2
Udi u Püsüc'al a Dioso.
Pues te'i. Much'a'anoo' ich jun p'eel ilic cuuch boonoo' a hermano ti'i u q'uinil a fiesta u c'aba' Pentecostes.* Chen u yubajoo'o, yan a c'u'i uchi u peec ti ca'an jabix u juum a iq'ui. Chich u peec abe' ti oqui ichil a naj tuba tina'anoo'o.* Ca' u yilajoo'o, ac yan jabix aj tz'i' c'aac' yoc'ol u pol a jujun tuulu. Baalo' ti oqui u Püsüc'al a Dios ichil u püsüc'al boon a que'enoo' te'iji. Le'ec ti tz'abi c'u' a ca' u yadoo' a jujun tuul u men u Püsüc'al a Dioso, cajoo' u yadü' a t'an a jujumpaay u wich a ma' u yeeloo'o.*
Pues te'i. Yanoo' aj Israel ichil a caj Jerusalen ti a q'uin ti uchi ti baalo'o. Ala'oo'o, jujumpaayoo' u caal ca'ax tubajac yoc'olcab. Walacoo' u tz'ocsic a Dios tulacaloo' u yoolo.* Ala'oo'o, le'ec ti ca' u yubajoo' u peec abe'e, much'lajoo' ti yaab. Tu yaamoo' a tanoo' u cha'ana, yan a taloo' ti naacha. Jujumpaayoo' u wich u t'an. Sa'too' u yool a c'ochoo' tojo, u men le'ec boon a walacoo' u tz'ocsic a Jesusu, tanoo' u tzicbal ichil ilic u t'an a jujun tuul jabix ti walacoo' u yadic a tala'anoo' tubajac. Sa'too' u yool tu jajil u men c'u' a tanoo' u yubiqui. Tanoo' u cha'an. —Ile'ex, le'ecoo' a tanoo' u t'an, laj Galileanojiloo',— cu t'anoo' tu bajil. —¿Biqui ti baalo'? Tanoo' u t'an ichil ti t'an ino'on tuba yanajo'on. Jujumpaay u wich ti t'an,— cu t'anoo' u yaabil a cristianojo. 9-10 —Tiqui yaam yan a taloo' cuenta Partia,— cu t'anoo'. —Yan a taloo' cuenta Media. Yan a taloo' cuenta Elam, cuenta Mesopotamia, cuenta Judea, cuenta Capadocia, cuenta Ponto, cuenta Asia, cuenta Frigia, cuenta Panfilia, cuenta Egipto. Tiqui yaam yan a taloo' ma' naach caj Cirene. Que'en ich cuenta Africa a caj abe'e. Tiqui yaam yan a taloo' caj Roma, le'ec aj Israeloo'. Tu yaamoo' abe'e, yanoo' a chen u tz'ajoo' u bajil ti aj Israeloo'o,— cu t'anoo' u yaabil a cristiano tu bajil.* 11 —Yan a taloo' cuenta Creta, cuenta Arabia. Tulacalo'on, tan ti wu'yicoo' u yaj xa'num a Jesus ti tanoo' u t'an ichil ti t'an ino'ono. Tanoo' u tzicbaltic u milagro a Dioso, le'ec a boon u betaja,— cu t'anoo' u yaabil a cristiano tu bajili.* 12 Sa'too' u yool tulacaloo' a cristianojo. Ma' u yeeloo' c'u' a cu tucloo'o. Le'ecoo' u yaabili, tanoo' u c'aatic tu bajil: —¿C'u' u nu'cul a tan u yuchulu?— cu t'anoo'. 13 Yanoo' ulaac' tu yaamoo' a cristianojo, cajoo' ti baxült'an. —Cüla'anoo',— cu t'anoo' abe' yoc'oloo' a hermanojo.*
U t'an aj Pedro ti'ijoo' a cristianojo.
