9
Nansa nì techuún Jesús ùxìn ùì nèhivì dacuahá‑yá ñà‑dacuítià‑nè palabra ìì
Daaní, nì cana Jesús ùxìn ùì nècuàchì dacuahá‑yá, te nì sàhatahvì‑yánè ñà‑vàtùni tavà‑né nsidanuu clase ñà‑malu ñuhú ini nèhivì, te vàtùni dandúvàha stná‑nè nèhivì cuhí. Te nì sàcùnaha‑né ñà‑cùhùn‑nè cachitnùhu‑ne xì nèhivì palabra sàhà ñuhìví ìì xí Dios, te dandúvàha stná‑nè nècuàchì cuhí. Dohó nì cachi‑yà xì‑né:
―Ni‑iñàha màsà cúníhí‑nsiá cùhùn, ni bastón, ni morral, ni dìtà, ni dìhùn, ni inga dùhnù‑nsiá ñà‑nadama‑nsia màsà cúníhí‑nsiá cùhùn. Te nú nì sàà‑nsià iin vehe ndé cundoo‑nsia, iin‑ni cundoo‑nsia yucán dècuèndè cachi sàà quìvì quee‑nsia ñuu mà. Doco nú có‑cùní nèhivì dayáha‑ne mii‑nsiá, dandu quee‑nsia yucán, te nacatù‑nsiá sàhà‑nsiá còyo yàcá ñuu mà, cunduamà seña cónì quidá víi nècuàchìmà (xì‑nsiá) ―nì cachi‑yà.
Daaní, nècuàchì dacuahá‑yámà, nì caquihin‑ne ichì cuàhàn‑nè, nì nacàhin‑ne cuàhà ñuu cuati nì càhàn‑nè xì nèhivì nansa iá razón vàha xi Dios, te nì dàndúvàha stná‑nè nècuàchì cuhí nsidanicuú lugar.
Nansa nì nacani cuàhà ini rey Herodes
Daaní, rey Herodes, nì xinitnùhu‑tè ñà‑cuàhà guá milagru quidá‑yá, te nì ndulocó‑te, vàchi cachí dava nèhivì ñà‑sànì natiacu Juan (Bautista) nduájàn. Doco dava ga‑nè, nì cachi‑nè divi Elías sànì ndecunu, te ò iin nècuàchì yuhù núù Dios sànì natiacu. Doco Herodes, (nì ndulocó‑te), te nì cachì‑te:
―Yùhù nì sàhi orden tàhndè dìnì Juan (Bautista). Doco inga nècuàchì cáhàn guá nèhivì sàhà‑xìmà, ¿ana divi nduú‑né, te cuàhà guá ñà‑quìdà stná‑nè? ―nì cachì‑te. Ñàyùcàndùá cuní‑te cundehè‑té Jesús.
Nansa nì dàcútiácú Jesús cuàhà mil nèhivì
10 Daaní, sàmàndixi nsidaa nècuàchì dacuahá‑yá nì cansiaa‑nè, te nì nacani‑ne xì‑yá nsidaa ñà‑ndùá nì quida‑ne ndé nì sàhàn‑nè. Dandu nì nacuaca‑ya nsidaa‑né cuàhàn cuaán‑yá xì‑né iin xaan yatni ñuu Betsaida ndé còò nèhivì. 11 Doco cuàhà nèhivì nì tenchicùn xì‑yá, vàchi nì xinitnùhu‑ne cuàhàn‑yà. Ñàyùcàndùá, nì casàhú‑yà xì‑né, te nì càhàn‑yà xì‑né sàhà ichì dandacú Yua‑nda Dios. Te nì dàndúvàha stná‑yà nècuàchì cuhí xi‑ne.
12 Dandu nì cuaà quìvì yucán. Te ùxìn ùì nècuàchì dacuahá‑yá, nì tnàtuu‑ne nùù‑yá, cachí‑nè xì‑yá:
―Ndaquindèè‑ní xì nèhivì, dandu cùhùn‑nè ñuu cuati, te ò ranchu yatni, te nìhì‑né ndé cuxi‑ne, te cùdù‑nè, vàchi yohó ndé ndoo‑nda, còò vehe.
