26
Nu nducú ra mandoñi naha ra cuhva nácaa tan tɨɨn ra naha tsi ra Jesús
(Mr. 14.1-2; Lc. 22.1-2; Jn. 11.45-53)
1 Cuhva tsa ndɨhɨ̱ caha̱n ra Jesús tandɨhɨ tuhun can, tan quitsaha̱ catyí ra tsihin ra tsicá tsihin ra:
2 ―Nyooho tsitó ndo tyin ndi cumañi uvi ca quɨvɨ tan tahan tsi vico pascua. Tan yuhu, Rayɨɨ tsa quee̱ nda gloria, cua cuhva cuenda nyɨvɨ tsi yu na tyaa ra cumi tyiñu tsi yu nu cruu ―catyí ra.
3 Quɨvɨ can jutu tsa cuví ityi nuu naha ra, tan ra maestro cuenda ley vehe ñuhu naha ra, tan ra mandoñi ñuu naha ra, ndu ii̱n ra naha nuquehe vehe tyiñu ra Caifás, ra jutu tsaahnu tsa cuví ityi nuu.
4 Tan jandaa̱ ra naha tyiñu nácaa cua jandavi ñaha ra naha tsi ra Jesús tan tɨɨn ra naha tsi ra tan cahñi ra naha tsi ra.
5 Tan catyí ra naha:
―Ña cua cahñi yo tsi ra quɨvɨ maa vico, coto nduvaa xaan nyɨvɨ ―catyí ra naha.
Nu tyosó iin ñaha ndutya tami jiñi ra Jesús
(Mr. 14.3-9; Jn. 12.1-8)
6 Ra Jesús nyií ra ñuu Betania, vehe ra Simón, ra tsa yɨhɨ̱ cuehe tyaahyu.
7 Tan natuhva̱ iin ñaha nu nyaá ra Jesús, ndahá ña iin yutyi yuu vaha tsitú can yɨhɨ́ ndutya tami. Tan yahvi xaan nyaá ndutya tami can. Tan ra Jesús nyaá ra yuhu mesa, tan ñaha can tyoso̱ ña ndutya can jiñi ra.
8 Tsa nyehe̱ ra tsicá tsihin ra, nduxaa̱n ra naha tan catyí ra naha:
―¿Nacuenda jatɨvɨ̱ ña ndutya tami can?
9 Vaha ca tun tsatyin xico̱ ña can, tan ñihi cuaha ña xuhun tsihin can. Tan cuvi jatyinyee ña tsi nyɨvɨ ndaahvi tsihin xuhun can ―catyí ra naha.
10 Tan tsa tsiñi̱ ra Jesús tsa caahán ra naha, tacan tan catyí ra tsihin ra naha:
―¿Nacuenda cuñí ndo jandu uvi iñi ndo tsi ñaha ihya? Tan tsa javahá ña tsihin yu, tsa vaha cuví tsi.
11 Tyin nyɨvɨ ndaahvi tandɨhɨ ñi quɨvɨ cua coo ñi tsihin ndo, maa tyin yuhu, ña naha ca cua cunyii yu tsihin ndo.
12 Tyoso̱ ña ndutya tami sɨquɨ cuñu ñuhu yu, tyin janduvaha̱ ña itsi tyin cua cuhun tsi tsitsi ñuhu.
13 Tsa nditsa catyí yu tsihin ndo, tyin tandɨhɨ ñi nu cua cahan nyɨvɨ tuhun Nyoo tanɨɨ cahnu ñuhu ñayɨvɨ, cua nacatyi tuhun tucu ñi tsa javaha̱ ñaha ihya, na nducuhun iñi nyɨvɨ tsi ña ―catyí ra Jesús.
Nu xico̱ ra Judas Iscariote tsi ra Jesús
(Mr. 14.10-11; Lc. 22.3-6)
14 Tacan tan iin ra tsicá tsihin ra Jesús, ra tsa nañí Judas Iscariote, tsaha̱n ra tsicaha̱n ra tsihin ra jutu tsa cuví ityi nuu naha ra.
