4
Nu natuhu̱n ra Jesús tsihin iin ñaha Samaria
1 Tsa tsito̱ ra cuví fariseo naha ra tyin cuaha xaan ca nyɨvɨ nyicún tsi ra Jesús tan ñavin ca ra Juan. Tan cuaha xaan ñi tsicoondutya̱.
2 Maa tyin ñavin maa ra Jesús jacoondutyá tsi ñi, tyin ra tsicá tsihin ra jacoondutyá tsi ñi.
3 Tan quɨvɨ tsa tsito̱ ra Jesús tyin tsito̱ ra naha yacan, quee̱ ra Judea can tan cuanuhu̱ ra nda nu cuví Galilea.
4 Tsa cuahán ra, yaha ra nu cuví Samaria tyin cuñí tsi yaha ra ican.
5 Tacan tan tsaa̱ ra iin ñuu tsa canyií Samaria tsa nañí Sicar yatyin ñi nu cuví ñuhu ra Jacob nu tsaha̱ ra tsi ra José sehe ra.
6 Ican nyaá iin soco pila tsa catyí nyɨvɨ tyin tsii ra Jacob cuví. Tsa quita̱ ra Jesús nu nyaá soco can tan tsinyaa̱ ra yuhu soco can tyin tatu xaan ra tyin cañi xaan ityi tsica̱ ra tan maa hora cuví.
7-8 Ra tsicá tsihin ra, yoñi ra naha nyecú tsihin ra tyin cuahán ra naha tsitsi ñuu, cua jata ra naha tsa catsi ra naha. Juvin ñi cuhva can tan tsaa̱ iin ñaha Samaria tyin cua tava ña ndutya tsitsi soco can. Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ña:
―Cu̱hva luxu ndutya coho yu ―catyí ra tsihin ña.
9 Tacan tan ñaha Samaria can catyí ña tsihin ra:
―Yooho tsa cuví un iin ra ñuu Israel, ¿nacuvi tyin tsicán un ndutya coho un tsi yuhu tsa cuví yu ñaha Samaria? ―catyí ña.
(Tacan catyi̱ ña tyin nyɨvɨ Israel ña vaha iyó ñi tsihin nyɨvɨ Samaria.)
10 Tacan tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra:
―Tun tsatyin tsitó un tsa tsahá Nyoo, tan tsitó un yóo ra cuví ra tsicán ndutya tsi un, maa un cua ndacan ndutya tsi yu. Tan cua cuhva yu ndutya nyito tsi un ―catyí ra tsihin ña.
11 Tacan tan catyí ña tsihin ra:
―Tatta, cunu xaan soco ihya. ¿Nacaa tava tucu un ndutya cuhva un tsi yu? tan ndi nduve náa ndaha un ¿Nu maa cua quihin un ndutya nyito can cuhva un coho yu?
12 Ra Jacob tsii tsahnu yo, nacoo̱ ra soco ihya tsi ndi. Juvin ihya tsihi̱ maa ra ndutya tan tsihin tandɨhɨ sehe ra. Tan juvin ñi ihya tsihi̱ tucu quɨtɨ jana ra naha. ¿A cahnu ca ra cuví yooho tan ñavin ca ra can? ―catyí ña tsihin ra.
13 Tacan tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra tsihin ña:
―Tandɨhɨ nyɨvɨ tsihí ndutya ihya, cua na ityi nyico iñi ñi.
14 Maa tyin nyɨvɨ tsihí ndutya tsa tsahá yuhu, ña cua na ityi ca iñi ñi. Tyin ndutya tsa tsahá yuhu cua cana tsi tsitsi añima ñi tumaa caná ndutya iin ndohyo, tyin iin ndohyo ña tuhvá tsi ndoco. Tan tacan cua coo ñi ñayɨvɨ nyito ―catyí ra tsihin ña.
15 Tacan tan quitsaha̱ caahán ña tsihin ra:
―Yooho tatta, cu̱hva ndutya can coho yu na ña na ityi ca iñi yu, tan ndi ña quitsi ca yu quitsi tava yu ndutya tsitsi soco ihya ―catyí ña tsihin ra.
16 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ña:
―Cu̱aahan cua quihin yɨɨ un tan qu̱itsi ndo ―catyí ra tsihin ña.
17 Tan nacaha̱n ña tan catyí ña:
―Nduve yɨɨ yu iyó.
Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ña:
―Nditsa tsa caahán un, tyin nduve yɨɨ un iyó.
18 Tyin tsa uhun yɨɨ un tsicoo̱, tan ra cumí tsi un vityin ñavin yɨɨ un tsi ra. ―catyí ra tsihin ña.
19 Tsa tsiñi̱ ña tsa caha̱n ra tacan, quitsaha̱ catyí ña tsihin ra:
―Yooho tatta, tuví iñi yu tyin ra cuví ndusu yuhu Nyoo cuví un.
