19
Ieisu ta Sakiusa
Ta Ieisu qabu maega niʼa ilugu Ieliko ʼinaya ta ʼabaga gamonega itautauya. ʼAbaga nana ʼinaya takesi ana toʼewayavo adi tovanugweta toatoa, ana wawa Sakiusa, tauna taha tovekaikaiwabu. Ta Sakiusa nuanuana Ieisu naʼitea ta gebu ana fata, mana tauna ʼoloto kukusana ta wese yoʼo qiduadi maega itautauya. ʼInega vihila nugweta taha ʼaiwe ana wawa sikamole* ʼinaya vaneqa Ieisu sabi ʼitana, mana ʼedanegana maimai. Ta tutana Ieisu mai ʼaiwe nana diʼwenaya ʼinega ʼita vane ta Sakiusa ʼitea ʼinega voneaya, “Sakiusa, ulukwayavoni uwebui mai, mana nuanuagu baʼitagana eu vanuea kana toa.”
ʼInega Sakiusa lukwayavoni webui ta me ena qaiawa Ieisu ʼebeʼewea. * Ta tutana tomotau qabudi yani baʼe iʼitea ʼinega ilumugi ivonaya, “Maʼoda ʼinega Ieisu lugu toluveifana ena vanuea?”
* Ta Sakiusa yaʼitoto ta Ieisu ʼinaya vonaya, “Kaiwabu, baʼitaga ʼinega egu kulufayavo dibuna ena vewilaʼayea lukwalukwa ʼidia. Ta wese ʼeguma lova togama ʼinega taha yani uʼavega yaʼewa kavovoya e ʼinega ana luvetomana foa maega ena nei ʼeviviea.”
* ʼInega Ieisu voneaya, “Baʼe ʼitagana vanue baʼe ʼinaya ʼetoyavua niʼa ʼifoqe, mana ʼoloto baʼe ena vetumaqana tubuna Ebelamo ʼidewana. 10  * Vonahaqiaqi, yaʼa Tomotau Natuna yamai luluveʼwaividi sabi salidi adi ʼetoyavua weaqina, ʼidewani ʼoloto baʼe.”
Vona sesebai tofewa aqiaqidi be luveifadi weaqidi
(Madiu 25:14-30)
11 Nawale tomotau qabudi Ieisu ivivineneqea. ʼInega vona sesebai baʼe neidi tutana Ielusalema ivadiʼwea, mana tomotau inuaia vonigo Yaubada ena ʼEbeluvine tuta goyona naveʼale. 12 Vonaya, “Taha ʼoloto kaikaiwabuna ʼivaʼavaʼata be natauya diʼwe taha luluvaia, ta omoʼe ʼinaya luvine naʼewei navetoluvine, ta ʼabiboda wese naʼevivi namai. 13 ʼInega ena tofewayavo teni gaba vaʼauqidi ta ena mane qiduana tofewa ʼaidega ʼaidega vevewilaʼedi ta vonedia, ‘Mane baʼe ona ʼitamakidi ta ona vefewedi ta adi luvetomana ona lobedi ana laba ena ʼevivi ena mai.’
14 “ʼInega kaiwabu nana tauya, ta ena tomotauyavo ivevoalanea, ge nuanuadi naʼevivi navetoluvine ʼidia, ʼinega vale ivetunei ivonaya, ‘ʼOloto benaʼe ge nuanuama naʼevivi namai be navetoluvine ʼimaya!’
15 “Ta tuta nana ʼevivi mai ʼinega ena tofewayavo gaba vaʼauqidi imai nuanuana nahalamania mane nana lova vewilaʼayea ʼidia ʼevisa ana luvetomana niʼa ilobedi. 16 ʼInega taha tofewa nugweta mai ena kaiwabu ʼiawanaya tovolo ta voneaya, ‘Kaiwabu, eu mane lova uneiguya baʼe ana luvetomana teni yalobedi.’
17  * “ʼInega kaiwabu nana vonaya, ‘Vonahaqiaqi, oʼa ma au vetumaqana, mana yani goyona uʼitamaki aqiaqiea ta ugiveqiduea ʼinega au veʼia ena neiu ta ʼabaga teni ʼidia una vetoluvine.’
