinyu, lyoli mwegaje zyɨ ndoogo nyeene mʉ nyoobhe. Mʉkwataje vwɨ vɨlyatʉ vwinyu, mʉtakhaapaye amenda aga kwandʉlanya kwe mʉkʉbhala.” 10 Iwinza akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Mu nyumba yoyonti yiila ye bhabhaposheela, mʉkhabhanje mʉmwo, kufishila akhabhalɨlo khe mʉkhayɨsogola mʉ nhaaya yɨnɨɨyo. 11 Ɨnga poponti paala pe bhatabhaposheela awe kʉbhatejeelezya, we mʉkʉsogola, mukhakunyuntaje ulusuuto mʉ vɨnama vwinyu,* kʉbhasokha kʉtɨ bhakʉmʉkhaana wʉ Mʉlʉngʉ.” 12 Pe abhalandati bhaala bhakhasogola, bhakhanda kʉbhalʉmbɨɨlɨla abhantʉ bhonti bhe bhakhomaana nabho kʉtɨ bhapɨndʉkhaje na kʉzɨlekha imbiibhi zyabho. 13 Bhakhefwaga amapepu amabhiibhi kʉ bhantʉ abhinji, na kʉbhaponɨa abhabhinu abhinji ɨmpʉngo, we bhabhapakhazya amafuta.
UYookhani uMwozyi akudumulwa itwe
(Mataayi 14:1-12; Luuka 9:7-9)
14 Pe panaapo ʉmwene ʉwɨ nsɨ yiila, we ɨtaawa lyakwe áamɨle wu Heloodi, akhɨmvwa zye uYeesu akhabhombaga, kʉnongwa ye bhakhamʉlongaga poponti paala. Bhamu bhakhatɨnjɨ, “Wʉnʉʉyo wu Yookhani uMwozyi azyushile kufuma kʉ bhafwe. Ye nongwa ɨnɨ akʉbhomba amayele amapɨtɨ anza ganaago.” 15 Bhamu bhakhatɨnjɨ, “Wu Eliya.”§ Abhamwabho bhakhatɨnjɨ, “Ʉnʉ mukuwi anza bhakuwi abhɨ maandɨ.” 16 Ɨleelo uHeloodi we ayɨmvwa, akhatɨ, “Wʉnʉʉnʉ wu Yookhani uMwozyi we ɨne námudumuuye itwe, azyushile kufuma kʉ bhafwe!”
17-18 UHeloodi ásonteleziizye kʉtɨ bhamʉleme uYookhani na kʉmʉkʉnga mwɨ jeela, we ayaaga uYookhani azemeeye kʉmʉbhʉʉzya kʉtɨ, “Mwinho pamiiso ga Mʉlʉngʉ kwega ʉmʉshɨ wa wamwabho.” UYookhani akhamʉbhʉzyaga shɨnɨɨsho kʉnongwa ye uHeloodi ámwejile uHelodiya we áamɨle mʉshɨ wa khambakʉ waakwe uFilipo.
19 We zyabha shɨnɨɨsho, uHelodiya akhabha nu lwisi kwa Yookhani. Akhanzaga ɨdala ɨlya kʉmʉgoga, ɨleelo akhapotwaga. 20 Kʉnongwa ye uHeloodi akhamwogopaga uYookhani, pe akhamʉlɨndɨlɨlaga kʉtɨ uHelodiya atakhamʉgoje, kʉnongwa ye ámanyile nzɨɨla kʉtɨ uYookhani muntu we mwinza, mugolosu, khabhɨlɨ áamɨle nu wanalyoli. UHeloodi áyiganile kʉmʉtejeelezya uYookhani nhaani, poope we amwɨmvwa, akhasʉngamaga nhaani.
21 Pɨlongolela, uHeloodi akhabhɨɨkha ishikulukulu na bhatongwa bhaakwe, abhantʉ abhapɨtɨ mʉ Galɨlaaya, peeka na bhapɨtɨ bha bhasikaali bhaakwe kʉkʉmbʉkha isiku lye ápapiilwe. Pe uHelodiya akhalyaga ɨdala ɨlya kʉmʉgojela uYookhani. 22 Ʉmwalɨ wa Helodiya akhinjila mu shikulukulu, akhavina pɨlongolela pa Heloodi na bhajeni bhaakwe, bhonti bhakhasha nhaani. Ʉmwene uHeloodi akhamʉbhʉʉzya ʉmwana ʉla akhatɨ, “Mbʉʉzye khokhonti khe ʉkwanza, ɨne intiikupe.” 23 Iwinza akhalapa akhatɨ, “Khokhonti khe ɨwe ʉkwanza, ɨne intiikupe, poope ni nuusu ɨya wʉmwene waanɨ bhʉʉlo, woope inkuukupa.”
24 Pe ʉmwana ʉmʉlɨndʉ ʉla akhafuma panzɨ, akhamʉbhʉzɨɨlɨzya unyina akhatɨ, “Maayɨ, ɨndaabhe akhooni?” Unyina akhamwamʉla akhatɨ, “Laabha aakupe itwe lya Yookhani uMwozyi.”
