6
Me Nasaleta Ieisu inogea
(Madiu 13:53-58; Luke 4:16-30)
Ieisu Yailo ena vanue nogea, ʼinega ma ana toʼabibodayavo itauya ena ʼabagaya. * Omoʼe ʼinaya itoatoa ta ʼaubena Sabate ʼifoqe. ʼInega lugu vanue tafwaloloya ta veʼale veʼita, e tomotau qabudi inoqolia nuadi voqana, ʼinega ivonaya, “ʼOloto baʼe, toʼedega ena alamani lobei ta wese ena viaqa waiwaidi ʼebenuavoqana tolaʼaiega ʼewei?” Ta wese ivonaya, “ʼOloto baʼe, tauna toʼeyoqona, waisa? Ta inana Meli be tainavo Iemesa be Iosefa be Iudasa ta wese Saimoni. Ta wese novunavo maega katoatoa, waisa?” ʼInega tomotau Ieisu inogea.
* ʼInega Ieisu vonedi vonaya, “Tovesimasimanayavo adi ʼamayaba ilobelobea mali ʼabagega, ta edi ʼabagayavo ta wese edi gadeavo ʼidiega ge taha ʼamayaba ida lobea.” 5-6 Ta Ieisu nuana voqana mana tomotau ge ida vetumaqanea. ʼInega ge ana fata viaqa ʼebenuavoqana ʼeala daviaqidi, ta tovevihiqa ʼevisa dimo gitonovidi ta giveaqiaqiedi. ʼInega Ieisu luvivila ʼabaga taha taha ʼidia ta veveʼita.
Ieisu Tuwelo dina vetune ʼifoqeyedi
(Madiu 10:5-15; Luke 9:1-6)
Ieisu Tuwelo dina gaba vaʼauqidi, ʼinega lualua vetunedi ina luvivila ʼabaga taha taha ʼidia. Ta ena luvine be wese ena waiwai neidi, ʼinega adi fata niboana luveifadi tomotau ʼidiega ina ʼwavi ʼifoqeyedi. 8-9  * ʼInega Ieisu luʼaqetutudi vonaya, “Ge taha tolaʼai ona ʼewei emi luvivila weaqina. Ge ʼabwaga, ge kode, ge ami kaleko vemagilafuna, ta wese ge mane. Ta emi kewala namo nimamia ta wese ami ʼaqeyafayafa ona veʼaqe.” 10 ʼInega wese vonedi vonaya, “ʼEguma ina gabemi taha vanue ʼinaya ona lugu, e ʼinega vanue nana ʼinaya ona toatoa ana laba ʼabaga nana ona nogea. 11  * Ta ʼeguma ʼabaga vaina ʼinaya ona ʼifoqe ta totoa ʼabaga ge ina ʼebeʼewemi ina tauyemi edi vanuea, ta wese ʼeguma ge nuanuadi ina vineneqemi, e ʼinega ʼaqemiega fwayafwaya ona vavutuvutuqia, ta ona nogedi. Baʼe ʼinega ona veʼitedi nawale vita naʼifoqe ʼidia.”
12 ʼInega ana toʼabibodayavo iluvivila ʼabaga qabudi ʼidia ta tomotau ilugaihidi be edi ilivu luveifana ina nogedi ta ina nuagivila. 13  * Ta niboana luveifadi ʼeala tomotau ʼidiega iʼwavi ʼifoqeyedi, ta wese tovevihiqa qabudi dedeʼwega ʼwafidi iʼeʼabiʼabia ta iveaqiaqi.
Ioni Togivebabitaiso ena ʼaliga
(Madiu 14:1-12; Luke 9:7-9)
14 Vonahaqiaqi, lova Elodi taunega luvine aʼuya ta Ioni ikafia iaʼuluguyea vanue ʼebeyoqona ʼinaya. Ta Ioni ana kafi ʼiuna taha vavine adi wawa Elodiasa. Taudi Elodi tuana Filifi moqanena, ta Elodi luabuyedi ta vaqidi. 15  * ʼInega Ioni Elodi vonea vonaya, “Benaʼe ilivu ge aqiaqina, mana tuau moqanena uvaqidi, ʼinega luvine ubwegea.” 16 Ta Ioni ena lugaihi ʼinega vavine dina diadi vilea nuanuadi ina luveʼaligia. Ta ge adi fata, 17 mana Elodi Ioni ʼamayabea ena ilivu gwalagwalana be tunutunuqina weaqina. Ta wese alamania tauna Yaubada ena tofewa taha. ʼInega Elodi Ioni tufwana mwaninivea ta vabodebodea. Elodi nuanuana Ioni ena lugaihi nanoqolia, ta weaqina giwalina aʼala.
