21
Ieisu ena lugu Ielusalema ʼinaya
(Maki 11:1-11; Luke 19:28-40; Ioni 12:12-19)
Tuta nana Ieisu ma ana toʼabibodayavo itautauya Ielusalema weaqina, ʼinega iʼifoqe ʼabaga Bedifegi bwanaga Olibe ʼinaya. ʼAbaga nana ge luluvai Ielusalemayega, ʼinega Ieisu ana toʼabibodayavo magilafudi vetunedi ina nugweta, ta vebibinedi vonaya, “ʼAbaga ʼiawadaya ona tauya, ta tuta nana ona ʼifoqe yubai doniki ma natuna ona ʼitedi ʼaiwe ʼinaya yoqoyoqonidi itovotovolo, ta magilafudi ona liʼemidi ona miedi ʼiguya. Ta ʼeguma togama navetalaʼaiemi tolaʼai weaqina doniki oʼeweʼewedi, ʼinega ona vonaya, ‘Ema Kaiwabu ena nuanua ʼidewani’, ʼinega tovetalaʼai nana nahawafeledi ʼimia.”
Baʼe yani nana ʼifoqe be ʼinega tolaʼai lova tovesimasimana isimanea ana aqiaqina naʼifoqe, e baʼe ʼidewani ivonaya,
* “Saioni tomotaudi ona vonedi ona vonaya,
‘Oʼitea, emi Kini maimai ʼimia.
Tauna tonuawebui doniki natudi gwavunaya gelu.
Ta doniki nana meʼolotona ta kekeyavauna ʼinaya.’ ”
Ieisu ana toʼabibodayavo ena vona iʼabibodea tuata itauya. ʼInega doniki nana ma natuna ilobedi ʼabo imiedi, ta adi kalekoyega doniki gwavudi itaʼuli, ʼabo Ieisu gelu.
Ta qabu diavona wese adi kaleko ʼedaya itaʼulidi ta vaina magimagi ʼwaedi idaʼedi ta ʼeda nana itaʼulia. * Ieisu qabu nuanidia maega itautauya, ta qabu diavona koluega iawahawatuboya ivonaya,
“Osana! Kaiwa qiduana oʼa Deibida tubuna ʼiuya!
Yaubada, nuanuama tauna maimai Kaiwabu ana wawega una vona veyolubea.
Yaubada Toatoa Vane Otaqiu ahawahawatubou!”
10 Tuta nana Ieisu lugu Ielusalema tomotau qabudi divelegudi ta givenuavoqanidi ivonaya, “Isana omoʼena togama?”
11 Ta qabu dina Ieisu maega itautauya tonuavoqana dina edi vona iveʼevivia ivonaya, “Baʼe tauna tovesimasimana ana wawa Ieisu, tauna Nasaleta ʼolotona diʼwe Galili ʼinega mai.”
Ieisu lugu Vanue Gwalagwalana ʼinaya
(Maki 11:15-19; Luke 19:45-48; Ioni 2:13-22)
12 ʼInega Ieisu lugu Vanue Gwalagwalana ʼinaya, ta togimwaneavo ta wese tovegimwaneavo qabudi ʼwavinidi. Ta mane ana tosenisiavo edi ʼebeaʼu ta wese bunebune adi tovegimwaneavo edi ʼebetoa ʼeʼubuinidi, 13  * ta vonedi vonaya, “Buki Nugwenugweina gamonaya Yaubada ena vona iʼwayavia vonaya,
‘Egu vanue ina gabea vanue ʼebevenoqi’, ta omiʼa ogivilea vonigo tovanawala adi vatuʼubu ʼidewani.”
14 Ieisu nawale toatoa Vanue Gwalagwalana ʼinaya, ʼinega matadi kwayakwayana ta wese ʼaqedi veifana imai Ieisu ʼinaya ʼabo qabudi giveaqiaqiedi. 15 Ta toveguba qiduqiduadi ta wese luvine ana toveʼitayavo Ieisu ena viaqa aqiaqina ta waiwaina iʼitedi, ta wese gogama bonadi inoqolia Vanue Gwalagwalana gamonaya ivevekolukolua, ivonavonaya, “Deibida tubuna kana awatuboya!”
