14
Tanoo' u tuclic biqui ca' u müchoo' a Jesusu.
Pues te'i. Ca' p'e q'uin to u beel ca' c'ochoc u q'uinil a fiesta ti tan u c'ajsabül biq'uin ti mani u yaj xa'num a Dios ti ca'an yoc'oloo' aj Israele. Le'ec ilic u q'uinil a fiesta ti ma' ta'ach u jantabül a pan a yan u levadurajili. Ti ilic a q'uin abe'e, le'ecoo' u noochil u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dioso, u yet'ocoo' u yaj ca'ansajil u ley aj Moisese, tanoo' u tuclic biqui ca' u müchoo' ich mucul a Jesus ti'i ca' u quimesoo'.* —Ma' qui' u müchbül ti tan to a fiestaja. Sabeensil u liq'uiloo' u tz'iiquil u yaabil a cristianojo,— cu t'anoo' tu bajil.
Toxbi a boc yoc'ol a Jesus u men ix ch'upu.
Pues te'i. Le'ec a Jesusu, que'en ichil u yotoch aj Simon ichil a tz'i' caj Betaniaja. Biq'uin ado'o, tan u tu'ujtal u büq'uel aj Simon u men a c'oja'anil abe'e. Le'ec ti que'en a Jesus chi' mesa ti janal, c'ochi jun tuul a nooch'upu. U talesaj jun p'eel a tz'i' p'uulu. Betabi etel a tunich u c'aba' alabastro. Tuda'an a p'uul abe' etel a boc a nardo u c'aba' a top co'oj u toolo. U cüchaj a tz'i' p'uulu. U toxaj a boc tu pol a Jesusu.*
Pues te'i. Le'ec ti ilbi c'u' u betaj a nooch'upu, yan a tz'iicajoo'. —¿C'u' ca'a najilcunbi a boco? Conbi cuchi a boc abe' ti manal tres ciento u tool cuchi. T'oxbi cuchi u tool ti'ijoo' a otzili,— cu t'anoo' tu bajil. Cajoo' u maclant'ante a nooch'upu.* —P'üte'ex. ¿C'u' ca'a tane'ex a yajcuntic u yool a nooch'upu? Top quich'pan c'u' u betaj tene,— cu t'an u yaalbüloo' u men a Jesusu. —Que'en a otzil ta yaame'ex tulacal a q'uini. Biq'uin a c'ate'exe, jede'ec u paatale'ex a waanticoo'. C'u' betic inene, ma' tulacal q'uin cuntal in ca'a ta yaame'exe,— cu t'an u yaalbüloo'.* —Le'ec a nooch'up ada'a, u betaj c'u' a patal u bete'e. Le'ec a boc a toxbi tin woc'olo, paye' toxbi tin woc'ol ti'i in mucbeebal,— cu t'an u yaalbüloo'. —Tan in wadic te'ex u jajil. Tulacal tubajac yoc'olcab tuba tan u yaalbül u pectzil a Dioso, bel u ca'a c'ajsabül a qui' u betaj ten a nooch'upu,— cu t'an u yaalbüloo' u men a Jesusu.
Le'ec aj Judasa, u c'üm-ooltaj u tzolo' a Jesusu.
10 Pues te'i. Jun tuul a winiqui, Judas Iscariote u c'aba'. Ala'aji, jun tuul tu yaam a doce tuuloo' u yaj cambal a Jesusu. Bini ala'i eteloo' u noochil u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dioso. Bini te'i ti'i u tzolo' a Jesus ti'ijoo'o.* 11 Le'ec ca' u yubajoo' u t'an ala'aji, qui'ajoo' u yool. U tz'ajoo' u t'an ti'i ca' bo'tabüc ala'aji. Caji aj Judas u cüxte biq'uin ti qui' u tzolic a Jesus ti ma' yaaboo' a cristiano tu tzeele.*
U yada' a janal u betaj ti bel u ca'a quimsabül.
