20
Jèsús ndécú ndɨ̀hɨ‑gá tnúhu ndee ìní
(Mt. 21:23-27; Mr. 11:27-33)
1 Te ɨɨⁿ nduu yɨ̀hɨ Jesús xɨtɨ́ veñúhu càhnu sá ǐo cùnuu danehé‑gá ñáyiu tnúhu sá càháⁿ nàcuáa naníhí tàhú‑yu. Te ní quexìo cue tée cùu dútú cúnùu ndɨhɨ cue tée dàcuaha ñaha xii ñáyiu nchaa tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés, ndɨhɨ cue tée cùu sacuéhé nǔú ñǎyiu isràél,
2 te ní xáhaⁿ‑güedě xii‑gá:
—Cuìní‑ndɨ́ cachí tnúhu‑n xìi‑ndɨ́ nása ndùu tnúhu ndee ìní ndécú ndɨ̀hɨ‑n núu quìde‑n nándɨ sá quídé‑n. ¿Te yoo ducaⁿ nǐ taxi tnúhu ndee ìní‑áⁿ xii‑n? —càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě xii‑gá.
3 Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ:
—Yúhú tnàhá‑í cuìní‑í cácáⁿ tnúhu‑í ɨɨⁿ sá càcáⁿ tnúhu‑í núú‑ndó, te cachí tnúhu‑ndo.
4 Te chí càchí tnúhu xii‑í yoo ní táúchíúⁿ nǐ dácuándùte ndíi Juàá ñáyiu. ¿Yá Ndiǒxí ǎⁿ cuè tée ñuyíú‑a ní táúchíúⁿ dùcaⁿ ní quide ndíi? —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.
5 Te ní ngüíta‑güedé xǐtnàha‑güedé:
—¿Nása cúñaha‑o? Chi núu nà cúñaha‑o sǎ Yǎ Ndiǒxí ní táúchíúⁿ dùcaⁿ ní quide ndíi Juàá ñá, te quesaha‑dě: “¿Ná cuèndá ñá túú ní sàndáá iní‑ndó tnǔhu ní cáháⁿ ndíi vàíⁿ?”, quesaha‑dě.
6 Àdi te núu nà cúñaha‑o sǎ cuè ñáyiu ñuyíú‑a ní táúchíúⁿ dùcaⁿ ní quide ndíi ña, te nchaa ñáyiu cuáha ñàhá‑yu yúú xii‑o, te cahni ñàhá‑yu, chi càchí‑yu sá ndàá sá Yǎ Ndiǒxí ní táúchíúⁿ‑gǎ ní cáháⁿ ndíi Juàá tnúhu‑gá núú ñǎyiu —càchí‑güedé xǐtnàha‑güedé.
7 Te ní xáhaⁿ‑güedě xii‑gá sá ñà túú xìní‑güedé yoo ní táúchíúⁿ dùcaⁿ ní dácuándùte ndíi Juàá ñáyiu.
8 Te ní xáhaⁿ Jèsús xii‑güedé:
—Te núu ducaⁿ te ni yǔhú vá càchí tnúhu‑í xii‑ndo yòo ní taxi tnúhu ndee ìní duha quìde‑í —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.
Cuèndá cue tée cuihna ìní‑xi
(Mt. 21:33-44; Mr. 12:1-11)
9 Te sátá dúcáⁿ te ní ngüíta Jèsús ní cani‑gá ɨɨⁿ cuèndú núú ñǎyiu nàcuáa tecú tnùní‑yu tnúhu‑gá, te xáhaⁿ‑gǎ xií‑yu:
—Ɨɨⁿ tée ní xitu‑dé mee‑ni yòho yaha stilé núú ñúhú‑dě. Te ní sáá ɨɨⁿ nduu quɨ̌ngaca cuu xica‑dě vài nduu te ní dándǒo ndaha‑dě sá nǐ xitu‑dé‑áⁿ xii ɨɨⁿ ǔú cue tée càháⁿ ndɨhɨ‑dé cuèndá cada chìuⁿ‑güedé, te ní ndatnúhu‑güedé sá òré ná cùu te cuu cuèndá dava‑güedé te ducaⁿ te ní quee‑dé cuáháⁿ‑dé.
