9
Tuhan Yesus utus Dia pung ana bua dua blas orang
(Mateos 10:5-15; Markus 6:7-13)
Satu kali, Yesus kumpul Dia pung ana bua dua blas orang. Ais Dia kasi sang dong kuasa ko bisa usir setan, deng bisa bekin bae orang saki dari dong pung panyaki macam-macam. Dia utus sang dong, ko jalan kasi tau orang soꞌal Tuhan Allah pung pegang parenta. Dia ju utus sang dong ko bekin bae orang saki dong di mana-mana. Ma Dia kasi tau sang dong bilang, “Inga bae-bae! Bosong sonde usa bawa apa-apa di jalan. Jalan deng baju di badan sa. Sonde usa bawa tongkat, ko tas, ko bakál, ko doi. Baju ganti ju, sonde usa bawa! Kalo bosong maso di satu kampong, ko ada orang yang mau tarima sang bosong, na, pi tenga di dong pung ruma sa. Jang bapili-pili ruma. Tenga di situ tarús, sampe bosong barangkat kasi tenga itu kampong. Kalo bosong maso pi satu kampong, ais orang di situ sonde mau tarima deng sonde mau dengar sang bosong, na, angka kaki kasi tenga sang dong sa. Kalo bosong kaluar dari situ, bekin iko adat ko kabás buang abu dari bosong pung kaki. Kasi tau sang dong bilang, ‘Bosong sonde mau dengar, na, biar ko bosong pikol tanggong-jawab sandiri!’ ”
Ais ju itu ana bua dong jalan dari kampong pi kampong. Dong kasi tau orang dong soꞌal Tuhan Allah pung Kabar Bae. Ais dong ju bekin bae orang saki dong.
Raja Herodes bingung soꞌal Tuhan Yesus
(Mateos 14:1-12; Markus 6:14-29)
Itu waktu, carita macam-macam soꞌal Yesus su sampe di raja Herodes Antipas* pung talinga. Dengar itu carita dong, ju dia bingung, tagal ada barapa orang yang bilang, “Yesus tu, andia Yohanis Tukang Sarani yang su idop kambali.”
Ada saparu lai yang bilang, “Dia tu, baꞌi Elia yang su idop kambali.”
Ada laen lai yang bilang, “Dia tu, satu dari Tuhan pung jubir dolu-dolu yang laen dong.”
Ma Herodes inga bilang, “Tempo hari, beta su suru potong bekin putus Yohanis pung kapala. Dia su idop kambali, ko apa? Ais ini satu ni, sapa lai?” Ju dia usaha ko mau katumu muka deng Yesus.
Tuhan Yesus kasi makan lima ribu orang
(Mateos 14:13-21; Markus 6:30-44; Yohanis 6:1-14)
10 Satu waktu, ana bua yang Yesus su utus tu, dong pulang ko bakumpul ulang lai deng Dia. Dong kasi tau sang Dia samua yang dong su bekin ame. Ais Yesus dong jalan diam-diam pi satu tampa deka deng kampong Betsaida, ko dong pi barenti cape di situ. 11 Ma orang banya dong dapa ciom Yesus dong mau pi mana, ais dong baꞌekor sang Dia pi. Jadi Yesus tarima bae sang dong, tarús Dia bekin bae orang saki dong samua, deng Dia carita sang dong soꞌal Tuhan Allah pung pegang parenta.
12 Waktu su sore, ju Dia pung ana bua dua blas orang dong, bawa usul sang Yesus bilang, “Lebe bae Bapa suru ini orang dong pi kampong-kampong yang badeka di sini, ko bisa cari dong pung makanan sandiri. Deng biar dong pi cari tampa ko dong manumpang tidor. Te tampa sunyi bagini, karmana ko dong bisa dapa makan?”
13-14 Ma Yesus manyao bilang, “Bagini! Biar bosong sa yang kasi makan sang dong!”
Ma dong protes bilang, “Aweꞌ, Bapa lai! Mana bisa bagitu? Ini orang dong ni, ada lima ribu lebe! Itu cuma laki-laki sa, balóm itong parampuan deng ana-ana lai! Ais kotong pung roti cuma lima bua, deng ikan dua ekor sa. Kalo Bapa mau botong yang kasi makan ini orang banya dong, na, karmana ko botong bisa béli makan bam-banya kasi sang dong?!”
Ju Yesus suru sang dong bilang, “Ator ini orang dong dudu bakumpul lima-lima pulu, satu kalompok.”
