5
Yesu iboobo zin naŋgaŋ mataana kan
(Mt 4:18-22; Mk 1:16-20)
Aigule ta na, Yesu imendernder su peende ki yok tatiliuŋana Genesaret. Mi zin iwal biibi timokor la kini, mi tiliu i ma sik be tileŋ len sua ki Anutu. Mi ni mataana ila na, ire wooŋgo ru ta tiyaaru sala ma timbotmbot. Pa katuunu bizin tisu ma tila tiŋgurŋguuru pu kizin. Wooŋgo ta na, ki Simon. Tana Yesu ila ma iso pini be iyaaru ma isula. To ise mi tikeltapaari ma tiperae ŋana ri. Tana ni mbuleene sala wooŋgo tana, mi ikam sua pizin iwal biibi.
Ikam sua pizin ma imap, to iso lae pa Simon: “Kozo ŋgaltekeere ri mi teperae liŋana, to pu tiom isula. Pa iŋga ye murin.” Simon ipekel kalŋaana ma iso: “Wai mos katuunu, mbeŋi amnok amnok ma som. Tamen iŋgi nu so, tana ko pu isula.”
Beso timaŋga pa na, pu be rek. To tikoolo lela pa waen bizin be tikam wooŋgo toro ma tipet mi tiuulu zin. Zin timar mi tikinke zin ye pa pu ma tisula wooŋgo ru mabe timonmon.
Simon Petrus ire mbulu tana na, itop su Yesu kereene uunu mi iso: “Biibi, mbot molo pio. Pa nio tomtom sananŋoŋ.”
9-10 Ni iso ta kembei paso, ziŋan waene bizin ta timbot wooŋgo na, tire mbulu ki ye kamŋana tana ipa ndel kat. Tabe timurur pa Anutu mburaana. Mi zin men som. Yems mi Yoan ta Zebedi lutuunu bizin mi tigabgaaba Petrus pa uraata na, zin tomini timurur pa.
Tamen Yesu iso pa Petrus ma iso: “Moto pepe. Indeeŋe ta koozi ma ila na, nu ko kam zin tomtom ta kembei.” 11 Tana tiyaaru wooŋgo kizin ma tisala peende, to tizem koroŋ kizin ta munŋaana men ma imborene lup, mi tito i.
Yesu iurpe tomtom ta mbetmbeete sananŋana ikami
(Mt 8:2-4; Mk 1:40-45)
12 Indeeŋe Yesu imbotmbot kar ta na, tomtom ta, ni mbetmbeete sananŋana ikam kati. Imar ma ire Yesu, to itop su kereene uunu, mi itaŋroro i ma iso: “O biibi, sombe lelem isaana pio, na nu rao ziiri mete tio ti ma kuliŋ iŋgeeze mini.”
13 Mi Yesu namaana ila ma iteegi, mi iso: “E, nio leleŋ be aŋuulu u. Kulim ambai lak.” To loŋa men mi mete tana iko pini ma kuliini iŋgeeze mini.
14 To Yesu ipeteke i be iso tomtom sa pa mbulu tana pepe. Mi iso pini. Iso: “La ma pamaala itum pa patoronŋana ka tomtom sa muŋgu. To kam patoronŋana pa kulim ta iŋgeeze na, kembei ta tutu ki Mose iso na. Naso ipombol zin patoronŋana kan be tiurla tio.”
15 Tamen uraata kini uruunu irak ma iwe biibi ma ilala, tabe zin iwal timekewe ma tilala kini be tileŋleŋi mibe iurpewe zin pa mete kizin. 16 Mi lwoono pakan na, ni izemzem zin iwal, mi ilala pa lele bilimŋana be izuŋzuŋ.
Yesu iurpe tomtom narapeŋana ta
(Mt 9:1-8; Mk 2:1-12)
17 Aigule ta na, Yesu ikamam sua pizin tomtom. Mi zin tutu kan mi ŋgarŋan pakan ki tutu, ta ziŋan timbotmbot. Wal tana, pakan timar pa kar ta boozomen ki Galilea, pakan timar pa Yudea, mi pakan timar pa Yerusalem. Mi Merere mburaana imbot se ki Yesu, tana ni irao be iurpe zin meteŋan. 18 Timbotmbot mi wal pakan tisiŋ tomtom narapeŋana ta ma timar. Mi tirru zaala be tikami ma tilela ruumu mi tiuri su Yesu kereene uunu. 19 Tamen zalan sa som. Pa iwal biibi mete. Tana tikami ma tisala pa ruumu uteene, to tipetepis ruumu uteene, mi titu i ma isula ma indeeŋe kat Yesu ziŋan iwal biibi keren uunu.
20 Yesu ire wal tina urlaŋana kizin imbol kat. Tana iso pa tomtom narapeŋana tina ma iso: “Tiziŋ, sanaana ku ta aŋreege pu ma ila ne kek.”
21 Tabe zin tutu kan mi zin ŋgarŋan ki tutu tisu mi tiparzzo pizin. Tiso: “Iŋgi so tomtom ta ipasansaana sua pa Anutu i? Tomtom sa irao be ireege sanaana? Anutu itutamen ta irao.”
