13
Tu̱'un yátá sɨkɨ́ cháa sáka trigo
1 Te kɨvɨ̱‑ún ni̱ kenda Jesús ve'e‑ún te kua'a̱n‑ya̱. Te ni̱ jaa̱‑ya̱ ní jungo̱o‑ya̱ yú'u mar.
2 Te ni̱ kataka̱ kua'a̱ xáa̱n ñáyɨvɨ núu̱‑yá. Te ni̱ kɨ̱vɨ‑ya̱ iní ɨɨn barco. Te ni̱ jungo̱o‑ya̱. Te ta̱ká ña̱yɨvɨ‑ún ni̱ ka̱kendo̱o‑i yu'u mar.
3 Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱ kuá'a̱ tú'un yátá jíín‑i: Kuni so̱'o te kuni̱‑ro̱. Ɨɨn cha̱a sáka trigo, ni̱ kenda‑de sáka‑dé.
4 Te sáka‑dé kua'a̱n‑de. Te ɨɨn nuni̱‑ún, ni̱ jungava yu'íchi. Te ni̱ chaa̱ tɨsaa̱ te ni̱ ka̱kókó‑tɨ́.
5 Te ɨnga̱ ni̱ jungava nuu̱ ñú'un yúu̱ núu̱ tú íó kua'a̱ ñú'un. Te ni̱ kana yachi̱‑ni chi̱ tú íó kókon ñu'un.
6 Te nuu̱ ní kana ndika̱ndii, te ni̱ kasu̱n‑ni. Te ni̱ ichi̱, chi̱ tú yo'o ní íó.
7 Te ɨnga̱ ni̱ jungava ma̱'ñú íñu. Te ni̱ ja'nu iñu‑ún. Te ni̱ jasu̱ nuu̱.
8 Te sava ni̱ ka̱jungava nuu̱ ñú'un vá'a. Te ni̱ kuun nuni̱, ɨɨn ja̱ ɨ́ɨn ciento, ɨnga̱ ja̱ uní xiko, te ɨnga̱ ja̱ okó uxi̱.
9 Cha̱a íó so̱'o kuni ná'ín, te ná kúni so̱'o‑de. Achí‑ya̱.
10 Yúan‑na te ni̱ cha̱koyo cha̱a káskuá'a jíín‑yá. Te ni̱ kaka'a̱n‑de jíín‑yá: Naja̱ ká'a̱n‑ní tu̱'un yátá jíín ñáyɨvɨ yá'a, áchí‑de.
11 Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de: Róó, chi̱ a kuaju̱ku̱'un ini̱‑ro̱ tú'un yísa̱'í yá'a sá'a Dios, ndasa koo ñuu̱ nátu̱'un andɨ́vɨ́. Ko máá ñáyɨvɨ yá'a, ma̱ júku̱'un ini̱‑i.
12 Chi cha̱a ja̱ á ñáva̱'a, te kii‑ga̱ nuu̱‑dé sá'a‑ya̱. Te kuñava̱'a‑de kua'a̱ xáa̱n‑gá. Ko cha̱a ja̱ ná tú ñáva̱'a, va̱sa ja̱ á ñáva̱'a‑de‑ún, te kuxio ki'i̱n.
13 Ja̱ yúán ká'a̱n‑ri̱ tu̱'un yátá jíín‑i. Chi va̱sa kánde̱'é‑i, ko tú kájini̱‑i. Te va̱sa kájini so̱'o‑i, ko tú kájini ná'ín‑i ni tú kájuku̱'un ini̱‑i.
14 Ña̱yɨvɨ yá'a káskíkuu‑i tu̱'un ni̱ ka'a̱n Isaías: Va̱sa kájini ná'ín vá'a‑ró, ko ma̱ júku̱'un ini̱‑ro̱. Te va̱sa kánde̱'é ndɨ́'ɨ‑ró, ko ma̱ kuní‑ro̱.
15 Chi̱ xaa̱n ní ka̱kuni̱'in ini̱ ña̱yɨvɨ yá'a. Te xaa̱n ú'u̱ kájini so̱'o‑i. Te kájasu̱‑i nduchi‑í náva̱'a ma̱ kuní‑i jíín ndúchi‑í, te ma̱ kúni ná'ín‑i jíín só'o‑i, te ma̱ júku̱'un ini̱‑i, te ma̱ nájíó káva ini̱‑i, te ma̱ násáva̱'a‑ri̱‑i. Achí.