14 Pues te'i. Wa'laji aj Pedro u yet'ocoo' a once tuulu. Chich u t'an ti caji ti t'an eteloo' boon a tanoo' u cha'ana. —In wetcaale'ex aj Israel etel boone'ex a tane'ex a sut ichil a caj Jerusalen, u'ye'ex in t'an le'ec a c'u' a bel in quin wadü' te'exe,— cu t'an aj Pedrojo. 15 —Ino'ono, ma' cüla'ano'on jabix a tane'ex a wadiqui, u men a las nueve ti jatzca' to,— cu t'an aj Pedrojo. 16 —Le'ec a c'u' u yadaj aj quimen Joele, le'ec a tan u manülü. Ala'aji, le'ec jun tuul u yadaj u t'an a Dios uchi,— cu t'an aj Pedrojo. —Baala' u yadaj ala'aji:
17 “Le'ec ti watac u q'uinil u jobol a yoc'olcaba, bel in ca'a in tücaa'te in Püsüc'al ichiloo' u püsüc'al a cristianojo, cu t'an a Dioso,” cu t'an aj Joele. “Ti'i a q'uin abe'e, beloo' u cu yadü' in t'an a mejene'ex ca'ax xidal ca'ax ix ch'up, cu t'an a Dioso. Le'ecoo' a ch'ajomo, bel in quin yee' ti'ijoo' c'u' in c'ati ich jabix nümül. Pixa'anoo' y tanoo' u yilic. Le'ecoo' a noochwiniqui, bel in ca'a ti tzicbal eteloo' ichil u nümül, cu t'an a Dioso.* 18 Ti'i a q'uin abe'e, le'ec ti watac u jobol a yoc'olcaba, bel in quin tücaa'te in püsüc'al ichiloo' u püsüc'al a boon a walacoo' u tz'ocsiquen ca'ax winic ca'ax ix ch'up. Beloo' u cu yadoo' le'ec a c'u' a bel in quin wadü' ti'ijoo', cu t'an a Dioso.* 19 Bel in quin yee' in milagro ti ca'an. Bel in quin yee' u p'is yoc'olcab. Le'ec abe'e, q'uic', c'aac', y butz, cu t'an a Dioso.* 20 Bel u ca'a ti tupul a q'uini. Bel u ca'a ti chüctal a uj jabix q'uiq'ui. Mas pachil watac a Noochtzil u tz'aa' ichil u sip'il a cristianojo. Sabeensil u wichil c'u' a uchul u ca'a ti a q'uin abe'e, cu t'an a Dioso.* 21 Tulacal a mac ca' u c'aate ti'i a Noochtzil ca' sa'tesabüc u sip'ili, bel u ca'a sa'albül, cu t'an a Dioso.”
Baalo' u yadaj aj Joel uchi,— cu t'an aj Pedro ti'ijoo' u yaabil a cristianojo.* 22 —In wetcaale'ex aj Israel, u'ye'ex in t'an,— cu t'an aj Pedrojo. —Tan in tzicbaltic a Jesusu, le'ec a tali caj Nazaret. Ala'aji, u betaj a milagro etel u muc' a Dioso. Sa'too' u yool etel c'u' a tan u betic a Jesus biq'uin ado'o. Etel c'u' u betaja, u ye'aj to'on u yanil,— cu t'an aj Pedrojo. —U betaj tulacal abe' tiqui yaam. A weele'ex ti qui' abe'e,— cu t'an aj Pedrojo.* 23 —Le'ec a Jesusu, c'ubbi te'ex biq'uin ado' u men le'ec a Dioso, u c'ati u bete' ti baalo'. Le'ec a Dioso, u yeel c'u' a bele'ex a ca'a a bete' ti'i a Jesusu, y a betaje'ex xan. Inche'exe, a c'ubaje'ex a Jesus ti'ijoo' a c'ac'as cristiano le'ecoo' a ma' Israel ti'i ca' tz'abüc tuwich u cruzil. Baalo' ti quimsabi a Jesus a mene'exe,— cu t'an aj Pedro ti'ijoo'o.* 24 —Le'ec a Dioso, u ca' cuxquintaj a Jesusu. Cuxquinbi a Jesusu, u men ma' yan biqui u p'aatül ti quimen,— cu t'an aj Pedrojo.* 25 —Aj Davidi, uchi tun u tz'iibte c'u' u yadajoo' tu bajil a Cristo etel a Tattzili.
“In weel ti tulacal a q'uin que'en in Noochil tin wetele. Te'i que'en tin waj toj tin waj seeb c'ü', mentücü, ma' tin saactal, cu t'an a Cristojo.* 26 Qui' in wool u men abe'e. Bel in quin tzicbalte u qui'il in wool, u men in weel le'ec ti quimiquene, bel in ca'a ti ca' cuxtal, cu t'an a Cristo ti'i a Tattzili. 27 In weel ti ma' ta p'ütic in püsüc'al tu yaamoo' a quimene, ma'ax ta cha'ic u tu'ujtal u büq'uel a waj qui'il Mejen.* 28 Bel a ca'a a ca' tz'aa' ten in cuxtal tucaye'. Le'ec ti ca' uduquen ta wetele, bel a ca'a a siji' ten jun p'eel qui'-oolal a mani tu pacha, cu t'an a Cristojo.”
