18
Nu jacuaha̱ ra Jesús tyin tumaa tsa caha̱n yuhu iin ñaha tsihi̱ yɨɨ tsihin juez, tacan taahán tsi ndacan yo tsi Nyoo
1 Tsahá cuenda ra Jesús iin cuhva ihya. Tyin iin nyita ñi cuñí tsi tsa ndacan tahvi ra naha tan ña cundɨhɨ iñi ra naha.
2 Tan catyí ra:
―Iyó iin ñuu tsa nyaá iin ra cuví juez. Tan juez ican ña tyaá yahvi maa ra tsi Nyoo. Tan ndi nyɨvɨ tan ña tyaá yahvi ra.
3 Tan juvin ñuu ican iyó iin ñaha ndaahvi tsa tsihi̱ yɨɨ. Tan tsaahán ña tsicahán ña tsihin ra can, tyin tsicán ña cuatyi tsaha iin nu xaan iñi tsi ña.
4 Tan juez ican ña tyaá yahvi nu tsa caahán ña. Ña jandaa̱ maa nu tyiñu tsicán ña. Tan tsanaha xaan tsicán ña. Tacan tan quitsaha̱ tsicá iñi nu juez can: “Vasu ndi maa ña tsinú iñi yu tsi Nyoo, tan nduve náa cuenda yu tsi nyɨvɨ,
5 maa tyin ñaha ihya tsahá xaan ña tɨsɨhɨ tsi yu. Tan yacan cuenda vaha ca cua jacacu yu tsi ña. Tyin coto ña jaña ña tsa vatsí ña, tan cuhva ca ña tɨsɨhɨ tsi yu”, cuñí ra tsicá iñi ra.
6 Tacan tan catyí Jutu Mañi yo, ra Jesús:
―Tacan catyi̱ ra juez caquiñi can. Ra juez can ra caquiñi xaan cuví ra maa tyin jatyinyee̱ ra tsi ñaha ndaahvi ican.
7 Tan vihi ca cuví Nyoo tsihin yo, ¿a ña cua jatyinyee ra tsi nyɨvɨ tsa nacatsi̱ ra tsa tsicán ñi tsi ra nduvi tan ñiñu? ¿A cuatu xaan ca ra tan jatyinyee ra tsi ñi?
8 Catyí yu tsihin ndo, tyin numi ca cua jatyinyee ra tsi ñi. Maa tyin quɨvɨ tsa cua quitsi nyico yu tsa cuví yu Rayɨɨ tsa quee̱ nda gloria, tsitó Nyoo tun nañihi ca yu tsi nyɨvɨ tsa tsinú tsa cuii iñi tsi yu ―catyí ra Jesús.
Iin cuhva cuenda ra tavá xuhun cuenda ra ndacá ñaha nda ñuu Roma tan cuenda ra fariseo naha ra
9 Tacan tan tsaha̱ cuenda ra Jesús iin cuhva cuenda ra tsa vaha xaan jahá tsi maa ra naha, tan ndasɨ cuñí ra naha nyehé ra tsi inga nyɨvɨ. Tan catyí ra:
10 ―Iyó uvi taahan ra cuahán vehe ñuhu cua ndacan tahvi ra naha tsi Nyoo. Iin ra ican ra fariseo cuví ra. Tan inga ra can ra tavá xuhun cuenda ra ndacá ñaha nda ñuu Roma cuví ra.
11 Tan ra fariseo ican nduvita̱ nyityi ra, tan quitsaha̱ caahán ra tsihin Nyoo. Tan catyí ra: “Jutu Mañi yu, nacuhvá yu tyahvi nyoo tsi un tyin yuhu ñavin tumaa inga nyɨvɨ cuví yu. Tyin iyó ñi suhú ñi. Quiñi icá ñi. Tan yɨhɨ́ ra naha iyó ñasɨɨhɨ ra tan iyó inga ñaha ra naha. Tan ña cuví yu tumaa ra tavá xuhun ihya.
12 Tyin yuhu uvi tsaha tsicoó nyitya yu tsa iin vitya. Tan tsahá yu utsi taahan xuhun tsa iin iin cientu tsa jahá canaa yu tsi un”, catyí ra can.
13 Tan ra tsa tavá xuhun can tsa cañi luxu nyaá ra. Tan ña cana̱ iñi ra nanyehe ndaa ra. Tan cañí ndaha ra yɨquɨ nyica ra tyin ndu uví iñi ra cuatyi ra. Tan catyí ra: “Jutu Mañi yu, cu̱ndaahvi iñi tsi yu tyin cuaha xaan cuatyi yu iyó”, catyí ra ―catyí ra Jesús.
