12
Vona sesebai vaoqa ana toʼitamaki weaqidi
(Madiu 21:33-46; Luke 20:9-19)
* ʼInega Ieisu vona sesebaiega vonedi vonaya, “Taha ʼoloto ʼoine ana loi ʼwadia ena vaoqa gamonaya, ʼinega wese ʼalia ta ʼoine ana ʼebememe ʼivaʼavaʼaia. Ta wese gweda taha kuena ʼebevekova vaoqa gamonaya yoqonia. ʼInega tomotau ʼewedi ta ena vaoqa iʼitamakia, ta tauna tauya mali diʼwe ʼinaya.
“Ta bolimana ana tutaya tonivaoqa nana ena tofewa vetunea ena vaoqaya vaina ʼoine vuaqina sabi ʼewadi toʼitamaki ʼidiega. Ta vaoqa ana toʼitamakiavo tofewa nana iʼitea ʼinega ikafia ta ivunuqia. ʼInega iluvetune ʼeviviei tauya nima ʼavaʼavana. ʼInega tonivaoqa ena tofewa wese taha luvetunei tauya, ta ana kiaya ivunuqia ta iveilivu veifea. ʼInega wese taha tofewa luvetunea ʼidia, ta tauna iluveʼaligia. Ta wese ena tofewa qabudi luvetunedi ta vaina ivunuqidi be wese vaina iluveʼaligidi.
“Ta wese tonivaoqa nana natu otaqina toatoa ta veyolubea qiduana. ʼInega ena nuenuega vonaya, ‘Baʼe natu otaqigu, ʼinega ina ʼamayabea’, ʼabo vetunei tauya. ʼInega toʼitamaki diavona natuna iʼitea maimai ʼidia ta taudimo idima govaqa ivonaya, ‘Emavo, ʼoloto omoʼe maimai tauna kaiwabu natuna ʼunutauna. Tauna nawale bwaʼobwaʼo qabuna naʼewea. Ta kana luveʼaligia e ʼinega itaʼa baʼe vaoqa nana taudega kana luvinea.’ * ʼInega ikafia ta iluveʼaligia, ta vaoqega ifelawebuiea ʼali gwavuya.”
Ieisu ena veluluʼuya baʼe luʼovoia ʼinega vetalaʼaiedi vonaya, “Tolaʼai nawale tonivaoqa nana naviaqi toʼitamaki diavona ʼidia?” Ta Ieisu taunega vona ʼeviviedi vonaya, “Toʼitamaki diavona nawale naluveʼaligidi be ʼoine vaoqina nahawafelea mali tomotau ʼidia.” 10  * ʼInega Ieisu wese vonedi vonaya,
“Nage Buki Nugwenugweina ena simana
ge oda nuaveʼavinia vonaya,
‘Taha ʼoqola lova vanue ana toʼeyoqona inogea,
ta baʼitagana Kaiwabu niʼau ʼoqola nana vetovolo nugwetea
be ʼoqola qabudi luviluvinedi.
11 Baʼena eda Kaiwabu ena viaqa, ta viaqa nana ana ʼita aqiaqi otaqina ʼidaya.’ ”
12 Ieisu ena vona sesebai baʼe toveguba qiduqiduadi be luvine ana toveʼitayavo ta wese ʼabaga ana tovanugwetayavo inoqolia, ta niʼa ialamania vonigo taudi weaqidi vonavona. ʼInega nuanuadi taha ʼeda ina salia ta ina kafia. Ta ge ida kafia, mana imwaniniva qiduana tomotau qabudi weaqidi, ʼinega Ieisu inogea ta itauya.
Vetalaʼai takesi weaqina
(Madiu 22:15-22; Luke 20:20-26)
13  * Ta ʼabibodanaya tovanugweta diavona vaina Falisi ta wese Elodi ena tomotauyavo iluvetunedi Ieisu ʼinaya sabi sitonovina. Mana nuanuadi Ieisu ena vona weaqina vonigo ina kafia. 14 ʼInega imai Ieisu ʼinaya ta ivonaya, “Toveʼita tawa ahalamaniu, oʼa ʼoloto tunutunuqiu ta eu ilivu aqiaqina. Ta wese tomotau ge uda mwaniniva edi waiwai weaqina. Ta Yaubada ena ʼeda vonahaqiaqi ʼinega uveveʼitayea. ʼInega nuanuama ana vetalaʼaieu taha yani weaqina. Maʼoda luaqiaqiea be toluvine agona Sisa ʼinaya takesi kana aʼuya nage gebu? 15 Nage takesi kana vemaisi nage gebu?”
