26
Ɨnsɨɨbho ɨya kʉmʉgoga uYeesu
(Maalika 14:1-2; Luuka 22:1-2; Yookhani 11:45-53)
We uYeesu aamala kʉlonga amazwi ganaago gonti, akhabhabhʉʉzya abhalandati bhaakwe akhatɨ, “Mumanyile kʉtɨ we zyashɨla insiku zɨbhɨlɨ, tʉtɨbhe ni shikulukulu ɨshɨ Pasaaka.* ɄMwana wa Muntu atɨlonjeelelwe na kʉkhomeelwa pa shɨkhobhenhanyo.”
Akhabhalɨlo khanaakho, abhapɨtɨ abha bhapuutili na bhasongo abha Bhayahuudi, bhakhabhʉngaana mu nyumba ɨya lʉbhʉngaano ɨya mupuutili ʉmʉpɨtɨ, we ɨtaawa lyakwe bhakhatɨnjɨ ʉKayaafa. Bhakhapanzanya kʉmʉlema uYeesu kukwilu ɨnga bhamʉgoje. Ɨleelo bhakhatɨ, “Tʉtakhasheele kʉbhomba ziniizi pi siku ilyi shikulukulu ɨshɨ Pasaaka, abhantʉ bhatakhabhombe ʉmʉyʉbhano.”
Ʉmwantanda akʉmʉpakha uYeesu amafuta
(Maalika 14:3-9; Yookhani 12:1-8)
UYeesu we alɨ mʉ nhaaya ɨya mu Besaniya, mu nyumba ya Siimoni we ámuponiizye amaketa, áyɨkhaaye akhalyanga ishaakulya. Akhɨnza ʉmwantanda ʉmo we áamɨle na khasupa akhinza akha mafuta agɨ nhela ɨmpɨtɨ ge gakununshiilila, akhamʉsejeelela uYeesu pe akulya akhamwitiilizya pi twe. Abhalandati bhaakwe we bhazɨlola zɨnɨɨzyo, bhakhaviitwa nhaani bhakhatɨ, “Wa khooni uwunanganyi ʉwa mafuta wunuuwu? Kʉnongwa ye amafuta ganaaga gayiiye kʉkazya kʉ nhela inyinji nhaani na kʉʉbhapa abhapɨɨna ɨnhela zɨnɨɨzyo!” 10 UYeesu akhamanya zye bhakhasɨɨbhaga, akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Khooni khe mʉkʉmʉyɨmvwa ʉmwantanda ʉnʉ? Ʉweene ambombeeye lye lyinza nhaani. 11 Abhapɨɨna mʉlɨ nabho kukwinyu insiku zyonti, ɨleelo ɨne te ɨmbe peeka nɨɨmwe insiku zyonti. 12 Ʉmwantanda wʉnʉʉnʉ anitiliziizye amafuta ganaaga ɨnga kʉndɨngaanya kʉsyɨlwa kwanɨ. 13 Nalyoli ɨnkʉbhabhʉʉzya, poponti pe iNtumi iNyinza zɨkhayɨlʉmbɨɨlɨlwa mʉ nsɨ zyonti, lye ʉmwantanda ʉnʉ ambombela lɨkhayɨlongwa kʉmʉkʉmbʉkha.”
ɄYʉʉda Sikalioti akʉmʉlonjeelela uYeesu kʉ bhalʉgʉ
(Maalika 14:10-11; Luuka 22:3-6)
14 Pe ʉYʉʉda Sikalioti, weeka mu bhalandati bhaala ishumi na bhabhɨlɨ abha Yeesu, akhabhala kʉ bhapɨtɨ abha bhapuutili, 15 akhabhʉzɨɨlɨzya akhatɨ, “Mutimpe akhooni ɨnga namʉlonjeelela uYeesu kukwinyu?” Pe bhakhaamupa ɨnhela ɨnsabhaazya amashumi gatatʉ. 16 Kufuma akhabhalɨlo khanaakho, ʉYʉʉda Sikalioti akhanda kwanza ɨdala ɨlya kʉmʉlonjeelela uYeesu.