14 Tan catyí nyico ra Jesús tyehen:
―Catyí yu tsihin ndo tyin Nyoo jaha̱ ra tucahnu iñi tsi ra tavá xuhun ican. Janaa̱ Nyoo cuatyi ra tan cuanuhu̱ ra nda yuvehe ra. Maa tyin ra fariseo ican, nduve tucahnu iñi tsicoo̱ tsi ra, tyin nyɨvɨ tsa cahnu xaan jahá ñi tsi ñi, ña cahnu cuví ñi jahá Nyoo, tan nyɨvɨ tsa ndaahvi jahá tsi, cua jacahnu Nyoo tsi ñi ―catyí ra Jesús.
Nu nasocó ra Jesús tsi tsa nyihi
(Mt. 19.13-15; Mr. 10.13-16)
15 Tacan tan quitsi̱ ndaca nyɨvɨ tsa nyihi tsi ra Jesús tyin tyiso ndaha ra jiñi tsi naha tsi. Maa tyin cuhva tsa nanyehe̱ ra tsicá tsihin ra tyin cuaha tsa nyihi tsaá nu nyaá ra, cuxaan ra naha tan ña tsaha̱ ra naha cuhun tsa nyihi can.
16 Tacan tan cana̱ ra Jesús tsi ra naha, tan catyí ra tsihin ra naha:
―Ja̱ña ndo na quitsi maa tsi naha tsi nu nyaá yu. Tan ña casɨ ndo. Tyin nyɨvɨ tsa ndacá ñaha Nyoo, cuví ñi tumaa tsa nyihi ihya.
17 Tan catyí yu tsihin ndo tyin tatun ña nyitá iñi ndo tsi Nyoo, tumaa nyitá iñi iin tsa luhlu ihya tsi jutu tsi, ña cua cuvi quɨhvɨ ndo nu ndacá ñaha Nyoo.
Nu tsaha̱ ra Jesús cuhva tyin yɨɨ xaan nacuhva cuenda iin ra cuca tsi ra tsi Nyoo
(Mt. 19.16-30; Mr. 10.17-31)
18 Tacan tan iin ra tsa cuví ityi nuu cuenda vehe ñuhu tsica̱ tuhun ra tsi ra Jesús, tan catyí ra:
―Maestro, ra vaha cuví un. ¿Nacaa cua javaha yu tan coo yu ñayɨvɨ tsa ña cua naa maa? ―catyí ra.
19 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra:
―¿Nacuenda catyí un tyin ra vaha cuví yu? Tan intuhun ñi maa Nyoo cuví ra vaha.
20 Yooho tsitó un tandɨhɨ tuhun tsa tsaha̱ Nyoo tyin javaha yo: “Tsa ña coo inga ñaha tsi un. Ña cahñi un nyɨvɨ. Ña suhu un. Ña cahan un cuendu sɨquɨ nyɨvɨ. Tan tyaa yahvi un tsi jutu un tan sɨhɨ un” ―catyí ra Jesús.
21 Tacan tan ra ican catyí ra:
―Tandɨhɨ maa yacan tan tyaá yahvi yu nda taha̱n luhlu yu tan nda cuanda vityin ―catyí ra.
22 Tsa tsiñi̱ ra Jesús tsa caha̱n ra can, tacan tan catyí ra tsihin ra:
―Maa tyin cumañi javaha un inga tsa taahán tsi javaha yo. Xi̱co tandɨhɨ tsa iyó tsi un. Tan cuhva un xuhun can tsi nyɨvɨ ndaahvi. Tan quitsi nyicun un tsi yu. Tacan tan coo tsa cuca tsi un nda gloria ―catyí ra.
23 Maa tyin tsa tsiñi̱ ra tsa caha̱n ra Jesús, nducuiihya xaan cuñí ra, tyin cuca xaan ra.
24 Tan tsa nyehe̱ ra Jesús tyin nducuiihya̱ cuñí ra, tan catyí ra:
―Yɨɨ xaan tan cuví nacuhva cuenda nyɨvɨ cuca tsi ñi na cundaca ñaha Nyoo tsi ñi.
25 Yatyi xaan ca cuvi yaha iin camellu xuu iin yɨquɨ tucu, tan ñavin ca tsa quɨhvɨ iin nyɨvɨ cuca nu ndacá ñaha Nyoo ―catyí ra.
26 Tan nyɨvɨ tsa tsiñi̱ tsa caha̱n ra catyí ñi:
―Tatun tacan, ¿yóo cua cuvi cacu? ―catyí ñi.
27 Tacan tan ra Jesús catyí ra:
―Tandɨhɨ tsa ña cuví javahá nyɨvɨ, Nyoo cuví javahá ra tandɨhɨ ―catyí ra.
