8
Ñadɨ̄ꞌɨ, ña e xntíi Jēsuu
Rkontûví da kúvi sáꞌā ne, kaika Jesuu taꞌán ñuu taꞌán ñuu, kakaꞌan ntódo ñā túꞌun īña Xuva ko nté o kadē kúꞌvē ña. Uxúvi ñāꞌa pustrú san ntɨniꞌi ña ñā dɨ. Īó ñadɨ̄ꞌɨ́ ne, ntikɨ̄n ñá ña, ña é ntaváꞌa ña é ñūꞌu é ña váꞌā san nima í nī ña é ntuváꞌa kuiꞌi e ntákuvi i. Ñadɨ̄ꞌɨ́ san ne: María Madalena nani ña, ña e ntíi uꞌxe é ña váꞌā nima í, nī Juana, ñádɨ̄ꞌɨ ñá nani Cūsa, ña dé tsiñu iña Heródē; ñá nani Sūsaná ne, nī ña te da díi ka ñadɨ̄ꞌɨ, kueꞌen ñá vata koo é xntii ña ña nēe é īó iña ña.
Dā ntáa Jesuu iña ña katáꞌxi tata
(Mt. 13:1‑9; Mr. 4:1‑9)
Ñá te da dīi ñaꞌa kíi ña ñuú ña é kinī ñá Jesuu. Dōo táka nuu ñaꞌa sán ne, kidáa ne, ntāa Jesuu ni ña uun nuu i, kakaꞌan ña:
—Uun ñatīí, ña kataꞌxi tatá ne, kuéꞌen ña kūtaꞌxí ña tatá ña. Uun itsi ne, kóꞌxo ntɨ̄kɨn san itsi kán ne, ixkanúu ñaꞌa sán ne, ēꞌxi láa sán dɨ. Uun itsi xtuku ne, kóꞌxō tuku ntɨ́kɨn san neꞌu xuú san ne, dā kéne ne, ura tsí xiꞌi dii, tsí kakunaá ntute mí koꞌxo. Kóꞌxō xtuku ntɨkɨn san má kūꞌu íñu kān. Ēꞌnu dadɨɨ ni xuku íñū sán ne, ítāvi núu kueꞌen xúku íñū san i ne, xíꞌī dɨ. Ntá tsi uun itsi xtuku ne, kóꞌxō nuu ntɨkɨn san ñúꞌu vāꞌa. Kidáa ne, ēꞌnu né, dōo váꞌa kúvi. Kīi te uun sientu kɨ́tɨ i é un é un ditsin i —kaꞌan ña.
Sáꞌa kākaꞌan Jésuú ne, nɨɨ̄ kuéꞌen ini ña kakaꞌan ña:
—¡Te īó loꞌxo ntó ne, kini nto! —kaꞌan ña.
¿Nté kui nuu xntu i sáꞌa kāntaa ña?
(Mt. 13:10‑17; Mr. 4:10‑12)
Kidáā né, tsixeꞌe ña ntɨniꞌi ña ñā neé kani túꞌun nuu i sáꞌa é kākaꞌan ña. 10 Ne, kakaꞌan Jésuu:
—É taꞌxi Xuva kō é kūtuni ntó nuu i e dóo xūꞌú iō iña i mí kadē kúꞌvē ña. Ntá tsi ña nguiī sán ne, da kantaa ú ni ñā nuu i sáꞌa ne, ntaíto ña ne, ō ntaíni ña, ntá tsi ña kɨ́ꞌɨn dɨkɨ ña neé kani túꞌun.