12 Pues te'i. C'ochi u paye' q'uinil a fiesta ti ma' ta'ach u jantabül a pan a yan u levadurajili. Ti a q'uin abe'e, walac u quimsabül a carnero* ti'i u c'ajsabeebal ti mani u yaj xa'num a Dios ti ca'an yoc'oloo' uchi. —¿Tuba a c'ati ca' xico'on ti utzquinte tech a janal u c'ajsabeeb ti mani u yaj xa'num a Dios ti ca'an yoc'oloo' ti uchben mamaa' uchi?— cu t'anoo' u yaj cambal ti'i a Jesusu.* 13 —Ca' xique'ex ich caj,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' ca' tuul u yaj cambala. —Le'ec ti que'ene'ex te'i, bele'ex a ca'a a c'ümü' jun tuul a winic a tan u c'oochtic jun cuul p'uul ti ja'. Xene'ex tu pach ala'aji,— cu t'an ti'ijoo'. 14 —Le'ec tuba u yocol ala'aji, chiite'ex u yumil a naja. “¿Tuba que'en u cuartojil a posado tuba bel in quin jante u janalil a fiesta eteloo' in waj cambal?, cu t'an a maestro tech,” que'exac ti'i u yumil a naja,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' a ca' tuul u yaj cambala.* 15 —Bel u ca'a u yee' te'ex jun p'eel a noxi' cuarto ti u ca' tzaam a naja. Ac yan tun u cuuchil a janal te'iji, y listo tun. Te'i ca' a wutzquinte'ex ti janal,— cu t'an a Jesusu.
16 Pues te'i. Binoo' a ca' tuul ich caj. U cüxtajoo' jabix ilic a aalboo' ti'iji. U yutzquintajoo' a janala. 17 Le'ec ti oqui a ac'ü'ü, c'ochi te'i a Jesus u yet'ocoo' a doce tuul u yaj cambala.* 18 Le'ec ti que'enoo' chi' mesa ti janala, u yadaj a Jesusu: —Tan in wadic te'ex u jajil. Jun tuul ta yaame'exe, bel u cu tzoleen. Ala'aji, tan ilic u janal tiqui yaam,— cu t'an a Jesusu. 19 Yajajoo' u yool. Jujun tuulil, cajoo' u c'aate ti'i. —¿Inen wa abe'e?— cu t'an a jujun tuul ti'iji. 20 —Le'ec mac a tan in tzicbaltiqui, jun tuul ta yaame'ex a doce tuule'ex a tan u comon janal tin wetele. Ala'aji, bel u cu tzoleen,— cu t'an a Jesusu. 21 —Bel u ca'a ti uchul ten a yanajeen ti cristianojil jabix ilic ti tz'iiba'an ichil u ju'um a Dioso. C'u' betiqui, top yaj a bel u cu c'ümü' a winic a bel u cu tzoleene. Mas qui' cuchi ti'i wa ma' yanaji u men a yaj a bel u cu c'ümü'ü,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' u yaj cambala.*
Tz'abi a janal u c'ajsabeebal a Jesusu.
22 Pues te'i. Le'ec ti tanoo' u janala, u molaj a waj harina a Jesusu. U c'ajsaj a Dios yoc'ol a waj harinaja. U xet'aj. U tz'aj ti'ijoo' u yaj cambal. —Jeda'. Jante'ex. Le'ec ada' in büq'uel ti'i a c'ajsicalene'ex,— cu t'an ti'ijoo'.* 23 U molaj jun p'e pote a uc'ulu. Le'ec ca' u c'ajsaj a Dios yoc'olo, u tz'aj ti'ijoo' u yaj cambal. Tulacaloo' u yaj cambala, u yuc'ajoo' abe'e.* 24 —Le'ec in q'uiq'uele, bel u ca'a ti joc'ol ca' quimsabüquen. Etel in quimeebala, bel u ca'a ti yantal u muc' a tumul t'ana. Le'ec a uc'ul ada'a, in q'uiq'uel ti'i a c'ajsicalene'ex,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.* 25 —Tan in wadic te'ex u jajil. Ma' tin ca' uq'uic u c'a' a uvaja, asto u c'ochol u q'uinil in wuq'uic a tumulben to ichil u cuenta in Tat,— cu t'an a Jesusu.
