11
Mey da ray medərey-daŋgay
(Matiye 6.9-13; 7.7-11)
1 Ta pas laŋgar daha, Yesu fa dərey daŋgay daa slam daha. Masa aa ma ndəvda cay na, ndaw pal dasi gula aŋga hay, aa cəfɗa, a ləvar: «Bay Mahura, sasərkadandar medərey daŋgay anda *Jaŋ maa sərkadata gula aŋga hay cey.»
2 Yesu a ləvtar: «Da akwar fa dəram daŋgay na, ləvam:
Papaŋ Bay Gazlavay,
anja ndəhay tabiya ŋga namaka ray
maja kah na, Bay Gazlavay pal.
Maaya na, ka wa bəla tabiya.
3 Vəlndar cek mezəmey ŋga wusndar fa ɗar a, fa ɗar a.
4 Mbəkdandara mebərey ala,
maja ala may, ala fa mbəkdamatara mebərey
ŋga ndəhay ma kamandar cek maaya ba.
Jəɗndar amba cek a batandar ŋga key mebərey ba.»
5 Yesu aa guzltar mey-meŋgey da ray medərey-daŋgay a gula aŋga hay, a ləvtar: «Da ndaw da wuzlah akwar, jam aŋga daha na, a daw fa aŋga ta wuzlah-tavaɗ amba aa cəfɗa, a ləvar: “Jam aɗaw, vəlya peŋ maakar yaa dəɗey cey,
6 maja mandala aɗaw ta sawa la da pəkey ta way aɗaw, ama cek mezəmey amba ya vəlar daa ba.”
7 Jam aŋga ha a mbəɗdara da way da way, a ləvar: “Ka sərdaya banay ba. Ya ta gərca mey-mbew cay, ala manatakaya ta bəz aɗaw hay. Ya gwa ya sləkɗey amba ya vəlka peŋ ba.”»
8 Yesu a ləvey saya: «Ya fa ləvkwar kwa ndaw aha, a wuɗey ŋga sləkɗey ba na, a sləkɗey la. A da sləkɗey na, maja ata jam ba, ama maja da ta vəlar daa ba na, jam aŋga ha a daa cəfɗa dey ga, hwaray fa da kar daa ba. Anda keɗe, a vəlar cek tabiya masa jam aŋga ha ma wuɗey la.
9 «Yah na, ya fa ləvkwar: Cacəfɗam cek fa Bay Gazlavay, a vəldakwara la. Səpam cek fa Gazlavay, ka hətam la. Zəlam fa mey-mbew, a wurkwara la,
10 maja kwa waawa maa cəfɗafar cek na, a vəlar la. Kwa waawa ma səpey cek fa vəɗa na, a hətey la. Kwa waawa ma zəley fa mey-mbew na, a wurara la.
11 «Akwar papaŋ ŋga bəza hay, da bəzey akah aa cəfɗafaka ewet na, ka vəlar zezekw la daw?
12 Yaw, da aa cəfɗafaka slesleɗ na, ka vəlar arac la daw?
13 Akwar ndəhay malamba hay ma!, ka sərmara ŋga vəley cek maaya ŋgada bəz akwar hay. Da kəne na, kaa wara Papakw akwar Bay Gazlavay da vaɗ a vəltar Mesəfney aŋga ŋgada ndəhay masa maa cəfɗafamara ba na, kwara?»
Gədaŋ ŋga Bay Gazlavay a fəna gədaŋ ŋga Sataŋ
(Matiye 12.22-30; Mark 3.20-27)
14 Pas pal daha Yesu a ɓəley malula da ray ndaw ma gwa meeguzley ba daha. Masa aŋga ma ɓəla malula ha cay na, ndaw a, aa guzley dəɓa. Ndəhay tabiya feteɗe a rəzlam.
15 Ama ndəhay siya da wuzlah ata a ləvam: «Ara *Beyelzebul, bay ŋga mesəfney maaya ba hay ma vəlar gədaŋ ŋga ɓəley malula da ray ndəhay.»
