14
Ndi'la ya kummulaga Yesu
(Mat 26:1-5, Luk 22:1-2, Yoa 11:45-53)
1 Gaaigali masu'ba gabi'li' bai ika kusi'li'ku'si'li'ku' ya Pasika na ya Makati Gangalu'la, api'ndo ba dini na balimu ba salya ya Musa bapalage ndi'la ya kummoywa Yesu kwa kinunu na kummulaga.
2 Kwa mwanjaa baabaite, “Kanetupange likowe li' pa si'li'ku'si'li'ku', bandu baakane panga puyo.”
Yesu apakayilwa mauta ganannungya
(Mat 26:6-13, Yoa 12:1-8)
3 Yesu aabile Betania munyumba ya Simoni ywaabile na matana patumbu. Pabaabile kabalya, nnwawa yumo aayingi nnyumba. Abile na supa ya liwe yaibile na mauta ganannungya gene bei ngu'lu'. Bu'kapo ngati'kwana nkano wa yi'lu' supa no u'lu'ki'ya mauta go panani ya ntwe wa Yesu.
4 Bi'ngi' ba bandu babaabile palu' baatiusika muno kwa galu' gaagapangite yu'lu' nnwawa no bakiyana, “Kwa mwanjaa namani nyamana mali kati yi'?
5 Mauta ga galu'e pi'mi'yi'lwa kwa ela yambone yo kombwa kwapeya masikini.” Ngabammendya aywo nnwawa kwa nyongo.
6 Lakini Yesu ngaabakia, “Mboni mwendakumwauya ayu' nnwawa? Munneke! Ywembe anipangi likowe linannoga muno.
7 Kwa mwanjaa masikini mwalu'a baa pamope nabo masu'ba goti, kila pamupala kwapeya mwendakwapeya, lakini nenga nalu'a baali pamope na mwenga masu'ba goti.
8 Ayu' nnwawa anipangi li'lu' lyaliwesite, aniu'lu'kiye mauta ganannungya li'nga kunibi'ka wiso kwo sikilwa kwangu'.
9 Kakape nimmakianga, kwa ngu'mbu'ku'mbu' ya nnwawa yu', likowe lyalipangite lyabayilwa kila pandu paialilwa abali inannoga mudunia yoti.”
Yuda ayi'ki'tya kunsongya Yesu
(Mat 26:14-16, Luk 22:3-6)
10 Yuda Isikalioti, yumo ywa balu' banamasi' ku'mi na abi'li', aayi'i kwa api'ndo ba dini li'nga kunsongya Yesu kwabe.
11 Pabapatike abali yi'lu' baatipulaika muno, nabembe ngabayi'ki'tyana nakwe kumpeya mbanje. Bu'kapo, Yuda ngatumbwa pala lipala linannoga lya kunsongya Yesu.
Kwibi'ka wiso Pasika
(Mat 26:17-25, Luk 22:7-14, 21-23, Yoa 13:21-30)
12 Lisu'ba lyo yingilya kalamu ya si'li'ku'si'li'ku' ya Makati Gangalu'la, napo nga pabasinjike mwana ngondolo wa Pasika, banamasi' ba Yesu baatikunnaluya, “Upala tuyende kwaku' tukakubi'ki wiso kalamu ya Pasika?”
13 Bai, Yesu aatumike abi'li' ba banamasi' bake kaabakia, “Muyende kumisengo, akwo mukankolya nnalu'me yumo apu'twi kibi'ga sa masi'. Mukammi'ngi'ye,
14 mpaka panyumba yaalu'a yingya, mukammakie mwene nyumba, ‘Mwalimu alaluya panga sumba sake so li'lya kalamu ya Pasika ywembe na banamasi' bake saku?’
15 Naywembe aalu'a kunnangya sumba kiku'lu' kugolopwa sakibi'kilwe wiso no nemekelwa, na mwenga mukabi'ke wiso ilyo.”
16 Banamasi' ngababu'ka yenda kumisengo, ngabakikolya kila kili'be kibile kati mu'lu' mwababakiyilwe na Yesu. Nabembe ngababi'ka wiso kalamu ya Pasika.
17 Pakiikite kitamwiyo, Yesu na banamasi' bake ku'mi na abi'li' ngabaika pa yi'lu' nyumba.
18 Nabembe pabaabile pakitamo so lya, Yesu aatibaya, “Kakape nimmakianga, yumo pakati yinu alu'a nisongya.”
19 Apo banamasi' bake baatumbwi nyopa kabalaluyana bene na bene, “Buli, iwesapanga nenga?”
20 Yesu ngaayangwa, “Yumo pakati yinu mwenga ku'mi na abi'li', yu'lu' ywasuyite likati pamope nanenga mukibakuli.
21 Kwa mwanjaa Mwana wa Mundu endawaa kati mu'lu' Maandiko Mapeleteu mwagabaya kwo bu'kana na ywembe, lakini akibona mundu yu'lu' ywansongya! Ilu'e panga nantali kwake akakotoka belekwa.”