UYeesu akulya ɨPasaaka na bhalandati bhaakwe
(Maalika 14:12-26; Luuka 22:7-23; Yookhani 13:21-30)
17 Pi siku ɨlya kwanda ilyi shikulukulu ɨsha makaati ge gatabhishiilwe uwusafu,§ abhalandati bhakhabhala kwa Yeesu, bhakhamʉbhʉzɨɨlɨzya bhakhatɨ, “Ʉkwanza tʉbhale tʉkʉlɨnganɨzanye kwoshi ishikulukulu ɨshɨ Pasaaka?” 18 UYeesu akhabhaamʉla akhatɨ, “Bhalaji mʉ nhaaya ɨya mu Yelusaleemu kwa muntu ʉmo, mʉmʉbhʉʉzye kʉtɨ, ‘UMumanyizyi akʉtɨ, “Akhabhalɨlo khaanɨ khapalamɨɨye. Injiganile kulya ɨPasaaka peeka na bhalandati bhaanɨ mu nyumba yaakho.” ’ ” 19 Abhalandati bhakhabhomba anza she uYeesu ábhalajiziizye, bhakhalɨngaanya ɨPasaaka.
20 We kwabha shalyabheela, uYeesu na bhalandati bhaakwe ishumi na bhabhɨlɨ bhakhɨɨkhala kulya ishaakulya. 21 We bhalɨ kulya, uYeesu akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Nalyoli ɨnkʉbhabhʉʉzya, weeka wiinyu atɨndonjeelele kʉ bhalʉgʉ.” 22 Abhalandati bhaakwe bhakhaswɨmɨɨlɨla nhaani, weeka weeka akhanda kʉmʉbhʉzɨɨlɨzya bhakhatɨnjɨ, “Mwene! Bhʉlɨ, neene?” 23 UYeesu akhabhaamʉla akhatɨ, “Ʉla we akʉsanzɨla mʉ shɨlɨɨlo peeka nɨɨne, we atɨndonjeelele kʉ bhalʉgʉ. 24 ɄMwana wa Muntu atɨbhale anza she yisimbiilwe mu Wusimbe uWufinjile. Ɨleelo asheleeye umuntu we akʉmʉlonjeelela ʉMwana wa Muntu kʉ bhalʉgʉ! Yaamɨle kwashi kʉkwakwe umuntu wʉnʉʉyo nhanɨ atakhapapwaga.” 25 Pe ʉYʉʉda we atɨmʉlonjeelele uYeesu kʉ bhalʉgʉ, akhamʉbhʉzɨɨlɨzya akhatɨ, “Mumanyizyi! Bhʉlɨ, neene?” UYeesu akhamwamʉla akhatɨ, “Walonga wʉneewe.”
IShaakulya iShifinjile ɨsha Mwene
(Maalika 14:22-26; Luuka 22:14-23; 1 Bhakolinso 11:23-25)
26 We bhakulya, uYeesu akheega ikaati, akhalɨsaya, akhamensula, akhaabhapa abhalandati bhaakwe, akhatɨ, “Yeeji mulye, uwu we mʉbhɨlɨ waanɨ.” 27 Akheega ɨshɨkoopa, akhasalifwa kwa Mʉlʉngʉ, akhaabhapa, akhatɨ, “Mweleli mwenti mʉ shɨkoopa ishi. 28 Kʉnongwa ye ili lye lɨbhanda lyanɨ ɨlya lufingo* lye likwitikha kʉnongwa ɨya bhantʉ abhinji ɨnga bhatʉʉyɨlwe imbiibhi zyabho. 29 Ɨnkʉbhabhʉʉzya kʉtɨ, te ɨnhamwele winza idivaayi paka pi siku lye ɨnhayɨmwela idivaayi iyi zabiibu peeka nɨɨmwe mʉ wʉmwene ʉwa Taata waanɨ.”