26 Pues te'i. Le'ec ti jobi u c'üyic jun p'eel a c'ay ti'i a Dioso, joc'oo' te'i. Binoo' tuwich a witz Olivo.*
—Bel a ca'a a wadü' ti ma' a weel in wich,— cu t'an ti'i aj Pedrojo.
27 Pues te'i. Uchi u t'an a Jesusu. —Etel c'u' a bel in quin c'ümü'ü, tulacale'ex, bele'ex a ca'a a p'üteen. Baalo' ilic ti tz'iiba'an. “Bel in quin yajcunte u yaj cananil a carnerojo. Le'ecoo' a carnerojo§, beloo' u ca'a ti weequel,” cu t'an a t'an a tz'iiba'ana,— cu t'an a Jesusu.* 28 —Le'ec ca' cuxlaquen tucaye'ili, c'ochol in ca'a payanbej ta wiche'ex cuenta Galilea,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' u yaj cambala.* 29 —Ca'ax u p'üteechoo' tulacaloo' u men c'u' a bel a ca'a a c'ümü'ü, inene, ma' yan q'uin in p'ütiquech,— cu t'an aj Pedro ti uchi u nuuc.* 30 —Tan in wadic tech u jajil. Ti'i ilic a ac'ü' ada' ti ma'ax to uchuc u yawat aj t'el ca' sutu, ac ox sut tun a wadü' ti ma' a weel in wich,— cu t'an a Jesus ti'i aj Pedrojo. 31 —Ca'ax in wetquimilech, ma' tin wadic wa ma' in weel a wich,— cu t'an aj Pedro tulacal u yool u püsüc'al ti'i a Jesusu. Baalo' ilic u laj adajoo' u chucaan u yaj cambal a Jesusu.
A Jesusu, tan u c'ajsic a Dios ti que'en ich Getsemani.
32 Pues te'i. Bini a Jesus u yet'ocoo' u yaj cambal ichil jun p'eel cuuchil u c'aba' Getsemani. —Tinlene'ex wa'ye'. Bel in ca'a ti t'an etel a Dioso,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.* 33 U bensaj aj Pedro, aj Jacob, y aj Juan tu pacha. Caji ti yajtal u yool tu jajil. Caji u yubi u yajil a yaj a watac yoc'olo. 34 —Tin wu'yic inene, jabix watac in quimil u men u yajil in wool. Wa'ye' a cuntale'ex. P'ixa'anaque'ex a wich,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' a ox tuulu.* 35 Ca' bini mas tz'etz'eec tucaye'. Xonlaji ti lu'um. Caji u c'aate ti'i a Tattzil wa yan biqui ca' tz'abüc ti'i ti ma' u c'ümic a yaj a watac yoc'olo. 36 —Tat, jede'ec u laj paatal a betic tulacal a c'u' taca. Tz'a ten ti ma' tin c'ümic a yaj a wataca. C'u' betiqui, mas toj a betic a jabix ilic a c'ati incheche, ma' chen le'ec a jabix in c'ati ineni,— cu t'an a Jesus ti'i a Tattzili.* 37 Ca' usc'aji a Jesus eteloo' u yaj cambal a ox tuulu. Ca' u yilaja, tanoo' u wüyül. —Simon, ¿tan wa a wüyül? ¿Ma' wa tu paatal a p'ixtal ma'ax jun p'e hora?— cu t'an ti'i aj Pedrojo. 38 —P'ixa'anaque'ex a wich. C'aate'ex ti'i a Dios ti'i ma' u yemsabüle'ex a wool a bete'ex a c'asa. Yane'ex a wool a bete'ex cuchi, pero ma' yane'ex a muc',— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.* 39 Ca' bini tucaye' a Jesusu. Ca' uchi u t'an etel a Tattzili. Quet ilic u yadaj ti'i jabix ilic u paye' adaj ti'iji. 40 Ca' usc'aji tucaye'il a Jesus eteloo' u yaj cambal a ox tuulu. Ca' u yilaja, tanoo' u wüyül tucaye'il. Top qui'oo' u yemel u wüyül. Ma' u yeeloo' biqui ca' u nuuctoo' a Jesusu. 41 A Jesusu, ca' bini tucaye'il. Ca' usc'aji tu yox sut eteloo' u yaj cambal. —¿C'u' ca'a tane'ex to a wüyül, tane'ex to a jedel? Chucul tun. U'ye'ex. Inene, yanajeen ti cristianojil. Aleebe c'ochi u yorajil in c'ubbul ti'ijoo' a yanoo' u sip'ili,— cu t'an a Jesusu.* 42 —Liq'uene'ex. Co'ne'ex ti c'ümoo'. Ile'ex, watac a mac a bel u cu c'ubeen ti'ijoo'o,— cu t'an a Jesusu.*
Müchbi a Jesusu.