22 Mi Yesu, ni iute ŋgar kizin kek. Tana ipekel kwon ma iso pizin. Iso: “Wai, parei ta leleyom iurur mi kakamam ŋgar boozo? 23-24 Sua taŋgoi ta imarra be aŋso? Aŋso pa tomtom taiŋgi be aŋreege sanaana kini, som aŋso pini be burup ma imaŋga mi ipa? Mi leleŋ be niom kuute kat ta kembei: Tomtom Lutuunu, ni zaana be ireege sanaana kizin tomtom isu toono.” Iso sua tana ma imap, to iso pa tomtom narapeŋana tana ta kembei: “Nio aŋso pu: Maŋga, lek mi ku, mi la pa ruumu ku.”
25 To wal ta boozomen tikor matan pa narapeŋana tina, mi ni imaŋga ma ilek mi kini, mi iwidit Anutu uruunu mi ila pa ruumu kini. 26 Mi zin iwal ta tire mos tana na, timurur pa Anutu mburaana mi tipakur zaana. Mi motoŋana biibi ikam zin ma tiso ta kembei: “Wai, mbulu ta koozi tere na, ipa ndel kat. Takam ŋgar pa ma tarao som.”
Yesu iso pa Lebi ma ito i
(Mt 9:9-13; Mk 2:13-17)
27 Yesu izem kar tina, mi ila, to ire tomtom ta iyyo takes ŋana i, zaana Lebi. Ni imbutultul su uraata kini muriini. Yesu ila to iso pini. Iso: “Mar to yo!” 28 To Lebi imaŋga ma izem koroŋ kini ta munŋaana men ma imborene, mi ito Yesu.
29 Kaimer to Lebi ikam kini biibi pa Yesu isu ta ruumu kini a. Mi wal boozo ta tiyyo takesŋan i, ziŋan zin tomtom pakan timar ma ziŋan timbotmbot mi tikanan kini. 30 Wal tutu kan pakan ziŋan gaabaŋan kizin ta len ŋgar biibi pa tutu i tire mbulu tana, to timaŋga mi tikam ŋunuŋŋunuŋ pa. Mi tiso pizin naŋgaŋ ki Yesu ma tiso: “Wai, parei ta niom tina kagabgaaba zin wal ta tiyyo takesŋan i mi zin wal sananŋan ma niomŋan kakanan mi kiwinin la mbata?”
31 Yesu ipekel kwon ma iso: “Parei? Tomtom ta iurpewe zin meteŋan i, ko ila pizin wal ta nin ambaimbaiŋan? Som. Ni ilala be iuulu zin meteŋan. 32 Mi nio ta kembena. Aŋmar be aŋboobo zin wal ndeeŋeŋan na som. Aŋmar be aŋboobo zin wal sananŋan bekena titooro lelen mi tizem mbulu kizin sananŋana.”
Wiŋana pa mbulu ki kini ŋgalsekŋana
(Mt 9:14-15; Mk 2:18-20)
33 To zin tiso: “Zin naŋgaŋ ki Yoan na, tiŋgalseksek zitun pa kini kanŋana bekena matan iŋgal Anutu mi tikamam suŋŋana. Mi zin tutu kan tomini, naŋgaŋ kizin tikamam ta kembei. Tamen nu ku na, som. Tikanan ma tiwinin pa aigule ta boozomen.”
34 Tona Yesu ipekel kwon ma iso: “Ambai. Mi ta sombe tikam kini biibi pa ula popoŋana sa, mi ni ziŋan toroono bizin timbotmbot, ko kuur ŋgalseki pizin pa kini kanŋana? Som.
35 Mi kaimer, ma sombe wal sa timar mi tikam tomtom ta iwoolo popoŋana na ma izem zin, tona toroono bizin tana ko lelen ipata mi tiŋgalsek zitun pa kini kanŋana.”
Zaala muŋguŋana irao igaaba zaala popoŋana na som
(Mt 9:16-17; Mk 2:21-22)
36 Yesu iso makiŋ, mi ikam sua tooroŋana taiŋgi pizin tomini: Isombe: “Lak, ko teyembut kawaala popoŋana pakaana mi tesesekaala la ki kawaala muŋguŋana? Som. Kokena ipasaana kawaala popoŋana. Mi tomini, kawaala popoŋana tana, ko raraate pa muŋguŋana som. 37 Mi yok baen popoŋana ta kembena. Ko tiliŋ sula baen putuunu muŋguŋana? Inako som tomini. Kokena baen popoŋana iti putuunu muŋguŋana, to imapaala mi baen borok su lene. To baen raama putuunu tisaana lup. 38 Som. Baen popoŋana bela isula putuunu popoŋana.
39 Mi zin wal ta tiwinin baen muŋguŋana na, lelen pa popoŋana som. Pa ina kola tiso ta kembei: ‘E-e, kanda muŋguŋana men imar. Pa ina ambai.’ ”
5:5 Yo 21:3+ 5:8 Yesa 6:5; 1Tim 1:15+ 5:11 Lu 5:28, 14:33; Pil 3:7+ 5:14 Wkp 14:1+; Lu 17:14 5:16 Mt 14:23; Mk 1:35, 6:46 5:20 Lu 7:48 5:21 Mbo 32:5; Yesa 43:25; Mika 7:18; Lu 7:49 5:23-24 Yo 5:8 5:28 Lu 5:11, 14:33; Pil 3:7+ 5:30 Lu 15:1+ 5:32 Yo 3:17; 1Tim 1:15 5:34 Yo 3:29 5:38 Ŋgo 15:1+; Ro 10:4; Ibr 8:13 5:39 Ro 10:16