22
Zin bibip timbuuru pa Yesu
(Mt 26:1-5; Mk 14:1-2; Yo 11:45-53)
1 Timbotmbot ma suŋŋana biibi kizin Yuda ta tipaata be Pasoba na, ka nol igarau be tila tilup zin, mi tikan narabu ta ka yis somŋana i.
2 Mi zin bibip kizin patoronŋana kan ziŋan zin ŋgarŋan ki tutu na, tilup zin, mi tirru zaala be tipun Yesu ma imeete. Mi lelen be iwal biibi tiute som. Pa timoto zin.
Yudas iyok be iswe Yesu
(Mt 26:14-16; Mk 14:10-11)
3 To naŋgaŋ ki Yesu laamuru mi ru tana, tomtom kizin ta, zaana Yudas Iskariot. Ni Sadan izeebi,
4 to imaŋga mi ila kizin bibip kizin patoronŋana kan mi zin menderŋan ki urum, mi ziŋan timbuuru pa Yesu. Mi Yudas isotaara zin pa zaala tabe iur Yesu ila naman i.
5 Zin tileŋ na, lelen ambai mi tiso tikam Yudas le pat.
6 Mi ni iyok pa sua kizin. To ila ma iru zaala be iur Yesu ila naman. Mi isombe ikam ki keŋana. Kokena iwal biibi tiute.
Naŋgaŋ ki Yesu tiurpe Pasoba ka kini
(Mt 26:17-25; Mk 14:12-21; Yo 13:21-30)
7 To aigule tabe tikan narabu ta ka yis somŋana i ipet. Mi ina aigule tabe tipun zin sipsip pa Pasoba i.
8 Tana Yesu iŋgo Petrus ziru Yoan. Iso: “Niomru kala be kuurpe kanda kini pa Pasoba.”
9 To ziru tiwi i. Tiso: “Mi lelem be amla amurpe isu swoi?”
10 Mi Yesu iso: “Kelela kar biibi, to kere tomooto ta ikwaara yok kuuruŋana mi ikoŋuru yom ma ima. Koto i mi kere, beso isala ruumu tasa, to koto i ma kelela.
11 Mi koso pa ruumu katuunu ta kembei. Koso: ‘Mos katuunu tiam iso pu ta kembei: Ruumu leleene kizin leembe iŋgoi tabe ziŋan naŋgaŋ kini timbot pa mi tikan Pasoba ka kini i?’
12 Mi ni ko iso yom pa ruumu leleene biibi ta imbot kor mi tiurpe ma ambai pataaŋa kek. Tana niomru kaparaŋraŋ koroŋ ta boozomen isu tana.”
13 Beso ziru tila na, tire koroŋ ta boozomen ila itoptop kat la Yesu kalŋaana. Tana tiparaŋraŋ kini ma koroŋ ta boozomen pa Pasoba.
Yesu ziŋan naŋgaŋ kini tikan Pasoba ka kini
(Mt 26:26-30; Mk 14:22-26; 1Kor 11:23-25)
14 Zoŋ isula na, Yesu ziŋan ŋgoŋana kini tila ma mbulen su pa kini kanŋana.
15 Mi ni isu ma iso pizin. Iso: “Nio aŋurur motoŋ pa mbeŋ ta taiŋgi be itiŋan tumbutultul mi takan Pasoba ka kini tiŋgi muŋgu, mana aŋbaada pataŋana mi aŋre yoyouŋana.
16 Mi nio aŋso piom: Imap ta ti. Ko aŋkan Pasoba ka kini mini som ma irao Pasoba ka ŋonoono ipet isu Anutu kar kini, to aŋkan.”
17 To ikam mbooro ma isuŋ pa, mi isara la kizin mi iso: “Kakam mbooro ti mi kiwin ma irao yom.
18 Nio aŋso piom: Nio ko aŋwin baen mini som ma irao Anutu iswe peeze kini ma ipet kat mat.”
19 To ikam narabu ma isuŋ pa, mi itette ma irai pizin mi iso: “Iŋgi nio mozoŋ ŋonoono. Pa nio ko aŋkam muriyom mi aŋmeete piom. Mbulu ti, kozo kakamam bekena motoyom iŋgalŋgal yo.”