13 Doco nì cachi‑yà xì‑né:
―Mii‑nsiá dacuxí‑nsiánè.
Te nì cachi‑nè:
―Cuisì ùhùn pan nihí‑nsí, xì úì siaca. ¿A cuní‑nî cùhùn‑nsì cuiin‑nsi ñà‑cuxi nsidaa nècuàchì yohó? ―nì cachi‑nè. 14 Vàchi nècuàchì tiàa ndoó yucán, ùhùn mil nduú nsidaa‑né.
Dandu nì cachi‑yà xì nècuàchì dacuahá‑yá:
―Cachi‑nsià xì nèhivì ñà‑nì mácùndoo‑ne ñuhù, iin iin grupu‑nè ùì dico ùxìn, ùì dico ùxìn ni cúndúú‑né.
15 Ñàyùcàndùá, ducán nì caquida nècuàchì dacuahá‑yá, nì càhàn‑nè xì nèhivì, te nì sàcùndoo nsihi‑ne. 16 Dandu nì tnii‑ya ùhùn pan mà xì ùì siaca ma, te nì ndacoto ndiaá‑yà dìquì‑xí, nì naquimanì‑yá Dios sàhámà. Dandu nì dàcuàchí‑yáñà, te nì sàha‑ya nècuàchì dacuahá‑yá, te nì dasàn‑néà nùù nèhivì. 17 Te nsidaa‑né, nì xixi‑ne nì ndenuu ini‑nè. Dandu nì chivàha‑ne ñà‑nì cuyodò, te nì chitu ùxìn ùì ìcà pedazu pan mà.
Nansa nì cachi Pedro ñà‑xìníndísâ‑né ñà‑divi Cristu dacácu xi‑nda nduú Jesús
18 Daaní, nì ìa iin xichi nì quecuaán‑yá xì nècuàchì dacuahá‑yá, te nì xìcàn tàhvì‑yá nùù Dios. Dandu después nì ndàcàtnùhù‑yá nùù nècuàchìmà, cachí‑yà:
―¿Ana nduú yùhù, cachí nèhivì?
19 Te nì cachi‑nè xì‑yá:
―Dava‑ne cachí‑nè ñà‑Juan Bautista nduu‑ní. Te dava‑ne cachí‑nè Elías nduu‑ní. Te dava ga‑nè cachí‑nè iin nècuàchì profeta sànaha nduu‑ní, te sànì natiacù‑ní vichi cahan‑né.
20 Dandu nì cachi‑yà xì‑né:
―Doco mii‑nsiá, ¿ana nduí, cachí‑nsià?
Dandu nì cachi Pedro xì‑yá:
―Divi Cristu nì quixi nùù Dios nduu‑ní.
21 Dandu nì dàndàcú‑yá nùù‑né ñà‑màsà nácání‑né xì nèhivì nduú‑yá Cristu.
Nansa nì cachitnùhu Jesús icúmí‑yâ cui‑yà
22 Dandu nì cachi stná‑yà xì‑né:
―Yùhù ana nduú Tnaha Nèhivì Ñuhìví, cuàhà gá icúmî ndohi. Vàchi tè‑sàhnú xídandacú, xì stná dùtù xícusahnú, xì stná nècuàchì ley xi veheñùhu, nsidaa‑né icúmí‑nê cahíchì ini‑nè yùhù, dandu cacahnì nèhivì yùhù. Doco tìxi ùnì quìvì icúmî natiacuì.