Kantada ntaa Jésuu neé kani túꞌun nuu i iña ñá kataꞌxi tata
(Mt. 13:18‑23; Mr. 4:13‑20)
11 ʼNuu i sáꞌā ne, kani túꞌun: Ntɨ̄kɨ́n san ne, dɨvī é vata kaa túꞌun Xuva kō. 12 Uun itsi mí kakóꞌxo ntɨkɨn san itsi kán ne, kani túꞌun vata ntáa ñaꞌa, ña téku i, ntá tsi véꞌxi tóꞌō e ña váꞌā san, véxnakiꞌi túꞌun Xuva kō é ñuꞌu nima ñáꞌa san vata koo é ña kuintíꞌxe ña, vata koo é ña nakáku ña. 13 Mī koꞌxó nuu ntɨkɨn san neꞌu xuú san ne, vata ntáa ñaꞌa, ña e dóo dîní i é kātekú i túꞌun Xuva kō ne, kuīntiꞌxe ña, ntá tsi ña kuéꞌe ni kuīntiꞌxe ña. Vata ntáa utun é ña tuvi kuéꞌe xóꞌo i ntáa ña. Kuīntiꞌxe ña é uun daꞌna. Ntá tsi ntuvi dá kātaan núu ña ne, kaxtuví xio ña túꞌun Xuva kō. 14 Mī koꞌxó nuu ntɨkɨn san má xūku íñū sán ne, vata ntáa ñaꞌa, ña e téku i túꞌūn sán ne, dukuan dukuān sá ne, kakunáa inī ña. Tsi é tūku e túku é kadē kuení ña: é nīꞌi ñá diuꞌun, é viī ñá nee iña é ntio ña ne, dukuān ña kaxio váꞌa iña ña. Vata ntáa utun é ña kaéꞌnu váꞌa kɨtɨ i ntáa ña. 15 Ntá tsi mí koꞌxo ntɨkɨn sán ñuꞌu vaꞌá ne, vata ntáa ñaꞌa, ñá iō nima váꞌa i ne, é iō tuꞌvé ña é kīni ña túꞌun Xuva kō, é viī ñá kuenta túꞌūn san. Ñá nātɨvi iní ña. Vata ntáa utun e dóo váꞌa kakii kɨtɨ i san ntáa ña —kaꞌan Jésuu ni ña.
Kantaa ña nuu i iña ñúꞌu
(Mr. 4:21‑25)
16 Kidáā ne, kantaa ña ni ña nuu i iña ñúꞌu é nāxiꞌí nuu, kakaꞌan ña:
—Nté uun xoxo tuún i ñuꞌú san ne, dá dāꞌví nuu. Ntē ña xtuví ña má ītó ña. Tsí xnteku dukún ña vata koo é nāxiꞌí nuu kanɨɨ̄ má viꞌi kān. 17 Vata tsi kaa nuu i sáꞌā ne, ña túvī nee iña é kutuvī xuꞌu é ña nátidito, nté uun nuu i é iō xuꞌu é ña kiní o rkontûvi, tsi dá miī é nātidito.
18 ʼDukuān ne, kini vaꞌá nto túꞌūn é kāꞌán u, tsí ñaꞌa, ñá iō iña í ne, níꞌī ká ña. Ntá tsi ña é ña tuvi íña í ne, nakuido nteé ña un tsi nté nuu i é kuini ña é īo íña ña —kaꞌan Jésuu ni ñaꞌá san.
Dɨꞌɨ Jēsuu ni ení ña
(Mt. 12:46‑50; Mr. 3:31‑35)
19 Kidáā ne, xée dɨꞌɨ Jēsuu ni ení ña. Ntá tsi ña ni kuvi xée ētsin ña mí tuví Jesuu, tsí ña te nté kaa ñaꞌa ntoo ña. 20 Kidáā ne, xée ūun ñaꞌa, kakaꞌan ñá ni Jēsuu:
—Dɨꞌɨ nto ni enī ntó ne, ntáñɨ̄ ntée ña nto kíꞌi kān é ncho kiní ña nto —kaꞌan ña.
21 Nantíko kōó Jesuu, kakáꞌan ña:
—Xoo é katekú i túꞌun Xuva kō ne, kade ntaa túꞌun ñā, dɨvi ñā é dɨꞌɨ̄ kó ni ēní ko ni tāꞌan ko —kaꞌan ña.
