12
Jā ní jehndē ndá dē xīnī trigo quīvī nátātú
(Mr. 2.23‑28; Lc. 6.1‑5)
1 De iin quīvī nátātú nī nchāha Jesús cuāhān yā nūū cáá trigo. De tēe scuáha jíín yā, cócon ndá dē. De nī nquijéhé ndá dē jéhndē dē xīnī trigo yájī dē.
2 De nī jinī ndá tēe fariseo, de nī ncāhān dē jíín yā: Cūndēhé chi ndá tēe scuáha jíín nú sáhá dē tiñu jāá nduú vāha jā sāhá ó quīvī nátātú, cáchī ley Moisés.
3 De nī ncāhān maá yā jíín dē: ¿A nduú ní ncáhvi ndá nú tutū nāsa nī nsāhá David, iin quīvī jā ní jīhī dē sōco jíín ndá tēe jā ní īyo jíín dē?
4 De nī nquīvi dē inī vehe Yāā Dios. De nī nchajī dē pan īī jā yósō nijīn nūū Yāā Dios. De nduú nā ley jā cajī dē, ni ndá tēe íyó jíín dē, chi maá-ni sūtū cúu jā yájī. De vísō súcuán de nduú nā cuāchi ní íyo sīquī dē.
5 ¿De á nduú ní ncáhvi ndá nú tutū ley Moisés, nāsa sátíñú ndá sūtū inī templo, vísō quīvī nátātú cúu? De nduú nā cuāchi íyó sīquī dē, vísō quīvī nátātú sátíñú ndá dē tiñu jā cúu dē sūtū.
6 De cáhān ni jíín ndá nú jā maá nī jā íyó nī yáhá, cúñáhnú cā ni nsūú cā templo.
7 De nduú jícūhun inī ndá nú tūhun yáhá jā yósō nūū tutū īī jā ní ncāhān Yāā Dios: Jā cúnī cā ni cúu jā cundáhví inī nū táhán nú, nsūú cā jā sōcō nū quiti nūū ni, ncachī yā. De tú ní jícūhun inī ndá nú tūhun yáhá, de mā cáhān nū súcuán sīquī ndá tēe jāá nduú nā cuāchi nícu.
8 Chi nduhū, Yāā nī nduu tēe, maá nī cúu jā tátúnī sīquī nāsa sāhá nchivī quīvī nátātú, ncachī yā.
Jā ní nduvāha tēe nī nchīchī ndahá
(Mr. 3.1‑6; Lc. 6.6‑11)
9 Ñúcuán de cuāhān Jesús, de nī nquīvi yā inī vehe īī sinagoga.
10 De ñúcuán íyó iin tēe jā ní nchīchī iin ndahá dē. De cúnī ndá tēe grupo fariseo jā nīhīn dē cuāchi sīquī yā, de nī jīcā tūhún dē yā: ¿A íyó ley jā cuu nasāhá vāha ó nchivī cúhū quīvī nátātú? ncachī dē.
11 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿Ní iin nú, de tú névāha nú iin tīcāchí, de tú nincava tī iin yavī quīvī nátātú, de á nduú jéhēn nū natavā nū tī, á naá cúu?
12 ¿De á nduú cánuú ndasí cā iin tēe nsūú cā iin tīcāchí? Túsaá de vātu-ni jā sāhá ó tiñu váha quīvī nátātú, ncachī yā.
13 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín tēe jā ní nchīchī ndahá: Scáā ndahá nú, ncachī yā. De nī scáā dē, de nī nduvāha-ni tá cúu nūū íyó incā.
14 Ñúcuán de nī nquee ndá tēe grupo fariseo, de nī natúhún ndá dē sīquī Jesús, nāsa cahnī dē yā.
Tūhun Jesús jā ní ncāhān Isaías jondē janahán
15 De nī jinī Jesús jā súcuán jáni inī ndá dē, de nī nquee yā ñúcuán cuāhān yā. De cuāhā nchivī níquīn ji yā. De nī nasāhá vāha yā ndihi nchivī cúhū.
16 De nī ndacu yā nūū ndá ji jā má stúu ji yā.
17 De súcuán nī ncuu tácua quee ndaā tūhun jā ní nacani Isaías jondē janahán, jā súcuán nī ncāhān Yāā Dios:
18 Yáhá cúu mozo ni jā ní jani nī,
de mānī ni jíín yā, de cúsiī inī ni jíín yā.
De cuāha nī Espíritu ni coo jíín yā.
De maá yā sāhá ndāā tiñu nchivī ndācá nación.
19 Mā tétáhán yā, ni mā cāná jee yā,
de ni mā cáhān jee yā ichi jā cuni nchivī.
20 Mā sāhá xēēn yā jíín nchivī jā ní ncunīhin tūndóhó sīquī,
ni mā snáā yā nchivī jā iin lulī-ni cándíja.