23 Te nì cachi stná‑yà xì nsidaa‑né;
―Nsidaa ana cuní cunchicùn xìˊ, xiñuhu nacoo‑ne ñà‑ndùá cuní inì‑ni mii‑né quida‑ne, te nsìquívì quida‑ne cuenta na ian nsidá stná‑nè cruz xi‑ne cutnáhâ‑né xìˊ (ñà‑cui stná‑nè). 24 Vàchi nsidaa ana cuní dacácu xi vida xi vichi, ñà‑dàndáñúhú‑nê mii‑né nduá. Doco nú ni cuí‑nè sàhí, dandu ñà‑sànì càcu ndisa vida xi‑ne cundua. 25 Vàchi nú ni níhì iin nèhivì nsidaa ñà‑ìá ñuhìví, ni ñà‑jaàn, mà cúndúá iin bien xi‑ne nú màsà sáà anima‑nè cundiatú stná, te càcua. 26 Iin nèhivì, nú cucáhán nûù‑né coo‑ne ladu xi, o nú cucáhán nûù‑né cunini‑ne palabra xi, (ndahví‑nè), vàchi icúmí stnáì nacuaí mii‑né quìvì naxicocuíìn yùhù ana nduú Tnaha Nèhivì Ñuhìví. Te ndiaha gá coo quìvì mà sàhà yùhù, xì sàhà Yuamánìˊ, xì sàhà ángel ìì cacutnahá xí quixi. 27 Doco ñà‑ndáà nduá cachíˋ xì‑nsiá, dava mii‑nsiá nècuàchì itá yohó, tàñáha ga cui‑nsià, te cuni‑nsià nansa iá ñuhìví ìì xí Dios ―nì cachi‑yà.
Nansa nì nadama Jesús mii‑yá nì natnuù nihni ndiaha‑yá
28 Daaní, nì nsihi nì cachi‑yà ducán, dandu nì yàha nahi ùnà gà quìvì, te nì saca‑ya Pedro xì Juan, xì Jacobo, cuàhàn‑yà xì‑né iin yucù ndé cuàhàn‑yà càhàn‑yà xì Dios. 29 (Daaní, na iá‑yà yucán) xícàn tàhvì‑yá nùù Dios, dandu ní xini nècuàchìmà tucu nì nàcùnahà‑yà. Nì nducuxín yaa sìcoto xi‑ya, te tnúù nihni ndiaha‑ñá. 30-31 Dandu nì xini stná‑nè, yucán nì canatùi stná ùì nècuàchì (sànaha) iin‑ne nani Moisés, te inga‑nè nani Elías. Te itá stná ndómà ndatnúhú‑ndá xí‑yâ. Te tnúù nihni stná‑ndà, cáhàn‑ndà xì‑yá sàhà nansa icúmí‑yâ cui‑yà ñuu Jerusalén. 32 Te Pedro xì compañeru‑nè, sádì gà vàhná‑nè. Doco na ní nsicuìhnú viì ini‑nè, dandu nì caxini‑nè ndiaha gá tnúù nihni‑ya, te mimíí nì caxini‑nè itá stná ùì ndósàhnù‑mà. 33 Daaní, na meru cuàhàn cuxica‑nda, dandu ní cachi Pedro xì‑yá:
―¡Maestro, nansicáhán‑ndá ndoo‑nda yohó! Chicá vàha quidavàha‑nsi ùnì siahva, ian coo mii‑ní, inga stná coo Moisés yohó, te ingà coo stná Elías yohó.
Ducán nì cachi Pedro, vàchi cónì cúndáà ini‑nè nansa cachí‑nè. 34 Daaní, sà‑cáhàn‑nè xì‑yá ducán, dandu nì nuu iin vìcò, te nì dàhvi nsidaa‑né mahìá. Te nì cayùhí cuaá‑nè na ní xini‑nè nì cuu ducán. 35 Dandu nì tiacu‑nè cáhàn iin ana cáhàn mahì vìcò mà, te dohó cachí‑yà:
―Dèhemaní nduú ana yohó. Cunini‑nsia ñà‑ndùá cachí‑yà.
36 Daaní, nì ndacoto nècuàchì dacuahá‑yámà, te nì xini‑nè ndé cuisì mindaa mii‑yá iá yucán. Doco después còò ni‑iñàha ni cachí‑nè xì ni‑iin nèhivì sàhà nsidaa ñà‑ndùá nì xini‑nè yucán.
