11
Nu tsihi̱ ra Lázaro
1 Ñuu Betania tsicoo̱ iin ra cuuhvi tsa nañí Lázaro. Tan ñuu can iyó ña María tsihin ña Marta tahan ña.
2 Ña María, cuhva ra Lázaro, juvin ña cuví ñaha tsa tyoso̱ ndutya tami tsaha Jutu Mañi yo, tan jana ityi̱ ña tsaha ra tsihin ixi jiñi ña.
3 Tacan tan nduvi taahan ñi, ña María tan ña tahan ña, jacoto̱ ñi tsi ra Jesús tan catyí ñi:
―Ra vaha iñi tsi un, cuuhví xaan ra.
4 Tsa tsiñi̱ ra Jesús yacan tan catyí ra:
―Cuehe can ña cua cahñi can tsi ra. Cuuhví ra tyin quɨvɨ nduvaha ra cua nyehe nyɨvɨ tyin cahnu xaan cuví Nyoo tan tacan tucu Sehe ra ―catyí ra Jesús.
5 Cuñí xaan ra Jesús tsi ña Marta tan ña tahan ña, tan ra Lázaro cuhva ñi.
6 Maa tyin quɨvɨ tsa tsiñi̱ ra tyin cuuhví ra Lázaro, ndoo̱ ra uvi quɨvɨ ca nu nyií ra.
7 Tacan tan catyí ra tsihin ra tsicá tsihin ra:
―Cohon nyico ndo inga tsaha nda Judea ―catyí ra.
8 Tacan tan ra tsicá tsihin ra catyí ra naha tsihin ra:
―Maestro, ñaha ca ndunaha tsa cuñi̱ ra cuví ityi nuu tsihin nyɨvɨ Israel naha ra cahñi ra naha tsi un tsihin yuu. Tan vityin, cuñí nyico un cuhun un inga tsaha ¿Nacuenda?
9 Tan catyí ra Jesús:
―¿A ñavin utsi uvi hora iyó tsa iin quɨvɨ? Tyin tatun tsinu cahñi tsicá nuu iin ra, ña cua nduva ra tyin nditsin nyehé ra ñuhu̱ tsa jandunditsín nu ñuhu ñayɨvɨ ihya.
10 Maa tyin tatun tsacuaa tsicá nuu ra, cuvi nduva ihñi ra tyin nduve ñuhu̱ Nyoo jandunditsín nu cuahan ra.
11 Tacan tan quitsaha̱ catyí nyico ra Jesús:
―Ra vaha iñi tsi yo, ra Lázaro, quixí ra. Maa tyin cuhun yu jandoto yu tsi ra ―catyí ra tsihin ra naha.
12 Tacan tan catyí nyico ra tsicá tsihin ra:
―Taa, tatun quixí ra, cuñí tsi catyí can tyin cua nduvaha ra ―catyí ra naha.
13 Maa tyin ra Jesús cuñí ra catyi ra tyin ra Lázaro tsa tsihi̱ ra. Tan ra tsicá tsihin ra, cuñí maa ra naha tyin nditsa tsa quixí ra.
14 Tacan tan caha̱n catsi ra Jesús tsihin ra naha:
―Ra Lázaro tsa tsihi̱ ra.
15 Tan cusɨɨ́ iñi yu tyin yoñi yu nyií ndacan. Tyin tacan vaha ca tsa cuenda nyooho na tsinu iñi ndo tsa caahán yu. Co̱hon ndo cunyehe yo tsi ra ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.
16 Tacan tan ra Tomás, tsa jacunañi̱ ra naha “tɨnɨhɨ”, catyí ra tsihin inga ra tsicá tsihin ra Jesús:
―Co̱hon ndɨhɨ yo tyin cúu yo iin caa ñi tsihin ra ―catyí ra.
Ra Jesús cuví ra janandotó tsi yo tan tsahá ra ñayɨvɨ nyito coo yo
17 Tsa tsaa̱ ra Jesús Betania, ñihi̱ tuhun ra tyin tsa cumi quɨvɨ nyií ra Lázaro tsitsi ñuhú.
18 Ñuu Betania can canyií tsi yatyin ñi nu canyií ñuu Jerusalén, tumaa iin cuhva tsa uvi kilómetro sasava.
19 Tan cuaha ra cuví ityi nuu tsihin nyɨvɨ Israel cuahan cua nyehe nu nyií ña Marta tan ña María cua jatyinyee ra naha tsi ñi tyin tsihi̱ cuhva ñi.
20 Tan ñihi̱ tuhun ña Marta tyin tsa cua tsaa ra Jesús. Tan cuahán ña cua jatahan ña tsi ra. Maa tyin ña María ndoo̱ ña yuvehe.
21 Tan catyí ña Marta tsihin ra Jesús:
―Jutu mañí yu, tun tsatyin ihya nyii̱ maa un, ña cua cúu cuhva yu.