Chi cuñáhnú yā sīquī ndihi, de ndāā tatúnī yā.
21 De nchivī ndācá nación cuhun inī ji jā scácu yā ji.
Ncachī Yāā Dios, ncachī Isaías jondē janahán.
Jā ní ncāhān ndá dē jā sátíñú yā jíín fuerza Satanás
(Mr. 3.19‑30; Lc. 11.14‑23; 12.10)
22 Ñúcuán de nī nquisiáha ndá ji nūū yā iin tēe cuáá ñíhín, chi ñúhún tāchī inī dē. De nī nasāhá vāha yā dē. De nī ndunijīn tīnūú dē, de nī nacahān dē.
23 De ndihi nchivī cuāhā nī nsāhvi inī ji ndéhé ji, de nī ncāhān ji: ¿A tēe yáhá cúu jā ní ncāhān Yāā Dios jā cacu nūū tatā David? ncachī ji.
24 De ndá tēe grupo fariseo, nī jini dē jā súcuán cáhān ji. De nī ncāhān ndá dē: Tēe yáhá mā cūú tavā dē ndá tāchī de tú mā sāhá dē jíín fuerza Satanás jā cúñáhnú nūū ndá tāchī, ncachī dē.
25 De Jesús nī jinī yā jā súcuán jáni inī ndá dē, de nī ncāhān yā jíín dē: Ndācá nación jā sáhá síín maá de cánāá maá, túsaá de snáā tāhán maá. De tú iin ñuū á iin vehe sáhá síín maá de cánāá maá, de mā cūú cā cundeē cāhnú.
26 De saá-ni Satanás tú tavā táhán tāchī, túsaá de sáhá síín maá. ¿De nāsa cuiñi nīhin Satanás jā ndacu nūū táhán túsaá?
27 Chi cáhān ndá nú jā jíín fuerza Satanás távā ni ndá tāchī. De tú súcuán cúu de ndá nchivī jā scuáha jíín ndá nú, ¿nā jīín fuerza távā maá ji tāchī, jáni inī nū? Túsaá de ndá máá ji cachī jā ní stíví ndasí nú jā ní ncāhān nū jā távā ni tāchī jíín fuerza Satanás.
28 De nduú chi sa jíín Espíritu Yāā Dios cúu jā távā ni tāchī. Túsaá de ja ndéē Yāā Dios māhñú ndá nú jā tátúnī yā.
29 ¿Chi nāsa cuu quīvi iin tēe inī vehe tēe ndacuī jā sacuíhná dē ndatíñú? Chi cánuú jā xihna cā cuhnī dē tēe ndacuī, sá de cuu sacuíhná dē ndatíñú tēe ñúcuán. De suni súcuán cúu jā júhnī ni Satanás de távā ni tāchī.
30 De nchivī jāá nduú íyó mānī jíín nī, túsaá de jínī ūhvī ji nduhū. De nchivī jāá nduú nástútú jíín nī, túsaá de sa scútē nuu ji nchivī jā váji nūū ni.
31 Jā ñúcuán cáhān ni jíín ndá nú: Iyó modo jā coo tūhun cáhnú inī nūū ndācá cuāchi jā sáhá nchivī, jíín nūū ndācá tūhun nēhén jā cáhān ji. Sochi tú cāhān nāvāha ji sīquī Espíritu Santo, de mā cúne cáhnú inī Yāā Dios nūū ji.
32 De tú nā-ni nchivī cāhān ji sīquī nduhū, Yāā nī nduu tēe, cuu cune cáhnú inī Yāā Dios nūū ji. Sochi tú nā-ni nchivī cāhān nāvāha ji sīquī Espíritu Santo, mā cúne cáhnú inī Yāā Dios nūū ji, ni ñayīví yáhá, ni tiempo jā quiji.
Tūhun ñutun váha jíín ñutun cánēhén
(Mt. 7.17‑20; Lc. 6.43‑45)
33 Tú iin ñutun váha, de vāha jāvíxī, de tú iin ñutun cánēhén, de suni cánēhén jāvíxī. Chi jíín jāvíxī de jínī ō nāsa ñutun cúu. De suni súcuán cúu nchivī.
34 Va sēhe cōō cúu ndá nú, chi xēēn nū tá cúu cōō. ¿Nāsa cuu cāhān nū tūhun vāha, chi nchivī nēhén cúu ndá nú? Chi ndihi nāsa jáni inī ánō nchivī, de cúsá ñúcuán cáhān ji.