16 Ko xáán ndatu̱ máá‑ró jíná'an‑ró, chi̱ kánde̱'é‑ró jíín ndúchi‑ro, te kájini ná'ín‑ró jíín só'o‑ró.
17 Chi ja̱ndáa̱ ká'a̱n‑ri̱ jíín‑ró já tɨnɨ́ cha̱a kájani tu̱'un Dios jíín tɨnɨ́ cha̱a va̱'a, ni̱ kakuni̱‑de nde̱'é‑de nuu̱ já kánde̱'é máá‑ró, ko tú ní kajini̱‑de. Te suni ni̱ kakuni̱‑de kuni so̱'o‑de ja̱ kájini so̱'o máá‑ró, ko tú ní kájini so̱'o‑de. Achí‑ya̱.
18 Kuni ná'ín jíná'an‑ró tú'un yátá cháa sáka núsáá.
19 Nú ɨɨn cha̱a jíni so̱'o‑de tu̱'un ñuu̱ Dios, te nú tú júku̱'un ini̱‑de, yúan‑na te chaa̱ kui'na̱ te kuanchaa̱‑ni tu̱'un ni̱ saka̱ iní añú‑de‑ún. Cha̱a yúan kúu nuni̱ ní jungava yu'íchi.
20 Te nuni̱ ní saka̱ núu̱ ñú'un yúu̱, yu̱án kúu cha̱a jíni so̱'o‑de tu̱'un, te kúsɨɨ̱‑ní ini̱‑de jíín.
21 Ko tú nuu̱ káka yo'o iní‑de, te yaku̱‑ni kɨvɨ̱ kánda. Te nú ni̱ ndonda tu̱ndó'o sɨkɨ̱‑dé, xí nú ni̱ sándɨva̱'a‑i jíín‑de sɨkɨ̱ tú'un‑ún, te náyu̱'ú‑ni‑de.
22 Te nuni̱ ní saka̱ má'ñú íñu, yu̱án kúu cha̱a jíni so̱'o‑de tu̱'un. Ko kútéñu‑de jíín ndátíñu‑de. Te kuní‑de kuu kúká‑de. Te xndá'ú‑de máá‑de jíín. Ndɨ'ɨ ya̱'á jasú nuu̱ tú'un‑ún, te tú kúun nuni̱.
23 Ko nuni̱ ní saka̱ núu̱ ñú'un vá'a, yu̱án kúu cha̱a jíni so̱'o‑de tu̱'un te júku̱'un ini̱‑de. Te bueno já'a‑de nuni̱, ɨɨn‑de ciento, ɨnga̱‑de uni̱ xiko, te ɨnga̱‑de oko̱ uxi̱, súan kája̱'a‑de nuni̱. Achí‑ya̱.
Tu̱'un ndɨkɨn lazo
24 Ió ɨnga̱ tu̱'un yátá ní ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de; Ñuu̱ nátu̱'un andɨ́vɨ́ kúu nátu̱'un ɨɨn cha̱a ni̱ chi'i itu̱ va̱'a nuu̱ ñú'un‑dé.
25 Ko nini kixi‑de, te ni̱ jaa̱ cha̱a jíto u'u̱ tá'an jíín‑de. Te ni̱ chi'i tuku ndɨkɨn lazo nuu̱ trigo‑de, te kua'a̱n.
26 Ko nuu̱ ní kana yuku̱ itu̱‑ún, te kúun nuni̱, yúan‑na te suni ni̱ kana lazo.
27 Te ni̱ ja̱koyo mozo máá táa̱, cha̱a xíin. Te ni̱ kaka'a̱n‑i jíín‑de: Táta̱, á tú ní chí'i‑ní nuni̱ vá'a nuu̱ ñú'un‑ní yá'a. Te ndénu̱ ní ni'i̱n‑ní lazo yá'a núsáá. Achí‑i.
28 Te ni̱ ka'a̱n‑de jíín mozo‑de: Ɨɨn cha̱a jíto u'u̱ ruu̱ ni̱ sá'a ya̱'á, áchí‑de. Te ni̱ kaka'a̱n mozo‑ún jíín‑de: Núsáá te kuní‑ní ja̱ ná kítu̱'un‑ná náún, áchí‑i.
29 Te máá‑de ni̱ ka'a̱n‑de: Túu, chi̱ náni tú'un‑ró lazo‑ún te sanaa te tu'un‑ró trigo jíín.
30 Ná kuá'nu máá jíná'an onde̱ kɨvɨ̱ tá'nu̱. Te kɨvɨ̱‑ún te tá'ú‑rí tiñu nuu̱ cháa ka'nu̱: Stútú xna'a̱n‑ga̱ lazo jia̱n, te sá'a‑ró nú'ni̱ náva̱'a ka'mu‑yó. Ko trigo yá'a, nastútú‑ró ná kɨ́vɨ ini̱ yaka̱‑ri̱. Achí‑de, áchí‑ya̱.