10 Te sátá nǐ sáá nduu nǐ cuu nchaa ndéhé yoho yàha stilé sá nǐ xitu‑dé‑áⁿ, te ní xáhaⁿ‑dě xii ɨɨⁿ tée xìnu cuechi núú‑dě: “Cuàháⁿ cácáⁿ‑n sǎ cúú cuèndá‑í núú cuè tée ní dándǒo ndàha‑í nchaa yoho yàha stilé sá nǐ xitu‑í”, càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě. Te tée xìnu cuechi‑áⁿ nǐ xica‑dé cuáháⁿ‑dé, dico cue tée ndèé nchaa yoho yàha stilé‑áⁿ nǐ tnɨɨ‑güedé tée xìnu cuechi‑áⁿ te ní caniha‑güedě, te ní nacuícúⁿ ñáhá‑güedě xii‑dé, te ñá túú tnàhí ná ní sǎñaha‑güedě.
11 Te dǎtnùní tée cùu xítohó nchaa yoho yàha stilé‑áⁿ nǐ tendaha tùcu‑dé ɨngá tée xìnu cuechi núú‑dě cuáháⁿ‑dé, dico dɨu‑ni ducaⁿ nǐ quide ñaha‑güedě xii‑dé, chi ní xícuèhé ñáhá‑güedě, te ní caniha‑güedě te ní nacuícúⁿ ñáhá‑güedě, te ñá túú tnàhí ná ní sǎñaha‑güedě.
12 Te tée cùu xítohó nchaa yoho yàha stilé‑áⁿ nǐ tendaha tùcu‑dé ɨngá‑dé cuáháⁿ‑dé, te dɨu‑ni ducaⁿ nǐ quide ñaha tùcu‑güedé, chi ní dánǐcuèhé ñáhá‑güedě, te ní nacuícúⁿ ñáhá‑güedě.
13 ’Te tée cùu xítohó nchaa yoho yàha stilé‑áⁿ nǐ sani iní‑dé: “¿Nása cada‑í vitna? Váha‑gá tendaha‑ǐ déhe‑í tée ío cùu iní‑a núhú‑dé, chi cudana te òré quiní ñáhá‑güedě xii‑dé, te canehe‑güedé sá yɨ́ñùhu núú‑dě”, duha ní sani iní‑dé.
14 Dico òré ní xiní cue tée quìde chiuⁿ‑áⁿ děhe xítohó nchaa yoho yàha stilé‑áⁿ, te ní xítnàha‑güedé: “Tée‑ǎⁿ tée véxi nduu táhú ñuhu‑a ndɨhɨ nchaa sá cáá nǔú‑xi, dico cahni‑o‑dě te mee‑o ndùu tahú‑ó sǎ ndúú tǎhú‑dě”, càchí‑güedé xǐtnàha‑güedé.
15 Te ní queñuhu ñaha‑güedě ɨɨⁿ xio yuhu ñùhu‑áⁿ, te ní sahni ñaha‑güedě xii‑dé —duha cuáháⁿ cuèndú ní cani Jèsús núǔ‑yu.
Te dǎtnùní ní xáhaⁿ tùcu‑gá xií‑yu:
—¿Te nchòhó sa cùtnuní iní‑ndó nàcuáa cada ñaha xǐtohó ñuhu‑áⁿ xii cue tée‑áⁿ ñǎ?
16 Chi núhú‑dé te cahni‑dé cue tée‑áⁿ, te dàndóo ndaha‑dě ñuhu‑dé xii cue tée cùtnuní iní‑dé cada ndáá —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xií‑yu.
Te sá dúcáⁿ nǐ cáháⁿ‑gá, núu ní cachí‑yu:
—¡Sá vǎ càchí Ndiǒxí sá dúcáⁿ yǎha‑o! —càchí‑yu.
