6
Usc'aji a Jesus ich caj Nazaret.
Pues te'i. Le'ec a Jesusu, joq'ui te'i. Bini tu caal u yet'ocoo' u yaj cambal.* Tu q'uinil a jedele, caji u ca'ansoo' a cristiano te'i ichil a naj tuba walacoo' u much'tal u c'ajes a Dioso. Yaab mac u yubajoo' u t'an a Jesus te'iji. Sa'too' u yool. —Le'ec a winic ada'a, ¿tuba u cünaj c'u' a tan u ye'iqui? ¿C'u' u wich u patalil a tz'abi ti'iji? ¿Biqui ti walac u betic a milagrojo?— cu t'anoo' a cristiano tu bajili.* —¿Ma' wa le'ec ala'i aj carpinterojo? Ma' wa le'ec ala'i u yal ixna' Mariaja? ¿Ma' wa le'ec ala'i u sucu'unoo' aj Jacob, aj Jose, aj Judas y aj Simono? ¿Ma' wa culajoo' u yix ch'upulitz'in tiqui yaam?— cu t'anoo' a cristiano tu bajili. Ma' c'ocha'anoo' tu wich ti top patal a Jesusu.* —Le'ec a tz'abi u yanil u yadü' u t'an a Dioso, walac u tz'ocsabül u yanil ca'ax tubajac. C'u' betiqui, ichil u caal wa tu yaamoo' u yet'oc wa xan ichil ilic u yotoch, ma' ta'ach u tz'ocsabül u yanil,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.* Ma' yan biqui u betic a milagro te'iji. Jadi' u tz'aj u c'ü' yoc'ol jabix wal ox tuul wa cuatro tuul a c'oja'ana, y u ch'anesajoo'.* Sa'ti u yool a Jesus u men top ma' ta'achoo' u tz'ocsic u t'an. Joq'ui te'i. Tan u manül ich aldea u ca'ansoo' a cristianojo.*
Tücaa'boo' a doce tuul ti t'an.
Pues te'i. Le'ec a Jesusu, u püyajoo' a doce tuul u yaj cambal tu tz'eele. Ca'ca' tuulil tu bajiloo' ti bel u cu tücaa'too' ti t'an. U tz'aj ti'ijoo' u patalil ti'i ca' u joq'ueseoo' a c'ac'asba'al tu yool a maca.* —Ma' a bensique'ex a ma'ax c'u'i ti tane'ex a beele. Jadi' qui' a bensique'ex a xoolte'. Ma' a bensique'ex a janala, ma'ax a ba'aya, ma'ax a taq'uin ichil u cuchbeeb,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' u yaj cambala.* —Tz'a'e'ex a zapato, pero ma' a bensique'ex ulaac' a noc',— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.* 10 —Le'ec tuba ca' ocoque'ex ti posado, te'i ilic yane'ex a cuntal. Le'ec ti jobe'ex a meyaj ichil a caja, ichil ilic a naj abe' a joc'ole'ex,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.* 11 —Le'ec tuba ma' u c'atoo' u tz'a'e'ex a posadojo, ma'ax u c'atoo' u yubi a t'ane'exe, joq'uene'ex te'i. Le'ec ti tane'ex a joc'ol, liijte'ex u ta'lu'umil a woc ca' c'axüc. Le'ec abe' u p'is ti ma' qui' u betajoo' te'exe. Tan in wadic te'ex u jajil. Le'ec ca' c'ochoc u q'uinil u tz'abül sip'il, mas yaj tu tz'abüloo' u sip'il ichil a caj abe' tuwich u tz'abüloo' u sip'il a c'ac'as cristiano ichil a uchben caj Sodoma a caj Gomorraja,— cu t'an a Jesusu.*
12 Pues te'i. Binoo' a doce tuulu. U yadajoo' ti'i a cristiano ca' u jeloo' u tucul ca' u tucloo' a quich'pan tuculu. 13 U joc'sajoo' a c'ac'asba'al tu yool a yaaba. U tz'ajoo' u c'a' olivo yoc'ol a c'oja'an a yaaba, y u ch'anesajoo'.*
Le'ec ada' biqui ti quimsabi aj Juan aj tz'aj ocja'a.