Tu̱'un ndɨkɨn yuá mostaza
31 Ió ɨnga̱ tu̱'un yátá ní ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de: Ñuu̱ nátu̱'un andɨ́vɨ́ kúu nátu̱'un ndɨkɨn yuá mostaza, ja̱ ní ki'in ɨɨn cha̱a te ni̱ chaa‑de nuu̱ ñú'un‑dé.
32 Te ja̱ndáa̱ ɨɨn ndɨkɨn lúlí‑ga̱ kúu vásá táká‑ga̱ tata̱. Ko nú ni̱ ja'nu, te kúu ká'nu‑ga̱ vásá táká‑ga̱ yua̱. Te kuu ɨɨn yunu ká'nu. Te chaa̱ tɨsaa̱ andɨ́vɨ́, te va̱tu‑ni sá'a‑tɨ̱ taká‑tɨ̱ chíi nda'a‑ún. Achí‑ya̱.
Tu̱'un yujan íá
33 Ió ɨnga̱ tu̱'un yátá ní ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de: Ñuu̱ nátu̱'un andɨ́vɨ́ kúu nátu̱'un yujan íá já ní ki'in ɨɨn ña'an. Te ni̱ chisa̱'í‑ña chíi uni̱ ti̱yii yúchi onde̱ ni̱ ndɨ'ɨ ni̱ kuu íá ní sá'a. Achí‑ya̱.
34 Ta̱ká tu̱'un yá'a ni̱ ka'a̱n Jesús jíín ñáyɨvɨ kuá'a̱‑ún. Te nú túu tu̱'un yátá te tú ká'a̱n‑ya̱ jíín‑i,
35 Náva̱'a ná skíkuu tu̱'un ni̱ ka'a̱n cha̱a ni̱ jani tu̱'un Dios: Ka'a̱n‑ri̱ tu̱'un yátá, te kachi̱‑ri̱ tu̱'un yísa̱'í onde̱ kɨvɨ̱ ní jungo̱o ñu̱yɨ́vɨ, áchí.
Ja̱ ní ka'a̱n kájí‑yá tu̱'un ndɨkɨn lazo
36 Yúan‑na te ni̱ nakuatá'ú Jesús nuu̱ ñáyɨvɨ‑ún. Te ni̱ ndɨ̱vɨ‑ya̱ iní ve̱'e. Te ni̱ ja̱koyo cha̱a káskuá'a‑ún nuu̱‑yá. Te ni̱ kaka'a̱n‑de jíín‑yá: Kani kájí‑ní tu̱'un yátá lazo nuu̱‑ná, áchí‑de.
37 Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de: Ja̱ sáka tatá va̱'a‑ún kúu máá Sé'e cha̱a.
38 Te ñu'un‑ún kúu ñu̱yɨ́vɨ. Te tata̱ va̱'a‑ún kákuu se̱'e Dios. Te lazo‑ún kákuu se̱'e kui'na̱.
39 Te cha̱a u'u̱ ja̱ ní chi'i lazo‑ún kúu kui'na̱. Te kɨvɨ̱ tá'nu̱‑ún kúu kɨvɨ̱ jínu ñu̱yɨ́vɨ. Te cha̱a ka'nu̱‑ún kákuu ndajá'a̱ Dios.
40 Te nátu̱'un kutútú lazo, te kayu̱ nuu̱ ñú'u̱n, súan kuu kɨvɨ̱ jínu ñu̱yɨ́vɨ.
41 Te máá Sé'e cha̱a, tájí‑yá ndajá'a̱‑yá ki'i̱n. Te nastútú‑yá ta̱ká ña̱yɨvɨ kásá'a kua̱chi jíín ñáyɨvɨ kásá'a tiñu ñáá.
42 Te taan‑yá‑i kayu̱‑i nuu̱ ñú'u̱n. Te yúan nde'e̱‑i te nakaji‑í ñii yú'u‑í jíná'an‑i.
43 Yúan‑na te ña̱yɨvɨ vá'a‑ún, ndii ncháa̱‑i nátu̱'un ndika̱ndii, kuxiu̱kú‑i jíín máá Táa̱‑i ini̱ ñuu̱ nuu̱ tá'ú‑yá tiñu. Cha̱a íó so̱'o kuni ná'ín, ná kúni so̱'o‑de.