Kalamu ya Bwana
(Mat 26:26-30, Luk 22:14-20, 1Kol 11:23-25)
22 Pabaabile kabalya, Yesu aatweti likati ngasukulu Nnu'ngu', bu'kapo aatikulimetwana na kwapeya banamasi' bake kaabakia, “Mutole mulye, yi'no nga yi'ga yangu'.”
23 Bu'kapo, aatweti nnobo wa divai, ngansukulu Nnu'ngu' na kwapeya, boti ngabanywelya munnobo wo.
24 Yesu ngaabakia, “Yi'no nga myai yangu' ya lilagano lya Nnu'ngu' yaiyitanika kwa kitumbu sa baingi.
25 Kakape nimmakianga, tumbulya nambi'yambi' nanywali kai' divai ya njabibu mpaka lisu'ba li'lu' lya Ukulungwa wa Nnu'ngu' panainywa yayambi'.”
26 Nabembe pabayomwi yi'mba mwambo, ngababu'ka yenda ku Kitu'mbi' sa Minjaituni.
Yesu alondwa panga Petili aalu'a kunkana
(Mat 26:31-35, Luk 22:31-34, Yoa 13:36-38)
27 Yesu ngaabakia, “Mwenga mwaboti mwanileka, kwa mwanjaa iandikilwe mu Maandiko Mapeleteu,
‘Naalu'a kummulaga nsungi,
na ngondolo boti baalu'a talanganika.’
28 Lakini bu'ka pauyu'ki wangu', naalu'a kunnongolya yenda ku Galilaya.”
29 Petili ngammakia, “Ata manaitei boti baakuleka, nenga nakuleka lili.”
30 Yesu ngammakia, “Kakape nikubakia, kilo si'no sa li'no njogolo abile balo bi'ka pabi'li', wanikana mala itatu.”
31 Lakini Petili ngakong'ondelya baya, “Ata manaitei waa pamope nawenga, katu nakukanali.” Na balu' bi'ngi' boti ngababaya nyinyonyo.
Yesu asali kukyati' sa Getisemani
(Mat 26:35-46, Luk 22:39-46)
32 Ngabaika pakyati' sakikemelwa Getisemani, Yesu ngaabakia banamasi' bake, “Mutame pano munili'nde, nenga nendasali.”
33 Bu'kapo ngantola Petili, Yakobi na Yoani, no tumbwa nyopa no auka.
34 Ngaabakia, “Mwoyo wangu' wenda nyopa muno, ata pipi no waa. Mutame pano, mukeleke.”
35 Bu'kapo ngaegelya nnu'ngi' pasini, ngaitu'ya pai' ukukama. Ngalu'ba kabaya panga mana iwesekine, saa yi'lu' ya ngu'su'mbu' impi'ti kuutalu.
36 Ngabaya, “Mwenga mwa Tati'! Ntu'pu' sangali kombolwa kasinu, ninnu'ba munibu'ki'ye agu' nnobo wa ngu'su'mbu'. Lakini kaneipange kati mwanipendi nenga, ila ipange kati mwamupendi mwenga.”
37 Paabuyangine, ngaakolya bagonjike lugono. Ngammakia Petili, “Simoni, ugonjike? Ata keleka kwa lisaa limo bai ukombwili?
38 Mukeleke no sali li'nga mwakane yingya mumapayilwo, kwa mwanjaa loo ipenda panga makowe manogau, lakini yi'ga yinu nga kigopi.”
39 Ngayenda sali kai' kaki'li'bu'kya mayi'gi'yo gaagalu'galu'.
40 Paabuyangine kai' aakwembite bagonjike, kwa mwanjaa minyo gabe gaatopilwe na lugono, na baatangiteli saku' sa kunnyangwa.
41 Paabuyangine pampanda patatu, ngaabakia, “Balo mukagonja no pu'mu'lya? Ili'ngani lelo! Saa itimile. Mulinguli, Mwana wa Mundu akamuyilwa mumaboko ga bene sambi.
42 Muyumuke tubu'ke. Lingulyange, yu'lu' ywapala nisongya aegelile.”
Yesu endaboyolwa
(Mat 26:47-56, Luk 22:47-53, Yoa 18:3-12)
43 Yesu paabile balo kalongela, Yuda, yumo ywa balu' banamasi' ku'mi na abi'li', ngaisa pamope na kipi'nga sa bandu babaapu'twi mapanga na mandolonga. Bandu bo baatumilwe na api'ndo ba dini, balimu ba salya ya Musa na api'ndo ba bandu.
44 Yuda yu'lu' ywansongya aayomwile kwapeya mwasu wu' kabaya, “Yu'lu' ywanannonia ngaywembe. Mummoywe na kumpeleka kwa kunni'ndi'la.”
45 Yuda paikite bai, ngannyendelya Yesu popopo na kummakia, “Mwalimu!” Bu'kapo ngannonia.
46 Bai, balu' bandu ngabammoywa Yesu na kuntaba.
47 Yumo ywa balu' babaayi'mi pamope na Yesu aasolomwi lipanga lyake na kumpoteka ntumisi wa mpi'ndo nku'lu' ywa dini na kummu'ya lisikilo.