43 Pues te'i. Tan to u t'an a Jesus ti udi aj Judasa. Le'ec ala'aji, jun tuul tu yaamoo' a doce tuul u yaj cambal a Jesusu. U yetc'ocholoo', jun muuch' ti cristiano. Yan a yanoo' u maasca' y a yanoo' u che' tu c'ü'. Tücaa'boo' u menoo' u noochil u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dioso, u yet'ocoo' u yaj ca'ansajil u ley aj Moises eteloo' a nucuch winiqui.* 44 Le'ec ti ma'ax to c'ochocoo'o, aalbi ti'ijoo' u men aj Judas biqui ca' u na'too' maqui a Jesusu. —Le'ec mac a ca' in wutzinte ti tan in dioostiqui, le'ec ala'i a winic a c'ate'exe. Müche'ex. Ma' a cha'ique'ex u beel. Bense'ex ala'i ta pache'ex,— cu t'an aj Judasa. 45 Tu seebal c'ochi aj Judas etel a Jesusu. —Maestro,— cu t'an ti'i a Jesusu. U yutzintaj.* 46 Müchbi a Jesus u menoo' a cristianojo.
47 Pues te'i. Jun tuul tu yaamoo' u yaj cambal a Jesus a wa'anoo' te'iji, u joc'saj u maasca'. U jan ch'üctaj u yaj meyaj a winic a mas nooch u wichil u meyaj tu yaamoo' u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dioso. Ch'ücbi tu xiquin. 48 —¿Tale'ex wa a mücheen etel maasca' y etel che' jabixen cuchi jun tuul aj xuuch'u?— cu t'an a Jesus ti'ijoo' a c'ochoo' to.* 49 —Sansamal que'enen in ca'ansoo' a cristiano ichil u yotoch a Dioso, y ma' a müchajene'ex te'i,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o. —C'u' betiqui, yan a betique'ex tulacal a c'u' a tane'ex a betic aleebe ti'i ca' jajac u t'an a Dios a tz'iiba'ana,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.* 50 p'ütbi a Jesus u menoo' u yaj cambala. Puutz'oo'.*
Puutz'i jun tuul ch'ajom.
51 Pues te'i. Jun tuul a ch'ajomo, caji ti beel tu pach a Jesusu. Jadi' jun tziil a süc noc' a que'en yoc'ol a ch'ajom abe'e. Le'ecoo' ilic mac u müchaj a Jesusu, u yaaltajoo' ilic u müchü' a ch'ajomo. 52 Ala'aji, u p'ütaj a süc noc' a que'en yoc'olo. Joq'ui ti alca'. Ma' noc' ti puutz'i.
Bensabi a Jesus tu taanoo' a noochoo' u wichil u meyaj.
53 Pues te'i. Le'ecoo' a mac u müchaj a Jesusu, u bensajoo' etel a mas nooch u wichil u meyaj tu yaamoo' u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dioso. Te'i ilic much'a'anoo' tulacaloo' u noochil u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dioso, u yet'ocoo' a nucuch winic eteloo' u yaj ca'ansajil u ley aj Moisese.*
54 Pues te'i. Le'ec ti binoo' te'iji, naach tücünac aj Pedro tu pachoo'. Oqui ilic tac ichil u cotil u yotoch aj mansaj t'an abe' a mas nooch u wichil u meyaja. Tinlaji tu yaamoo' a soldadojo. Tan u q'uiich chi' c'aac'.