25 Pe ʉmwana ʉmʉlɨndʉ ʉla akhakhalambana, akhabhala kwa mwene, akhamʉlaabha akhatɨ, “Ɨnkwanza kʉtɨ umpe shiniishi itwe lya Yookhani uMwozyi mʉ nselo.” 26 ɄMwene akhayibhuna nhaani, ɨleelo kʉnongwa ɨya lufingo lwe álapile pɨlongolela pa bhajeni bhaala, akhapootwa she atɨmʉkhaane. 27 Pe akhamʉsonteelezya umusikaali kʉtɨ abhale kumudumula uYookhani itwe. Umusikaali ʉla akhabhala, akhamudumula uYookhani itwe mwɨ jeela. 28 Akhalɨleeta itwe lya Yookhani mʉ nselo, akhaamupa ʉmwalɨ ʉla, woope akhaamupa unyina. 29 We abhalandati bha Yookhani bhazyɨmvwa ziniizi, bhakhabhala, bhakheega ivimba lyakwe, bhakhalɨsyɨla mʉ mbɨɨpa.
UYeesu akʉbhalɨɨsya abhantʉ ielufu zɨsaanʉ
(Mataayi 14:13-21; Luuka 9:10-17; Yookhani 6:1-14)
30 Pe abhasundikwa bha Yeesu bhakhamʉbhʉngaanɨla, bhakhamʉbhʉʉzya zyonti zye bhábhombile, na she bhabhamanyiziizye abhantʉ. 31 Kʉnongwa ye kwámɨle na bhantʉ abhinji nhaani, bhamu bhakhɨnzaga, bhamu bhakhasogolaga, pe na bhalandati bhaakwe bhakhapootwa kʉbha na khabhalɨlo akha kulya. UYeesu akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Saalɨ tʉbheene, tʉbhale pamu pe patalɨ nɨ shongo, mʉtʉʉzye khashe.” 32 Bhakhasogola bheene mʉ shɨtʉʉlɨ, bhakhabhala kumo kwe kʉtáamɨle na bhantʉ.
33 Ɨleelo abhinji bhʉʉlo bhakhabhalola we bhakʉsogola, bhakhabhamanya. Bhakhabhashɨmbɨɨlɨla ʉlwa paasɨ kufuma ɨnhaaya inyinji bhʉʉlo, bhakhabhatangʉlɨla kufikha kuula kwe bhakhabhalaga. 34 We ayiikha mʉ shɨtʉʉlɨ, akhayɨlola ɨmpʉga ɨmpɨtɨ ɨya bhantʉ. We abhalola, akhabhalolela ishisa, kʉnongwa ye bháamɨle ngatɨ ngoole zye zɨtalɨ nu mudiimi. Pe akhanda kʉbhamanyɨzya inyinji. 35 We kwabha shalyabheela, abhalandati bhaakwe bhakhabhala bhakhamʉbhʉʉzya uYeesu bhakhatɨ, “Ɨpa pe tʉlɨ shilozu sheene, uwusiku wʉpalamɨɨye. 36 Ishi, bhalaje abhantʉ ɨbha ɨnga bhabhale bhayɨkalɨle bhɨɨbho ivwakulya mʉ tʉkhaaya ʉtwa mʉpɨɨpɨ.” 37 Ɨleelo uYeesu akhabhaamʉla akhatɨ, “Bhape mʉneemwe ishaakulya!” Pe bhoope bhakhamʉbhʉʉzya bhakhatɨ, “Ʉkʉtɨ ɨtwe tʉbhale tʉbhakalɨle amakaati agi dinaali* imia zɨbhɨlɨ (200), kʉtɨ bhalye?” 38 Pe uYeesu akhabhabhʉzɨɨlɨzya akhatɨ, “Bhʉlɨ, mʉlɨ na makaati galɨnga? Bhalaji mwenye.” We bhagaaga, bhakhamʉbhʉʉzya bhakhatɨ, “Tʉlɨ na makaati gasaanʉ ni nswi zɨbhɨlɨ.”
39 Pe uYeesu akhabhabhʉʉzya kʉtɨ, bhabhɨɨkhazye abhantʉ bhonti mʉ tʉpʉga mwɨ laala ibhisi. 40 Pe bhakhɨɨkhala mʉ tʉpʉga ʉtwa bhantʉ, bhamu imia yeeka (100), bhamu amashumi gasaanʉ. 41 Akheega amakaati gaala gasaanʉ ni nswi zɨbhɨlɨ, akheenya kʉmwanya, akhavɨsaya. Akhamensulanyaaga amakaati gaala, akhabhapanga abhalandati bhaakwe bhabhagabhɨlaje abhantʉ. Iwinza akhabhagabhanya ni nswi ziila zyope zɨkhabhakwɨla abhantʉ bhonti. 42 Abhantʉ bhonti bhakhalya, bhakhiikuta. 43 Abhalandati bhaakwe bhakhabhʉngaanya ɨvɨtʉndʉ ishumi na vɨbhɨlɨ ɨvwɨ nsenyenha ɨzya makaati ni nswi. 44 Bhe bháliiye ishaakulya shiila bháamɨle bhinji, abhasakhaala bheene bháamɨle ielufu zɨsaanʉ (5,000).