15 Tan catyí ra tsihin ra naha:
―¿Nacaa cua tyahvi ndo tsi yu tatun cuhva cuenda yu tsi ra Jesús tsi ndo?
Tacan tan ra jutu can naha ra tsaha̱ ra naha oco utsi xuhun cuitsin tsi ra.
16 Tan nda quɨvɨ can tan quitsaha̱ nducú ra Judas cuhva cua nacuhva cuenda ra tsi ra Jesús tsi ra jutu can naha ra.
Nu cuxiñi̱ ra Jesús tsihin ra tsicá tsihin ra
(Mr. 14.12-25; Lc. 22.7-23; Jn. 13.21-30; 1 Co. 11.23-26)
17 Quɨvɨ jihna ñi tsa quitsaha̱ vico nu tsatsí nyɨvɨ paan tsa nduve yutsan iya yɨhɨ́, ra tsicá tsihin ra Jesús natuhva̱ ra naha nu nyaá ra tan quitsaha̱ tsicá tuhun ra naha tsi ra tan catyí ra naha:
―¿Numaa cuñí un tsa cujanduvaha ndi tsa cuxiñi un cuenda vico pascua ihya?
18 Tan catyí ra Jesús tsihin ra naha:
―Cu̱aahan ndo tsitsi ñuu nda vehe rayɨɨ ihya. Tan ca̱tyi ndo tsihin ra: “Ra Maestro catyí ra tyin tsa yatyin cua cúu ra, tan vehe maa un cua jacahnu ndi vico pascua”, ca̱tyi ndo tsihin ra ―catyí ra Jesús.
19 Tacan tan javaha̱ ra naha cuhva caha̱n ra Jesús tsihin ra naha. Tan janduvaha̱ ra naha tsa cuxiñi ra naha vico pascua can.
20 Tsa cunaaha tan tsicunyaa̱ ra Jesús nu mesa tsihin tandɨhɨ utsi uvi ra tsicá tsihin ra.
21 Tan tsitsi tsa tsatsí ra naha, catyí ra Jesús tsihin ra naha:
―Tsa nditsa catyí yu tsihin ndo tyin iin nyooho cua xico ndo tsi yu tsi ra xaan iñi tsi yu.
22 Tan nducuihya̱ xaan cuñí ra naha, tan quitsaha̱ tsicá tuhun tan iin tan iin ra naha tsi ra tan catyí ra naha:
―Jutu Mañi yu, ¿a ñavin yuhu cuví can?
23 Tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra:
―Ra tsa tsatsí iin ñi coho tsihin yu, ra ican cua xico tsi yu.
24 Yuhu, Rayɨɨ tsa quee̱ nda gloria, cua tahan yu tumaa tsa caahán nu tutu Nyoo. Maa tyin ndahvi ra ndaahvi tsa cua xico tsi yu. Vaha vihi ca tun tsatyin ña cacu̱ ra ―catyí ra Jesús.
25 Tacan tan nacaha̱n ra Judas, ra tsa xico̱ tsi ra, tan catyí ra:
―Maestro, ¿a yuhu cuví can?
Tan nacaha̱n ra Jesús, tan catyí ra:
―Juvin un.
26 Tsitsi tsa tsatsí ra naha, ra Jesús quihi̱n ra paan tan nacuhva̱ ra tyahvi nyoo tsi Nyoo, tan tsahnu̱ sava ra, tan tsaha̱ ra tsi ra tsicá tsihin ra, tan catyí ra tsihin ra naha:
―Ca̱tsi ndo. Paan ihya cuví tumaa cuñu ñuhu yu.
27 Yaha̱ can tan quihi̱n tucu ra vasu vinu, tan nacuhva̱ ra tyahvi nyoo tsi Nyoo, tan jayaha̱ ra tsi tandɨhɨ ra naha tan catyí ra:
―Co̱ho tandɨhɨ ndo vinu ihya.