30 Pe bhakhɨmba ʉlwɨmbo. We bhaamala kwɨmba, bhakhasogola, bhakhabhala kwɨ gamba ɨlya Mizeituni.
UYeesu akʉmʉbhʉʉzya uPeeteli kʉtɨ atɨmʉkhaane khatatʉ
(Maalika 14:27-31; Luuka 22:31-34; Yookhani 13:36-38)
31 Pe uYeesu akhabhabhʉʉzya abhalandati bhaakwe akhatɨ, “Uwusiku ʉwa mʉsanyʉʉnʉ, ɨmwe mwenti mʉtɨshɨmbɨle na kʉndekha. Kʉnongwa ye yisimbiilwe mu Wusimbe uWufinjile kʉtɨ, ‘Ɨnhayɨmʉkhoma umudiimi, ɨmpʉga ɨyɨ ngoole yɨkhayɨsataana.’ 32 Ɨleelo we nazyʉkha, ɨnhayɨbhatangʉlɨla kʉbhala kʉ Galɨlaaya.” 33 UPeeteli akhamʉbhʉʉzya uYeesu akhatɨ, “Poope ɨnga bhonti bhatɨkʉleshe, ɨne te ɨnkʉleshe ngakheeka!” 34 UYeesu akhamwamʉla akhatɨ, “Nalyoli ɨnkʉkʉbhʉʉzya kʉtɨ, uwusiku ʉwa mʉsanyʉʉnʉ, we ɨnhanda yɨshɨɨlɨ kʉbhɨlɨshɨla, ʉtɨnhaane khatatʉ kʉtɨ utamanyile.” 35 UPeeteli akhamwamʉla akhatɨ, “Poope ɨnga yɨtɨbhe ya kufwa peeka nɨɨwe, te yɨmbɨɨshe kʉtɨ ɨnkʉkhaane ɨwe ngakheeka!” Abhalandati abhamwabho bhoope bhakhalonga shɨɨsho.
UYeesu akupuuta mu Getisemaani
(Maalika 14:32-42; Luuka 22:39-46)
36 Pe uYeesu akhabhala na bhalandati bhaakwe mu bositaani ye bhakhatɨnjɨ iGetisemaani, akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Yiikhali ɨpa, ɨmbale paala kupuuta.” 37 Akhabheega uPeeteli peeka na bhaana bhabhɨlɨ abha Zebedaayo, akhanda kʉswɨmɨɨlɨla na kʉzyʉgʉnhana mʉ mwoyo waakwe. 38 Pe akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Ʉmwoyo waanɨ wʉswɨmɨlɨɨye nhaani, ɨngafwa bhʉʉlo. Ɨmwe mwɨkhale panaapa, mʉbhe amiiso.”
39 Akhasejela pɨlongolela khashe, akhagwa shikupama, akhapuuta akhatɨ, “We Taata waanɨ, ɨnga yɨkwɨtɨnhana, ʉtakhɨtɨshɨzye kʉtɨ amayɨmba amapɨtɨ ɨga ganaaje!§ Ɨleelo yɨtakhabhe anza she ɨnkwanza, lyoli anza she ʉkwanza ɨwe.” 40 Pe uYeesu akhagalʉkha ku bhalandati bhaakwe, akhaaga bhagonile utulo. Akhamʉbhʉʉzya uPeeteli akhatɨ, “Bhʉlɨ, mwapootwa kʉbha amiiso peeka nɨɨne poope akhabhalɨlo akhɨ saala yeeka? 41 Daamushi, mʉbhe amiiso na kupuuta kʉtɨ mutakhinjile mʉ ndɨngo. Ʉmwoyo wʉlɨ na makha aga kwɨtɨshɨla, ɨleelo ʉmʉbhɨlɨ mudeganu.”