17 Te Jèsús ní ndacoto‑gá núǔ‑yu, te ní xáhaⁿ‑gǎ:
—Chí càchí tnúhu nása quèe‑xi nacuáa càháⁿ‑xi núú tùtú Yǎ Ndiǒxí, núú càchí‑xi:
Yúú sǎ nǐ dáquéé tɨ̌hú cue tée dàcaa vehe ní saa‑xi cùu‑xi yúú cúnùu vitna.
Duha càchí‑xi núú tùtú‑gá.
18 Te nchaa ñáyiu ñá túú cuìní tnɨɨ tnúhu‑í, te ndohó‑yu dàtná ɨɨⁿ ñáyiu tnàhnú duuⁿ òré ndùá‑yu núú yǔú, àdi núu na tàú ñáhá‑xí te dàcachi duuⁿ ñaha‑xi —cachí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xií‑yu.
Cuèndá impuèstú
(Mt. 21:45-46; 22:15-22; Mr. 12:12-17)
19 Te cue tée cùu dútú cúnùu, ndɨhɨ cue tée dàcuaha ñaha xii ñáyiu nchaa tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés ní cuiní‑güedé tnɨɨ‑güedé Jèsús òré‑ni‑á ní cùu, chi ní cutnùní iní‑güedé sá cuèndá‑güedé ní cáháⁿ‑gá, dico ní yùhú‑güedé cuèndá sá ǐo vài ñáyiu.
20 Te ní ndúcú‑güedě nàcuáa cada‑güedé tnɨɨ ñaha‑güedě xii‑gá, te ní tendaha‑güedě cue tée cuáháⁿ ngoto dayuhu ñàha xii‑gá, te cuáháⁿ‑güedé dàtná cue tée váha iní‑xi, te ndùcu‑güedé nàcuáa cada‑güedé nǔu cáháⁿ‑gá ɨɨⁿ tnúhu sá ñà túú tàú‑gá cáháⁿ‑gá cuèndá ducaⁿ te candeca ñaha‑güedě xii‑gá quɨ́hɨ́ⁿ cuáha cuèndá ñáhá‑güedě núú těe cùnuu.
21 Te ní xáhaⁿ‑güedě xii Jèsús:
—Mèstrú, nìhí‑ndɨ́ tnúhu sá dánèhé‑n ñǎyiu mee‑ni tnǔhu váha, te cuěi ndědani càa ñáyiu ɨɨⁿ‑ni càháⁿ‑n ndɨ̀hɨ́‑yu, te càháⁿ ndáá‑n nàcuáa càháⁿ Yǎ Ndiǒxí cundecu‑o ñùyíú‑a.
22 Te cachí tnúhu xii‑ndɨ́ nǔu váha‑ni cháhu‑ndɨ́ té Cèsár tée ío cùnuu cuendá impuèstú ǎⁿ ñǎhá —càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě xii‑gá.
23 Dico Jèsús ní cutnùní iní‑gá sá xító ndèé ñáhá‑güedě xii‑gá, núu ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé:
24 —Chí dánèhé ñáhá xìi‑í ɨɨⁿ díhúⁿ cuìxíⁿ te cachí tnúhu‑ndo nǔu yoo núú‑xi ndèé, ndɨhɨ yoo dɨ̀u‑xi ndeé —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.
Te ní xáhaⁿ‑güedě xii‑gá:
—Núú tě Cèsár ndèé ndɨhɨ dɨ̀u‑dé —càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě xii‑gá.
25 Te ní xáhaⁿ tùcu‑gá xii‑güedé:
—Te núu ducaⁿ te chí nácuǎha té Cèsár sá cúú cuèndá‑dé, te sá cúú cuèndá méé Yǎ Ndiǒxí, te xíǎⁿ nacuáha‑ndo‑gǎ —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.
26 Te ñá ní ndàcu tnahí‑güedé datɨ̀cánuu ñaha‑güedě xii‑gá núú tnǔhu càháⁿ‑gá, chi òré ní cáháⁿ‑gá, te da ní cuñúhu‑güedé nchaa tnúhu ní cáháⁿ‑gá, te váha‑gá ní sadɨ́‑güedé yuhu‑güedé.