20 Tikan kini makiŋ, to Yesu ikam mbulu raraate men tau pa baen. Ikam mbooro, mi iso: “Iŋgi nio siŋiŋ tabe ireere ma isu piom, mi iurpe zaala popoŋana piom be niomŋan Anutu kaparlup yom ma kewe tamen.
21 Mi keleŋ. Iti ta tombotmbot mi takanan kini ila mbata i, tiom tasa ko iur yo la koŋ koi bizin naman.
22 Pa zaala ta Anutu iur pa Tomtom Lutuunu be ito na, ni bela ito. Mi tomtom tabe iur yo la koŋ koi bizin naman i, na tembeli kek.”
23 Yesu iso sua tana, to naŋgaŋ kini timaŋga mi tiparwwi zin ma tiso: “Wai, kiti asiŋ ta irao ikam mbulu ta kembei?”
Tomtom pareiŋana tabe iwe biibi i
(Mt 20:25-27; Mk 10:42-44)
24 To zin naŋgaŋ timaŋga mi tiparzorzooro pa asiŋ ta ni zaana biibi ma ilip kat.
25 Tabe Yesu iso pizin. Iso: “Mbulu ki toono na, niom kuute kek. Zin king kizin karkari tipakurkur zitun, mi tikototo wal kizin. Mi zin peeze kan kizin lelen be zin wal ta timbot la kopon mbarmaana na, kwon imbesmbeeze pizin pa uraata ta tikamam na.
26 Tamen niom na, koto zin pa mbulu kizin tana pepe. Tiom tasa isombe leleene be iwe mataana piom, na bela ikoto itunu mi imbesmbeeze piom kembei ta tiziyom bizin ta kaimerŋan i tikamam. Mi tomtom ta so ikamam peeze piom, na bela ikoto itunu ma iwe kembei ta mbesooŋo.
27 Lak, aŋwi yom. Asiŋ ta ni biibi? Ni ta mbuleene isu mi ikan kini, som ni ta iŋgal tomtom kan kini mi imbesmbeeze pizin? Ina tomtom ta mbuleene isu mi ikan na! Mi kere. Iŋgi nio aŋbesmbeeze piom kembei ta mbesooŋo i.
28 “Nio, pataŋana boozo indeŋdeeŋe yo. Tamen niom kezem yo som, mi iŋgi kagabgaaba yo men.
29-30 Ambai. Mi Tamaŋ Anutu, ni iur yo be aŋkam peeze pa koroŋ ta boozomen. Tana nio ta kembena. Iŋgi aŋur yom be kaimer to kombot sala muriyom peeze kana isu kar tio, mi kakam peeze pa zin Israel un bizin laamuru mi ru. Mi ko itiŋan takanan ma tiwinin ila mbata ma tombotmbot.”
Yesu iso Petrus ko iwatkaali
(Mt 26:31-35; Mk 14:27-31; Yo 13:36-38)
31 Yesu isu to iso pa Petrus. Iso: “O Simon, Simon, re u! Pa iŋgi Tomtom Sanaana, irru zaala be itok urlaŋana tiom.
32 Tamen nio aŋsuŋ pu kek: Kokena zem kat urlaŋana ku. Tana kaimer ma sombe urlaŋana ku imiili ma imbol mini, tona pombol toŋmatiziŋ ku ti.”
33 Tabe Petrus isu mi iso: “Merere, inako zin pakan. Mi nio na, irao aŋzemu na som. Som ma som kat! Sombe tiuru la ruumu sanaana, inako ituru mi tala. Miso tipunu ma meete, nako tipun yo tomini ma ituru mi temetmeete raraate!”