28 Tyin cuví tsi tumaa nɨñɨ yu. Tan tsihin nɨñɨ yu cua cundaa tyiñu tsa ndoo̱ Nyoo tsihin ndo, tyin cua catɨ nɨñɨ yu tsa cuenda tsa vaha tsi nyɨvɨ cuaha, tyin tsihin nɨñɨ yu cua coo tucahnu iñi cuatyi ñi.
29 Tan catyí yu tsihin ndo, tyin ña cua coho ca yu tahan vinu tsa cuvi ndutya uvas ihya, nda cuanda tsa coho yu vinu tsaa tsihin ndo nda nu ndacá ñaha Jutu yu gloria ―catyí ra.
Nu caha̱n ra Jesús tyin cua cahan ra Pedro tyin ña nacotó ra tsi ra
(Mr. 14.26-31; Lc. 22.31-34; Jn. 13.36-38)
30 Tsa yaha̱ tsa tsita̱ ra naha iin yaa Nyoo, tan cuahán ra naha yucu Olivo.
31 Tacan tan quitsaha̱ caahán ra Jesús tsihin ra naha:
―Tandɨhɨ nyooho tan cua nacoo ihñi ndo tsi yu vityin tsacuaa ihya. Tyin nu tutu Nyoo catyí tsi tyehen: “Cua cahñi yu tsi ra jahá cuenda mbee ticatyi jana yu, tan mbee can cua natsatsa tɨ naha tɨ”, catyí tsi.
32 Maa tyin tsa yaha̱ nandoto yu, jihna ca yu cua cuhun Galilea, tsa ndi cumañi ca cuhun nyooho.
33 Tacan tan nacaha̱n ra Pedro tan catyí ra:
―Vasu ndi maa tandɨhɨ ra tan ndu uvi iñi ra naha tsa nyicún ra naha tsi un, maa tyin yuhu ña cua ndu uvi iñi yu.
34 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra:
―Tsa nditsa catyí yu tsihin un tyin juvin ñi maa tsacuaa vityin, tsa ndi cumañi ca vacu tsitooho, uñi tsaha cua cahan un tyin ña nacotó un tsi yu ―catyí ra Jesús.
35 Tan ra Pedro catyí ra:
―Vasu ndi maa cúu yu tsihin un, maa tyin ña cua catyi yu tyin ña nacotó yu tsi un ―catyí ra.
Tan juvin ñi tacan catyí tandɨhɨ ca ra tsicá tsihin ra.
Nu tsica̱n tahvi ra Jesús tsi Nyoo nda Getsemaní
(Mr. 14.32-42; Lc. 22.39-46)
36 Tacan tan tsaa̱ ra Jesús tsihin ra tsicá tsihin ra iin nu iyó cuaha yutun nu nañí Getsemaní, tan catyí ra tsihin ra naha:
―Cu̱nyecu ndo ihya tsitsi tsa cuahán yu ndacan cua ndacan tahvi yu.
37 Tan quihi̱n ra tsi ra Pedro tan nduvi sehe ra Zebedeo cuahán tsihin ra. Tan quitsi̱ tucuiihya iñi cahnu tsi ra, tan tsa tuñu cuñí ra.
38 Tacan tan catyí ra tsihin ra naha:
―Cahnu xaan tucuiihya iñi nyaá añima yu, nda cuanda cuñí cahñi ña can tsi yu. Ndo̱o ndo ihya tan co̱o nyito ndo tsihin yu ―catyí ra.
39 Tacan tan cuahán ra Jesús luxu ca ityi nuu tan tsicuɨñɨ̱ tsɨtɨ ra tan tsaqui̱n ra nuu ra nda nu ñuhu, tan tsicán tahvi ra tsi Nyoo tan catyí ra:
―Tyaa, tun tsatyin cuvi jatsiyo nyaha un tundoho ihya sɨquɨ yu, vaha xaan. Maa tyin na ña cuvi cuhva cuñí maa yu, tan na cuvi cuhva cuñí maa un ―catyí ra.