15 Ais dong pi ator bagitu. 16 Waktu dong su dudu, ju Yesus ame itu roti lima bua deng ikan dua ekor. Ais Dia mangada pi langit, ko sambayang minta tarima kasi. Ais Dia kasi pica-pica itu roti deng ikan, ju Dia sorong kasi ana bua dong ko pi bagi-bagi kasi itu orang dong. 17 Dong samua makan sampe kinyang. Ais dong kumpul ame itu makanan sisa dong, sampe ponu dua blas bakul.
Petrus mulai sadar bilang, Tuhan Yesus tu, Kristus, andia Orang yang Tuhan Allah su janji memang dari dolu
(Mateos 16:13-19; Markus 8:27-29)
18 Satu kali, Yesus ada sandiri ko sambayang di satu tampa. Ais Dia pung ana bua dong bakumpul deng Dia. Sambayang abis, ju Dia tanya sang dong bilang, “Bosong dengar-dengar orang omong bilang, Beta ni, sapa?”
19 Dong manyao bilang, “Ada yang bilang Bapa ni, Yohanis Tukang Sarani. Laen lai bilang, mangkali Bapa ni, baꞌi Elia. Kalo sonde, na, satu dari Tuhan Allah pung jubir dolu-dolu yang su idop kambali.”
20 Tarús Yesus tanya lai sang dong bilang, “Kalo iko bosong sandiri, na, bosong anggap Beta ni, sapa?”
Ais ju Petrus manyao bilang, “Bapa ni, Kristus, andia Orang yang Tuhan Allah su tunju memang dari dolu!”
21 Ais Yesus larang sang dong ko jang kasi tau sapa-sapa bilang, Dia tu, Kristus.
Tuhan Yesus omong soꞌal Dia pung mati, deng Dia pung idop kambali
(Mateos 16:21-28; Markus 8:31—9:1)
22 Ais ju Yesus omong tamba bilang, “Beta ni, Manusia Tulen. Beta musti pikol sangsara barát macam-macam. Nanti orang Yahudi pung tua-tua adat, kapala agama pung bos-bos, deng guru agama dong sonde mau tarima bilang, Beta ni, Kristus. Ais nanti dong bunu bekin mati sang Beta. Memang Beta mati, ma dia pung lusa, beta idop kambali!”
23 Ais ju Dia kasi tau orang banya dong bilang, “Orang yang mau iko sang Beta, na, dia musti batahan iko tarús tiap hari. Dia musti lapás buang dia pung mau-mau sandiri. Dia musti iko tarús, biar orang ada mau bunu sang dia, sama ke orang pikol dia pung kayu palang ko pi di dia pung tampa mati. 24 Te orang yang sadia mati tagal dia iko sang Beta, nanti dia dapa idop tarús deng Tuhan. Ma orang yang cuma mau idop buat dia pung diri sandiri sa, nanti dia tapisa buang dari Tuhan Allah. 25 Kalo orang dapa dunya pung isi samua, ma Tuhan Allah tola buang sang dia, na, dia dapa ontong apa? 26 Beta ni, Manusia Tulen. Jadi orang yang malu iko sang Beta, deng malu pegang Beta pung ajaran, Beta ju nanti malu mangaku sang dia di Tuhan Allah pung muka waktu Beta kambali dari sorga. Te nanti Beta turun datang deng Bapa pung kuasa yang hebat, sama-sama deng Dia pung ana bua dari sorga. 27 Beta kasi tau batúl-batúl sang bosong. Ada barapa dari bosong yang ada di sini ni, yang nanti dapa lia sandiri Tuhan pung pegang parenta, ais baru dong bisa mati.”
Tuhan Yesus jadi laen di atas gunung
(Mateos 17:1-8; Markus 9:2-8)
28 Abis dia pung dalapan hari, ju Yesus ame bawa sang Petrus, Yohanis deng Yakobis pi nae di satu gunung ko mau sambayang. 29 Waktu Yesus ada sambayang, ju Dia pung rupa baꞌoba, deng Dia pung pakean jadi puti mangkilat.
30 Takuju sa, dua orang muncul datang. Dong dua tu, andia baꞌi Musa deng baꞌi Elia. Ju dong ada baꞌomong deng Yesus. 31 Dong ju kantara hebat luar biasa. Dong tiga baꞌomong soꞌal Yesus pung mati nanti di Yerusalem.
32 Itu waktu, Petrus deng dia pung kawan dua orang manganto sonde bisa-bisa, sampe dong tatidor. Waktu dong bangun, ju dong dapa lia Yesus ada badiri deng dua orang. Dong ju lia Yesus bacaya taráng.