14 Pues te'i. Le'ec aj Herodese, rey. U yubaj c'u' a tan u betic a Jesusu, u men tan u tzicbalbül ca'ax tubajac. —Le'ec a Jesusu, le'ec ilic aj Juan aj tz'aj ocja'a. Ca' cuxquinbi tu yaam a quimene, mentücü, yan u muc' u bete' a milagrojo,— cu t'an aj Herodese.* 15 Yanoo' ulaac' a tanoo' u yadic ti le'ec a Jesusu, le'ec ilic aj Eliasa, le'ec jun tuul u yadaj u t'an a Dios uchi. Yanoo' ulaac' a tanoo' u yadic ti le'ec a Jesusu, jun tuul a tan u yadic u t'an a Dios jabix ilic u yadajoo' u t'an a Dios a uchben cristianojo.* 16 C'u' betiqui, ca' u yubaj c'u' a tan u betic a Jesus aj Herodese, u yadaj: —Le'ec abe' aj Juan aj tz'aj ocja'a. Inen in ch'ücaj u cal, pero ca' cuxlaji tucaye',— cu t'an aj Herodese.*
17-18 Pues te'i. Baala' u betaj aj Herodes ti'i aj Juan biq'uin ado'o. Le'ec aj Herodese, u ch'a'aj ixna' Herodiasa. U yütan aj Felipe abe'e. Aj Felipeje, u yitz'in aj Herodese. —Ma' qui' a ch'a'ic a mu',— cu t'an aj Juan ti'iji, mentücü, u tücaa'taj müchbül. Tz'abi ti presojil.* 19 U men u yadaj ti baalo' aj Juana, tz'iic ixna' Herodias etele. U c'atiintaj cuchi u quimes aj Juana, pero ma' yan biqui, 20 u men saac aj Herodes ti'i aj Juana. Aj Herodese, u yeel ti toj u na'at aj Juana. U yeel ilic ti jun tuul u yaj meyaj a Dios ala'aji, mentücü, ma' u cha'aj ca' yajcunbuc aj Juan u men ixna' Herodiasa. Aj Herodese, top walac u caal u tucle u sip'il ti tan u yubic u t'an aj Juana. Ca'ax walac u tuclic u sip'il, top qui' tu xiquin u yubi u t'an aj Juana.*
21 Pues te'i. Baala' ti yanaji biqui ca' u quimes aj Juan ixna' Herodiasa. C'ochi u q'uinc'aba' aj Herodese. U betaj a fiestaja. Püyboo' ca' talacoo' ti fiesta a nucuch winic a walacoo' u tücaa' ich cuenta Galilea u yet'ocoo' u noochiloo' a soldado eteloo' a nucuch ayic'aloo' ich cuenta Galilea.* 22 Uchi u yoc'ot u yal ixna' Herodias tu taanoo' a much'a'anoo' te'iji. Qui' u yool aj Herodes etel biqui ti uchi u yoc'ot. Qui'oo' ilic u yool u yaj sutiloo'. —C'aate ten c'u' a c'ati. Jede'ec in tz'eec tech,— cu t'an a rey ti'i ix chu' abe'e.* 23 U tz'aj u t'an ti'i ix chu'u. —C'aate ten le'ec a c'u' a c'atiji. Jede'ec in tz'eec tech asto ti jun jatz in ayic'alil,— cu t'an aj Herodes ti'iji.*
24 Pues te'i. Bini ix chu' u c'aate ti'i u na'. —¿C'u' a qui' ca' in c'aate?— cu t'an ti'i u na'. —C'aate ca' ch'ücbüc u cal aj Juan aj tz'aj ocja' ca' tz'abüc tech u pol,— cu t'an u na' ti'iji.* 25 Tu seebal ca' usc'aji ix chu' abe' etel aj Herodese. —In c'ati cuchi ca' a tz'aa' ten aleebili tuwich noxi' plato u pol aj Juan aj tz'aj ocja',— cu t'an ix chu' ti'iji. 26 Top yajaji u yool a reye. C'u' betiqui, chen u men u tz'aj u t'an tu taanoo' u yaj sutil, ma' u c'ati u jele' u t'an ti'i ix chu' abe'e. 27 Tu seebal u tücaa'taj jun tuul a soldado le'ec a walac u cününtic a te'iji, ti'i ca' u tales u pol aj Juana. Bini a soldadojo. U ch'ücaj u cal aj Juan ich preso. 28 U talesaj u pol aj Juan tuwich noxi' plato. U tz'aj ti'i ix chu'u. Le'ec ix chu'u, u tz'aj ti'i u na'. 29 Le'ecoo' u yaj cambal aj Juana, u yubajoo' c'u' a betabi ti'iji. C'ochoo' tuba que'en. U ch'a'ajoo' u büq'uel. U mucajoo'.*
Tzeenboo' a cinco mil tuul ti winic u men a Jesusu.