22 Maa tyin yuhu tsitó yu tyin Nyoo cua javaha ra tandɨhɨ tsa ndacan un tsi ra ―catyí ña tsihin ra.
23 Tan catyí ra Jesús tsihin ña:
―Cuhva un cua nandoto ra.
24 Tan catyí ña Marta:
―Nditsa, tsitó yu tyin cua nandoto ra quɨvɨ nandoto ndɨyɨ nu cua cundɨhɨ quɨvɨ ―catyí ña.
25 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ña:
―Yuhu cuví ra janandotó ndɨyɨ. Tan tsahá yu tsa coo nyitó nyɨvɨ. Nyɨvɨ tsinú iñi tsa caahán yu, vasu tsa tsihi̱ ñi maa tyin coo nyico ñi.
26 Tan tandɨhɨ ñi nyitó tan tsinú iñi ñi tsi yu, ña cua cúu ñi. ¿A tsinú iñi un tsa caahán yu ihya? ―catyí ra tsihin ña.
27 Tan catyí ña:
―Tsinú iñi yu, Jutu Mañi yu, tyin yooho cuví ra Cristo Sehe Nyoo, ra tsa nyaá tsa quitsi nu ñuhu ñayɨvɨ ihya ―catyí ña.
Nu tsacu̱ ra Jesús nu ñaña ra Lázaro
28 Tsa yaha̱ tsa caha̱n ña Marta tacan, tan tsaha̱n ña tsiquihi̱n ña tsi ña María tahan ña, tan xeehe ñi caha̱n ña tsihin ña:
―Tsa tsaa̱ Ra Maestro ihya. Tan caná ra tsi un ―catyí ña.
29 Tsa tsiñi̱ ña María tsa caahán ña, numi xaan ña nduvita̱ ña, tan cuahán ña nu nyií ra Jesús.
30 Tan ñaha ca quɨhvɨ ra Jesús tsitsi ñuu hora can, ndi nyií ra nu nañihi̱ ña Marta tsi ra.
31 Tan nda yuvehe ña María, yucú ra cuví ityi nuu tsihin nyɨvɨ Israel jatyinyeé ra naha tsi ñi. Tan nyehe̱ ra naha tyin numi quita̱ ña. Tan cuñí maa ra naha tyin cuahán ña nu ñaña cua vacu ña. Tan cuahán ndɨhɨ ra naha tsata ña.
32 Tan cuhva tsa tsaa̱ ña María nu nyií ra Jesús tsicuɨñɨ̱ tsɨtɨ ña tsaha ra, tan catyí ña:
―Jutu Mañi yu, tun tsatyin nyií un ihya, ña tsihi̱ ra cuhva yu ―catyí ña.
33 Tsa nyehe̱ ra Jesús tyin tsacú ña María tan tsacú ra Israel tsa cuahan tsihin ña, nducuiihya xaan cuñí ra.
34 Tan tsica̱ tuhun ra tsi ñi:
―¿Nu maa tinyii̱ ndo tsi ra? ―catyí ra.
Tan catyí ñi:
―Jutu Mañi yu, co̱hon tan nye̱he un ―catyí ñi tsihin ra.
35 Tan tsacu̱ ra Jesús.
36 Tacan tan catyí ra Israel can naha ra:
―Nye̱he ndo tyin yaha̱ xaan cuñi̱ ra tsi ra ―catyí ra naha.
37 Maa tyin catyí juhva ra naha:
―Ra ihya jananyehe̱ ra tsi ra cuaa. ¿Nacuvi tyin ña cuví ica ra iin cuhva tan ña cúu ra Lázaro ihya? ―catyí ra naha.
Nu janandoto̱ ra Jesús tsi ra Lázaro
38 Nducuiihya xaan cuñí nyico ra Jesús inga tsaha tan natuhva̱ ra nu ñaña can. Tyin tsitsi yavi yuu cuví can. Tan ndasɨ́ iin yuu yuhu can.
39 Tan catyí ra Jesús:
―Ja̱tsiyo ndo yuu can ―catyí ra.
Tan ña Marta, cuhva ndɨyɨ can, catyí ña:
―Maa tyin tsa caná xico iñi, Jutu Mañi yu, tyin tsa cumi quɨvɨ tsa nyií ra ican ―catyí ña.
40 Maa tyin catyí ra Jesús tsihin ña:
―¿A ña caahán yu tsihin un tyin tatun tsinú iñi un, cua nyehe un tsa cahnu cuví Nyoo? ―catyí ra tsihin ña.
41 Tacan tan jatsiyo̱ ra naha yuu can. Tan nanyehe̱ ndaa ra Jesús ityi andɨvɨ, tan catyí ra:
―Tyatya, Jutu Mañi yu, tyahvi nyoo tsi un tyin tsiñi̱ un tsa caahán yu.
42 Yuhu tsitó yu tyin maa ñi maa tsiñí un tsa caahán yu. Maa tyin tyehen caahán yu tsa cuenda tsa vaha tsi nyɨvɨ nyecú ihya, na tsinu iñi ñi tyin maa un jaquitsi̱ tsi yu ―catyí ra Jesús tsihin Nyoo.