40 Tacan tan tsaa̱ ra nu yucú ra tsicá tsihin ra, tan nyehe̱ ra tyin quixí ra naha. Tan catyí ra tsihin ra Pedro:
―¿A ña cuví coo nyito ndo tsihin yu vasu tan intuhun hora?
41 Co̱o nyito ndo, tan nda̱can tahvi ndo tsi Nyoo; tacan tan ña cua javaha ndo cuhva cuñí nu ña vaha. Tsa nditsa tyin añima ndo, cuñí xaan tsi nanducu tsi tsi Nyoo, maa tyin cuñu ñuhu ndo cuví tsa vita cuñí ―catyí ra Jesús.
42 Tan tsa tsaha̱n ra tsa tsinu uvi tsaha, tsica̱n tahvi ra tyehen:
―Tyaa, tatun ña cuvi tsa jatsiyo nyaha un tundoho ihya sɨquɨ yu, na cuvi cuhva cuñí maa un ―catyí ra.
43 Tacan tan tsaa̱ ra inga tsaha tan nyehe̱ ra tyin quixí nyico ra tsicá tsihin ra, tyin tsicundasɨ̱ maa tinuu ra naha tsihin tsa cuñí xaan ra naha cusu ra naha.
44 Tacan tan nacoo̱ ra tsi ra naha, tan cuahán ra tsa tsinu uñi tsaha cua ndacan tahvi ra. Tan tsica̱n tahvi ra tsi Nyoo juvin ñi maa tsihin tuhun tsa tsa yaha̱ caha̱n ra.
45 Tacan tan tsaa̱ nyico ra nu yucú ra tsicá tsihin ra, tan catyí ra tsihin ra naha:
―Vityin cu̱su ndo tan qu̱itatu ndo. Tyin tsa tsaa̱ cuhva tsa cua nacuhva cuenda ra can tsi Rayɨɨ tsa quee̱ nda gloria tsi ra iyó cuatyi naha ra.
46 Ndu̱vita ndo, co̱hon ndo. Tyin tsa vatsí ra tsa xico̱ tsi yu ―catyí ra Jesús.
Nu tsaha̱ cuenda ra Judas tsi ra Jesús tsi nu xaan iñi tsi ra nahnu
(Mr. 14.43-50; Lc. 22.47-53; Jn. 18.2-11)
47 Ndi caahán ca ra Jesús yacan, tan tsaa̱ ra Judas, ra tsa cuví iin ra tsicá tsihin ra Jesús. Tan tsihin ra Judas tsaa̱ tucu cuaha xaan nyɨvɨ ndahá mityi tan yutun jacuhu̱n ra cuví jutu tsa cuví ityi nuu naha ra tan ra cuví mandoñi nyɨvɨ Israel naha ra.
48 Tan ra Judas, ra tsa tsahá cuenda tsi ra Jesús, tsa yaha̱ tsaha̱ ra iin seña tsi ra can naha ra, tyin coto ra naha yóo cua tɨɨn ra naha. Tyin tsa yaha̱ caha̱n ra tsihin ra naha:
―Ra tsa cua tyayuhu yu, ra ican cuví ra tsa cua tɨɨn ndo.
49 Tacan tan natuhva̱ ra Judas nu nyaá ra Jesús tan catyí ra:
―Nacumi tsi un, Maestro.
Tan tyayuhu̱ ra tsi ra.
50 Tacan tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra tsihin ra:
―¿Náa tyiñu vatsí un ñih?
Tacan tan natuhva̱ ra can naha ra tan tɨɨ̱n ra naha tsi ra Jesús.
51 Tacan tan iin ra cutahán tsihin ra Jesús, tava̱ ra mityi tan tsahnya̱ ra soho musu jutu tsaahnu tsa cuví ityi nuu.
52 Tan catyí ra Jesús tsihin ra:
―Na̱tyihi mityi un tsitsi vena un. Tyin tandɨhɨ nyɨvɨ tsa cañí tahan tsihin mityi, juvin ñi tsihin mityi cua cúu ñi.