Ta Ieisu edi nuanua luveifana niʼa alamania ivevemeaqila, ʼinega vonedi vonaya, “Tolaʼai weaqina ʼaqegu olihilihia? Ta mane taha omiei eda ʼitei!” 16 ʼInega mane nana ineia ta Ieisu vetalaʼaiedi vonaya, “Ovonegu, mane baʼena toga ʼayeʼayewana ta maʼoda ana wawa?”
ʼInega ivoneaya, “Toluvine qiduana Sisa.”
17  * ʼInega Ieisu vonedi vonaya, “E ʼinega toluvine Sisa ena yani Sisa ona neia, ta Yaubada ena yani wese Yaubada ona neia!” ʼInega Ieisu ena vona baʼe weaqina nuadi voqana qiduana.
Vetalaʼai toʼaliga edi yaʼitoto ʼevivi weaqina
(Madiu 22:23-33; Luke 20:27-40)
18  * ʼInega vaina Sadusiavo, taudi ge ida vetumaqana toʼaliga edi yaʼitoto ʼevivi weaqina, imai Ieisu ʼinaya ivetalaʼaiea, 19  * ivonaya, “Toveʼita, lova Mosese ena luvine aʼuya vonaya, ‘ʼEguma taha ʼoloto naʼaliga ta natu geqana, e ʼinega taina wadaʼena maega ina vaqi, ta natudiavo toʼwaiva nana ana luseana.’ ”
20 ʼInega ʼebevetalatutula taha Ieisu ineia ivonaya, “Taha ʼoloto ma tainavo adi yau seveni itoatoa. Ta ʼoloto nana vavine taha maega ivaqi, ta ʼabiboda yawaina gumwala ta natu geqana. 21 ʼInega toʼwaiva nana ana gwavuʼifo wadaʼena maega ivaqi. Ta tauna wese yawaina gumwala ta natu geqana. Ta wese vetoina ʼidewani. 22 ʼInega tainavo qabudi ʼidewani wadaʼena ivaqia ta iʼwaiva ʼovoa ta qabudi wese natu geqadi. Ta ʼabiboda wadaʼe nana wese yawaina gumwala ta natu geqana. 23 Ta ʼeguma tomotau ina yaʼitoto ʼevivi, ʼinega baʼe vavine nana toʼoloto nawale moqane otaqina, mana ma tainavo qabudi ivaqia?”
24 Ta Ieisu edi vetalaʼai veʼiea vonaya, “Omiʼa emi nuanua luveifana, mana Buki Nugwenugweina ena simana ta wese Yaubada ena waiwai ge oda alamania. 25 Ta yaʼitoto ʼevivi ana ʼaubena ʼinaya tomotau ge wese ina vaqi. Vonahaqiaqi, edi toa nawale Yaubada ena tovaleʼewa qabudi mahalaya itoatoa ʼidewani. 26  * Nage ge oda avoya Yaubada ena vona ʼimia yaʼitoto ʼevivi weaqina tuta nana taunega ʼifoqe Mosese ʼinaya ʼaiwe yamwayamwana ʼinega, vonaya, ‘Yaʼa Ebelamo ena Yaubada ta Iakobo ena Yaubada ta wese Aisake ena Yaubada.’ 27 ʼInega yavona aqiaqiemi, Yaubada ge tomotau ʼaliʼaligidi edi Yaubada ta ʼesi tomotau mayawaidi edi Yaubada. Ta omiʼa emi veʼita yani baʼe weaqina luveifa otaqina.”
Luvine qidua vaʼinena
(Madiu 22:34-40; Luke 10:25-28)
28  * ʼInega luvine ana toveʼita taha mai ta Ieisu be Sadusiavo edi veʼaeʼaetoga noqolia. Ta wese Ieisu ena veʼita aqiaqina Sadusiavo ʼidia noqolia ʼinega vetalaʼaiea vonaya, “Toveʼita, luvine qabuna ʼidiega ai luvine qidua vaʼinena?”
29  * ʼInega Ieisu voneaya, “Luvine qidua vaʼinena baʼe, ‘Omiʼa me Isileli, ona noqola aqiaqi, Kaiwabu eda Yaubada ana ʼaidega Yaubada otaqa. 30 Eu Kaiwabu Yaubada una veyolubei giwaliu qabuna ʼinega be, niboaniu qabuna ʼinega be, eu nuanua qabuna ʼinega ta wese eu waiwai qabuna ʼinega.’ 31  * Ta taha wese luvine qiduana ʼenoʼeno vonaya, ‘Tomotau una veyolubedi ʼidewani tauʼuyega uveveyolubeu.’ Ge taha wese luvine ana fata baʼe luvine dina naveqidua vaʼinedi.”