Dā teé daꞌna Jesuu tátsin ni ntūte mini
(Mt. 8:23‑27; Mr. 4:35‑41)
22 Uun ntuvi ne, ínuu Jesuu tún ntōó ni ña ntɨniꞌi ñā, kakaꞌan ña:
—Xio diñɨ ntute san kɨ́ꞌɨn ō ve —kaꞌan ña.
Kuéꞌen ñā kídaā. 23 Da ntaíta ntiꞌxin ña nu ntuté san ne, kídi Jēsuu. Kidáā ne, un ntii tsi vēꞌxí tatsín san méꞌñū ntute san. Iñɨ ntúꞌu nátsitu tun ntōó san ntute ne, dókō sá ni tēni ña. 24 Kidáā ne, kuéꞌen ña kūnantoto ña Jésuu, kakaꞌan ñá ni ñā:
—¡Mastru! ¡Mastru! ¡Dóko sā téni ō! —kaꞌan ña.
Nákuntītsí Jesuú ne, kakaꞌan ña é nākoó daꞌna tātsín san ni ntūte é kānakuntáñɨ ntaa. Ura tsí i xío kadin ne, diin diin sa kúvi. 25 Kidáā ne, kakaꞌan ñá ni ña ntɨniꞌi ñā:
—¿Nté kui ntaúꞌvī ntú nto? ¿Míꞌi ntu kuēꞌen é ntákuintiꞌxe nto? —kaꞌan ña.
Ntá tsi ña ntɨniꞌi ñā né, dōo uꞌví ña. Koó dā kúduꞌva ini ña, ntákaꞌan ñá xe un xé un ñā:
—¿Xoó ñaꞌa ntu ña sāꞌa, ña é kākaꞌan ni tátsín san ni ntūte san é nākoó kadin ne, ura tsí i xío kadin ntiꞌxe? ¡Un tsi nte tátsín san ni ntūte san kade ntaa é kākaꞌan ña! —kaꞌan ña.
Ña ñuú Gadara, ñá ñuꞌu é ña váꞌā nima i
(Mt. 8:28‑34; Mr. 5:1‑20)
26 Kidáā ne, xée ña ñūú Gadara é tuví tuku diñɨ ntute é ñūú Galilea. 27 Ntii Jesuu díñɨ ntute sán ne, ikan tsi vēꞌxí uun ñatīi, ña má ñūú san, ña é ñūꞌu é ña váꞌā nima i. Ñá te dā vévii é ña te núū ká ña duꞌnu ña; ntē ña te túvī ká ña nú viꞌi ña kān. Da nɨɨ kuēꞌen tsí kapusantu kán nuu ña. 28 Dā íni ña Jesuú ne, nákunchɨ̄tɨ́ ntaa ñá nuu ñá ne, un ntii tsī kéne ña, kakaꞌan ña:
—¿Neé ntu kaduku ntée nto iñá ko, Jesuu, iꞌxá Xuva kō, ña tuví e dukún kān? ¡Vií nto da xeꞌe, ñá ku kini nteē ntó ko! —kaꞌan é ña váꞌā san ni Jésuu.
29 Kuan ō kaꞌan ña, tsí Jesuú ne, kakaꞌan ñá nī é ña váꞌā san é na ntīi nima ñátīí san. Dōó kiꞌin ito kūkɨ́ꞌvi é ña váꞌā san nima ñá, kuān te ntákiꞌní ñaꞌa san ntaꞌa ña ni dɨ̄ꞌɨ́n ña kadená ne, kanakɨꞌɨ tuꞌun, tsí e ña váꞌā sán ne, kaxntíi ña da tī é kūnu ña é kɨ̄ꞌɨn ña ñuu itsi. 30 Ntá tsi Jesuú ne, tsixeꞌe ñā:
—¿Ntē ntú nanin? —kaꞌan ña.
—Ntɨꞌɨ́ ne, Ligiuun naní ntɨ —kaꞌan.