Nansa nì tavà Jesús iin ñà‑malu inácáá nùù iin tèchii
37 Daaní, inga quìvì nì nuu‑ya xì‑né yucù mà vàxi‑ya. Dandu nì ndacùhun stnahá‑yá xì cuáhà nèhivì sànì nataca. 38 Te iin nècuàchìmà nì càhàn‑nè xì‑yá, sacúndáhvî fuerte‑nè nùù‑yá, cachí‑nè:
―Maestro, sacúndáhvîˋ nùù‑ní, cundehè ndahví‑nî tèchii xí, vàchi mindaa‑té nduú dèhi. 39 Cunaha‑ní, iin ñà‑malu dandoho‑xi‑té, dandáhìà‑te, te xíhì ìhí‑te quidá, queé chìhìñù yuhù‑té: quini ga quidá xì‑té, có‑cùníà nacoà‑te. 40 Ñàyùcàndùá nì sacundahvíˋ nùù nècuàchì dacuaha‑ní ñà‑tavà‑néà, doco mànìcùí.
41 Dandu nì cachi Jesús xì‑né:
―Ndahví‑nsià, vàchi mà túha‑nsia cunindisá‑nsiá, ni có‑sâà‑nsià cundaà inì‑nsia. ¿Nadaa ga quìvì icúmî coo guè xì‑nsiá, te quidandee gá stná inì sàhà‑nsiá? Pues cundaca‑ní dèhe‑ní quixi ―nì cachi‑yà.
42 Daaní, sàvàxi‑ne xì‑té, te nì ducùn ñà‑malu‑te ñuhù ní sahnì ìháˋ‑te. Ñàyùcàndùá, nì sadi‑yà nùá, te nì dàndúvàha‑yàte. Dandu nì quida‑yàte entregar nùù yua‑té. 43 Te nsidaa nèhivì ndoó yucán, nì ndulocó cuàhà‑né ñà‑ndiaha guá nì quida Dios.
Daaní, na ndulócô guá‑nè sàhà nsidaa obra nì quida‑ya, dandu nì cachi‑yà xì nècuàchì dacuahá‑yá:
44 ―Cunini vàha‑nsia palabra cuàhìn cachì xì‑nsiá. Yùhù ana nduú Tnaha Nèhivì Ñuhìví, icúmî yàhi coi ndahà nèhivì (malu), vàchi iá iin tiàa cuàhàn quida xí entregar ―nì cachi‑yà.
45 Doco nècuàchìmà, cónì cúndáà ini‑nè ñà‑ndùá nì cachi‑yà, vàchi nì ìa dèhé chuun ma nùù‑né; ñàyùcàndùá, cónì sánìhì ini‑nè. Te yúhî stná‑nè ndàcàtnùhù‑né nùù‑yá sàhámà.
Nansa nì cachi Jesús ana chicá ndiaá
46 Daaní, nì quesaha‑né nì cuàà‑nè ndácàtnùhù stnahá‑né nùù‑né ana chicá ndiaá. 47 Dandu nì cundaà ini‑yà nansa xínacani ini‑nè, te ñàyùcàndùá nì nacuaca‑ya iin tètii nì chicani‑yàte iladú‑yà, 48 te nì cachi‑yà xì nècuàchìmà:
―Nú sàhà yùhù quidáñúhú iin nèhivì tètii yohó, dandu dava‑ni queá na ian yùhù quidáñúhú‑nê. Te nú yùhù quidáñúhú‑nê, dandu iin‑ni queá ñà‑quìdáñúhú stná‑nè ana nì techuun‑xí vàxi. Vàchi nècuàchì chicá nihnú ndáhví inì‑xi, divi nduú ana chicá ndiaá ndisa.
Nècuàchì có‑xìní ùhì xì‑ndà, favor xi‑nda iá‑nè
49 Dandu nì cachi Juan xì‑yá:
―Maestro, nì xini‑nsì iin tiàa tavá xi ñà‑malu nùù nèhivì, te quìvì mii‑ní ndácùcahan‑né. Doco có‑ndùú‑né iin ana cutnáhâ xí‑ndá xicánúú. Ñàyùcàndùá, nì sadi‑nsì nùù‑né ñà‑màsà quídá gá‑nè ducán.
50 Dandu nì cachi Jesús xì‑né:
―Còó, màsà cádí‑nsià nùù‑né, vàchi nsidaa ana có‑xìní ùhì xì‑ndà, favor xi‑nda iá‑nè.