30 Pues te'i. Le'ecoo' u yaj xa'num a Jesusu, joboo' u betic u xa'num. Usc'ajoo' etel a Jesusu. U yadajoo' ti'i a Jesus tulacal a c'u' u betajoo' y u ye'ajoo'.* 31 —Co'ne'ex tiqui junal ich p'atal lu'um ti jedel tz'etz'eecac,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' u yaj xa'num. Yanoo' u beel tu junaloo' u men top talac xicoo' a cristiano a tanoo' u chiitic a Jesusu. Ma' yan ma'ax u yorajiloo' u janal u menoo' u yaj sutil.* 32 Joc'oo' te'i. Ocoo' ichil a barcojo. Binoo' tuba ma' yanoo' a cristianojo.
33 Pues te'i. Le'ecoo' a cristianojo, u yilajoo' ti tanoo' u beel. U yeeloo' maqui ala'oo'o. Joc'oo' ichil boon a caj a yan te'iji. Alca' ti binoo' tuba tanoo' u beel a Jesus eteloo' u yaj cambal. C'ochoo' a cristiano te'i payanbej.
34 Pues te'i. Le'ec ti c'ochi te'i a Jesusu, u yilajoo' u yaabil a cristiano a much'a'anoo' te'iji. Otziloo' tu wich. Le'ecoo' a cristianojo, jabixoo' a carnero* a ma' yanoo' u yaj cananil ti'i u ch'a'beebaloo' u benil. Caji a Jesus u ca'ansoo' a cristiano ti yaab.* 35 Le'ec ti tan u yocol a q'uini, naatz'oo' u yaj cambal tu tzeel a Jesusu. —P'atal lu'um tuba que'eno'on. Ma'ax mac a yan wa'ye'e. Bini tun a q'uini,* 36 mentücü, tücaa'too' u yaabil a cristiano ca' xi'icoo' u q'uexoo' u janal ich aldea nütz'a'an wa'ye',— cu t'anoo' ti'i a Jesusu. 37 —Inche'ex ca' tz'a'e'exoo' u janal,— cu t'an a Jesusu. —¿A c'ati wa ca' xico'on ti q'uex pan y ca' ti tzeentoo'? Yan u meyaj a mac nueve uj ti'i ca' yanac u tool boon a pan a c'abeet ti'ijoo'o,— cu t'anoo' ti'i a Jesusu.* 38 —¿Boon cuul a pan a yan te'exe? Ca' xique'ex a wila',— cu t'an a Jesus ti'ijoo' u yaj cambal. Le'ec ca' u yilajoo' boon cuul a yana, u yadajoo': —Jadi' cinco cuul a yana, y ca' tuul aj ch'ilam,— cu t'anoo' ti'i a Jesusu. 39 —Jüp'e'ex a bajil, y tinlene'ex tulacale'ex tacan tuba que'en a su'uquili,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' a cristianojo.* 40 Jujun muuch'oo' tu bajil ti tinlajoo' a cristianojo. Yan a jujun muuch' a cien tuulu. Yan a jujun muuch' a cincuenta tuulu. 41 Le'ec a Jesusu, u müchaj a cinco cuul ti pan etel a ca' tuul aj ch'ilama. U cha'antaj a ca'ana. U c'ajsaj a Dios yoc'ol a janala. U meen xet'aj a pana. U tz'aj ti'ijoo' u yaj cambal ti'i ca' u t'oxoo' ti'ijoo' a cristianojo. U meen xet'aj ilic a ca' tuul aj ch'ilam ti'i ca' t'oxboc ti'i tulacaloo'.* 42 Laj janoo' y na'ajnoo'. 43 Le'ecoo' u yaj cambala, u tudesajoo' doce cuul a nucuch xac etel u yaabil u yada' a pan y etel u yada' aj ch'ilama. 44 Cinco mil tuul ti winic a janoo'o. Ma' xoca'anoo' ix ch'up eteloo' a tz'ubi.
Uchi u ximbal a Jesus yoc'ol a ja'a.