Baalo' u yadaj aj Davidi,— cu t'an aj Pedro ti'ijoo' u yaabil a cristianojo.
29 —Pues te'i. In wetcaale'ex, le'ec aj Davidi, le'ec ti uchben mamaa'. Tulacalo'on ti weel ti uchi quimic ala'aji. U mucajoo' y chica'an to'on tac leeb tuba muca'an,— cu t'an aj Pedrojo.* 30 —Le'ec aj Davidi, le'ec jun tuul u yadü' u t'an a Dios uchiji. U tz'aj tu yool c'u' u yadaj a Dios ti'iji. Le'ec a Dioso, u yadaj ti'i aj David tu jajil ti le'ec u mam jun tuulu, u ti'al ca' u sa'altoo' a cristianojo. Bel u ca'a ti ocol ti reyil tu jel aj David.* 31 Payanbej u yeeltaj abe' aj Davidi. U tzicbaltaj biqui ti ca' cuxlac u yaj Sa'alil a cristianojo, mentücü, u yadaj ma' u p'aatül u püsüc'al tu yaamoo' a quimene, ma'ax u tu'ujtal u büq'uel,— cu t'an aj Pedro ti'ijoo' u yaabil a cristianojo.* 32 —Aj Davidi, yoc'lal Jesus uchi u t'an. Ino'ono, u yaj xa'numo'on a Jesusu. Ti wilaj ala'aji, mentüc ino'ono, u paatal ti wadic te'ex tu jajil ti ca' cuxlaji u men a Dioso,— cu t'an aj Pedrojo.* 33 —Nac'sabi ti ca'an a Jesus u men u muc' a Dioso. Te'i c'ubbi u Püsüc'al a Dios ti'i a Jesus jabix u yadaj a Tattzili. A Jesusu, u tücaa'taj u Püsüc'al a Dios ichil a yoc'olcaba, mentücü, a wu'yaje'ex y a wilaje'ex jabix ti jeeli u wich ti t'an samiji,— cu t'an aj Pedrojo.* 34 —Ma' naq'ui ti ca'an aj David tac etel u büq'ueli, pero baala' u yadaj yoc'ol a Jesusu:
“Le'ec a Dioso, u yadaj ti'i in Noochil: Tinlen wa'ye' tin waj toj tin waj seeb c'ü'* 35 asto u cho'boloo' a tz'iic teche. P'aatüloo' u ca'a jabix yalam a woco, cu t'an a Dios ti'i in Noochil.”
Baalo' u yadaj aj Davidi,— cu t'an aj Pedrojo, 36 —mentüc in wetcaale'ex aj Israele, tan in wadic te'ex tu jajil. A tz'aje'ex a Jesus tuwich u cruzili. C'u' betiqui, le'ec a Dioso, u ca' cuxquintaj a Jesus ti'i ca' p'aatüc ti'i ti Noochil y ti'i ti waj Sa'alil,— cu t'an aj Pedro ti'ijoo' u yaabil a cristianojo.*
37 Pues te'i. Le'ec ti ca' u yubajoo' u t'an aj Pedrojo, yajajoo' u yool tu jajil. —Ti wetcaal, ¿c'u' a ca' ti bete'e?— cu t'anoo' ti'i aj Pedro eteloo' u chucaan u yaj xa'num a Jesusu.* 38 —Le'ec a jujun tuule'exe, yan a jelique'ex a tucul ti'i ca' a tucle'ex a quich'pan tuculu. Yan a c'ümique'ex a ocja'a, ti'i ca' u yiloo' a cristiano ti walaque'ex a tz'ocsic a Jesusu. Baalo' ca' a bete'ex y bel u ca'a sa'tesabüle'ex a sip'il jumpul u men Dios y le'ec a Dioso, bel u cu siji' te'ex u Püsüc'al,— cu t'an aj Pedro ti'ijoo' a boon a tanoo' u cha'an.* 39 —Le'ec a sij-ool abe'e, u c'ati u siji' te'ex y ti'ijoo' a mejene'ex y ti'ijoo' a mac a que'en ti naacha, le'ec boon a cristiano a yeetboo' u men a Dioso,— cu t'an aj Pedrojo.* 40 Ma' jadi' abe' u yadaji. Chawac u pach u t'an aj Pedrojo. U yadaj ti'ijoo' u yaabil a cristiano c'u' a qui' cu betoo'o. —Sa'alte'ex a bajil. Ma' a ca' cuntale'ex ichile'ex a sip'il. ¿C'u' aj beel ca' c'axüque'ex ichil a sip'il tu yaamoo' a c'ac'as cristianojo?— cu t'an aj Pedrojo. 41 Le'ec tulacal boon u tz'ocsaj u t'an aj Pedrojo, u c'ümajoo' a ocja'a. Ti a q'uin abe'e, jabix tres mil tuul cajoo' u tz'oques a Jesusu. 42 Tan ti tanoo' u yubic u t'anoo' u yaj xa'num a Jesusu. Qui'oo' tu bajil. Much'a'anoo' tu bajil ti walacoo' u janal y ti t'an etel a Dios a que'en ti ca'ana.*
Baala' u cuxtal a boon a cajoo' u yaax tz'oques a Jesusu.