20 Tsii tsahnu ndi, ra ñuu ihya naha ra, jacahnu̱ ra naha tsi Nyoo yucu ihya. Maa tyin nyooho tsa cuví nyɨvɨ Israel catyí ndo tyin nda Jerusalén taahán tsi jacahnu yo tsi Nyoo ―catyí ña tsihin ra.
21 Tacan tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra tsihin ña:
―Tsi̱nu iñi tsa caahán yu tsihin un. Tyin vatsí hora tsa cua jacahnu ndo tsi Jutu yo Nyoo. Maa tyin ña tsiñiñuhu̱ ca tsa quitsi ndo yucu ihya, a cuhun ndo nda Jerusalén.
22 Nyooho nyɨvɨ Samaria, ña tsitó ndo yóo jacahnú ndo. Maa tyin nyuhu tsitó ndi yóo jacahnú ndi. Tan tsitó ndi tyin cua jacacu iin ra Israel tsi nyɨvɨ jaha Nyoo.
23 Maa tyin cua tsaa hora, tan hora can iyó yo vityin tyin nyɨvɨ tsa nditsa jacahnú tsi Nyoo Jutu yo, cua jacahnu ñi tsi ra tsihin añima ñi tan tsihin tsa nditsa. Tumaa jaquihín ityi maa Tatyi Ii Nyoo tsi ñi. Tyin Nyoo Jutu yo tacan cuñí ra javaha ñi tsa jacahnú tsi ra.
24 Tyin Nyoo Tatyi Ii cuví ra. Tan nyɨvɨ jacahnú tsi ra cuñí tsi jacahnú ñi tsi ra tsihin tsa nditsa tumaa jaquihín ityi maa Tatyi Ii tsi ñi ―catyí ra tsihin ña.
25 Tan nacaha̱n ña tan catyí ña tsihin ra:
―Yuhu tsitó yu tyin cua quitsi ra cuví Mesías, ra Cristo, ra cuví rey tsi yo. Tan quɨvɨ quitsi ra, maa ra cua nacatyi tuhun tandɨhɨ tsihin yo ―catyí ña tsihin ra.
26 Tacan tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra tsihin ña:
―Ra tsa caahán un tuhun can, juvin ra caahán tsihin un ―catyí ra tsihin ña.
27 Tacan tan tsaa̱ nyico ra tsicá tsihin ra, tan iyo xaan cuñí ra naha tyin natuhún ra Jesús tsihin iin ñaha. Maa tyin ndi intuhun ra naha tan ña caná iñi ra naha ndaca tuhun ra naha náa cuñí ra, o ndaca tuhun ra naha tsi ra nacuenda natuhún ra tsihin ñaha can.
28 Tacan tan nacoo̱ ña quɨyɨ ña tan cuanuhu ña nda ñuu. Tan catyí ña tsihin nyɨvɨ:
29 ―Co̱hon ndo cu̱nyehe ndo tsi iin ra tsa caha̱n tandɨhɨ cuhva iyó yu. ¿A ñavin ra Cristo tsa cua jaquitsi Nyoo cuví ra? ―catyí ña tsihin ñi.
30 Tacan tan quita̱ nyɨvɨ ñuu can tan cuahán ñi cua nyehe ñi nu nyií ra Jesús.
31 Tan tsa ndi cumañi ca tsaa ñi nu nyií ra, ra tsicá tsihin ra, jañiñí ra naha tsi ra na catsi ra luxu. Tan catyí ra naha tsihin ra:
―Maestro, ca̱tsi luxu ―catyí ra naha.
32 Maa tyin catyí ra Jesús tsihin ra naha:
―Yuhu iyó iin tsa tsatsí yu tan nyooho ña tsitó ndo náa cuví can ―catyí ra tsihin ra naha.
33 Tacan tan ra tsicá tsihin ra, quitsaha̱ natuhún tahan ra naha, tan catyí ra naha:
―¿A iyó yóo quitsi̱ quitsi̱ ndaca tsa catsi ra? ―catyí ra naha.
34 Maa tyin ra Jesús catyí ra tsihin ra naha:
―Tsa tsatsí yuhu juvin tsi cuví tsa javahá yu cuhva cuñí ra tsa jaquitsi̱ tsi yu, tan javahá yu tyiñu tsaha̱ ra tsi yu.
35 Nyooho catyí ndo: “Ndi cumañi cumi yoo ca tan tahan tsi naquihin vaha yo tsa tatsi̱ yo.” Maa tyin yuhu catyí yu tsihin ndo: Nye̱he ndo tyin tsa ndɨhɨ tsa tatsi̱ ndo cuaan tan tsa nyecú vaha tsi tsa cua naquihin vaha yo itsi.
36 Ra tsa naquihín vaha can ñihí ra yahvi ra. Tan tsa naquihín vaha ra, cuví tsi nyɨvɨ tsa cua coo ñayɨvɨ nyito tsa ña cua naa maa. Tacan tan ra tsa tatsi̱ tan ra tsa naquihín cusɨɨ iñi ra naha.