16 Siya hay a səpam cəveɗ ŋga jadamara, a ləvmar ŋga key maazla ŋga wuzda gədaŋ aŋga a sawa ta fa Bay Gazlavay.
17 Ama Yesu a səra mewulkey ata, ta’, a ləvtar: «Da ndəhay daa hwayak pal a kam vəram da wuzlah ata na, hwayak a ŋgene a nəsey la. Daa vəram a ŋgene, way hay a bəzlam la.
18 Da gula hay ŋga *Sataŋ, a kam vəram da wuzlah ata na, kaa wara Sataŋ a, a da cəmtar ray ŋga wey da ray ata na, kwara dəɓa wura? Yaw, ya ləvkwar anda keɗe na, maja ka ləvam ya ɓəley malula da ray ndəhay ta gədaŋ ŋga Beyelzebul.
19 Da kəne na, kaa gula akwar hay a ɓəlam malula ta gədaŋ ŋga wa? Ka ləvam ta gədaŋ ŋga Gazlavay, ba diya? Da ray ŋgene, gula akwar hay a, a wuzdamakwara la mey akwar ŋgene ara aŋga ba.
20 Fara fara, ya ɓəley malula da ray ndəhay na, ara ta gədaŋ ŋga Gazlavay. A wuɗey ŋga ləvey, Gazlavay fa wey da ray akwar cay.»
21 Yesu a ŋgey mey saya, a ləvey: «Da ndaw masa-gədaŋ fa jəɗa zleley aŋga ta cek ma ka vəram na, zleley aŋga ha mapakaya maaya maaya, cek a wusfar ba.
22 Ama da ndaw mekele ma fəna ta gədaŋ a sawa, a kərza ndaw aha, a pərslara cek mekey vəram aŋga hay tabiya masa aŋga ma jəɗa zleley aŋga ta aŋga. A həlra zleley aŋga tabiya, a wunkatara a ndəhay aŋga hay.
23 «Yaw, da ndaw aa ta yah daa ba na, ŋgene ndaw a ara masa-gəra aɗaw. Asaya, da ndaw a gəmey ŋga jənya ŋga ɓəcwa ndəhay aa cəveɗ aɗaw ba na, a key ŋgene, aa waɗatar ray.»
Mey da ray malula ma vəhwa a ray ndaw saya
(Matiye 12.43-45)
24 Yesu aa guzley saya, a ləvey: «Da masa malula ta bey sem da ray ndaw na, a daw a pəkey da ley saw, a səpey slam ŋga məskey vaw. Da ta hətey daa ba na, a ləvey: “Ŋgama ya vəhey aa slam aɗaw masa yah ma bawa da hwaɗ a heyey.”
25 Ta’, a vəhey a ray ndaw aha aa slam aŋga heyey, a hətfar slam aha maɗiykaya maaya maaya.
26 Da ray ŋgene, malula ha a daw a ŋgəlwa malula hay mekele maasala ma fənmara ta həma. A samawa a ray ndaw a heyey. Anda keɗe, ndaw aha a da sərey banay ma fəna masa ŋgeeme.»
Maaya ŋga Gazlavay na, aa da ray wa hay wa?
27 Masa Yesu ma kada mey keɗe la na, ŋgwas daha da wuzlah ndəhay makustakaya kaa heyey, aa guzlar a Yesu, a ləvar: «Maaya ŋga Gazlavay aa da ray ŋgwas masa kah ma yawa da hwaɗ aŋga, kah ma sa ɗəwa aŋga!»
28 Yesu a ləvar: «Ahaw, ama maaya ŋga Gazlavay ŋga sawa jak na, a ray ndəhay ma jəkam sləmay fa mey ŋga Gazlavay, ma kadamara sləra ta mey a.»