18 ʼInega Elodi ena ʼaubena viʼoi ana nuaveʼavina ʼifoqe. Ta Elodiasa ʼaubenana ʼinaya ʼeda niʼau inuaʼeqaʼuya maʼoda ʼinega Ioni ina luveʼaligi. Ta ʼaubena nana weaqina ʼabwaga ʼenaʼina iʼivaʼavaʼaia. ʼInega Elodi ena tomotauyavo ʼidewani toluvineavo be toluavia adi tovamatanayavo ta wese Galili ʼabaganavo ana kaiwabuyavo gabedi imai. 19 Tuta nana Elodi totoa vaʼauta maega iʼaiʼai, ʼinega Elodiasa natudi mevavinena lugu mai matadia tovolo, ta ouyega gigiveqaiawedi. ʼInega Elodi iahaba nana vonea vonaya, “ʼEguma taha yani nuanuau ta weaqina una noqiegu, e ena neiu.” 20 ʼInega vona fofofola ta wese Tamada ʼinanea vonaya, “Vonahaqiaqi, tolaʼai weaqina una noqi ʼiguya ena neiu, ta wese ana fata egu ʼebeluvine diʼwena ena daʼei ena neiu!”
21 ʼInega iahaba nana ʼifoqe tauya inana ʼidia ta vetalaʼaiedi vonaya, “Inagu, toyani weaqina ena noqi Elodi ʼinaya?”
Ta inana ivonaya, “Elodi una voneaya, ‘Nuanuagu Ioni Togivebabitaiso ʼunuʼununa una neigu.’ ”
22 ʼInega iahabana lukwayavoni ʼevivi Elodi ʼinaya ta vonaya, “Nuanuagu baʼitaga Ioni Togivebabitaiso ʼunuʼununa gaeba ʼinaya una dodoi una neigu.”
23 ʼInega Elodi nuana vita aqiaqi ta ge ana fata nanoga mana niʼau Tamada ʼinanea totoa vaʼauta matadia. 24 ʼInega Elodi toluavia taha luvetunei natauya vanue ʼebeyoqona ʼinaya, ta luvine neia be Ioni ʼunuʼununa namiea. ʼInega ʼoloto nana tauya ta Ioni magana daʼea, 25 ta ʼunuʼununa gaebaya dodoi ta ʼavalei miea ʼabo iahaba nana neia. ʼEwei tauya ta inana neidi. 26 Ta Ioni ana toʼabibodayavo ena ʼaliga valena inoqolia, ʼinega imai ta Ioni ʼwafina iʼewei e itavunia.
27 Ta Ieisu ena viaqa waiwaidi valena tomotau iyavula dadanea diʼwe qabuna ʼidia, ta Elodi wese vale nana noqolia. Ta vaina tomotau ivonaya, “Ioni Togivebabitaiso ʼaligega niʼa yaʼitoto ʼevivi, ta baʼe ʼinega ana fata yani diavona ʼebenua voqana wese viaviaqidi.”
28 Ta vaina ivonaya, “Tauna Ilaitia.”
Ta wese vaina tomotau ivonaya, “Tauna tovesimasimana taha kavona lova tovesimasimana nugwenugweidi ʼidewana.”
29 Ta tuta nana Elodi mali vona be mali vona tomotau ʼidiega noqolia ʼinega vonaya, “Lova Ioni Togivebabitaiso yaluveʼaligia, ta niʼa ʼaligega yaʼitoto ʼevivi.”
Qabu qiduadi Ieisu veʼainidi
(Madiu 14:13-21; Luke 9:10-17; Ioni 6:1-14)
30  * Tovaletuyana dina niʼau iʼevivi mai Ieisu ʼinaya ta itoa vivilia. ʼInega edi fewa be wese edi veʼita weaqina isimana ʼinaya. 31 Ta tomotau qabudi tuta qabuna imaimai ʼeviʼevivi. ʼInega Ieisu me ena tovaletuyanayavo ge adi fata ida veyawai ta ida ʼai. ʼInega Ieisu vonedi vonaya, “Omai ʼiguya, be kana tauya diʼwe taha tomotau geqana ʼinaya, ta omoʼe ʼinaya ada ʼaidega kana veyawai.” 32 ʼInega taha waga ʼinaya igelu sabi tauya diʼwe tomotau geqana ʼinaya. 33 Ta tuta nana italatete malavetaya tomotau ʼeala iʼita ʼinanedi. ʼInega qabudi ta wese ʼabaga taha taha ʼidiega tomotau ʼaqediega ivihilamo imaduʼifoqe. 34  * Tuta nana Ieisu wagega vawebui balabalaya ʼinega qabu qidua vaʼinedi ʼita nuaduyedi, mana taudi kavona sifi luluveʼwaividi ge adi toʼitamakimo. Ta ʼinega veʼale veʼitedi yani ʼeala weaqidi.
35  * Ta niʼa lulaviea ʼinega Ieisu ana toʼabibodayavo imai ivoneaya, “Kaiwabu, diʼwe baʼena tomotau geqana ta babaʼau niʼau lialia ʼunuva. 36 ʼInega tomotau qabudi una vetunedi ina ʼevivi ina tauya ʼabaga vaina diʼwedaya, ta taudiega adi ʼabwaga ina sali ta ina gimwane.”
37 ʼInega Ieisu vona ʼeviviedi vonaya, “Omiʼa ʼabwaga ona neidi ina ʼai!”