32 ʼInega ʼoloto nana Ieisu ena vona veʼiea vonaya, “Toveʼita, eu vona baʼe vonahaqiaqi. Yaubada ana ʼaidega otaqa, ta ge taha wese Yaubada datoatoa. 33  * ʼInega luaqiaqieda Yaubada kana veyolubea giwalida qabuna ʼinega, ta nuada qabuna ʼinega ta eda waiwai qabuna ʼinega. Ta wese tomotau kana veyolubedi ʼidewana taudega kaveveyolubeda. Lova veguba yubai gabugabudi ʼidiega yani ʼenaʼina weaqimi, ta luvine magilafudina baʼe adi matayaga guba qabudi veqidua vaʼinea.”
34 Ta ʼinega Ieisu ʼoloto nana ena vona veʼiea vonaya, “Oʼa toalamani aqiaqiu, ge tuta kuena ʼinaya Yaubada ena ʼEbeluvinea una lugu.” Ta tuta baʼe ʼabibodanaya ge taha toga Ieisu davetalaʼaiei, mana ena alamani weaqina imwaniniva.
Toʼetoyavua Keliso Deibida ena gadeyega
(Madiu 22:41-46; Luke 20:41-44)
35 Tutana Ieisu Vanue Gwalagwalana ʼatamaninaya veveʼita tomotau ʼidia ʼinega vetalaʼaiedi vonaya, “Maʼoda ʼinega luvine ana toveʼitayavo ivonavona Toʼetoyavua Keliso tauna Deibida natuna? 36  * Mana Deibida taunega Niboana Gwalagwalana ʼinega simana vonaya,
‘Yaubada egu Kaiwabu ʼinaya vonaya,
“ʼAtaqiguya una toabui ana laba voalamwavo
ena aʼuwebuiedi ta una luvinedi.” ’
37 Ta Deibida nana ena Kaiwabu Keliso. ʼInega maʼoda ana fata Deibida ena gadeyega Keliso ʼabibodanaya naʼifoqe?”
Luvine ana toveʼitayavo edi ilivu weaqina
(Madiu 23:1-36; Luke 20:45-47)
Ta tomotau qabudi Ieisu ena veʼita inoqolia ta nuadi ʼewea. 38 ʼInega Ieisu tomotau qabudi vonedi vonaya, “Luvine ana toveʼitayavo edi ilivu ge ona ʼabibodei. Mana taudi iyabayaba ʼabaga ʼebevaʼauta ʼinaya, ta nuanuadi adi kwakwalufai ta aqiaqina tomotau ina ʼitea ta ina ʼamayabedi be ina lukaiwa ʼidia. 39 Ta wese nuanuadi vanue tafwalolo ʼinaya ʼebetoa aqiaqina ʼidia ina toabui, ta wese sagali ana tutaya nuanuadi tomotau qiduqiduadi edi ʼebetoaya ina toabui. 40 Ta wese nuanuadi tomotau ina ʼawahaqiaqiedi edi venoqi kuena tomotau matadia weaqina. Ta wese wadawadaʼe ʼwaivega iuʼavedi ta edi kulufa ivanawalidi. Ta vonahaqiaqi nawale luvematasabu waiwaina Yaubada ʼinega ina lobea edi ilivu luveifana weaqina.”
Wadaʼe taha ena nei kavovo
(Luke 21:1-4)
41 Ieisu Vanue Gwalagwalana ʼatamaninaya mane ana ʼebeaʼu diʼwenaya toabui, ta tomotau qabudi vevekovedi tuta nana edi nei kavovo iaʼuaʼudi ʼebeaʼu gamonaya. Ta tovekaikaiwabu edi mane qiduana iaʼudi. 42 Ta Ieisu wadaʼe lukwalukwana taha ʼitea mai ta ena nei kavovo mane goyogoyodi magilafuna aʼuya.
43  * ʼInega Ieisu ana toʼabibodayavo gaba vaʼauqidi vonedi vonaya, “Vonahaqiaqi, wadaʼe baʼe ena nei kavovo ʼinega tomotau qabudi edi nei kavovo veqidua vaʼinedi. 44 Mana qabudi edi mane qiduana nawale ʼenoʼeno, ta wadaʼe lukwalukwana baʼe ena mane qabuna aʼuya, ta ge taha wese daʼenoʼeno ʼinaya ana ʼabwaga ana gimwane weaqina.”
* 12:1 Ais 5:1-2 * 12:8 Ibe 13:12 * 12:10 Same 118:22-23 * 12:13 Lk 11:53-54 * 12:17 Lom 13:7 * 12:18 Via 23:8 * 12:19 Luve 25:5 * 12:26 ʼIfo 3:2,6 * 12:28 Lk 10:25-28 * 12:29 Luve 6:4-5 * 12:31 Luvi 19:18 * 12:33 1Sam 15:22; Ose 6:6 * 12:36 Same 110:1 * 12:43 2Kol 8:12