Kuan ō kaꞌan ña, tsí ña te da díi e ña váꞌā san é ñūꞌu níma ña. 31 Íkān é ña váꞌā san ntaꞌa Jésuu é ña taxnuu ña í ini totsin kan. 32 Daꞌa san ne, ñá tē nté kaa ñuꞌu kutsín san ntaéꞌxí tɨ xuku san ne, ntákaꞌan é ña váꞌā san te kūvi ntɨ́ꞌvi nima kútsín san. Jesuú ne, xéꞌe ña ītsi. 33 Kidáā ne, ntīi é ña váꞌā san nima ñátīí san ne, dā kukɨ́ꞌvi nima kútsín san. Kidáā né, īnu kutsín san, kueꞌen tɨ un tsi nte mí nuu ntute san ne, ikan tsī téni ntɨꞌɨ tɨ.
34 Ña e ntáde kuenta kútsín san ne, dā íni ña nte o kúvi ne, kuéꞌen ñā, koo da ntaínu ña, kuntaá ña nī ña ntoo má ñūú san nī ña ntoo má kūꞌu kan nté ō kúvi. 35 Ñaꞌa sán ne, ntīi ña, kukoto dîtó ña nté ō kúvi. Dā xee ña mí tuví Jesuú ne, ikān tuvi tɨxɨ ñátīí san nú dɨ̄ꞌɨ́n Jesuu, ña e ntíi é ña váꞌā san nima i. E nákunūu ña duꞌnu ña ne, e váꞌā ó kadē kuení ña. Kidáā né, dōo uꞌví ñaꞌa san. 36 Ña é īni nte o kúvi ne, ntántaa ña nté ō ntuváꞌa ña é ñūꞌu é ña váꞌā sán nima i. 37 Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ ña ñuú Gadará ne, eni ntuꞌu ñā ntaíkan ña da xeꞌe é na ntāka Jesuu ñuú ña, tsi dóo ntaúꞌvī ña. Dukuān ne, nákunūu Jesuu tún ntōó san ne, dā kunúꞌu ña. 38 Ñatīí, ña e ntíi é ña váꞌā sán nima í ne, kakaꞌan ña é kɨ̄ꞌɨn ñá ni Jēsuu. Ntá tsi Jesuú ne, kakaꞌan ñá ni ñā é na kutuvī ña. Kakaꞌan ña:
39 —Kunúꞌun nú viꞌi ō ve, ntaan ni ñāꞌa san nté ō dé Xuva ko ni ō —kaꞌan Jésuu.
Kidáā ne, kuéꞌen ñatīí san, kuntáa ña ni ñāꞌa san da kánɨɨ̄ má ñūú san nté ō dé Jesuu ni ña.
Diōkó Jairu, ni ñadɨ̄ꞌɨ, ña tɨ́ɨn ntaꞌa dūꞌnu Jésuu
(Mt. 9:18‑26; Mr. 5:21‑43)
40 Ntá tsi dā náxee Jésuu túku diñɨ ntute sán ne, ñá tē nté kaa diní ñaꞌa san e náxee ña, tsí un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san ntantétu ña ña. 41 Ikan tsī xeé uun ñatīi, ñá nanī Jairu, ña odo nūu iña viꞌi mí ntánataká nuu ña Israeé san. Ña sāꞌá ne, nakutuvi nteɨ ñā nú dɨ̄ꞌɨ́n Jesuú ne, kaikan ñá da xeꞌe ntaꞌa Jesuu é kɨꞌɨ̄n ña nú viꞌi ña kān. 42 Kuan tsī kaa uun a dióko ñā né, īó tun te ūxuvi kuiá tun ne, dóko sā kúvi tun.
Kidáā ne, kuéꞌen Jesuú ne, ñá tē nté kaa ñaꞌa ntántīkɨn ñá ña. Un tsi taꞌu nuu ña méꞌñu ñāꞌa san. 43 Ikān nuu taꞌán uun ñadɨ̄ꞌɨ, ña é ña kaxio daꞌna é kaetɨ nɨñɨ ña. É uxuvi kuía é kuān ó kantoꞌo ña ne, é dōo kueꞌé diuꞌun nantɨ́ꞌɨ ña nī medíkū. É nantɨ́ꞌɨ ñā é un ntɨꞌɨ̄ é īo íña ña ne, ntē ña ni ntuváꞌa ña. 44 Ñadɨ̄ꞌɨ́ saꞌá ne, xée ētsin ña ata Jésuu. Tɨɨn ntaꞌa ña ntēte duꞌnu Jésuú ne, ura tsí i ntuváꞌa ña é kaetɨ nɨñɨ ña. 45 Kidáā né, tsixeꞌe Jēsuu ñáꞌa san:
—¿Xoó ntu tɨ́ɨn ntaꞌa ī ko? —kaꞌan ña.