45 Pues te'i. Tu seebal a Jesusu, u yadaj ti'ijoo' u yaj cambal ca' ococoo' ich barco ca' paye' xicoo' junxeel a laguna ich caj Betsaida. Ala'aji, bel u cu yadü' ti'ijoo' u yaabil a cristiano ca' usc'acoo'.* 46 Le'ec ti jobi u yadic ti'ijoo' a cristiano ca' usc'acoo'o, naq'ui a Jesus tuwich witz ti t'an etel a Dioso.* 47 Le'ec ti oqui a ac'ü'ü, naachaji tun a barco chi' ja'a. Tu junal que'en a Jesus ti lu'umil. 48 U yilajoo' u yaj cambal. Tanoo' u tz'eec u muc' ti'i u beel a barcojo, pero tan u c'ütbüloo' u beel u men a ic' a tan u talel taanil. Le'ec ti jatz'ca' to ti qui'i, watac u c'ochol a Jesus eteloo' u yaj cambal. Tan u ximbal yoc'ol a ja'a. Watac u mansic a barcojo. 49 C'u' betiqui, ilbi u menoo' u yaj cambal ti tan u ximbal yoc'ol a ja'a. Tu t'anoo' ala'oo'o, pixan a tanoo' u yiliqui. Uchoo' u yawat ti chich. 50 U laj ilajoo' ala'aji. Jac'oo' u yool tu jajil. Uchi u t'an a Jesus ti jomol eteloo'. —Chichcunte'ex a wool. Ma' a saactale'ex. Inen ilic,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.* 51 Oqui a Jesus ichil a barco tuba que'enoo'o. Mani a iq'ui. Chen sa'too' u yool u yaj cambal tu jajil, 52 u men ma' u ch'a'ajoo' u tojil yoc'ol c'u' a tan u ye'ic a milagro u betaj a Jesus etel a pana. Chichoo' to u pol.*
Ch'anesaboo' a c'oja'an ich aldea Genesaret.
53 Pues te'i. Le'ec ti manoo' junxeel a ja'a, c'ochoo' tuba que'en a jooc u c'aba' Genesaret. U c'üxajoo' a barco tu chi' a ja'a.* 54 Le'ec ti joc'oo' ichil a barcojo, tu seebal c'aj-oolbi u wich a Jesus u menoo' a que'enoo' te'iji. 55 Joc'oo' ti alca' a cristiano tulacal tubajac te'i. Cajoo' u benes boon a c'oja'an tuwich u cama tuba tanoo' u yubic ti tan u beel a Jesusu. 56 Le'ec tulacal tuba tan u manül a Jesusu, wa meen caj, wa nucuch caj, wa aldea, te'i tanoo' u coyquintic a c'oja'an chi' bej a cristianojo. Tanoo' u c'aatic ti'i a Jesus ca' cha'büc u tüloo' ca'ax u chi' u noc' ti'i ca' ch'anücoo'. Le'ec boon tuul u tülajoo'o, ch'anesaboo'.*
* 6:1 Mt 13:54 * 6:2 Jn 6:42 * 6:3 Is 53:2,3; Mt 12:46 * 6:4 Mt 11:6; Mt 13:57 * 6:5 Gn 19:22 * 6:6 Is 59:1,2,16; Mt 9:35 * 6:7 Mt 10:1 * 6:8 Lc 9:3 * 6:9 Hch 12:8 * 6:10 Mt 19:11; Lc 9:4 * 6:11 Mt 10:14; Lc 10:10; Hch 13:51; He 10:31 * 6:13 Stg 5:14 * 6:14 Mt 14:1; Lc 9:7 * 6:15 Mt 16:14; Mr 8:28 * 6:16 Lc 3:19 * 6:17-18 Lv 18:16; Lv 20:21; 2 S 12:7; Dn 5:22,23; Ef 5:11; 2 Ti 4:2; He 13:4 * 6:20 Mt 14:5; Mt 21:26 * 6:21 Mt 14:6; Gn 40:20 * 6:22 Est 1:11,12 * 6:23 Est 5:3,6 * 6:24 Pr 12:10 * 6:29 Mt 14:12; Mt 27:57-60; Hch 8:2 * 6:30 Lc 9:10 * 6:31 Mt 14:13; Jn 6:1; Mr 3:20 * 6:34 tümünyuc * 6:34 Sal 86:15; Sal 111:4; Sal 145:8; Mt 9:36; Mt 14:14; He 4:15; He 5:2; Is 54:13; Is 61:1; Lc 9:11 * 6:35 Mt 14:15; Lc 9:12 * 6:37 Nm 11:13,22; Mt 18:28 * 6:39 Mt 14:17; Mt 15:34; 1 Co 14:40 * 6:41 1 S 9:13; Mt 26:26 * 6:45 Mt 14:22; Jn 6:17 * 6:46 Mr 1:35; Mt 6:6; Mt 14:26; Lc 6:12; Jn 6:15; 1 P 2:21 * 6:50 Sal 23:4; Is 43:2; Mt 14:27; Lc 20:19; Lc 24:38; Jn 6:19 * 6:52 Mr 8:17; Lc 24:25; Jer 17:9; Mr 3:5; Mr 16:14; Ro 8:7 * 6:53 Mt 14:34; Lc 5:1; Jn 6:24 * 6:56 Mt 9:20; Lc 8:44; Hch 5:15