34 To Yesu iso pini. Iso: “Petrus, nio aŋso kat pu. Mbeŋ ta koozi, nu kola watkaala zoŋ pa tel, mana man itaŋ.”
Yesu isope zin naŋgaŋ kini pa mburu tabe tikam mi tipa raama i
35 Tona Yesu iwi zin naŋgaŋ kini ma iso: “Lak, muŋgu indeeŋe ta aŋgo yom pa uraata na, aŋso piom ta kembei: Kapa raama kautu pepe, pelpeele pepe, mi kumbuyom keteene pepe. Tana nomoyom men mi kala. Mi parei, mazwaana tana, niom kuru zoloyom pa leyom koroŋ sa, som som?” Mi zin tiso: “Som. Niam amrao pa koroŋ ta boozomen.”
36 To Yesu iso: “Tana. Tamen buri, sombe kala, na kala raama kautu tiom mi pelpeele tiom. Mi sombe tomtom sa, ni le pat be iŋgiimi buza som, na kozo ila mi iŋgomoono mburu kini bekena iŋgiimi le buza tasa.
37 Pa nio aŋso kat piom. Mbeŋ ta koozi, sua ta tibeede muŋgu kek na, ko iur ŋonoono ise tio. Sua ta kembei:
Zin tire i kembei ta tomtom sananŋana sa.
Pa sua boozomen ta muŋgu tizzo se tio, iŋgi buri be iur ŋonoono i.”
38 Naŋgaŋ kini tiso: “Merere, buza ru tis.” Yesu iso pizin: “Ina irao.”
Yesu isuŋ su lele Getsemane
(Mt 26:36-46; Mk 14:32-42)
39 Yesu ito mbulu kini ta ikamam na, mi izem kar biibi be isala abal Olib. Mi naŋgaŋ kini tito i ma ziŋan tila.
40 Tila tipet, to iso pizin. Iso: “Niom kombotmbot ti mi kusuŋ. Kokena toomboŋana sa ikam yom.”
41 To izem zin, mi ilae ri na, iŋgun kumbu mbukuunu mi isuŋ.
42 Iso: “O Tamaŋ, sombe lelem, na tatke mbooro taiŋgi pio. Iŋgi nio aŋso. Mi nu itum tau.”
43 Ni izuŋzuŋ, mi aŋela ta, imbot saamba mi isu kini be ipomboli.
44 Pa Yesu leleene ipata mi ikamam suŋŋana mbolŋana kat. Tabe ikam ma mburaana be imap. Tana ka uze raama siŋ ndoŋdoŋ sula toono.
45 Isuŋ makiŋ, to imaŋga, mi imiili ma ila be ire zin naŋgaŋ kini. Mi zin tikeene ma tizemke zin kat. Pa lelen isaana kat, tabe ka malaiŋana ikam zin.
46 Tana ni isu na iso pizin. Iso: “Wai, kekeene rimos! Kamaŋga mi kusuŋ. Kokena toomboŋana ikam yom to kotop.”
Tikam Yesu
(Mt 26:47-56; Mk 14:43-50; Yo 18:3-11)
47 Yesu izzo sua tana, mi molo som na, Yudas iyaaru zin iwal ma timar. (Yudas tana, ni tomtom ta ta imbot la Yesu naŋgaŋ kini laamuru mi ru na.) Ikoŋuru Yesu ma ila, to imbeŋbeeŋe pini.
48 Mi Yesu iso pini: “Wai Yudas, iŋgi mbeŋbeeŋe pa Tomtom Lutuunu be uri la ka koi bizin naman?”
49 Naŋgaŋ kini ta timbotmbot raami na, tire ma irao lelen som kat. To tiso: “Merere parei, ko ampas buza mi amkas zin?”
50 To tomtom kizin ta, ni imaŋga na ipas buza kini, mi ipiri na isap tomtom ta talŋaana woono ma itop su. Tomtom tana, ni mbesooŋo ki biibi kizin patoronŋana kan.
51 Tamen Yesu iso: “Hait, imbot. Kezem zin mi tikam.” To iteege lae pa mbesooŋo tana talŋaana, mi iurpe ma ambai mini.
52 Mi Yesu iso pizin patoronŋana kan ziŋan zin menderŋan ki urum, mi zin mboroŋan ta timar be tikam i na. Iso: “Wai, nio ti tomtom malmalŋoŋ sa, ta kamar ramaki buza ma zaaba be kakam yo i?