Nansa nì cachi Jesús na ní cuni Jacobo xì Juan càcàn‑nè quixi castigu nùù ana cónì quìdáñúhú xí‑yâ
51 Daaní, na sá‑ìtúú tiempu nana‑ya ansivi nùhù‑yà, dandu nì quihin‑ya ichì cuáhàn‑yà ñuu Jerusalén, iin‑ni nihnú ini‑yà sàà‑yà yucán. 52 Te nì techuún‑yá itnii tiàa codònùù núù‑yá ñà‑cachitnùhu‑ne icúmí‑yâ yàha‑ya ichì yucán. Ñàyùcàndùá, nì casaà tiàa ma iin ñuu tii nècuàchì raza samaritanu, cuàhàn‑nè nanducu‑né ndé coo‑ya nì cùí. 53 Doco nècuàchì ñuu mà, ni loho cónì cándísâ‑né coo chii‑yá ñuu‑nè, vàchi sànì xinitnùhu‑ne ñà‑ichì Jerusalén nduá cuàhàn‑yà. 54 Ñàyùcàndùá, ùì nècuàchì dacuahá‑yá nani Jacobo xi Juan, na ní tiacu‑nè ñà‑dùcán nì cachi nècuàchì ñuu mà, dandu nì cachi‑nè xì‑yá:
―Stoho‑nsì Señor, ¿a có‑cùní‑nî dandacú‑nsí còyo ñuhu ansivi, te coco nsihi nèhivì ñuu yohó, vàchi ducán nì quida stná Elías sànaha?
55 Doco nì dà‑íhî Jesús nècuàchìmà, cachí‑yà:
―Mii‑nsiá, có‑cùndáà inì‑nsia nansa ndiá ìcà‑nsiá cunihnu vàha inì‑nsia. 56 Vàchi yùhù ana nduú Tnaha Nèhivì Ñuhìví, ¿índù divi chuun nì quesaì ñuhìví yohó? Pues divi sàhà ñà‑dacácui nèhivì, te màdìá dandáñúhî‑nè ―nì cachi‑yà.
Dandu cuàhàn‑yà xì‑né inga ñuu chicá nùù‑xí.
Ñà‑ndùá nì cachi Jesús xì nèhivì cuní cunchicùn xì‑yá
57 Daaní, na xicá‑yá xì‑né ichì, nì càhàn iin tiàa xi‑yá, cachí‑nè:
―Yùhù, dispuestu iéˋ cunchicuìn mii‑ní ndéni nì cui ni cúhùn‑ní, Señor mío.
58 Dandu nì cachi Jesús xì‑né:
―Lusu, iá nchihò‑sí, te laa ndavá ansivi, iá stná tacà‑si; doco yùhù ana nduú Tnaha Nèhivì Ñuhìví, còò ni‑iin lugar ndé cunduhí cùdì.
59 Daaní, nì cachi‑yà xì inga nèhivì:
―Cunchicùn‑ní yùhù.
Te nì cachi nècuàchìmà:
―Señor mío, dihna ni núhì ñà‑coo chii guéˋ vehi dècuèndè (ni cuí) yué, te nì ndùxin‑ne.
60 Dandu nì cachi Jesús xì‑né:
―Nècuàchì có‑ìá vida anima‑xi, divi ni cúxin xi nsìi‑xi. Doco mii‑ní, cuahán‑nî cachitnùhu‑ní razón sàhà ñuhìví ìì xí Dios.
61 Dandu inga nèhivì, nì cachi‑nè xì‑yá:
―Yùhù, cunchicuìn mii‑ní, Señor mío. Doco dihna ni núhì (coo chií) ndaquindèí xì nèhivì vehi.
62 Dandu nì cachi Jesús xì‑né:
―Iin nèhivì sà‑ìtníí‑xí yàtà, nú cuisì yàtà‑né indéhe‑né, dandu mà quéé víámà. Te ducán iá stná xì iin nèhivì (mà iin‑ni nihnú ini xì yùhù), mà cùì sáà‑nè cunduu‑ne nèhivì xí ñuhìví ìì xí Dios.