55 Pues te'i. Le'ecoo' u noochil u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dios u yet'ocoo' a nucuch winic a much'a'anoo' te'iji, u yaaltajoo' u cüxte mac ca' u tzolo' a Jesus ti'i ca' quimsabüc. C'u' betiqui, ma' u cüxtajoo' a jabix u c'atoo'o.* 56 Ca'ax yaaboo' a c'ochoo' ti tusu, ma' yan tu yaamoo' a quetoo' u t'ana.* 57 Yanoo' a wa'lajoo' ti tus yoc'ol a Jesusu. 58 —“Bel in quin jobes u yotoch a Dios a betabi u men cristianojo. Ich ox p'e q'uin bel in quin bete' ulaac' le'ec a ma' betaja'an u men cristianoji,” cu t'an a winic ada'a,— cu t'anoo'. —Ino'ono, ti wu'yaj c'a' u yadaj abe'e,— cu t'anoo' ala'oo'.* 59 Ca'ax baalo' u yadajoo'o, ma' quetoo' u t'an yoc'ol a Jesusu.
60 Pues te'i. Le'ec a mas nooch u wichil u meyaj tu yaamoo' u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dioso, wa'laji chumuquil. —¿C'u' ca'a ma' tan a nuuctic mac tan u tzoliquech? ¿C'u' abe' a tan u yaalbül ta woc'olo?— cu t'an ti'i a Jesusu.* 61 Ma'ax c'u' u yadaj a Jesusu. Ma' u nuuctajoo'i. Aj mansaj t'an abe'e, u ca' c'aataj ti'i a Jesusu. —¿Inchech wa u yaj Sa'alil a cristianojo, u Mejenech a mac a top qui' ti ca'ana?— cu t'an ti'i a Jesusu.* 62 —Inen,— cu t'an a Jesusu. —Bele'ex a ca'a a wileen a yanajeen ti cristianojil ti tina'anen tu yaj toj tu yaj seeb c'ü' a Dios a yaab u muc'u. Bele'ex ilic a ca'a a wila' ti tan in wemel etel a muyala,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.* 63 Le'ec ca' u yubaj abe' a mas nooch u wichil u meyaj tu yaamoo' u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dioso, u tzilaj u noc'. —¿C'u' aj beel ulaac' aj tzolo? 64 A wu'yaje'ex ilic ti tan u maclant'an a Jesusu,— cu t'an ti'ijoo'. —¿Biqui'ile'ex a tucul yoc'ol a t'an u yadaja?— cu t'an ti'ijoo'. —Top nooch u sip'il. Qui' ca' quimsabüc,— cu t'anoo' ti'i ti uchoo' u nuuc.* 65 Tu yaamoo' a que'enoo' te'iji, yan a cajoo' u tuubte u wich a Jesusu. U tepajoo' u wich a Jesus etel noc'. Moch'a'anoo' u c'ü' ca' u pa'loxtajoo'. —Na'te maqui u jütz'ajech,— cu t'anoo' ti'i. Ca' c'ubbi ti'ijoo' a soldadojo. U jütz'ajoo' a Jesus ti tanoo' u ca' müchic ala'aji.*
—Ma' in weel u wich a Jesusu,— cu t'an aj Pedrojo.
66 Pues te'i. Tina'an ti que'en aj Pedro pach naj ich cot. Jun tuul ix meyaj ti'i a winic a mas nooch u wichil u meyaj tu yaamoo' u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dioso, mani te'i.* 67 U yilaj aj Pedro ti tan u q'uiich chi' c'aac'. U cha'antaj aj Pedrojo. —Inchech ilic u yaj cambal a Jesus a tali caj Nazaret,— cu t'an ti'i aj Pedrojo. 68 U yadaj ti ma' le'equi. —Ma' in weel c'u' a tan a wadiqui, ma'ax tan in ch'a'ic u tojil a t'an,— cu t'an aj Pedro ti'iji. Joq'ui te'i aj Pedrojo. Bini tuba que'en u chi' a coto. Uchi u yawat aj t'ele. 69 Ilbi u men ix meyaja. Caji tzolbol ti'ijoo' a que'en te'iji. —Inchech jun tuul u yet'oc a Jesusu,— cu t'an ti'i.* 70 Aj Pedrojo, u ca' adaj ti ma' u yeel a Jesusu. Sansamijac tu pach abe'e, ca' chiitbi aj Pedro u menoo' a que'en te'iji. —Tu jajil inchech jun tuul u yet'oc ala'aji, u men aj Galileajilech ilic,— cu t'anoo' ti'i.* 71 —U yeel a Dios ti jaj in t'an ti ma'ax jun sut ti c'aj-oolte ti bajil etel a winic abe' a tane'ex a wadiqui,— cu t'an aj Pedro ti'ijoo'o.* 72 Tu seebal uchi u yawat u ca' sut aj t'ele. C'aji ti'i aj Pedro u t'an a Jesus u yadaj ti ma'ax to müchbüc. —Le'ec ti ma'ax to uchuc u yawat u ca' sut aj t'ele, ac ox sut tun a wadü' ti ma' a weel in wich,— cu t'an a Jesus ti'iji. Le'ec ti c'aji ti'i abe'e, uchi u yoc'ol.
