20
Ma vəldara gədaŋ a Yesu na, wa?
(Matiye 21.23-27; Mark 11.27-33)
Ta pas laŋgar daha, Yesu faa sərkadata ndəhay daa *Way-mekey-kwakwas ŋga Gazlavay, fa wuztar *Mey-maaya-mawiya. *Bay-ray hay ŋga ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay, ta *ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz, leŋ mahura hay mekele ŋga *Jəwif hay, a samawa fa aŋga. Aa cəfɗamara, a ləvmar: «Wuzdandara, ma ləvka ŋga kata cek hay a keɗe na, wa? Asaya, ma vəlka cəveɗ ŋga kata na, wa?» Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Yah may, amba yaa cəfɗakwar mey pal. Wuzdamiwa cey. Ma slərdərwa *Jaŋ-Baptis ŋga katar *baptem a ndəhay na, wa? Gazlavay daw, da daa ba, ndəhay daw?»
Ta’, ndəhay a, a slam yawa da wuzlah ata, a ləvam: «Ya da mbəɗdakwa aa mey aŋga ha na, kwara? Da ya ləvkwa: “Ara Gazlavay, ma slərdərwa,” na, a da mbəɗdandakwara, a ləvey: “Kaa ka təɓmara mey ŋga Jaŋ-Baptis a ba na, maja me?” Ama, da ya ləvkwa: “Ara ndəhay ma slərdamərwa” na, ndəhay tabiya a daa zakamandakwar ta aŋgwa amba a kəɗmandakwar vagay, maja a wulkam Jaŋ-Baptis a, ara *ndaw ma təla mey ŋga Gazlavay.» + Da ray ŋgene, a mbəɗdamara, a ləvmar: «Ya sərmara ba.» Ta’, Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Yaw, da anda keɗe na, ya fa da kadakwara ndaw ma vəlya cəveɗ ŋga kata cek hay a keɗe na, daa ba may.»
Mey-meŋgey da ray ndəhay ma təɓmara Bəzey ŋga Gazlavay ba
(Matiye 21.33-46; Mark 12.1-12)
Fa dəɓa ha, Yesu, ta’, aa guzltar a ndəhay ta mey-meŋgey, a ləvtar: «Ndaw daha a key jerne ŋga wudez hay mezəmey. Ta’, a vəlda jerne he a har ndəhay ŋga kam sləra da hwaɗ a. Cay, ta’, a daw aa slam dəreŋ, a njawa ga feteɗe. + 10 A wa təɗe aa kiya meŋgəley babəza ŋga wudez hay a na, ta’, a slərey gula aŋga pal fa ndəhay ma ka sləra daa jerne he, amba a təɓar babəza ŋga wudez hay a maala ŋga aŋga may. Gula ha, ta’, a daw, a wusey aa jerne he. Ama ndəhay a, a kəɗmərwa, a ɓəlmərwa ta har ɓa’ kəne. + 11 Fa dəɓa ha, bay ŋga jerne he, a slərey gula aŋga mekele saya. Aŋga may, a kəɗmərwa anda ndaw ŋgeeme heyey cəŋga, a cəɗmərwa, ta’, a ɓəlmərwa ta har ɓa’ kəne. 12 Bay a, ta’, a slərey gula aŋga mekele ŋga dey maakar saya. Aŋga na, a kəɗmara haa a kamar mbəlek fa vaw, aa zakadamara a palah. 13 Da ray ŋgene, bay ŋga jerne he, a wulkey, a ləvey: “Wure keɗe, ya da key na, kwara? Ŋgama ya slərey bəzey da hwaɗ aɗaw masa yah ma wuɗa kalah keɗe, da a cənmar mey la kwa.” Ta’ a slərda. + 14 Ama masa ndəhay ma kam sləra daa jerne heyey, ma hətmar bəzey a fa sawa na, aa guzlam da wuzlah ata, a ləvam: “Nəkmara, ndaw ma sawa katay, ara bəzey ma da wa jerne keɗe fa dəɓa ŋga papaha. Da ta wuswa la na, ya kəɗkwa vagay, amba jerne he a njey ŋgada aləkwa.” 15 Masa aŋga ma wuswa la na, ta’ aa zakadamara daa jerne he a palah, a kəɗmara vagay.»
Yesu aa cəfɗata ndəhay feteɗe, a ləvey: «Wure keɗe, ka wulkam bay ŋga jerne he a da kadata ndəhay a na, kwara? 16 Yaw, ya fa ləvkwar bay ŋga jerne he, a da sawa ŋga kəɗta ndəhay a cəpa vagay, a da vəlda jerne he a har ndəhay mekele.» Masa ndəhay a ma cəndamara mey a keɗe na, a ləvam: «Anja Gazlavay ŋga ka kəne ba!» + 17 Yesu a nəkta, a ləvey: «Da ka wuɗam cek aha ŋga key kəne ba na, mey ŋga Gazlavay mawuzlalakaya ma ləvey:
“Aŋgwa meləmey way masa ndəhay ma ləma way
ma kəzlamara ta cakay na,
anja ara aŋgwa maaya, ma fənta siya hay jak.”