18 “ʼInega tofewa vemagilafuna wese mai voneaya, ‘Kaiwabu, eu mane lova uneiguya baʼe ana luvetomana faibi yalobedi.’
19 “ʼInega ena kaiwabu voneaya, ‘Oʼa ʼabaga faibi ʼidia una vetoluvine.’
20 “Ta wese vetoina mai voneaya, ‘Kaiwabu, eu mane baʼe kaleko matavusinega yaʼafwalia ta yahaʼukwaiva aqiaqiea. 21 Ta vonahaqiaqi, yamwaniniveu mana oʼa ʼoloto falafalau ta eu kaikaiwabu uʼeweʼewedi mali tomotau edi fewa ʼidiega.’
22 “ʼInega kaiwabu nana voneaya, ‘Oʼa tofewa luveifau. Tauʼu eu vona ʼinega au luvine ena neiu. Vonahaqiaqi, niʼau ualamanigu yaʼa ʼoloto falafalagu, ta egu kaikaiwabu yalobelobea mali tomotau edi fewa ʼidiega. 23 Ta tolaʼai weaqina gebu mane ana sailakaya egu mane uda aʼui, be yaqisa tuta nana niʼa yaʼevivi yamai mane nana ma ana luvetomana eda lobea?’
24 “ʼInega taudi kaiwabu nana diʼwenaya itovotovolo vonedi vonaya, ‘Egu mane tofewa luveifana ʼinega ona ʼewei ta tofewa nana tauna luvetomana teni lobea e ona neia.’
25 “ʼInega ivoneaya, ‘Kaiwabu, ge nuanuama ana neia mana tauna niʼau luvetomana teni lobea, ʼinega taʼiwa ana fata.’
26  * “Ta kaiwabu nana wese ʼidia vonaya, ‘Yavona aqiaqiemi, ʼeguma taha toga yani ena neia ta navefewa aqiaqiea, e nawale wese ana luvetomana nalobea. Ta ʼeguma taha toga yani ena neia ta ge navefewa aqiaqiei, e nawale toyani goyona ʼinaya ʼenoʼeno wese ena ʼewa yavulea. 27 ʼInega tuta baʼe agu aviayavo lova inogegu vonigo ge nuanuadi ena vetoluvine ʼidia e taudi ona gaba vaʼauqidi ina mai ʼiawaguya ta ona luveʼaligidi.’ ”
Ieisu lugulugu Ielusalema ʼinaya
(Madiu 21:1-11; Maki 11:1-11; Ioni 12:12-19)
28 Ieisu ena vona baʼe luʼovoia, ʼinega ana toʼabibodayavo nugwetedi maega itauya Ielusalema weaqina. 29 Nawale itautauya ta tuta goyona ina ʼifoqe ʼabaga Bedifegi be Bedani ʼidia bwanaga Olibe ʼinaya. ʼInega ana toʼabibodayavo magilafudi luvetunedi vonedia, 30 “ʼAbaga nana oaʼe ʼiawadaya ʼinaya ona tauya, ta tutana ona ʼifoqe yubai doniki ona ʼitea kekeyavauna yoqoyoqonina toatoa, lova ge taha toga dagelu tonovia, ta yubai nana ona yavui ona miea ʼiguya. 31 Ta ʼeguma taha toga navetalaʼaiemi navonaya, ‘Tolaʼai weaqina yubai benaʼe oyavuyavui?’ ʼInega ʼoloto nana ona voneaya, ‘Kaiwabu nuanuana.’ ”
32 ʼInega magilafudi itutuvila itauya ʼabo yani qabuna ilobedi ʼedewani Ieisu niʼa vonedi. 33 Tutana doniki iyavuyavui ʼinega toniyubai iʼifoqe ivetalaʼaiedi ivonaya, “Maʼoda ʼinega ema yubai oyavuyavui?”
34 ʼInega ivonedia, “Kaiwabu nuanuana.”