28 Tacan tan ra Pedro catyí ra:
―Jutu Mañi yu, nyuhu tandɨhɨ maa tsa iyó tsi ndi nacoo̱ ndi, tan nyicún ndi tsi un ―catyí ra.
29 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra:
―Tsa nditsa catyí yu tsihin ndo, tyin tandɨhɨ nyooho tsa nacoo̱ vehe, a ñasɨɨhɨ ndo, a yañi ndo, a jutu ndo, a sehe ndo tsacatyi tsa tsahá ndo tsa cundaca ñaha Nyoo tsi ndo,
30 cuaha xaan tsa vaha cua ñihi ndo ñuu ñayɨvɨ ihya tan inga ñayɨvɨ tsa cua coo, cua ñihi ndo ñayɨvɨ tsa ña cua naa maa ―catyí ra Jesús.
Inga tsaha jacoto̱ ra Jesús cuhva cua cahñi nyɨvɨ tsi ra
(Mt. 20.17-19; Mr. 10.32-34)
31 Tan cana̱ sɨɨn ra Jesús tsi tsa utsi uvi taahan ra tsicá tsihin ra, tan catyí ra tsihin ra naha:
―Vityin cuhun yo nda ñuu Jerusalén. Tyin ndacan cua cundaa tyiñu Rayɨɨ tsa quee̱ nda gloria: tandɨhɨ tyiñu tsa tyaa̱ ra cuvi̱ ndusu yuhu Nyoo taha̱n tsanaha.
32 Tyin ra xaan iñi tsi yu naha ra cua nacuhva cuenda ra naha tsi yu tsi ra inga ñuu, ra tsa ñavin ra ñuu Israel cuví. Tan cua vacu nducu ra naha tsi yu. Tan cua cahan nyaa ra naha tsi yu. Tan cua tɨvɨ sɨɨ ra naha nuu yu.
33 Tan cua cañi ra naha tsi yu, tan cua cahñi ra naha tsi yu, maa tyin tsa tsinu uñi quɨvɨ tan cua nandoto yu inga tsaha ―catyí ra Jesús.
34 Maa tyin ña cutuñí iñi ra tsicá tsihin ra tsa caha̱n ra, tan ndi ña tsitó ra naha náa tuhun caha̱n ra tsihin ra naha. Tyin ña cuví cutuñi iñi ra naha.
Nu janduvaha̱ ra Jesús iin ra cuaa ñuu Jericó
(Mt. 20.29-34; Mr. 10.46-52)
35 Cuhva tsa cua tsaa ra Jesús ñuu Jericó, tan yuhu ityi ican nyaá iin ra cuaa, cayá ra.
36 Tacan tan tsiñi̱ ra cuvaa tsa yahá cuaha nyɨvɨ. Tan tsica̱ tuhun ra náa cuenda ñihi xaan cuvaa.
37 Tan catyí tuhun nyɨvɨ tsihin ra tyin ra Jesús, ra ñuu Nazaret, vatsí.
38 Tacan tan quitsaha̱ caná tsaa ra tan catyí ra:
―¡Yooho Jesús, tata ra rey David! ¡Cu̱ndaahvi iñi tsi yu! ―catyí ra.
39 Tan ra tsa cuahán ityi nuu ican naha ra, catyí ra naha tsihin ra, nacasɨ ra yuhu ra. Maa tyin tsaa ca cana̱ tsaa ra, tan catyí ra:
―¡Yooho, tata ra rey David! ¡Cu̱ndaahvi iñi tsi yu! ―catyí ra.
40 Tacan tan tsicuɨñɨ̱ ra Jesús. Tan tava̱ tyiñu ra na cuhun ra naha cuquihin ra naha tsi ra. Tan cuhva tsa tsaa̱ ra nu nyaá ra Jesús, tan nducú tuhun ra Jesús tsi ra:
41 ―¿Náa cuñí un javaha yu tsihin un?
Tacan tan ra cuaa ican nacaha̱n ra, tan catyí ra:
―Jutu Mañi yu, cuñí yu nanyehe yu ―catyí ra.
42 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra:
―Na̱nyehe. Tsa nduvaha̱ tinuu un tyin tsinú iñi un tsi yu ―catyí ra.
43 Tan iin yaha ñi, nanyehe̱ ra cuaa can. Tan cueta cuahán ra nyicún ra tsi ra Jesús. Tan jacahnú ra tsi Nyoo. Tan tandɨhɨ nyɨvɨ tsa nyehe̱ tsa cuvi̱ can, jacahnú ndɨhɨ tucu maa ñi tsi Nyoo.