33 Waktu baꞌi Musa deng baꞌi Elia su mau kasi tenga sang Yesus, ju Petrus bingung, sonde tau dia mau bekin apa. Ju dia omong sambarang sa bilang, “Bos! Botong rasa enak di sini, é! Jadi lebe bae botong kasi bangun tiga laak. Satu kasi sang Bos, satu kasi baꞌi Musa, deng satu lai kasi baꞌi Elia.” 34 Ma waktu dia masi baꞌomong bagitu, ada satu awan turun datang ko tutu sang dong. Ais Petrus dong jadi taku. 35 Ju dong dapa dengar suara dari dalam itu awan bilang,
“Ini, Beta pung Ana yang Beta su pili memang!
Dia omong, na, dengar bae-bae sang Dia!”
36 Omong abis, ju Petrus dong cuma lia Yesus sandiri sa. Dong tiga tutu mulu ko sonde carita kasi sapa-sapa ju, apa yang dong dapa lia tu. Lama-lama baru dong buka mulu ko carita kasi orang laen.
Tuhan Yesus bekin bae ana yang takaná setan jahat
(Mateos 17:14-18; Markus 9:14-27)
37 Dia pung beso, waktu Yesus deng Petrus dong turun dari itu gunung, orang banya dong datang katumu sang Yesus. 38 Ju ada satu orang batarea sang Dia bilang, “Bapa Guru, é! Tolong lia beta pung ana laki-laki satu biji doo! 39 Te ada setan yang maen pegang ame sang dia, ko bekin dia batarea takuju, deng roꞌo-roꞌo sang dia sampe busa fafudik kaluar dari dia pung mulu. Itu setan ju maen pok-pak pok-pak sang dia, deng maen ganggu sang dia tarús-tarús. 40 Beta su minta tolong sang Bapa pung ana bua ko usir kasi kaluar itu setan, ma dong sonde ontong sang dia!”
41 Dengar bagitu, ju Yesus masparak sang dong samua bilang, “Weh! Bosong sonde parcaya kalo Tuhan bisa bekin bae orang, ko? Bosong tu, dasar manusia yang sonde tau idop iko jalan lurus! Beta musti sama-sama deng bosong barapa lama, baru bosong mau parcaya sang Beta? Beta musti sabar sang bosong sampe kapan lai!?”
Ais Dia bale omong deng itu bapa bilang, “Bawa lu pung ana datang sini su!”
42 Waktu dong bawa itu ana pi Yesus, ju itu setan banting itu ana di tana, roꞌo-roꞌo barmaen sang dia. Ma Yesus parenta itu setan ko kaluar kasi tenga itu ana, ju itu ana bae memang. Ais Yesus sarakan itu ana pi dia pung bapa. 43a Orang yang dapa lia Tuhan pung kuasa yang hebat tu, dong samua jadi taheran-heran.
Tuhan Yesus omong ulang lai soꞌal Dia pung mati
(Mateos 17:22-23; Markus 9:30-32)
43b Waktu orang dong samua masi baꞌomong soꞌal tanda-tanda heran yang Yesus ada bekin, Dia kasi tau sang Dia pung ana bua dong bilang, 44 “Bosong tanda bae-bae Beta pung omong ni! Sonde lama lai, te orang mau jual buang sang Beta, Manusia Tulen ni. Ais dong sarakan Beta pi orang luar dong.” 45 Ma Dia pung ana bua dong tabingung-bingung. Dong sonde mangarti dia pung maksud. Dong ju taku tanya dia pung arti apa.
Sapa yang jadi orang nomer satu
(Mateos 18:1-5; Markus 9:33-37)
46 Satu kali, Yesus pung ana bua dong mulai bakanjar soꞌal sapa dari dong yang nanti jadi orang nomer satu. 47 Ma Yesus tau apa yang dong bakanjar. Ju Dia pange satu ana kici, ais kasi badiri sang itu ana di Dia pung sablá. 48 Ais Dia kasi tau sang dong bilang, “Dengar bae-bae! Orang yang iko Beta ko layani orang kici sama ke ini ana, dia pung arti, itu orang ju ada layani sang Beta. Deng dia ju ada layani sang Beta pung Bapa di sorga yang utus sang Beta datang di ini dunya. Ada banya orang yang suka pandang enteng sang dong. Macam ke orang kasian, orang susa, orang tar bae, orang sial, deng orang kici dong. Naa! Orang yang suka layani orang macam bagitu yang Tuhan Allah anggap paling hebat.”
Orang yang sonde malawan, dia tu kotong pung kawan
(Markus 9:38-40)
49 Ais Yohanis kasi tau sang Yesus bilang, “Bapa! Satu kali, botong lia satu orang usir kaluar setan deng subu Bapa pung nama. Jadi botong larang sang dia ko jang subu-subu pake Bapa pung nama, tagal dia tu bukan kotong pung orang.”
50 Ma Yesus manyao bilang, “Sonde usa! Te orang yang sonde malawan sang kotong, dia pung arti, dia tu kotong pung kawan sandiri.”