43 Pues te'i. Sa'too' u yool tulacaloo' a cristiano ich caja. Yaab a milagro u betajoo' u yaj xa'num a Jesusu.* 44 Tulacaloo' a boon a walacoo' u tz'ocsic a Jesusu, walacoo' u much'tal. Tulacal a c'u' a yanoo' ti'iji, walacoo' u sijic tu bajil.* 45 Walacoo' u conic u lu'um, u yotoch y c'u' a yan ti'ijoo'o, y walacoo' u sijic u tool ti'i a mac tu yaamoo' a ma' yan a ma'ax c'u'i ti'iji.* 46 Sansamal walacoo' u much'tal u c'ajes Dios ichil u yotoch a Dioso. Walacoo' u much'tal ichiloo' u yotoch a jujun tuul ti janala. Qui'oo' u yool u men jumbeloo' u tucul.* 47 Tanoo' u yadic u qui'il a Dioso. Le'ecoo' u yaabil a cristianojo, qui'oo' etel boon a hermanojo. Sansamal a Noochtzili, tan u yaabcuntic boon a hermano etel boon a tan u sa'altiqui.*
* 2:1 Lv 23:15; Hch 1:14 * 2:2 Hch 4:31 * 2:4 Hch 1:5; Mr 16:17; 1 Co 12:10; 1 Co 13:1; 1 Co 14:2 * 2:5 Ex 23:17 * 2:9-10 1 P 1:1 * 2:11 Ex 12:48; Is 56:6 * 2:13 1 Co 2:14 * 2:17 Is 44:3; Ez 11:19; Ez 36:27; Jl 2:23; Zac 12:10; Sal 72:6; Pr 1:23; Is 32:15,16; Hch 10:45; Hch 21:9 * 2:18 Hch 21:4; 1 Co 12:10,28; 1 Co 14:1 * 2:19 Jl 2:30 * 2:20 Mt 24:29 * 2:21 Ro 10:13 * 2:22 He 2:4 * 2:23 Lc 24:44; Hch 4:28 * 2:24 Hch 4:10; Hch 10:40; Hch 13:30; Hch 17:31; Ro 4:24; Ro 8:11 * 2:25 Sal 16:8 * 2:27 Dn 9:24; Lc 1:35 * 2:29 Hch 13:36 * 2:30 2 S 1:13; Lc 1:32; Ro 1:3; 2 Ti 2:8 * 2:31 Sal 16:10; Hch 13:35 * 2:32 Hch 1:8; Hch 3:15 * 2:33 Fil 2:9; He 10:12; Jn 15:26; Hch 1:4; Ef 4:8 * 2:34 Sal 110:1; Mt 22:44; 1 Co 15:25; Ef 1:20; He 1:13 * 2:36 Hch 5:31 * 2:37 Zac 12:10; Hch 9:6 * 2:38 Lc 24:47 * 2:39 Ro 9:8; Jl 2:28; Ef 2:13 * 2:42 Ro 12:12; Ef 6:13; Col 4:2; 2 Ti 1:13; He 10:25 * 2:43 Mr 16:17; Hch 4:33 * 2:44 Hch 4:32 * 2:45 Is 58:7 * 2:46 Lc 24:53; Hch 20:7 * 2:47 Ro 14:16; Ro 8:30