Mey a keɗe na, a wuɗey ŋga ləvey me? + 18 Yaw, kwa waawa ta təɗey la a ray aŋgwa ha na, a ŋgərfey. Da aŋgwa ha ta kəzley la a ray ndaw na, a ɗəga kwəɗ-kwaɗ.» +
Ndəhay mahura hay a jadamara Yesu da ray mepəley budaw
(Matiye 22.15-22; Mark 12.13-17)
19 *Ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz, ta *bay-ray hay ŋga ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay, a sərmara Yesu aa guzley mey-meŋgey keɗe da ray ata. A wuɗam ŋga kərzamara Yesu ta pas a ŋgene, ama a zluram ta ndəhay. + 20 Da ray ŋgene, a zlamar ŋga jəɗmara. Ta’, a walam ndəhay, a slərdamata fa Yesu amba a jəɗam mey da mey aŋga. Ndəhay a, a pamata ray ata hay anda ndəhay maaya. A wuɗam ŋga cənam mey maaya ba fa aŋga, amba a kərzamara, a handamara fa ndəhay ŋga ŋgwamna amba a kamar sariya. + 21 Aa cəfɗamara, a ləvmar: «Bay ala, ya sərmara mey masa kah maa guzlda, ta cek masa kah maa sərkadandara na, ara mey fara fara. Ka nəkta ndəhay cəpa letek fa mey akah. Ka faa sərkadata ndəhay ŋga njam anda Gazlavay ma wuɗey fara fara. 22 Anda keɗe, ya wuɗam ŋgaa cəfɗamaka, kwakwas aləkwa na, a vəley cəveɗ ŋga pəley budaw a bay mahura *Sezere daw? A vəley cəveɗ ba daw?»
23 Ama Yesu a səra wewer ata, ta’, a ləvtar: 24 «Wuzmaya dala ha pal cey.» Masa ata ma wuzmar dala ha la na, aa cəfɗata, a ləvtar: «Fa dala ha keɗe, ara dey ŋga wa? Ara mezəley ŋga wa?» A mbəɗdamara, a ləvmar: «Ara ŋga Sezere, bay mahura ŋga *Rawm.» 25 Ta’, Yesu a ləvtar: «Anda keɗe, cek masa ŋga Sezere na, vəldamara a Sezere he. Cek masa ŋga Gazlavay na, vəldamara a Gazlavay a.» + 26 A jəɗam mey da mey aŋga fa dey ŋga ndəhay tabiya, ama ta hətam mey da hwaɗ aŋga ŋga kərza daa ba. Sasəkar mey masa Yesu ma mbəɗdatara na, a rəzlam ga da ray a jak, a njam teete.
Mey da ray masləkɗawa ŋga ndəhay daa meməcey
(Matiye 22.23-33; Mark 12.18-27)
27 Fa dəɓa ha, ndəhay *Saduse hay a ŋgəcham a cakay Yesu. Ndəhay a ŋgene ara ndəhay ma wulkam, ma ləvam da ndaw ta məcey sem na, fa da sləkɗawa daa meməcey daa ba. Aa cəfɗamara Yesu, a ləvmar: + 28 «Bay ala, zleezle *Mawiz ta wuzlalandakwar kwakwas la, a ləvey: “Da ndaw məlmaha ta məcey sem na, da ŋgwas ŋga ndaw ma məcey a, ta yawa bəza hay daa ba na, si məlmaha a la ŋgwas-vagay a, amba a yamawa bəza hay ŋgada məlmaha maməckaya ha.” + 29 Yaw, məlmaŋ hay maasala daha, ata ŋgaa maŋ, ŋgaa paŋ. Məlma ata mahura, leŋ! a ley ŋgwas. Fa dəɓa ha, ndaw aha pam! a məcey, ta hətey bəzey daa ba. 30 Mambaray a, leŋ! a la ŋgwas-vagay a, aa pam! a məcey, ta hətey bəzey daa ba may. 31 Ma səpa ŋga maakar a, leŋ! a la ŋgwas-vagay a saya, a məcey, ta hətey bəzey daa ba cəŋga. Anda keɗe, ata maasala ata tabiya, ta lamara ŋgwas aha la, a məcam, ta hətam bəzey ta ŋgwas aha daa ba. 32 Fa dəɓa ha masa ta məcam sem na, ŋgwas aha pam! a məcey may. 33 Anda keɗe, ta pas masa ndəhay maməctakaya ma da sləkɗamawa na, ŋgwas aha a da key na, ŋgwas ŋga wa? Maja ata maasala ata cəpa, ta lamara la ŋga ŋgwas ata.»