Cuèndá nchaa ñáyiu ndoto
(Mt. 22:23-33; Mr. 12:18-27)
27 Te sátá dúcáⁿ te ní sáá ɨɨⁿ ǔú cue tée cùu saducéú núú ndécú Jèsús. Te cue tée‑áⁿ ñà túú sàndáá iní‑güedé sá ndótó cuè ñáyiu ní xíhí, te ní xáhaⁿ‑güedě xii‑gá:
28 —Mèstrú, ndíi Moìsés càchí ndíi núú tùtú ndècu vitna sá nǔu ɨɨⁿ tée na cùú, te quendóo ñadɨ̀hɨ́‑dé te ñá túú děhe‑dé ní xǒo ndɨhɨ‑aⁿ, te tée cùu ñaní‑dé naqueheⁿ‑dé ñaha ní quendóo quèé‑áⁿ cuèndá coo déhe‑dé ndɨhɨ‑aⁿ cuèndá ñaní‑dé tée ní xíhí‑áⁿ.
29 Te ní xíndecu úsá tnàhá cue tée mee‑ni ndɨ̀ ñaní‑güedé. Te tée díhna ní níhí ñadɨ̀hɨ́‑dé, dico ñá túú ní cùdíi‑dé cundecu‑dé chi ní xíhí‑dé, te ni ɨ̀ɨⁿ déhe‑dé ñá túú ní xǒo ndɨhɨ ñadɨ̀hɨ́‑dé‑áⁿ.
30 Te tée cùu uú ní naqueheⁿ‑dé ñaha ní quendóo quèé‑áⁿ dico ní xíhí tucu‑dé, te ni ɨ̀ɨⁿ tucu déhe‑dé ñá túú ní xǒo ndɨhɨ ñaha‑áⁿ.
31 Te tée cùu uní ní naqueheⁿ tucu‑dé ñaha ní quendóo quèé‑áⁿ, te dɨu‑ni ducaⁿ nǐ xíhí‑dé, te ní xínu ndɨ ùsá‑güedé ní cándeca ñaha‑güedě xii ñaha‑áⁿ, dico ni ɨ̀ɨⁿ‑güedé ñá túú ní xǒo déhe‑güedé ndɨhɨ‑aⁿ, te ní ndɨhɨ‑güedé ní xíhí.
32 Te ndéé núú nǐ ndɨhɨ‑ná ní xíhí tnàhá ñadɨ̀hɨ́‑áⁿ.
33 Te na sàá nduu ndòto‑güedé ndɨhɨ ñaha‑áⁿ ¿Te ndědacàa‑güedé ñadɨ̀hɨ́‑güedé cuu‑aⁿ‑i? Chi ndɨ ùsá‑güedé ní cándeca ñaha‑güedě xii‑aⁿ —càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě xii‑gá.
34 Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé:
—Nchaa ñáyiu ñuyíú‑a tnǎndahá‑yu.
35 Dico nchaa ñáyiu ní nduu táhú ndoto díhna nuu ñáyiu‑áⁿ cundecú‑yu ndɨhɨ Yá Ndiǒxí nɨ caa nɨ quɨ́hɨ́ⁿ, te yàcáⁿ ñá túú‑gǎ sá cándèca tnahá‑yu.
36 Te ni ñà túú‑gǎ tnúhu xìhí, chi cuu‑ná‑yu dàtná cue espíritú xínú cuèchi núú Yǎ Ndiǒxí cuèndá sá nǐ ndotó‑yu, chi cùú‑yu déhe‑gá.
37 Te ndéé ndíi Moìsés ní chídó tnùní ndíi núú tùtú ndíi sá ncháá ñǎyiu ní xíhí ndotó‑yu, te dɨu‑ni xíáⁿ càháⁿ‑xi cuèndá tnutàú nchìcúⁿ ñuhú, te dɨu‑ni xíáⁿ càchí tucu‑xi sá Yǎ Ndiǒxí cúú‑gǎ Ndiǒxí ndíi Àbrahám, ndíi Isàác, ndɨhɨ ndíi Jàcób.