Orang di satu kampong di Samaria sonde mau tarima sang Tuhan Yesus
51 Yesus tau bilang, Dia pung hari nae pi sorga su deka-deka. Ais Dia putus ko barangkat pi kota Yerusalem. 52 Dia utus orang ko jalan kamuka dari dong, ko biar dong bisa ator makan-minum. Ju dong maso pi satu kampong di propinsi Samaria ko mau urus tampa manumpang. 53 Ma itu orang Samaria dong sonde mau tarima sang Yesus dong, tagal Dia ada mau jalan pi sémba sang Tuhan Allah di kota Yerusalem. 54 Waktu Yakobis deng Yohanis dapa dengar itu orang Samaria dong pung bekin-bekin, ju dong babuju sang Yesus bilang, “Bos! Karmana kalo kotong minta Tuhan Allah kirim api datang dari langit ko bakar abis sang dong?”
55 Ma Yesus mangada sang dong dua, ju togor bilang, “Sonde usa pikir bagitu.” 56 Ais dong jalan tarús pi kampong laen.
Sarat iko sang Tuhan Yesus
(Mateos 8:19-22)
57 Waktu dong ada jalan, ada satu orang omong sang Yesus bilang, “Bapa! Bapa pi mana sa, na, beta mau iko tarús deng Bapa!”
58 Ma Yesus manyao bilang, “Bae, ju! Ma inga bagini. Samua orang deng binatang ada dong pung tampa tenga sandiri. Anjing utan kambali pi dia pung lobang. Burung kambali pi dia pung sarang. Ma Beta, Manusia Tulen ni, sonde ada pung ruma sandiri ko pulang di situ. Tampa alas kapala, ju sonde ada.”
59 Satu kali, Yesus pange satu orang laen bilang, “Mari iko sang Beta, ko jadi Beta pung orang.”
Itu orang manyao bilang, “Neu! Ma bagini, Bos. Biar beta pulang ko urus orang tua dong dolo. Kalo beta pung bapa su mati, na, baru beta iko.”
60 Ma Yesus kasi tau sang dia bilang, “Bagini! Kasi tenga ko orang yang sonde ada pung parcaya sang Tuhan dong, urus dong pung orang mati. Ma bosong yang parcaya sang Tuhan, bosong pung tugas pi jalan kasi tau soꞌal Tuhan Allah pung pegang parenta.”
61 Ada satu orang lai bilang, “Bae ju, Bos! Beta mau iko sang Bos tarús. Ma kasi isin ko beta pi ciom bapisa deng beta pung kelu dong dolo, baru beta kambali iko sang Bos.”
62 Ma Yesus kasi tau sang dia bilang, “Bagini! Kalo orang mulai bale tana, ais batasibu deng urusan laen sampe lupa tanam, na, dia pung kabón sonde jadi. Bagitu ju deng orang yang putus mau iko sang Beta, ma maen inga tarús dia pung idop dolo. Orang macam bagitu sonde ada guna jadi orang karjá di Tuhan Allah pung parenta.”
9:5 Lukas 10:4-11; Utusan dong pung Carita 13:51 * 9:7 Herodes Antipas tu, Herodes Bésar pung ana. Herodes Bésar tu, yang parenta bunu bekin mati ana-ana kici di Betlehem pas Tuhan Yesus pung lahir. Lia Mateos 2:16-18. 9:8 Mateos 16:14; Markus 8:28; Lukas 9:19 9:13-14 Mateos 14:21 9:19 Mateos 14:1-2; Markus 6:14-15; Lukas 9:7-8 9:20 Yohanis 6:68-69 9:22 Bahasa Yunani pung cara itong hari, andia, ini hari = hari partama; beso = hari kadua; lusa = hari katiga. Jadi Tuhan Yesus pung mati, itong hari partama (Jumat Agung), deng Dia pung idop kambali, itong hari katiga, andia dia pung lusa (Minggu Paska). 9:23 Mateos 10:38; Lukas 14:27 9:24 Mateos 10:39; Lukas 17:33; Yohanis 12:25 9:35 2 Petrus 1:17-18; Yesaya 42:1; Mateos 3:17, 12:18; Markus 1:11; Lukas 3:22 9:46 Lukas 22:24 9:48 Mateos 10:40; Lukas 10:16; Yohanis 13:20 9:53 Orang Samaria pung tampa sémba sang Tuhan ada di gunung Gerisim di dong pung daꞌera. Dong su lama baparkara deng orang Yahudi yang sémba sang Tuhan Allah di kota Yerusalem. 9:54 2 Raja-raja dong 1:9-16 9:61 1 Raja-raja dong 19:20