42 UYeesu akhabhala akha wʉbhɨlɨ kupuuta, akhatɨ, “Taata waanɨ, ɨnga yɨkwɨtɨnhana, ʉtakhɨtɨshɨzye kʉtɨ amayɨmba amapɨtɨ ɨga ganaaje! Ɨleelo zye ʉkwanza zɨbhombeshe.” 43 We agalʉkha winza, akhaaga bhagonile, kʉnongwa ye utulo twámɨle twinji mu miiso gaabho. 44 UYeesu akhabhalekha winza, akhabhala kupuuta akha wʉtatʉ, akhalonga amazwi gagaala. 45 Pe akhagalʉkha winza ku bhalandati bhaakwe, akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Mʉlɨ she mugonile utulo na kʉtʉʉzya? Akhabhalɨlo khaafikha khe ʉMwana wa Muntu atɨlemwe na bhabhomba mbiibhi. 46 Daamushi, saalɨ tʉsogolaje! Yeenya, ʉla we atɨndonjeelele alɨ papɨɨpɨ!”
UYeesu akʉlemwa
(Maalika 14:43-50; Luuka 22:47-53; Yookhani 18:3-12)
47 We uYeesu akʉlonga, ʉYʉʉda, weeka mu bhalandati bhaakwe ishumi na bhabhɨlɨ, akhɨnza peeka nɨ mpʉga ɨmpɨtɨ ɨya bhantʉ bhe bháamɨle na mafwo amapɨtɨ ni nduugu. Ɨmpʉga yɨnɨɨyo yáfumile kʉ bhapɨtɨ abha bhapuutili na kʉ bhasongo abha Bhayahuudi. 48 ɄYʉʉda we akhanzaga kʉmʉlonjeelela uYeesu ábhalinganiziizye abhalʉgʉ ɨshɨlolesyo akhatɨ, “Ʉla we mwalola namʉtambɨla we mʉkhamʉlemaje.” 49 Nalʉbhɨlo, ʉYʉʉda akhamʉsejeelela uYeesu, akhatɨ, “Mwagona Mumanyizyi!” Akhamʉtambɨla. 50 UYeesu akhamwamʉla akhatɨ, “Manyani, bhomba lye ʉyɨnzɨɨye.” Pe abhantʉ bhaala bhakhamʉlema uYeesu. 51 Pe weeka mʉ bhe bháamɨle peeka nu Yeesu, akhasakʉla ʉmʉfwo ʉmʉpɨtɨ, akhamʉkhoma umubhombi ʉwa mupuutili ʉmʉpɨtɨ, akhamudiba ikutwe. 52 Ɨleelo uYeesu akhamʉbhʉʉzya akhatɨ, “Galʉsya ʉmʉfwo waakho ʉmʉpɨtɨ mʉ shɨpata, kʉnongwa ye bhonti bhe bhakʉgoga kʉ mʉfwo ʉmʉpɨtɨ bhakhayifwa kʉ mʉfwo ʉmʉpɨtɨ! 53 Bhʉlɨ, mutamanyile kʉtɨ ɨngakhola kʉmʉlaabha ʉTaata waanɨ, andeetele nalʉbhɨlo uwinji ʉwa vɨpʉga ɨvwa bhakhabhɨzya ishumi na vɨbhɨlɨ?* 54 Ɨleelo, wʉngakwɨla bhʉlɨɨbhʉlɨ uWusimbe uWufinjile we wʉkʉtɨ, shɨnɨɨsho she yákhondeeye kʉbha?”
55 Akhabhalɨlo khakhaala uYeesu akhayɨbhʉʉzya ɨmpʉga ɨya bhantʉ bhe bhínzile kʉmʉlema akhatɨ, “Bhʉlɨ, mwinzile kʉndema mʉlɨ na mafwo amapɨtɨ ni nduugu ngatɨ ne muntu umufwuli? Insiku zyonti nɨkhalaga mwi linga ilyi Nyumba iMfinjile, namanyɨzyaga, ɨleelo mʉtandemaga! 56 Ɨleelo zyonti ziniizi zyabhombekha ɨnga gakwɨle ge bhásimbile abhakuwi.” Pe abhalandati bhaakwe bhonti bhakhamʉlekha uYeesu bhakhashɨmbɨla.