UYeesu akʉjenda pamwanya pa sʉmbɨ
(Mataayi 14:22-33; Yookhani 6:15-21)
45 Nalʉbhɨlo, uYeesu akhabhabijila abhalandati bhaakwe kʉtɨ bhinjile mʉ shɨtʉʉlɨ, bhalongolele kʉbhala kwɨsyɨla ɨya sʉmbɨ ku Betisayida, we akʉyɨlaga ɨmpʉga ɨya bhantʉ. 46 We alenhaana nabho, akhazʉbha wʉʉyo mwene mwɨ gamba kupuuta. 47 We kwavwelelema, ɨshɨtʉʉlɨ shikhafikha pakaasi pa sʉmbɨ, uYeesu áamɨle mwene kʉ nsɨ inyuumu kwɨsyɨla ilinji. 48 UYeesu akhabhalola abhalandati bhaakwe bhakulibha kʉshɨjenzya ɨshɨtʉʉlɨ shaabho kʉnongwa ye impepu yikhavugulaga kʉbhala ukunji. Kʉ masheelo, akhabhabhalɨla akʉjenda pamwanya pa minzi, akhanzaga kʉbhashɨla. 49-50 Ɨleelo we bhonti bhamʉlola akʉjenda pamwanya pa minzi bhakhatɨnjɨ muzimu, bhakhoogopa nhaani, bhakhakhoola kʉ lyoga. Pe uYeesu akhalonga nalʉbhɨlo nabho akhatɨ, “Yɨgomwaje ʉmwoyo, mʉtogopaje khaala, neene!” 51 We uYeesu ayinjila mʉ shɨtʉʉlɨ mwe bháamɨle, impepu yɨkhalekha kuvugula. Bhakhabha na khaswigo akhapɨtɨ nhaani, 52 kʉnongwa ye amooyo gaabho gáamɨle magomu, bhatázyaganyiinye naazimo ɨzyɨ yele lya Yeesu ɨlya kʉpela amakaati gaala.
UYeesu akʉbhaponɨa abhantʉ abhinji ku Genezaleeti
(Mataayi 14:34-36)
53 We uYeesu na bhalandati bhaakwe bhafumiila ʉsʉmbɨ ʉwa Galɨlaaya, bhakhafikha mʉmbalɨ yɨ nhaaya ɨya mu Genezaleeti, bhakhashɨmɨɨlɨkha ɨshɨtʉʉlɨ kukuula. 54 We bhaafuma bhʉʉlo mʉ shɨtʉʉlɨ, abhantʉ bhakhamʉmanya uYeesu nalʉbhɨlo bhʉʉlo. 55 Pe bhakhashɨmbɨla kʉbhala kʉbhabhʉʉzya abhantʉ mʉ nsɨ yiila yonti. We abhantʉ bhɨmvwa, bhakhabhapɨmbaga abhabhinu mʉ vɨlɨlɨ kʉbhala kwokwonti kwe bhɨmvwa kʉtɨ uYeesu alɨ. 56 Poponti paala pe akhabhalaga, mʉbhe mʉ tʉkhaaya, mʉ nhaaya awe mʉ nsɨ yiila mwomwonti, bhakhamʉletelaga abhabhinu. Bhakhamʉlambaga uYeesu kʉtɨ abhɨtɨshɨzye bhapalamansye mwi pindilwi ɨlya mwenda waakwe lyene. Pe abhabhinu bhonti bhe bhápalamansiizye, bháponile.
* 6:11 6:11 Mukhakunyuntaje ulusuuto mʉ vɨnama vwinyu ABhayahuudi abhinji we bhakʉgalʉkha kʉkwabho bhakhakunyuntaga amasuuto agɨ nsɨ ye te ya Bhayahuudi mʉ vɨnama vwabho kʉnongwa ye bhakhatɨnjɨ ɨnsɨ izinji nhandamanu. 6:13 6:13 Bhabhapakhazya amafuta Kʉbhapakhazya amafuta kʉkhalolesyaga kʉtɨ wʉ Mʉlʉngʉ atɨbhaponɨe. 6:14 6:14 UHeloodi Bhaazya mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. § 6:15 6:15 Wu Eliya ABhayahuudi bhakhasʉbhɨlaga kʉtɨ atɨyɨnze winza umukuwi uEliya, kʉlɨngaanya kwɨnza kwa Kilisiti. Bhaazya Malaaki 4:5-6. * 6:37 6:37 Idinaali yáamɨle nhela ɨya kʉposheela kwi siku lyeka umuntu ʉwɨ mbombo ku shiizi. Kwɨ dala lɨnɨɨlyo, idinaali imia zɨbhɨlɨ (200) zyálingaanile nɨ vwa kʉposheela ameezi naane.