Tu̱'un janu̱ xú'ún, jíín tú'un perla, jíín tú'un ñunu
44 Ñuu̱ nátu̱'un andɨ́vɨ́ kúu nátu̱'un ɨɨn janu̱ xú'ún já yísa̱'í chi̱i ɨɨn ñu'un, te ni̱ ndenda ni̱ sá'a ɨɨn cha̱a, te jasú tuku‑de sɨkɨ̱, te kúsɨɨ̱ iní‑de jíín, te kua'a̱n‑de, te xíkó ndɨ́'ɨ‑de na̱ún ñáva̱'a‑de, te jáan‑de ñu'un‑ún.
45 Suni ñuu̱ nátu̱'un andɨ́vɨ́ kúu nátu̱'un ɨɨn cha̱a jáan‑de te xíkó‑de ja̱ ndúkú‑de perla luu.
46 Te ni̱ jini̱‑de ɨɨn perla ja̱ xáa̱n yá'u. Te ni̱ kee‑de kua'a̱n‑de. Te ni̱ xi̱kó ndɨ́'ɨ‑de ta̱ká ndatíñu‑de. Te ni̱ jaan‑de perla‑ún.
47 Suni ñuu̱ nátu̱'un andɨ́vɨ́ kúu nátu̱'un ɨɨn ñunu já júkui̱ta ka'nu ini̱ mar. Te tɨ́ɨn tɨnɨ̱ nuu̱ tíyáká.
48 Te nuu̱ ní chítú ñúnu‑ún, te ni̱ ka̱natava‑dé yundúcha. Te ni̱ kaju̱ngo̱o‑de. Te ni̱ kaka̱ji‑de kɨtɨ vá'a‑ún kɨ́vɨ‑tɨ̱ iní ji̱ka. Te ni̱ ka̱skána‑de kɨtɨ ñáá‑ún kua'a̱n.
49 Suni súan koo kɨvɨ̱ jínu ñu̱yɨ́vɨ. Chi̱ kenda koyo ndajá'a̱‑yá. Te ka̱ji‑ya̱ ñáyɨvɨ ñáá ma̱'ñú ñáyɨvɨ vá'a.
50 Te taan‑yá‑i kayu̱‑i nuu̱ ñú'u̱n. Te yúan nde'e̱‑i te nakaji‑í ñii yú'u‑í. Achí‑ya̱.
51 Te ni̱ kachi̱ Jesús jíín‑de: Ni̱ kaju̱ku̱'un ini̱‑ro̱ táká tu̱'un yá'a náún, áchí‑ya̱. Te ni̱ kaka'a̱n‑de jíín‑yá: Jaa̱n Táta̱, áchí‑de.
52 Te ni̱ kachi̱‑ya̱ jíín‑de: Ja̱ yúán íó cha̱a káchaa tutu̱ jiní‑de sa'a̱n ñuu̱ nátu̱'un andɨ́vɨ́, te máá‑de kúu nátu̱'un ɨɨn cha̱a xíin vé'e, te onde̱ ini̱ yaka̱‑de táva‑dé ndatíñu jáá jíín ndátíñu aná'án, áchí‑ya̱.
53 Te súan ni̱ ji̱nu ni̱ ka'a̱n Jesús tu̱'un yátá yá'a. Te ni̱ kenda‑ya̱ yúan kua'a̱n‑ya̱.
Ja̱ ní kaské'ichi̱‑i‑ya̱ iní ñuu̱ Nazaret
54 Te ni̱ najaa̱‑ya̱ ñúu̱‑ya̱. Te ni̱ stá'a̱n‑ya̱ núu̱‑dé ini̱ ve̱'e sinagoga máá‑de jíná'an‑de. Te ni̱ ka̱naa iní‑de ni̱ kande̱'é‑de nuu̱‑yá. Te ni̱ kaka'a̱n‑de: Ndénu̱ ní ni'i̱n cháa yá'a tu̱'un ndíchí yá'a jíín tíñu ñá'nu sá'a‑de yá'a.
55 Nasu̱ sé'e cha̱a carpintero kúu ya̱'á náún. Á nasu̱ María nání náa̱‑de. Te ta̱ká ñani̱‑de káinání Jacobo, José, Simón, jíín Judas.
56 Te tú ká'i̱in kua̱'a‑de jíín‑yó yá'a náún. Te ndénu̱ ní ni'i̱n‑dé ta̱ká tu̱'un yá'a núsáá. Achí‑de.
57 Te súan ni̱ ka̱kujá'a̱ ini̱‑i jíín‑yá. Te Jesús, ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑i: Cha̱a jáni tu̱'un Dios, máni ñuu̱‑de jíín iní ve̱'e‑de kúu ja̱ tú káka'a̱n tu̱'un jíñú'ún jíín‑de, áchí‑ya̱.
58 Te tú ní sá'a‑ya̱ kuá'a̱ tíñu ñá'nu yúan, chi̱ tú ní kákandíja‑i.