37 Tan iyó iin cuhva tuhvá nyɨvɨ caahán tan catyí ñi tyin sɨɨn nyɨvɨ tatsí tan sɨɨn nyɨvɨ naquihín vaha. Tan nditsa yacan.
38 Yuhu jacuhu̱n yu tsi ndo tyin cua cahnu ndo nɨñɨ tsa iyó nu ña jaha̱ tyiñu ndo, nu jaha̱ tyiñu inga ra. Tan nyooho cucahnu ndo tan cua naquihin vaha ndo nɨñɨ can ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.
39 Tan cuaha xaan nyɨvɨ ñuu Samaria can quitsaha̱ tsinú iñi ñi tsi ra Jesús tsa cuenda tsa caha̱n ñaha can, tyin catyí ña: “Caha̱n ra tsihin yu tandɨhɨ cuhva iyó yu”, catyí ña.
40 Cuhva tsa tsaa̱ ñi nu nyií ra Jesús, tan caha̱n ndaahvi ñi tsihin ra na ndoo ra tsihin ñi. Tan ndoo̱ ra tsihin ñi uvi quɨvɨ.
41 Tan cuaha ca nyɨvɨ quitsaha̱ tsinú iñi ñi tsa tsiñi̱ ñi tsa caahán ra.
42 Tacan tan quitsaha̱ catyí ñi tsihin ñaha can:
―Vityin tsinú iñi ndi, maa tyin ñavin tsa cuenda tsa caha̱n un tsihin ndi, tyin tsiñi̱ maa ndi tsihin soho ndi tsa caahán ra, tan tsitó vaha ndi tyin juvin ra cuví ra Cristo ra jacacú tsi nyɨvɨ iyó nu ñuhu ñayɨvɨ ihya ―catyí ñi.
Nu janduvaha̱ ra Jesús sehe iin ra cumí tyiñu
43 Tsa yaha̱ uvi quɨvɨ tan quee̱ ra Jesús nu cuví Samaria tan cuahán ra ityi nu cuví Galilea, nu cacu̱ ra.
44 Vasu ndi maa juvin ñi maa ra caha̱n tyin iin ra cuví ndusu yuhu Nyoo, nyɨvɨ ñuu ra ña jahá ñi tsa ñayɨvɨ tsi ra.
45 Tacan tan tsa tsaa̱ ra Galilea, nyɨvɨ iyó ican, vaha caahán ñi tsihin ra, tyin tsaha̱n ñi vico Jerusalén, tan nyehe̱ ñi tsa vaha tsa javaha̱ ra.
46 Tacan tan cuanuhu nyico ra Jesús nda ñuu Caná tsa canyií Galilea nu nanduvi̱ ndutya vinu jaha̱ ra. Tan iyó iin ra nyisó tyiñu cahnu nuu rey. Ra ican iyó iin sehe ra tsa cuuhví nda ñuu Capernaum.
47 Quɨvɨ tsa tsito̱ ra can tyin tsa tsaa̱ nyico ra Jesús nda Galilea tsa tsaha̱n ra nda Judea, tsaha̱n ra tsinyehe̱ ra tsi ra Jesús. Tan tsica̱n ra tumañi iñi tsi ra na cuhun ra vehe ra tan janduvaha ra tsi sehe ra, tyin tsa cuñí cúu cuii ña sehe ra.
48 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra:
―Nyooho ña cua tsinu iñi ndo tatun ña nyehe jihna ndo tsa iyo ―catyí ra tsihin ra.
49 Maa tyin ra can catyí ra tsihin ra Jesús:
―Yooho taa, co̱hon ñi tsihin yu tsa ndi cumañi ca cúu sehe yu ―catyí ra tsihin ra Jesús.
50 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra:
―Cua̱nuhu yuvehe un. Sehe un nyito ra, tsa nduvaha̱ ra ―catyí ra tsihin ra.
Tacan tan ra can tsinu̱ iñi ra tsa caha̱n ra Jesús tan cuanuhu̱ ra.
51 Tsa tsa cuyatyi̱n ra yuvehe ra, quita̱ musu ra tan caahán ra naha tsihin ra:
―¡Taa, sehe un nyito ra; tsa nduvaha̱ ra!
52 Tacan tan quitsaha̱ tsica̱ tuhun ra tsi ra naha náa hora quitsaha̱ vaha cuñí ra. Tan catyí ra naha tsihin ra:
―Icu cuhva caa iin tsa yaha̱ hora quita̱ cahñi tsi ra ―catyí ra naha.
53 Tacan tan tsito̱ ra can, tyin hora can caha̱n ra Jesús tsihin ra, “Cu̱anuhu tyin sehe un nyito ra, tsa nduvaha̱ ra.” Tan maa ra can tsihin tandɨhɨ nyɨvɨ ra quitsaha̱ tsinú iñi ñi tsi ra Jesús.
54 Yacan cuví tsa iyo tsa tsinu uvi javaha̱ ra Jesús tsa tsaa̱ nyico ra Galilea tsa yaha tsaha̱n ra Judea.