UYeesu pɨlongolela pɨ balaaza ɨlya Bhayahuudi
(Maalika 14:53-65; Luuka 22:54-55, 63-71; Yookhani 18:13-14, 19-24)
57 Pe abhantʉ bhe bhámulemile uYeesu bhakhamʉtwala kwa Kayaafa, umupuutili ʉmʉpɨtɨ, kwe bhábhungaanile abhamanyizyi abhɨ ndajɨzyo na bhasongo abha Bhayahuudi. 58 UPeeteli akhamʉlandataga uYeesu ukutali paka pa lʉbhaga ulwi nyumba ɨya mupuutili ʉmʉpɨtɨ. Akhinjila mukaasi, akhɨɨkhala peeka na bhalindiilili ɨnga alole zye zitifumile.
59 Abhapɨtɨ abha bhapuutili nɨ balaaza lyonti ɨlya bhasongo, bhakhanda kwanza uwukeeti ʉwɨ lenga kʉmʉsɨtaaka uYeesu kʉtɨ bhamʉlonje na kʉmʉgoga. 60 Ɨleelo bhatakhawaaga uwukeeti wowonti, she poope bháfumiiye abhakeeti abhinji abhɨ lenga. Pɨlongolela, bhakhɨnza abhakeeti bhabhɨlɨ bhakhatɨ, 61 “Umuntu wʉnʉʉnʉ átɨlɨ, ‘Ɨngakhola kʉpongolanya iNyumba iMfinjile ɨya Mʉlʉngʉ na kʉyɨzenga ku nsiku zɨtatʉ.’ ”
62 Pe umupuutili ʉmʉpɨtɨ akhɨmɨɨlɨla, akhamʉbhʉzɨɨlɨzya uYeesu akhatɨ, “Bhʉlɨ, ʉtakwamʉla naalimo? Ʉtakʉlola kʉtɨ abhantʉ bhonti ɨbha bhakufumwa uwukeeti kʉkʉsɨtaaka ɨwe?” 63 Ɨleelo uYeesu atakhaamʉla naalimo. Pe umupuutili ʉmʉpɨtɨ akhamʉbhʉʉzya akhatɨ, “Ɨnkʉkʉlajɨzya kwɨ taawa lya Mʉlʉngʉ we mwumi, tʉbhʉʉzye, ɨnga ɨwe we we Kilisiti, ʉMwana wa Mʉlʉngʉ.” 64 UYeesu akhamwamʉla akhatɨ, “Walonga weewe! Ɨleelo ɨnkʉbhabhʉʉzya kwandɨla ishi mʉtɨmʉlole ʉMwana wa Muntu ayɨkhaaye kʉmbalɨ ɨya kʉndɨɨlo ɨya Mʉlʉngʉ ʉwa makha. Khabhɨlɨ mʉkhayɨmʉlola we akwɨnza mʉ mabhɨngo.”§ 65 Pe umupuutili ʉmʉpɨtɨ akhadebulanya amenda gaakwe, akhatɨ, “Mwɨmvwa, amashoolanyo! Tʉkwanza bhaashi abhakeeti abhanjɨ? Mwɨmvwa mʉneemwe kʉshoolanya kwakwe! 66 Ɨmwe mʉkʉtɨ bhʉlɨ?” Bhakhamwamʉla bhakhatɨ, “Akwanzɨwa kʉtɨ agogwe!”
67 Pe bhakhamʉswɨla amatɨ kumiiso, bhakhamʉkhoma ni nguumu. Bhamu bhakhamʉwaata amakoofi, 68 bhakhatɨnjɨ, “We Kilisiti, tambʉla wu naanu we akʉkhoma?”