ʼInega Ieisu iveʼiea ivonaya, “Ge ama fata tomotau qabudi adi ʼabwaga ana gimwanei, mana ana veʼia qidua vaʼinena. Ta ʼesi ʼeguma mane qiduana ʼimaya daʼenoʼeno kavona ʼoloto adi yau 8 edi fewa waiʼena ʼaidegana weaqina ana veʼia, e ʼinega baʼe tobotana dina adi ʼabwaga ama fata ada gimwanea.”
38 ʼInega Ieisu vetalaʼaiedi vonaya, “Beledi ʼevisa ʼimia? Otauya oʼeloʼita.”
Ta niʼa ilobea ʼinega ivoneaya, “Beledi nima ʼaidegana ta wese ʼiqana magilafudi.”
39 ʼInega Ieisu ana toʼabibodayavo vonedi tomotau qabudi ina luvinedi be ina toabui libia guguna ʼinega. 40 Ta vaina guguna itoavaʼauta ʼidewana 100, ta vaina 50. 41 ʼInega Ieisu beledi nima ʼaidegana ta ʼiqana magilafudi ʼewedi ta ʼita vane mahalaya ʼinega lukaiwa ta beledi gitomwedi. ʼInega ana toʼabibodayavo neidi, ta ivewilaʼayea ma ʼiqanina tomotau qabudi ʼidia. 42 ʼInega qabudi iʼai ta gamodi ʼelukoko. 43 Ta toʼabiboda dina beledi be ʼiqana ʼawagigidi ivaʼauqidi ta ʼonena adi yau tuwelo iluveagatunaʼidi. 44 Ta toʼai diavona ʼidiega ʼoloto dimo adi yau 5,000 ʼidewani.
Ieisu tautauya lavu debanega
(Madiu 14:22-33; Ioni 6:15-21)
45 Ta ge tuta kuena ʼabibodanaya Ieisu ana toʼabibodayavo lubibinedi vonaya, “Wagaya ona gelu be ona nugweta ona vaukamana mali diʼwea Bedesaida ʼinaya. Ta yaʼa tomotau qabudi ena vematamagilafuyedi be ina veʼiyavula edi ʼabagayavo ʼidia.” 46  * ʼInega igelu ta Ieisu qabu diavona luvetunedi iyavula, ta ʼabiboda ʼwatovu bwanagaya sabi venoqi. 47 Ta niʼa velovanea ʼinega ana toʼabibodayavo nawale lavu malavetanaya wagaya itautauya, ta tauna ana ʼaidega nawale oade bwanagaya toatoa. 48 ʼInega Ieisu ʼitedi inevaneva ta ge adi fata ina vihila, mana yaqina ʼauʼiaʼiawedi. ʼInega manu ʼaʼalaya Ieisu lavu debanega maimai ʼidia tuta goyona nanogedi. 49  * Ta tuta nana Ieisu iʼitea ʼinega ivonaya be otala. ʼInega imwaniniva ta idiula, 50 ta Ieisu lukwayavoni vonedia, “ʼElovemi, yaʼa baʼe taugu emi Kaiwabu, ʼinega ge ona mwaniniva!” 51  * ʼInega Ieisu wagaya gelu ʼabo yaqina luaʼu. Ta toʼabiboda dina nuadi voqana qiduana, 52 mana nawale nuadi ge daʼeqaʼuya Ieisu ena fewa waiwaina weaqina tuta nana tomotau qabudi veʼainidi beledi nima ʼaidegana ʼinega, mana edi vetumaqana goyona ta wese debadi ʼiʼwanina.
Ieisu tovevihiqa qabudi giveaqiaqiedi Genasaleta ʼinaya
(Madiu 14:34-36)
53 ʼInega ivaukamana lavu diʼwenaya ʼabaga Genasaleta ʼinaya, ta waga iluifwea. 54 Ta tutana ivawebui totoa ʼabaga Ieisu iʼinanea. 55 ʼInega tomotau diavona ivihila itauya ʼabaga qabuna ʼidia, ta Ieisu Valena isimanayea tomotau ʼidia maʼinaya toatoa. ʼInega tovevihiqa qabudi ma ʼividi iʼavaledi itauyedi Ieisu ʼinaya. 56 Ta Ieisu luvivila diʼwe taha taha ʼidia, ʼabaga qiduqiduadi be ʼabaga goyogoyodi, ta wese vaoqaya. Ta tovevihiqayavo imiedi ʼebetoavaʼauta ʼidia, ta ivenoqi ʼinaya ʼeguma ana fata ana kwakwalufai matavusinamo ida gitonovia. ʼInega Ieisu awafela ʼidia, ta aiqabu igitonovia e iveaqiaqi.
* 6:2 Ion 7:15 * 6:4 Ion 4:44 * 6:8-9 Lk 10:4-11 * 6:11 Via 13:51 * 6:13 Iem 5:14 * 6:15 Luvi 18:16 * 6:30 Lk 10:17 * 6:34 Naba 27:17; Md 9:36 * 6:35 Mk 8:1-9 * 6:46 Lk 5:16 * 6:49 Lk 24:37 * 6:51 Mk 4:39