53 ¿A ña tsitó un tyin tatun yuhu tan cuñí yu, cuví ndacan yu tsi Jutu yu, tan maa ra cua jaquitsi ra vityin vityin yaha ca uñi xico utsi mil ángel, tan jacacu ra naha tsi yu?
54 Maa tyin tatun tacan javaha yu, ¿nácaa cua cundaa tsa nyaá nu tutu Nyoo nu catyí tsi tyin taahán maa tsi tsa tahan yu tyehen? ―catyí ra.
55 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin tandɨhɨ nyɨvɨ:
―¿A vatsí tɨɨ́n ndo tsi yu tumaa cua tɨɨn ndo iin ñasuhu? tyin ndahá ndo mityi tan yutun. Tandɨhɨ quɨvɨ tsinyii̱ yu jacuaha̱ yu tsi ndo tsitsi vehe ñuhu cahnu, tan ña tɨɨ̱n ndo tsi yu.
56 Tandɨhɨ yacan cuví tyin tacan tan cundaa cuhva catyí tuhun Nyoo, tsa tyaa̱ ra cuvi̱ ndusu yuhu Nyoo taha̱n tsanaha.
Tacan tan tandɨhɨ ra tsicá tsihin ra, tsinu̱ ra naha. Tan ndoo̱ intuhun ña maa ra.
Nu tsica̱ tuhun ra mandoñi naha ra tsi ra Jesús tatun Sehe Nyoo cuví tsi ra
(Mr. 14.53-65; Lc. 22.54-55, 63-71; Jn. 18.12-14, 19-24)
57 Tan ra tsa tɨɨ̱n tsi ra Jesús, tsindaca̱ ra naha tsi ra nuu ra Caifás, ra jutu tsaahnu tsa cuví ityi nuu. Tan iin cahnu ñi yucú ra maestro cuenda ley vehe ñuhu naha ra ican tan ra mandoñi naha ra.
58 Tan ra Pedro cuahán ra tsata ra naha, tan tsaa̱ ra nda nuquehe vehe ra Caifás can. Tan quɨhvɨ̱ ra tan ndoo̱ ra nyií ra tsihin vitya can naha ra, tyin cua nyehe ra nácaa cua quita tuhun can.
59 Ra jutu tsa cuví ityi nuu naha ra, tan ra mandoñi naha ra, tan tandɨhɨ ra cumí tyiñu naha ra, nducu̱ ra naha tsi ra cahan cuendu sɨquɨ ra Jesús. Tyin tacan tan cuvi cahñi ra naha tsi ra.
60 Maa tyin ña ñihi̱ maa ra naha cuatyi tyaa ra naha sɨquɨ ra, vasu ndi maa cuaha nyɨvɨ tsaha̱n ñi tsicaha̱n ñi cuendu sɨquɨ ra. Tan nu ndɨhɨ tuhun, tsaa̱ uvi ca tsa ndaa tsa caahán cuendu.
61 Tan catyí ra naha:
―Ra ihya, catyi̱ ra tyin cuví canɨ ra vehe ñuhu cahnu Nyoo, tan tsitsi tsa uñi quɨvɨ cua janduvita ra tsi inga tsaha ―catyí ra naha.
62 Tacan tan ra jutu tsa cuví ityi nuu can, nduvita̱ ra, tan catyí ra tsihin ra Jesús:
―¿A ña nacahan un nu caahán ra ihya naha ra? ¿A nditsa tsa caahán ra ihya naha ra, o ña nditsa?
63 Maa tyin ra Jesús ña nacaha̱n ra. Tacan tan catyí ra jutu tsaahnu tsa cuví ityi nuu tsihin ra:
―Tsihin sɨvɨ Nyoo nyitó, catyí yu tsihin un tyin ca̱tyi un tsa nditsa vaha. ¿A ra Cristo Sehe Nyoo cuví tsi un? ―catyí ra.
