12
Lukongo lwa nng'unda wa minjabibu na ali'mi
(Mat 21:33-46, Luk 20:9-19)
1 Bu'kapo, Yesu aatumbwi longela makowe ga kwa balu' api'ndo kwo tumya ngongo, “Mundu yumo aapandike minjabibu munng'unda wake na auti'li'ti'kiye lubi'go. Pakati yake aatengenise pandu po komangya minjabibu li'nga ipiye divai, na aasengite kisewe. Bu'kapo, ngaakolisa nng'unda wo kwa ali'mi no yabwa mwanja wa kunni'ma wi'ngi'.
2 Masu'ba go una pagatimile, ngantuma mpangakasi wake yumo kwa balu' ali'mi li'nga bampei iku'ta ya mauno gake.
3 Lakini balu' ali'mi ngabammoywa mpangakasi yu'lu', kunku'mbwa na kunki'li'bu'ya pangali kumpeya kikowe sosoti.
4 Yu'lu' mwene nng'unda ngantuma kai' mpangakasi ywi'ngi'. Yu'lu' nembe ngabanku'mbwa, ngabannumiya muntwe na kumpangya makowe malau muno.
5 Mwene nng'unda antumike kai' mpangakasi ywi'ngi', balu' ali'mi ngabammulaga. Bu'kapo ngaatuma bi'ngi' baingi, lakini balu' ali'mi baatikwalumiya na bi'ngi' kwabulaga.
6 Mwene nng'unda aaigali na mundu yumo bai, naywembe aai mwana wake ywampendile. Kuundi'la ngantuma kwa balu' ali'mi kabaya, ‘Nitangite panga balu'a kumwisimu mwana wangu'.’
7 Lakini balu' ali'mi pabamweni kaisa, ngababakiyana, ‘Ayu' nga ywalu'a lisi nng'unda wu'. Bai, tummulage na nng'unda wu' upange witu.’
8 Bai, ngabammoywa yu'lu' mwana na kummulaga, ntwi wake bautaikuli panja ya nng'unda wa minjabibu.”
9 Bu'kapo Yesu ngaalaluya, “Bai, yu'lu' mwene nng'unda wa minjabibu alu'a panga buli? Ywembe alu'a isa na kwabulaga balu' ali'mi. Bu'kapo, alu'a kwakolisa nng'unda wu'lu' ali'mi bi'ngi'.
10 Buli, munasomali Maandiko Mapeleteu gagabaya,
‘Liwe lyabalikani asengi,
nambi'yambi' lipangike liwe liku'lu' lya pakitumembe.
11 Likowe li' libu'i kwa Bwana,
nalyembe lya ayabu muno kasitu.’ ”
12 Bai, abo api'ndo baapalike ndi'la ya kummoywa Yesu, kwa mwanjaa baatangite panga ngongo yo aalongelyage bembe. Lakini kwa kitumbu sa kukiyogopa kipi'nga sa bandu, ngabakotoka no bu'ka.
Li'pa koli kwa Kaisali
(Mat 22:15-22, Luk 20:20-26)
13 Bai, bi'ngi' ba Mafalisayo na bandu ba kipi'nga sa Helode baatumilwe bampi'ndi'ke Yesu kwo pi'tya milongelo yake.
14 Baatikunyendelya na kunnaluya, “Mwalimu, tutangite panga wenga wa mundu wa ukakape. Kai', unnyogopali mundu kwa mwanjaa, uyi'me wa mundu kili'be lili kasako, lakini uyi'gana ndi'la ya Nnu'ngu' kwa ukakape. Tubakiye, panga salya ya Musa yendatuyi'ki'ti'ya li'pa koli kwa Kaisali, nkulungwa wa Roma, au lili? Tupalikwa tuli'pe au lili?”
15 Lakini kwa mwanjaa aatangite panga bandu balu' anapiki, ngaabakia, “Mwanjaa namani munipi'ndi'ka? Munileti lwela lumo pano li'nga nilulinge.”
16 Ngabannetya lu'lu' lwela. Nembe ngaalaluya, “Kuminyo ku' na lina li' lyaliandikilwe, lya nyai?” Ngabannyangwa, “Kaisali.”
17 Bai, Yesu ngaabakia, “Ga Kaisali mumpei Kaisali na ga Nnu'ngu' mumpei Nnu'ngu'.” Boti baatisangala muno.
Likowe bu'kana na uyu'ki
(Mat 22:23-33, Luk 20:27-40)
18 Bu'kapo, Masadukayo, balu' babakana u'bi'lya panga kubile na lisu'ba lyo yu'yi'lwa kwa awi'li, ngabamwisilya Yesu na kunnaluya,
19 “Mwalimu, Musa aatuandiki panga mundu ywakobike mana awile pangali papa mwana, ipalikwa nnongowe ankobeke aywo nnwawa nng'wi'li'kwa li'nga ampapi nnongowe bana.
20 Bai, kwabile na alongo saba, aywo mmele aakobike nnwawa lakini yu'lu' nnalu'me awile pangali papa mwana.
21 Ywenebi'li' ngankobeka yu'lu' nnwawa, nembe ngawaa kai' pangali papa mwana. Ngaipanga nyinyo kai' kwa nnongo ywenetatu.
22 Na boti saba bankobike nnwawa yu'lu' bu'ka po waa ywi'ngi', lakini baawile pangali papa bana. Kuundi'la, yu'lu' nnwawa nembe ngawaa.