Ndəhay aa cəfɗamara Yesu ŋga key maazla
(Matiye 12.38-42)
29 Ndəhay ga fa kusmawa ma fəna ma fəna a cakay Yesu. Yesu a zlar ŋgaa guzley, a ləvey: «Ndəhay masa wure keɗe kaa na, maaya ba hay. Aa cəfɗam maazla masa da gazlavay da vaɗ ma wuzda ara Gazlavay ma slərdiwa. Ama a hətmar maazla ha daa ba, si maazla anda ma key ta *Jawnas, *ndaw ma təla mey ŋga Gazlavay zleezle.
30 Anda Gazlavay ma ka maazla ta Jawnas zleezle ŋgada ndəhay daa berney ŋga Niniwe, ara kəne may ta yah, *Bəz ŋga Ndaw, ma da tərey ŋga maazla ŋgada ndəhay masa wure keɗe.
31 Yaw, ta pas sariya masa Gazlavay ma da ka na, ŋgwas ma key bay daa hwayak ŋga Saba zleezle, a lacawa ray la ŋga mbəɗkwar ray, akwar ndəhay masa wure keɗe, maja aŋga na, a sawa da dəreŋ ŋga cəney mey maaya ŋga Bay *Salamaŋw, ndaw ta leŋgesl. Nəkmara, da wuzlah akwar feɗe, ndaw ma fəna Bay Salamaŋw daha!
32 Ta pas sariya na, ndəhay daa berney ŋga Niniwe heyey, a lacamawa ray la ŋga mbəɗmakwar ray, akwar ndəhay masa wure keɗe, maja daa masa ata ma cəndamara mey ŋga Gazlavay masa Jawnas ma wuzdatara na, ta mbəɗdamara menjey ata sem. Nəkmara, da wuzlah akwar feɗe, ndaw ma fəna Jawnas daha!»
Mey-meŋgey ta slam-meweɗey
(Matiye 5.15; 6.22-23)
33 Yesu aa guzltar ta mey-meŋgey: «Da ndaw ta gəɗey awaw la aa petərla ŋga weɗey slam na, a ɗəpa ba. Ama a pa aa slam mepey petərla ŋga waɗa slam daa way a, amba ndəhay ma mbəzam a hwaɗ a na, a hətmar dey.
34 Bəz ŋga dey akah na, fa waɗa vaw akah anda petərla ma waɗa slam. Da bəz ŋga dey akah aŋga maaya maaya na, kah daa slam-meweɗey. Ama da dey akah aa maaya ba na, ŋgene, kah daa ləvaŋ.
35 Anda keɗe, wey vaw anja slam-meweɗey daa kah ŋgene na, ŋga tərey ŋga ləvaŋ ba.
36 Ama da vaw akah cəpa aa daa slam-meweɗey, ləvaŋ da hwaɗ a kwa kuset kəɗey daa ba na, ŋgene, vaw akah a da weɗey anda petərla ma waɗa slam.»
Yesu a mbəɗtar ray a Fariza hay ta ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz
(Matiye 23.1-36; Mark 12.38-40)
37 Masa Yesu ma ndəvda meeguzley cay na, ndaw Fariza daha a zəla a way aŋga ŋga zəmey ɗaf. Ta’, a diyam, a mbəzam a way a, a njam ŋga zəmey ɗaf.
38 Ndaw Fariza heyey a rəzley, maja Yesu ta pəra har ŋga zəmey ɗaf anda kwakwas ŋga *Fariza hay a ma ləvey na, daa ba.
39 Bay Mahura a ləvar: «Akwar Fariza hay, akwar fa pərmara dəɓa ŋga vəley ŋga ɗaf ta vəley ŋga yam akwar hay maaya maaya ŋga səpey kwakwas akwar, ama mevel akwar na, marəhkaya ta mewulkey ŋga leley, ta ŋga key maagway.
40 Akwar ndəhay marəzltakaya hay! Gazlavay ma karawa dəɓa ŋga cek hay a na, ta karawa hwaɗ a daa ba daw?
41 Ama da ka wuɗam mevel akwar ŋga tərey maaya fa mey ŋga Gazlavay, maaya na, ka vəlmatar cek masa daa vəley akwar hay a masa-viya hay.