35 ʼInega yubai nana iʼewei itauyea Ieisu ʼinaya, ta adi kwakwalufaiyega gwavuna itaʼulia, ʼinega Ieisu ʼinaya gelu ta tauya. 36 Ta tutana itautauya tomotau qabudi adi kwakwalufai wese ʼedaya itaʼulidi.
37 ʼInega niʼau imai Ielusalema diʼwenaya ta iwebuwebui bwanaga Olibe ana ʼeda ʼinaya, ʼinega toʼabiboda qabudi bonadi qiduanega me edi qaiawa Yaubada iawatuboya, mana niʼau ena viaqa waiwaidi ʼebenuavoqana iʼitedi ʼinega ivonaya,
38  * “Yaubada, nuanuama Kini nana maimai Kaiwabu ana wawega una vona veyolubea.
Toadaumwala mahalaya
ta simatala qiduana mahala deba otaqinaya!”
39 ʼInega Falisiavo vaina qabu dina ʼidiega Ieisu ivonea ivonaya, “Toveʼita, au toʼabibodayavo uvonedi iluaʼu!”
40 Ta Ieisu vonedia, “Gebu ena awatayedi, mana ʼeguma ena awatayedi e nawale dabo baʼe bonadi qiduanega ina kolua.”
Ieisu ena dou Ielusalema weaqina
41 Ieisu niʼa ʼifoqe Ielusalema diʼwenaya ta ʼabaga nana ʼitea. ʼInega nuana vita ta weaqina dou vonaya, 42 “Ielusalema ye, eu tomotauyavo nuakolokolodi. Mana lova toadaumwala ana ʼeda aqiaqi ge ida alamania. Ta baʼitagana tuta niʼau vekusakusa be toadaumwala ana ʼeda matadiega ge adi fata ida lobei, mana ʼeda nana ʼwaiʼwaivina ʼidiega. 43 Ta vonahaqiaqi, tuta maimai ʼidia au aviayavo ina mai ina toa viviliu ta ina luvatubodeu, ʼinega ge wese taha toga ana fata nadena. 44  * ʼInega oʼa natumwavo maega ina luvegwamumuimi, ta wese vanue qabudi ina qeu yavuledi. Yani baʼena nawale naʼifoqe ʼiuya, mana Yaubada ena ʼetoyavua vetunei mai natumwavo ʼidia ta ge ida ʼinanea.”
Ieisu tovegimwane Vanue Gwalagwalanega ʼwavinidi
(Madiu 21:12-17; Maki 11:15-19; Ioni 2:13-22)
45 ʼInega Ieisu lugu Vanue Gwalagwalana ʼatamaninaya ta vebutu tovegimwane ʼwavi ʼifoqeyedi ta vonedia, 46  * “Buki Nugwenugweina ʼinaya Yaubada ena vona ʼwayaʼwayavina vonaya, ‘Egu vanue baʼe vanue ʼebevenoqi’, ta omiʼa ogivilea vonigo tovanawala adi vatuʼubu.”
47  * E ʼinega ʼaubena ʼaidega ʼaidega Vanue Gwalagwalana ʼinaya veveʼita, ta toveguba qiduqiduadi be luvine ana toveʼitayavo ta wese tomotau adi tovanugwetayavo nuanuadi qiduana Ieisu ina luveʼaligia. 48 Ta ge adi fata taha ʼeda ida lobei be Ieisu ina luveʼaligi, mana ena veʼitayavo tomotau qabudi nuadi ʼewea.
* 19:4 Sikamole “sycamore” ena tabo kukusana ta ma ʼwae luʼuvina, ta wese ana vane meaqana mana ʼaleʼitunega laqalia vane. * 19:7 Lk 15:2 * 19:8 ʼIfo 22:1; Naba 5:6-7 * 19:9 Via 16:31; Lk 13:16 * 19:10 Lk 15:4; Ion 3:17; 1Tim 1:15 * 19:17 Lk 16:10 * 19:26 Md 13:12; Lk 8:18 * 19:38 Same 118:26; Lk 2:14 * 19:44 Lk 21:6 * 19:46 Ais 56:7; Iel 7:11 * 19:47 Lk 21:37