43 Tsa yaha̱ tsa caha̱n ra tacan, cana̱ tsaa ra, tan catyí ra:
―¡Lázaro, qui̱ta nu nyií un juvin!
44 Tan quita̱ ra tsa tsihi̱ can, cavá nuu iin jahma tsi ra, tan nuuhñi ndaha ra tan tsaha ra tsihin jahma. Tan nuuhñí nuu ra tsihin iin jahma tumaa javahá nyɨvɨ Israel tsihin ndɨyɨ. Tan catyí ra Jesús tsihin nyɨvɨ nyecú ican:
―Nda̱tsi ndo tsi ra. Tan ja̱ña ndo tsi ra na cuhun ra ―catyí ra Jesús tsihin ñi.
Nu nducú cahñi ra naha tsi ra Jesús
(Mt. 26.1-5; Mr. 14.1-2; Lc. 22.1-2)
45 Tan cuaha xaan ra cuví ityi nuu tsihin nyɨvɨ Israel tsa tsaha̱n tsihin ña María quitsaha̱ tsinú iñi ra naha tsa nyehe̱ ra naha tsa javaha̱ ra Jesús.
46 Maa tyin juhva ra naha tsaha̱n ra naha tsijacoto̱ ra naha tsi ra fariseo naha ra tsa javaha̱ ra Jesús.
47 Tacan tan ra fariseo can naha ra tan ra cuví ityi nuu tsihin ra jutu naha ra jatitaha̱n ra naha tsi ra tuhvá ndu iín naha ra tan catyí ra naha:
―¿Nacaa cua javaha yo? Tyin cuaha xaan tsa iyo javahá ra can.
48 Tatun cuhva yo tsa javaha ca ra tacan, tandɨhɨ nyɨvɨ tan cua tsinu iñi ñi tsi ra. Tan ra cumí tyiñu nda ñuu Roma cua quitsi ra naha tan cua canɨ ra naha vehe ñuhu yo tan ñuu yo ―catyí ra naha.
49 Maa tyin ra Caifás ra tsahnu tsa cuví ityi nuu tsihin ra jutu naha ra cuiya can, caha̱n ra tan catyí ra tsihin ra naha:
―Nyooho nduve maa náa tsitó ndo.
50 Ndi ña cutuñí iñi ndo tyin vaha ca tsa cúu intuhun ñi rayɨɨ tsa cuenda tandɨhɨ nyɨvɨ ñuu, tan ñavin ca tsa cúu tandɨhɨ yo ―catyí ra Caifás.
51 Ra Caifás can ñavin tsa cuñí maa ra tan caahán ra, tyin ra cuví ityi nuu tsihin tandɨhɨ jutu cuví ra cuiya can, yacan cuenda maa Nyoo jacaha̱n tsi ra nu catyi̱ ra tyin ra Jesús cua cúu ra tsa cuenda tandɨhɨ nyɨvɨ ñuu Israel.
52 Tan ñavin tsa cuenda maa ñi maa nyɨvɨ can, maa tyin cua jandu iin ra tsi tandɨhɨ nyɨvɨ cuví sehe Nyoo tsa iyó tandɨhɨ ca ñuu.
53 Tacan tan nda quɨvɨ can tan ra cuví ityi nuu tsihin nyɨvɨ Israel can naha ra, nducú ra naha cuhva cahñi ra naha tsi ra Jesús.
54 Yacan cuenda ña tsicá nuu nditsin ca ra Jesús nu iyó nyɨvɨ Israel. Quee̱ ra Judea can. Tan cuahán ra iin ñuu tsa nañí Efraín tsa canyií yatyin ñi nu tsɨquɨ, nu cuví ñuhu ityi. Tan ndoó ra ican tsihin ra tsicá tsihin ra.
55 Ña cuaha ca quɨvɨ tan tahan tsi vico cuenda nyɨvɨ Israel, vico tsa nañí pascua. Tan cuaha xaan nyɨvɨ quee̱ ñi ñuu ñi tan cuahán ñi nda ñuu Jerusalén cua javaha ñi tsa tuhvá maa ñi javahá tsa janduvahá ñi tsi ñi nuu Nyoo tsa ndi cumañi ca tahan tsi quɨvɨ vico can.
56 Nanducú ñi tsi ra Jesús. Tan cuhva tsa nyecú ñi tsitsi vehe ñuhu cahnu can tan tsicá tuhun tahan ñi, tan catyí ñi:
―¿Nacaa cuñí nyooho? ¿A cua quitsi ra can vico ihya, o ña cua quitsi ra? ―catyí ñi.
57 Tan ra cuví fariseo tan ra cuví ityi nuu tsihin jutu, catyí ra naha tyin tatun ndáa nyɨvɨ tsitó nu nyií ra Jesús, na ca̱tyi tuhun ñi. Tyin cuquihin ra naha tsi ra tyin cunyii ra vehe caa.