42 «Banay a sawa la a ray akwar, akwar Fariza hay. Akwar fa wunkamata cek akwar hay tabiya slam kuraw, akwar fa vəldamara slam pal a Gazlavay, kwa cek hay mecəhe mecəhe ma cərda lar, ta gwaslaf ŋga lar mekele mekele daa jerne akwar hay na, akwar fa wunkamara kəne may. Ama ka sərfadamara ŋga key cek maaya ta cəveɗ e a ndəhay ba. Asaya, ka wuɗmara Gazlavay ba. Sasəkar jak, cek hay a ŋgene na, ara cek hay maaya ŋga key. Ka da mbəkdamara ŋga key cek hay siya hay ba may.
43 «Banay a sawa la a ray akwar, akwar Fariza hay, maja daa *way-mewuzey-mey ŋga Gazlavay na, ka wuɗam menjey aa slam maaya masa fa mey. Ka wuɗam ndəhay a camakwar har ta meney ray fa mey ŋga ndəhay makustakaya ga.
44 Banay a sawa la a ray akwar, akwar Fariza hay, maja akwar anda cəvay hay ma hətey ba masa ma katar hezey a ndəhay ma diyam ta ray a, kwa a sərmara ba.»
45 Ndaw pal da wuzlah *ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz a mbəɗdara, a ləvar: «Waa bay ala, kaa guzley anda keɗe na, a key ka cəɗndar ala ndəhay maa sərkada kwakwas may.»
46 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Akwar ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz may, banay a sawa la a ray akwar, maja akwar fa bamawa kwakwas hay maadakw a maadakw a masa ndəhay a gwamara ŋga səpmara ba. Ama ka gəmam ŋga jənmata ŋga səpey kwakwas hay a, kwa nekəɗey ba.
47 Banay a sawa la a ray akwar, akwar masa ma ləmamata cəvay hay ŋga ndəhay ma təla mey ŋga Gazlavay zleezle ŋga mbey, anja ara papaŋ ŋga papakw akwar hay ma kəɗmata jak.
48 Anda keɗe, akwar fa wuzdamara a ndəhay sləra ŋga papaŋ ŋga papakw akwar hay ŋgene na, a mbafakwar. Ata na, ta kəɗmata ndəhay ma təla mey ŋga Gazlavay zleezle sem, akwar kwa ka ləmamata cəvay ata hay maaya maaya.
49 Maja ŋgene, Bay Gazlavay ma səra cek tabiya, a ləvey: “Ya da slərwa ndəhay ma təla mey aɗaw, ta ndəhay meslərey. A da sərdamata banay ta siya hay da wuzlah ata, siya hay may, a da kəɗmata vagay.”
50 Da ray ŋgene, mambaz ŋga ndəhay ma təla mey ŋga Gazlavay tabiya masa ma məcam dəga ŋga mezley ŋga bəla na, a hufey la a ray ndəhay masa wure keɗe.
51 A kəɗam teeseɗ na, *Abel. Asaya, ta kəɗam ndəhay mekele mekele la haa kasl fa *Zakari masa ata ma kəɗmara daa walaŋ ŋga slam-mefəkey cek ŋgada Gazlavay ta *Way ŋga Gazlavay. Fara fara, ya fa ləvkwar, Gazlavay a katar sariya la a ndəhay masa wure keɗe maja ata.
52 «Akwar ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz, banay a sawa la a ray akwar maja akwar ta ɓadamara mey ŋga Gazlavay sem fa ndəhay anda ndaw ma ɓey lekəle ŋga mey-slam.»
53 Masa Yesu ma bawa la da way ndaw Fariza heyey na, ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz ta Fariza hay, mevel a catar ga. Ta’, aa cəfɗamara da ray mey hay mekele mekele,
54 amba da ta hətam mey maaya ba la na, a dadəɗfamar mey.