Un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ñá ne, ntákaꞌan ña tsí ña te dɨvi ña e tɨ́ɨn ntaꞌa ña ñā. Pedrú san ne, kakaꞌan ña:
—Mastrú, un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san ntánataꞌu nūu ña nto ne, ntátsiꞌi ntido ña nto —kaꞌan ña.
46 Ntá tsi Jesuú ne, kakaꞌan xtúku ña:
—Īó xoo tɨ́ɨn ntaꞌa ī ko. Tsí kutuní ko tsí kúvi ntuváꞌa ña —kaꞌan ña.
47 Dā kutuní ñadɨ̄ꞌɨ́ san tsí ña kuvi kuxuꞌú ña ne, koó da kānɨ́ꞌɨ ñā, nakunchɨ́tɨ ña nú dɨ̄ꞌɨ́n Jesuu. Kidáā ne, kakaꞌan ña méꞌñū un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san tsí iō nuu i é tɨɨn ntaꞌa ña Jēsuú ne, kakaꞌan ña tsí ura tsi ntuváꞌa ña. 48 Kidáā ne, kakaꞌan Jésuu ni ña:
—Iꞌxá ko, é ntuváꞌan ve, tsí nuu é ntaā i e kuíntiꞌxe o ko. Vāꞌa váꞌa tsi koo kunúꞌun ve —kaꞌan ña.
49 Kakaꞌan dúkuan Jēsuu dá xēe uun ñaꞌa, ñá nīꞌi túꞌūn iña ñá odo nūu íña viꞌi mí ntánataká nuu ña Israeé san ne, kakaꞌan ña:
—Diōkó nto ne, e xíꞌi ñā. Ñá ku nāteku duꞌxén ka nto mastrú san —kaꞌan ña.
50 Ntá tsi téku Jēsuú ne, kakaꞌan ñá ni ñā:
—Ñá ku uꞌvī o. Mii tsī é kuintiꞌxe o ne, ntuváꞌa dióko ō —kaꞌan ña.
51 Kidáā né, dā xee ña nú viꞌi ña kān ne, ñá ni xēꞌé Jesuu é kɨ̄ꞌvi nté uun ñaꞌa; mii tsī Pedru ni Sántiau ni Juaán san, ni uva īꞌxá san ni dɨꞌɨ̄ i. 52 Un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ñá ntoo sán ne, ntaéku ña, tsi é xiꞌi iꞌxá san. Ntá tsi kakaꞌan Jésuu ni ña:
—Ña kuéku ká nto, tsi táꞌnu kūdií san ne, ñá te ni xīꞌí tun, tsí kūdii kakidí tun —kaꞌan ña.
53 Un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ñá xkuntée ña ña, tsi íni ñāꞌa san tsi é xiꞌi ntíꞌxe a iꞌxá san. 54 Kidáā ne, kárkāa Jesuu ntaꞌa i ne, un ntii tsi kākaꞌan ña:
—¡Tāꞌnú kudii, nakuntítsin! —kaꞌan ña.
55 Ura tsí i ntóto tún ne, nákuntītsí tun ne, kakaꞌan Jésuú é na kuēꞌé ña é kāꞌxí tun. 56 Uvā tún ni dɨꞌɨ̄ tún ne, koó dā kúduꞌva ña é kuan ō kúvi. Ntá tsi Jesuú ne, kakaꞌan ña é ña káꞌan ñá nī nté uun ñaꞌa san nté ō kúvi ntóto tun.