34 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Da bəla keɗe, zel fa ley ŋgwas, ŋgwas fa ley zel. 35 Ama fa dəɓa ŋga meməcey, zel hay ta ŋgusay masa Gazlavay ma nəkta maaya ŋga sləkɗamawa daa meməcey amba a njam da cakay aŋga na, ŋgene zel a ley ŋgwas daa saba, ŋgwas a ley zel daa saba. 36 Daa masa ata da cakay Gazlavay na, ata anda maslaŋ aŋga hay da vaɗ, fa da məcam daa saba. Ta təram sem bəza hay ŋga Gazlavay maja ta sləkɗamawa sem daa meməcey. + 37 Kwa Mawiz zleezle na, ta wuzleley mey la ŋga wuzey, ndəhay a sləkɗamawa la daa meməcey. Yaw, daa masa aŋga maa guzley da ray awaw megəɗey da ray kusaf na, a zəla Bay Gazlavay, “Gazlavay masa *Abəraham, *Izak, leŋ *Jakwap ma namar ray.”» + 38 Yesu aa guzley saya, a ləvey: «Fa Gazlavay na, ndəhay maməctakaya ta ndəhay ta dey na, ata cəpa ta dey, maja Bay Gazlavay, ara Gazlavay ŋga ndəhay ta dey, ba na, ara Gazlavay ŋga ndəhay maməctakaya ba.» 39 Siya hay da wuzlah ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz a ləvam: «Bay ala, ka taa guzley la maaya.» + 40 Da ray ŋgene ndəhay a zluram ŋgaa cəfɗafamar mey mekele. +
Kəriste, aŋga bay ŋga Davit na, kwara?
(Matiye 22.41-46; Mark 12.35-37)
41 Yesu aa cəfɗata ndəhay feteɗe, a ləvey: «Ndəhay a ləvam *Kəriste, *ndaw masa Gazlavay ma wala ŋga ləhdata ndəhay na, ara bəzey da hwaɗ Bay *Davit na, kwara? + 42 Maja Davit ta ray aŋga, a wuzlala daa ɗerewel ŋga *Pəsam, a ləvey:
“Bay Gazlavay a ləvar a Bay aɗaw Mahura:
Sawa, njey a har-zəmay aɗaw amba ya wakwa da ray ndəhay +
43 haa ta pas masa yah ma da pata masa-gəra akah hay asi salay akah.”
44 Yaw, da Davit a zəla Kəriste “Bay Mahura” na, kaa wara Kəriste he ara bəzey da hwaɗ Davit saya na, kwara?»
Yesu a kətata gula aŋga hay fa ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz
(Matiye 23.1-36; Mark 12.38-40)
45 Yesu a patar leŋgesl a gula aŋga hay fa mey ŋga ndəhay tabiya da cakay a, fa jəkfamar sləmay. Aa guzltar a gula aŋga hay a, a ləvtar: 46 «Wam vaw fa *ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz. A wuɗam mepəkey ta dawura hay fa vaw ŋga zlepey. A wuɗam ndəhay a camatar har ta meney ray fa mey ŋga ndəhay. Daa *way-mewuzey-mey ŋga Gazlavay na, a səpam slam-menjey fa mey ŋga ndəhay amba ndəhay tabiya a hətmatar. Ta pas gwagway na, a səpam slam-menjey maaya. + 47 Asaya, fa təɓmatara cek hay ŋga ŋgwas-vagay hay tabiya, ama da ata fa dəram daŋgay na, a njam daa medərey-daŋgay a ga, amba ndəhay a ləvam ata maaya. Ya fa ləvkwar, Gazlavay a sərdata banay la, ma fəna ŋga ndəhay mekele!»
+ 20:6 20.6 Mt 14.5 + 20:9 20.9 Iz 5.1-2 + 20:10 20.10 2Mev 36.15-16 + 20:13 20.13 3.22 + 20:16 20.16 21.20-24 + 20:17 20.17 Ps 118.22 + 20:18 20.18 1Pi 2.8 + 20:19 20.19 19.48 + 20:20 20.20 11.53-54 + 20:25 20.25 Rm 13.7 + 20:27 20.27 SNM 4.1-2; 23.6-8 + 20:28 20.28 Mew 25.5-6; MC 38.8 + 20:36 20.36 1Jŋ 3.1-2 + 20:37 20.37 Mab 3.2, 6 + 20:39 20.39 Mk 12.32 + 20:40 20.40 Mt 22.46; Mk 12.34 + 20:41 20.41-44 Mt 20.30-31 + 20:42 20.42-43 Ps 110.1; SNM 2.33-35 + 20:46 20.46 11.43; 14.7