38 Te cue tée‑áⁿ chi cuěi ní xíhí‑güedé sá cúú‑xí nchòhó, dico sá cúú‑xí Yǎ Ndiǒxí chi ndècu vívú‑ni‑güedě. Chi cùtnuní iní‑ó sǎ Yǎ Ndiǒxí cúú‑gǎ Ndiǒxí mee‑ni cuè ñáyiu xǐndecu vǐvú, te ñá túú cùu‑gá Ndiǒxí cue ñáyiu ñá túú ndècu vívú. Te sá cúú‑xí mèe‑gá chi nchaa ñáyiu ndècu ndɨhɨ‑gá ndécú vǐvǔ‑yu cuěi sa ní xíhí‑yu núú ñùyíú‑a —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.
39 Te ɨɨⁿ tée dàcuaha ñaha xii ñáyiu nchaa tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés ní xáhaⁿ‑dě xii Jèsús:
—Mèstrú, váha‑ni càháⁿ‑n —càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii‑gá.
40 Te ñá túú‑gǎ ní cùyɨɨ‑güedé cácáⁿ tnúhú‑güedě ni ɨ̀ɨⁿ tnúhu núú‑gǎ.
Yoo déhe‑xi cùu Cristú
(Mt. 22:41-46; Mr. 12:35-37)
41 Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé:
—¿Te nása càchí‑tu‑yu sá Crìstú Yaá tendaha Yǎ Ndiǒxí quixi ñuyíú‑a cùu‑gá déhe ndíi Dàvií?
42 Te mee ndǐi Dàvií‑áⁿ nǐ cachí ndíi núú lìbrú Sǎlmú:
Dútú Ndiǒxí ní xáhaⁿ‑gǎ xii Yaá cúú Xǐtohó‑í:
“Ngóo xio cùha‑í,
43 te yúhú cada‑í te nchaa sá cúú ǔhú iní ñáhá xìi‑n canehe‑xi sá yɨ́ñùhu núú‑n.”
Duha ní xáhaⁿ Dǔtú Ndiǒxí xii Yaá cúú Xǐtohó‑í càchí ndíi núú lìbrú Sǎlmú.
44 ¿Te nása cùu Cristú déhe ndíi Dàvií, te mee ndǐi ní cachí ndíi sá cúú‑gǎ Xítohó ndíi‑i? —càchí Jèsús xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.
Jèsús càháⁿ‑gá cuèndá cue tée dàcuaha ñaha xii ñáyiu nchaa tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés
(Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 11:37-54)
45 Te òré ndátnǔhu Jèsús ndɨhɨ cue tée xìca cuu ndɨhɨ‑gá xǐndedóho ñaha ñáyiu, te xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé:
46 —Cada cuèndá‑ndó vǎ cádá‑ndó nàcuáa quìde cue tée dàcuaha ñaha xii ñáyiu nchaa tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés, chi tnàhá iní‑güedé cuihnu‑güedé dóó nání sǎ sácuǐhnu cue tée cùnuu. Te nchaa núú tàcá ñáyiu cuìní‑güedé sá ndɨ̀hɨ tnúhu yɨñùhu cáháⁿ ndɨhɨ ñàhá‑yu xii‑güedé, te nàcáxi‑güedé xìlé sácǒo nchihi cue tée cùnuu‑gá xɨtɨ́ veñúhu conchihi‑güedé, te ducaⁿ‑ni quìde‑güedé cuěi òré quɨ́hu‑güedé mèsá caxi‑güedé òré ndécú‑güedě ɨɨⁿ vico, chi mee‑ni nǔú sácǒo cue tée cùnuu‑gá cuìní‑güedé coo‑güedé.
47 Te quèndeé‑güedé vehe nchaa ñáyiu dɨ̀hɨ́ ñáyiu quèé, te ío naha càháⁿ ndɨhɨ‑güedé Yǎ Ndiǒxí cuèndá cuìní‑güedé cáháⁿ váha‑yu cuèndá‑güedé. Te sá dúcáⁿ quìde‑güedé te sáá nduu te ío‑gá ndoho‑güedé núú ùhú núú ndàhú dàcúúxí dàva‑gá ñáyiu —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.