48 Bu'kapo Yesu ngaabakia, “Mwisi na mapanga na mandolonga li'nga kuniboywa, baya kwake kati nenga nampokonyoli.
49 Masu'ba goti naabile pamope na mwenga kaniyi'gana muluwa lwa Nyumba ya Nnu'ngu', na mwenga muniboywili. Lakini makowe ga gapangike li'nga Maandiko Mapeleteu gatimi.”
50 Banamasi' bake boti ngabanneka no tila.
51 Lakini mwinsembe yumo ywaawati ngu'bo mukibuno, aayendeli kummi'ngi'ya Yesu. Nabembe ngabammoywa.
52 Lakini ayo ngu'bo yaatiulika, ngaileka popo no tila abile wausu.
Yesu pa Balasa Liku'lu'
(Mat 26:57-68, Luk 22:54-55, 22:63-71, Yoa 18:13-14,19-24)
53 Nabembe ngabampeleka Yesu kwa mpi'ndo nku'lu' ywa dini na api'ndo ba dini, na ayi'mi'li'ki ba bandu pamope na balimu ba salya ya Musa boti baakongolekine palu'.
54 Petili aami'ngi'yite Yesu kwa kuutalu, ngayingya kulua lwa nyumba ya mpi'ndo nku'lu' wa dini, ngatama pamope na ali'ndi'li kayota mwoto.
55 Api'ndo ba dini na boti ba Balasa Liku'lu' lya Ayahudi bapalage ukong'ondeli li'nga bapate kitumbu sa kummulaga Yesu, lakini baapatikeli kitumbu sosoti.
56 Baingi baapiyite ukong'ondeli wa ubu'su' bu'kana na Yesu, lakini ukong'ondeli wabe walandineli.
57 Ata bi'ngi' baayi'mi kumpikiya ukong'ondeli wa ubu'su' kababaya,
58 “Twenga twannyu'wine kabaya, ‘Nenga nilu'a kwisengwana nyumba yi' ya Nnu'ngu' yaisengilwe kwa maboko ga bandu, na kwa masu'ba gatatu nilu'a kwisenga yi'ngi' yangali sengelwa kwa maboko ga bandu.’ ”
59 Lakini ata nnyo, ukong'ondeli wabe uyi'ki'tyaniyeli.
60 Bai, mpi'ndo nku'lu' ywa dini ngayi'ma pakatikati ya bandu na kunnaluya Yesu, “Uyangwali ata likowe? Bandu ba bakusitakilya namani?”
61 Lakini Yesu aatami liki, alongeili kikowe sosoti. Mpi'ndo yu'lu' aatikunnaluya kai', “Wenga nga wa Kilisitu, Mwana wa Nnu'ngu' ywalumbilwa?”
62 Yesu ngayangwa, “Nenga nga Naywembe! Kai', mwammona Mwana wa Mundu atami kummalyo ga yu'lu' Bwana Mwene Makakala, kaulu'ka bu'ka kumaunde ga kunani.”
63 Mpi'ndo yu'lu' paayu'wine makowe go, ngapopwana magu'bo gake no baya, “Tupalikwali yendelya pala ukong'ondeli wowoti waubu'kana na mundu yu'.
64 Mwabene munnyu'wine mu'lu' mwantukine Nnu'ngu'. Muwasa buli?” Boti ngabamuukumu panga, apalikwa abulagilwe.
65 Bu'kapo, bandu bi'ngi' baatumbwi kumunia mmata, baantabite kitambala kuminyo na kunku'mbwa makondi na kummakia, “Londwa, nyai ywakuku'mbwile!” Nabembe ali'ndi'li baamoywi Yesu na kunku'mbwa mbande.
Petili ankana Yesu
(Mat 26:69-72, Luk 22:56-62, Yoa 18:15-18,25-27)
66 Petili paabile balo pai' kulua, yumo ywa atumisi alwawa ba mpi'ndo nku'lu' wa dini aaikite palu'.
67 Paamweni Petili kayota mwoto, aatikunningulya na kummakia, “Ata wenga nyinyonyo waabile pamope na Yesu wa ku Nasaleti.”
68 Lakini Petili aatikana kabaya, “Nigatangiteli makowe gaugabaya wenga katu!” Bu'kapo Petili aayi'i mpaka paniango wa kuluwa. Apo, njogolo ngabi'ka.
69 Yu'lu' ntumisi nnwawa, paamweni kai' Petili aatumbwi kai' kwabakia bandu babaayi'mi po, “Mundu yu' nga yumo mukipi'nga sabe!”
70 Lakini Petili aatikana kai'. Bu'ka po baliya pasene, bandu babaayi'mi po ngabammakia Petili, “Kakape wenga wa yumo ywabe, kwa mwanjaa wenga wa mundu wa Galilaya!”
71 Bai, Petili aatumbwi longela kalapangya panga, “Nintangiteli mundu yu' ywamunnongelya.”
72 Popopo, njogolo ngabi'ka pampanda pabi'li'. Bai, Petili ngaku'mbu'kya mu'lu' mwaabakiyilwe na Yesu panga, “Pangali njogolo bi'ka pabi'li', wanikana patatu.” Na, paliku'mbu'ki lyo, aatumbwi li'la muno.