23 Bai, lisu'ba lyo yu'yi'lwa babawile, ywembe aapanga nnyumbo wa nyai, kwa mwanjaa aakobekilwe na balu' alongo boti saba?”
24 Yesu aatikwayangwa, “Mwobite kwa kitumbu so kotoka tanga mwagaandikilwe Mayi'gi'yo Mapeleteu na makakala ga Nnu'ngu'.
25 Kwa mwanjaa awi'li pabaalu'a yu'ka baakobekali wala baaku'ndali, kati mwababile malaika ba kunani.
26 No bu'kana na uyu'ki wa babawile, munasomali mukitabu sa salya ya Musa galu' maandiko gagalongelya bu'kana na si'lu' kiwi'mbi' sasaayakite mwoto? Nnu'ngu' ammakie Musa, ‘Nenga na Nnu'ngu' wa Bulaimu, Nnu'ngu' wa Isaki, na Nnu'ngu' wa Yakobi.’
27 Ywembe Nnu'ngu' ywa bandu babawile lili, ywembe Nnu'ngu' wa bandu akoto. Mwenga mutioba muno.”
Amuli ngu'lu'
(Mat 22:34-40, Luk 10:25-28)
28 Palu' Yesu pataukanage na Masadukayo, kwabile na mwalimu yumo ywa salya ya Musa, ywembe aatangite panga Yesu aayangwi wiso. Bai, aatikumwegelya na kunnaluya, “Amuli yaku' yaibile ngu'lu' pi'ta yoti?”
29 Yesu aatiyangwa, “Amuli ngu'lu' nga yi'no, ‘Upi'kani wenga wa Isilaili, Bwana Nnu'ngu' witu nga Bwana yumo bai.
30 Umpende Bwana Nnu'ngu' wako kwa mwoyo wako woti, kwa loo yako yoti, kwa malango gako goti na kwa makakala gako goti.’
31 Na amuli yenebi'li' nga yi'no, ‘Umpende ywa papipi yako kati mwawipenda wamwene.’ Ntu'pu' amuli yi'ngi' ngu'lu' kulikoni yi'no ibi'li'.”
32 Yu'lu' mwalimu ywa salya ya Musa ngammakia Yesu, “Ulongei wiso Mwalimu, panga Nnu'ngu' yumo kisake, wala ntu'pu' Nnu'ngu' ywi'ngi' ila ywembe.
33 Na mundu apalikwa kumpenda Nnu'ngu' kwa mwoyo wake woti, kwa malango gake goti na kwa makakala gake goti. Nembe apalikwa kumpenda ywa papipi kati mu'lu' mwaipenda mwene. Makowe go gangama muno kulikoni salaka ya nyama yo langamisa pamwoto, na salaka yi'ngi' yoti.”
34 Nembe Yesu pamweni aywo mundu ayangwi kwa malango, ngammakia, “Wenga ubileli kuutalu no yingya muukulungwa wa Nnu'ngu'.” Payomwi longela go, ntu'pu' mundu ywalowite kunnaluya kai' Yesu likowe lyolyoti.
Likowe bu'kana na Kilisitu
(Mat 22:41-46, Luk 20:41-44)
35 Yesu paabile kayi'gana muluwa lwa nyumba ya Nnu'ngu', aatilaluya, “Mboni balimu ba salya ya Musa babaya panga Kilisitu mwana wa Daudi?”
36 Daudi mwene kalongoyelwa na Loo Mpeleteu aatibaya,
‘Bwana Nnu'ngu' ammakie bwana wangu',
Utame kummalyo gangu',
mpaka panaalu'a kwabi'ka andumu bako pai' ya magu'lu' gako.’
37 “Daudi mwene ankema Kilisitu ‘Bwana.’ Kwa nyo, Kilisitu apangali mwana wake bai, ila Bwana wake kai'.” Si'lu' kipi'nga sa bandu saai kakimpi'kania kwo napusika.
Yesu aaking'indya bandu bu'kana na balimu ba salya
(Mat 23:1-36, Luk 20:45-47)
38 Mumayi'gano gake aatikwabakia, “Mwili'ndi'le bu'kana na balimu ba salya ya Musa, bembe bapenda tyanga bawati makanju malaso, no penda pangilwa abali na bandu kwa isima mumasoko.
39 Kai', bembe bapendi tama muiti'gu' ya nnu'ngi' mumayumba ga kunnu'ba Nnu'ngu' no penda isimilwa muiyambo.
40 Bapokonywa mali ya alwawa awi'li'ka no salya sala ndaso li'nga bayu'wanike na bandu. Kwa kitumbu si', balu'a ukumilwa munomuno.”
Salaka ya nnwawa nng'wi'li'kwa
(Luk 21:1-4)
41 Yesu aatami papipi na lisanduku lya amana ya nyumba ya Nnu'ngu', kaalingulya bandu mwabayi'ya mbanje nkati ya lisanduku li'lu'. Matayili baingi baayi'i mbanje yambone nkati ya lisanduku.
42 Aaisi nnwawa yumo nng'wi'li'kwa nki'ba, ngapiya ela ibi'li' bai.
43 Bai, Yesu aakemite banamasi' bake na kwabakia, “Kakape nimmakianga, ayu' nnwawa nng'wi'li'kwa nki'ba, apiyite mbanje yambone muno kulikoni boti babaayi'ile nkati ya lisanduku lya salaka.
44 Kwa mwanjaa bi'ngi' baabawi bu'ka mumbanje yababile nayo, lakini ywembe kwa uki'ba wabile nawo, aapiyite ili'be yoti yabile nayo mumaisa gake.”