64 Tan catyí ra Jesús tsihin ra:
―Juvin yu cuví. Tan catyí tucu yu tsihin ndo, tyin cua nyehe ndo tsi yuhu, Rayɨɨ tsa quee̱ nda gloria, cunyaa yu xiin cuaha Nyoo ra iyó tandɨhɨ tunyee iñi, tan cua nyehe ndo nu cua quitsi yu nu vico ityi andɨvɨ inga tsaha ―catyí ra.
65 Tacan tan ra jutu tsaahnu tsa cuví ityi nuu can tsahnya̱ ra jahma ra tumaa iin seña tyin cuñí maa ra tyin ña vaha tsa caahán ra Jesús, tan catyí ra tsihin tandɨhɨ ca ra naha:
―Ra ihya tsicoo̱ cuatyi ra nuu Nyoo tsihin tsa caahán ra. ¡Nye̱he ndo vityin! Ña cuñí ca tsi tsa nducu yo inga tsa ndaa tyin tsa tsiñi̱ maa ndo tsa ña vaha tsa caha̱n ra.
66 ¿Náa catyí ndo vityin?
Tan nacaha̱n ra naha tan catyí ra naha:
―Iyó cuatyi ra, yacan taahán tsi tsa cúu ra.
67 Tacan tan tɨvɨ̱ sɨɨ ra naha nuu ra tan cañi̱ ra naha tsi ra. Inga ra cañi̱ ra naha nuu ra tsihin tsɨquɨ.
68 Tan catyí ra naha tsihin ra:
―Tatun nditsa tyin ra Cristo cuví un, ¡na̱coto yóo cañi̱ tsi un!
Nu caha̱n ra Pedro tyin ña nacotó ra tsi ra Jesús
(Mr. 14.66-72; Lc. 22.56-62; Jn. 18.15-18, 25-27)
69 Tsitsi tsa ndi nyií ra Pedro nuquehe ityi tsata vehe can, tan iin ñaha tsa cuví musu jutu can, natuhva̱ ña nu nyaá ra tan catyí ña tsihin ra:
―Yooho tucu tsica̱ un tsihin ra Jesús, ra Galilea can.
70 Tan ra Pedro catyí ra nuu tandɨhɨ nyɨvɨ yucú can:
―Ña tsica̱ yu tsihin ra can. Ña tsitó yu náa caahán un.
71 Tacan tan cuahán ra Pedro ityi yuvehe nu cuví yuhu cora, tan nyehe̱ inga ña tsi ra, tan catyí ña tsihin ra yucú can:
―Juvin ñi tsica̱ ndɨhɨ tucu ra ihya tsihin ra Jesús, ra ñuu Nazaret ―catyí ña.
72 Tan inga tsaha tyihi̱ xeehe̱ ra Pedro tsa nacotó ra tsi ra tan catyí ra:
―Naha Nyoo tyin ña nacotó yu tsi ra can.
73 Tañi cuii ca, tan ra yucú can natuhva̱ ra naha nu nyaá ra Pedro tan catyí ra naha tsihin ra:
―Nditsa tyin ra vaha iñi tsi ra can cuví yooho, tyin cuhva caahán ra Galilea naha ra, caahán un.
74 Tacan tan iyo xaan caahán ra tan catyí ra:
―Tsitó vaha Nyoo tyin ña nacotó yu tsi ra can, tan na cahñi maa Nyoo tsi yu tatun ña nditsa tsa caahán yu ―catyí ra.
Tan juvin ñi cuhva can navacu̱ tsitooho.
75 Tacan tan nducuhu̱n iñi ra Pedro tsa caha̱n ra Jesús tsihin ra: “Tsa ndi cumañi ca vacu tsitooho, yooho tsa yaha̱ caha̱n un uñi tsaha tyin ña nacotó un tsi yu”, catyi̱ ra Jesús, nducuhu̱n iñi ra. Tacan tan quita̱ ra ican, tan tsacu̱ xaan ra tsa cuiihya cuñí ra tsa javaha̱ ra tacan.