35 Tēe vāha cáhān dē tūhun vāha, chi íyó ndāā ánō dē. De tēe nēhén cáhān dē tūhun nēhén, chi cánēhén ánō dē.
36 De cáhān ni jíín ndá nú jā ndācá nā-ni tūhun jā cáhān nchivī, nacuāha ji cuenta ndá tūhun ñúcuán quīvī quiji juicio.
37 Chi jíín tūhun jā ní ncāhān nū de sāhá ndāā yā sīquī nū, á jā quendōo ndāā nū á jā cundeē cuāchi sīquī nū, ncachī yā.
Jā ní jīcān ndá nchivī jāá nduú cándíja iin tiñu ñáhnú
(Mr. 8.12; Lc. 11.29‑32)
38 Ñúcuán de jacū tēe grupo fariseo jíín tēe stéhēn ley janahán, nī ncāhān dē jíín yā: Maestro, cúnī ndá sá jā sāhá ní iin tiñu ñáhnú jā stéhēn tú maá ní cúu Yāā jā ní ntají Yāā Dios, ncachī dē.
39 De nī ncāhān yā jíín dē: Nchivī nēhén yáhá nduú jétáhví cuitī ji Yāā Dios. De jícān ji iin tiñu ñáhnú jā stéhēn tú maá nī cúu Yāā jā ní ntají Yāā Dios. De nduú cā nā incā tiñu ñáhnú stéhēn ni nūū ji, chi maá-ni tiñu ñáhnú tá cúu nūū ní ncuu jíín Jonás, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios janahán.
40 Chi tá cúu nūū ní ñūhun Jonás chījin tiacá cáhnú ūnī nduú ūnī ñuú, de saá-ni nduhū, Yāā nī nduu tēe, cuū ni de coo nī chījin ñuhun ūnī nduú ūnī ñuú, de sá de natecū ni.
41 De ndá nchivī ñuū Nínive nūū ní nacani Jonás tūhun, natecū ji jíín nchivī tiempo yáhá, quīvī juicio jā sāhá ndāā yā cuāchi, de cāhān ji cuāchi sīquī nchivī yáhá. Chi ndá máá ji nī nacani inī ji nī sndóo ji cuāchi ji quīvī jā ní nacani Jonás tūhun nūū ji. De mitan chi cúñáhnú cā nduhū, Yāā íyó yáhá, nsūú cā Jonás, de nduú cándíja ndá nú nduhū.
42 De reina jā ní ncuñáhnú nación ichi sur, natecū ña jíín nchivī tiempo yáhá, quīvī juicio jā sāhá ndāā yā cuāchi, de cāhān ña cuāchi sīquī ji. Chi jondē jícá ndasí nī nquiji ña nī nini ña ndá tūhun ndíchí jā ní ncāhān rey Salomón, de nī ncandíja ña. De mitan chi cúñáhnú cā nduhū, Yāā íyó yáhá, nsūú cā Salomón, de nduú cándíja ndá nú nduhū.
Tāchī jā nástútú táhán ndívi inī nchivī
(Lc. 11.24‑26)
43 Tú nī nquee iin tāchī inī iin tēe jāá nduú cándíja, de jíca nuu nūū ñuhun tíhá, ndúcú nūū natātú, de nduú níhīn, sá de jáni inī maá:
44 Ná quínohōn ni vehe nūū ní nquee nī. De tá nī nenda tucu, de jínī jā tēe jāá nduú cándíja, cúu dē tá cúu iin vehe jāá nduú nā ndéē de nī ndundoo.
45 Ñúcuán de jéhēn jénacuēca ūjā cā tāchī nēhén cā nsūú cā maá. De quívi ndá inī tēe ñúcuán de jécundeē ndá. Túsaá de xēēn cā cundoho tēe ñúcuán jā sándīhí nsūú cā jā xíhna ñúhún. De suni súcuán cundoho nchivī nēhén tiempo yáhá, ncachī yā.
Naná yā jíín ndá ñanī yā
(Mr. 3.31‑35; Lc. 8.19‑21)
46 De juni súcuán cáhān yā jíín ndá nchivī, de nī nquenda naná yā jíín ndá ñanī yā, íñí ña tāvēhé, de cúnī ña cāhān ña jíín yā.
47 De nī ncachī iin tēe nūū yā: Naná ní jíín ndá ñanī ní íñí ña tāvēhé, de cúnī ña cāhān ña jíín ní, ncachī dē.
48 De nī ncāhān yā jíín tēe jā ní ncāhān jíín yā súcuán: ¿Ní iin cúu naná nī, de ní iin cúu ndá ñanī ni? ncachī yā.
49 De nī stéhēn ndāhá yā nūū ndéē ndá tēe scuáha jíín yā. De nī ncāhān yā: Suni naná nī jíín ñanī ni cúu ndācá yáhá.
50 Chi ndācá nchivī jā squíncuu tiñu jā cúnī maá Tatá nī, Yāā ndéē andiví, suu cúu ñanī ni, cuāha nī, naná nī, ncachī yā.