53 Aigule ta boozomen ta itiŋan tombotmbot la Urum Merere kwoono mi aŋkamam sua piom na. Parei ta kakam yo pataaŋa som? Ambai. Kakam yo lak. Pa iŋgi mazwaana ta zugut mburaana ikamam peeze. Tana nol tiom ta ti.”
Petrus iwatkaala Yesu zaana
(Mt 26:57-58,69-75; Mk 14:53-54,66-72; Yo 18:12-18,25-27)
54 To tikiskis Yesu, mi tikami ma tila ruumu ki biibi kizin patoronŋana kan. Mi Petrus, ni itokelkeele zin ma ila.
55 Mi tomtom pakan tindou you isu biibi ruumu kini kwoono, mi timbutultul ma timbotmbot. Tana Petrus ila igaaba zin.
56 Molo som na, mbesooŋo moori ta, ni imar ma ire Petrus imbotmbot you uunu. To igeedi ma iso: “To ti, ni tomini ziŋan Yesu tiwwa.”
57 Tamen Petrus iwatkaali ma iso: “Wa moori, nu so sorok. To tana, nio aŋute i som.”
58 Timbotmbot, mi tomtom toro imar. Mi ikilaali to iso: “Ai, nu tana tomini, niomŋan tau.” Tamen Petrus iso: “E-e. Nio som kat.”
59 To timbotmbot ma moloŋana ri, mana tomtom toro ire i. To imaŋga na kwoono imbol ma iso: “Ouo, to ti, iŋgi zin tau! Pa ni sa tomtom ki Galilea na.”
60 Tamen Petrus iso: “Ai, sua ku tana, nio aŋute risa som.” Indeeŋe kat Petrus izzo sua tana na, man itaŋ.
61 To Merere itoori mi mataana ila ki Petrus. Mi Petrus ire i, to mataana la pa sua ta muŋgu Yesu iso pini na. Sua ta isombe: “Mbeŋ ta koozi, nu kola watkaala zoŋ pa tel, mana man itaŋ.”
62 Tana Petrus imaŋga mi iyooto ma ipera mat, to itaŋ ma iyeryer.
Tipeŋeu Yesu mi tipuni
(Mt 26:67-68; Mk 14:65)
63-64 Indeeŋe tana, zin menderŋan ta timborro Yesu na, timaŋga be tipeŋeu i. Tisu to, tizuk mataana mi tiununi. Mi tiwwi i ma tizzo: “O Anutu kwoono, so lak. Asiŋ ta ipunu na?”
65 Mi timbel sua repiiliŋana pini.
Tipamender Yesu isu zin peeze kan keren uunu
(Mt 26:59-66; Mk 14:55-64; Yo 18:19-24)
66 Timbotmbot ma ila berek, to zin peeze kan kizin Yuda, ziŋan zin bibip kizin patoronŋana kan, mi zin ŋgarŋan ki tutu tilup zin, mi tikam Yesu ma ila imender su keren uunu. Mi tiwi i ma tiso:
67-68 “Lak, sombe nu Mesia, na so kat ta buri!”
Yesu ipekel kwon ma iso: “Sombe aŋso piom, na niom ko kuurla kalŋoŋ som. Mi sombe aŋwi yom pa koroŋ sa, na niom ko kepekel som tomini.
69 Tamen koozi mi ila na,
Tomtom Lutuunu ko mbuleene su Anutu mbolkeŋkeŋŋana namaana woono.”
70 Tabe tilup kwon ma tiso: “Kena ko nu Anutu Lutuunu tau?” Yesu ipekel kalŋaana ma iso: “Sua ta ituyom koso na.”
71 Tona timaŋga mi tiso: “Oo imap. Turu tomtom toro be iso ka sua paso? Buri na tapas kat sua ila itunu kwoono i.”