* 14:1 Mt 26:2; Lc 22:1 * 14:3 Mt 26:6; Lc 7:37; Jn 12:1,3 * 14:5 Mt 18:28; Jn 6:7 * 14:7 Dt 15:11; Pr 22:2; Mt 26:11; Mt 25:35; Jn 12:8; 2 Co 9:13 * 14:10 Mt 26:14; Jn 13:2,30 * 14:11 Zac 11:12; 1 Ti 6:10 * 14:12 tümünyuc * 14:12 Lc 22:7 * 14:14 Ex 12:6; Lv 23:5 * 14:17 Mt 26:20; Lc 22:14; Jn 13:21 * 14:21 Gn 23:15; Is 53:1-12; Dn 9:26; Zac 13:7; Mt 26:24; Lc 22:22 * 14:22 Mt 26:26; Lc 22:19; 1 Co 11:23 * 14:23 1 Co 10:4,16 * 14:24 Ex 24:8; Zac 9:11; 1 Co 11:25; He 9:14 14:25 grapes * 14:26 Mt 26:30 14:27 tümünyuc § 14:27 tümünyuc * 14:27 Mt 26:31; Lc 22:31,32; Jn 16:31,32; 1 Ti 4:16; Is 53:2-10; Dn 9:26; Zac 13:7 * 14:28 Mt 16:21; Mt 26:32; Mt 28:7,10-16; Mr 16:7; Jn 21:1; 1 Co 15:4-6 * 14:29 Mt 26:33,34; Lc 22:33,34; Jn 13:37,38 * 14:32 Mt 26:36; Lc 22:39; Jn 18:1; He 5:7 * 14:34 Jn 12:27 * 14:36 Ro 8:15; Ga 4:6; He 5:7; Jn 5:10; Jn 6:38 * 14:38 Ro 7:23; Ga 5:17 * 14:41 Jn 13:1 * 14:42 Mt 26:46; Jn 18:1,2 * 14:43 Mt 26:47; Lc 22:47; Jn 18:3 * 14:45 Mt 23:10; Jn 20:16; 2 S 20:9 * 14:48 Mt 26:55; Lc 22:52 * 14:49 Sal 22:6; Is 53:7; Dn 9:26; Lc 22:37; Lc 24:44 * 14:50 Job 19:13,14; Sal 38:11; Sal 88:8; Jn 16:32 * 14:53 Mt 26:67; Lc 22:54; Jn 18:13 * 14:55 Mt 26:59; Dn 6:4 * 14:56 Sal 35:11 * 14:58 Mr 15:29; Jn 2:19 * 14:60 Mt 26:62 * 14:61 Is 53:7; 1 P 2:23; Mt 26:63 * 14:62 Mt 24:30; Mt 26:64; Lc 22:69; Hch 1:11 * 14:64 Lv 24:16; 1 R 21:9,13; Hch 6:13 * 14:65 Is 50:6; Is 53:3 * 14:66 Mt 26:58,69; Lc 22:55 * 14:69 Mt 26:71; Lc 22:58 * 14:70 Mt 26:73; Hch 2:7 * 14:71 Pr 29:25; 1 Co 10:12; 2 Co 7:10