UPeeteli akʉmʉkhaana uYeesu khatatʉ
(Maalika 14:66-72; Luuka 22:56-62; Yookhani 18:15-18, 25-27)
69 Mʉ khabhalɨlo khakhaala uPeeteli áyɨkhaaye pa lʉbhaga. Pe umubhombi weeka ʉmʉlɨndʉ akhasejeelela kwa Peeteli, akhamʉbhʉʉzya akhatɨ, “Nɨɨwe bhʉʉlo waamɨle peeka nu Yeesu ʉwa kʉ Galɨlaaya.” 70 UPeeteli akhakhaana pɨlongolela pa bhonti akhatɨ, “Intazimanyile zɨnɨɨzyo zye ʉkʉlonga!”
71 Pe akhasogola paala, akhafuma kunzi kʉ mʉlyango ʉwa lʉbhaga. Umubhombi ʉwamwabho ʉmʉlɨndʉ akhamʉlola, akhabhabhʉʉzya abhantʉ bhe bhálɨɨpo paala akhatɨ, “Umuntu ʉnʉ aamɨle peeka nu Yeesu ʉwa mu Naazaleti.” 72 UPeeteli akhakhaana winza na kʉlapa akhatɨ, “Intamumanyile umuntu wʉnʉʉyo!”
73 We akhabhalɨlo khaashɨla khashe, abhantʉ bhaala bhe bhɨ́mɨlɨɨye paala, bhakhamʉsejeelela uPeeteli, bhakhamʉbhʉʉzya bhakhatɨ, “Nalyoli ɨwe ʉlɨ peeka na bhantʉ bhanaabho, kʉnongwa ye poope kʉlonga kwakho kʉkʉmanyɨsya kʉtɨ ufumile kʉ Galɨlaaya!” 74 UPeeteli akhatipa na kʉlapa akhatɨ, “Intamumanyile umuntu wʉnʉʉyo!” Nalʉbhɨlo ɨnhanda yɨkhabhɨlɨshɨla.
75 Pe uPeeteli akhakʉmbʉkha izwi liila lye uYeesu ámubhuziizye kʉtɨ, “We ɨnhanda yɨshɨɨlɨ kʉbhɨlɨshɨla, ʉtɨnhaane khatatʉ.” Akhafuma kunzi, akhalɨla ku wuswimiilizu ʉwʉpɨtɨ.
* 26:2 26:2 ƗPasaaka Bhaazya mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. 26:3 26:3 Umupuutili ʉmʉpɨtɨ Bhaazya abhapuutili mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. 26:12 26:12 Ʉmwantanda wʉnʉʉnʉ anitiliziizye amafuta ganaaga ɨnga kʉndɨngaanya kʉsyɨlwa kwanɨ Yáamɨle mwata aBhayahuudi bhakhapakhaga amafuta ivimba. Bhaazya Maalika 16:1. § 26:17 26:17 Ishikulukulu ɨsha makaati ge gatabhishiilwe uwusafu Bhaazya mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. * 26:28 26:28 Ulufingo Bhaazya mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. 26:30 26:30 Pe bhakhɨmba ʉlwɨmbo We aBhayahuudi bhakʉmalɨɨlɨzya kulya ishaakulya ishi shikulukulu ɨshɨ Pasaaka, bhakhɨmbaga iZabuuli 115-118. 26:31 26:31 Bhaazya Zakaliya 13:7. § 26:39 26:39 Amayɨmba amapɨtɨ ɨga ganaaje wilulanyo wa shɨkoopa ishi. * 26:53 26:53 Ɨvɨpʉga ɨvwa bhakhabhɨzya ishumi na vɨbhɨlɨ Ɨshɨpʉga sheeka sháamɨle na bhakhabhɨzya ielufu sita (6,000). 26:59 26:59 Ɨbalaaza Bhaazya mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. 26:64 26:64 Bhaazya Zabuuli 110:1. § 26:64 26:64 Bhaazya Danieli 7:13.