16  * ʼInega toveguba dina Ieisu ivetalaʼaiea ivonaya, “Nage gogama baʼe edi vona unoqolia?”
ʼInega Ieisu vona ʼeviviedi vonaya, “ʼAo, niʼau yanoqolia, ta nage Buki Nugwenugweina gamonaya ge oda avoya vonaya,
‘Gogama agoagodi ta wese sususudi niʼa uveʼitedi maʼoda ʼinega ʼawadiega ina awatubo aqiaqieu.’ ”
17 ʼInega Ieisu tomotau nogedi Ielusalema ʼinaya, ta ʼifoqe tauya Bedani ʼinaya, ta omoʼe ʼinaya ʼenova.
Ieisu ʼalaʼai vona veʼalatea
(Maki 11:12-14,20-24)
18 Ta mahala ahalia Ieisu yaʼitoto ʼevivi tautauya Ielusalema weaqina, ta ʼedaya botana lutonovia. 19 Nawale tautauya, ʼinega taha ʼalaʼai ʼitea ʼeda nanavinaya ʼabo vanaqo ʼitea vuaqa geqana, ta ʼesi ʼwaenamo. ʼInega Ieisu ʼaiwe nana vona veʼalatei vonaya, “Nawale ge wese una vuaqa ʼevivi!” Ta ʼinega ʼaiwe nana mwatuqu kwayavona.
20 Ta tuta nana Ieisu ana toʼabibodayavo baʼe viaqa nana iʼitea ʼinega nuadi voqana ta ivoneaya, “Maʼoda ʼinega ʼaiwe nana mwatuqu kwayavona?”
21  * Ta Ieisu vonedi, “Yavona aqiaqiemi, ʼeguma me emi vetumaqana ta ge ona venuana magilafu, ʼinega tolaʼai niʼa yaviaqia baʼe ʼaiwe nana ʼinaya, omiʼa wese ami fata ʼidewanina ona viaqia. Ta wese ʼeguma bwanaga baʼe ʼinaya ona vonaya, ‘Utovolo utoaiqo mwadeʼwaya!’ e ʼinega ʼidewani naviaqia. 22  * ʼEguma me emi vetumaqana ona noqi Yaubada ʼinaya vaina yani weaqina, e ʼinega yani diavona ona lobea.”
Ieisu ivetalaʼaiea ena luvine ʼiuna weaqina
(Maki 11:27-33; Luke 20:1-8)
23 ʼInega Ieisu Vanue Gwalagwalana ʼinaya ʼevivi lugu ta veveʼita. ʼInega toveguba qiduqiduadi wese ʼabaga ana tovanugwetayavo imai ʼabo Ieisu ivetalaʼaiea ivonaya, “Uvonema togama ena luvineyega baʼe ʼidewana ufewafewa ʼaiqa? Ta wese togama ena waiwaiega yani baʼe uviaviaqidi?”
24 Ta Ieisu vonedi vonaya, “Nugweta taha yani ena vetalaʼaiemi, ta ʼeguma egu vona ona veʼia aqiaqiea e ʼinega yaʼa wese ena vonemi egu luvine weaqina. 25 Egu vetalaʼai baʼe, ‘Togama ena luvineyega Ioni tomotau givebabitaisodi, Yaubada ʼinega nage tomotau ʼidiega?’ ”
ʼInega taudi adi ʼaidega iveqae ivonaya, “Maʼoda ena vona kana veʼevivi ʼaiqei? Mana ʼeguma kana vonaya ‘Yaubada ʼinega’, e nawale navona ʼevivieda navonaya, ‘ʼInega tolaʼai weaqina Ioni ge oda vetumaqanei?’ 26  * Ta wese ʼeguma kana vona, ‘Tomotau ʼinega’, e nawale qabu ina nualuveifa ʼidaya mana qabudi Ioni iʼawatovesimasimanea.”
27 ʼInega Ieisu ena vetalaʼai iveʼevivia ivonaya, “Ge ada alamania.”
ʼInega Ieisu wese vonedi vonaya, “ʼInega yaʼa wese ge ena vonemi togama ena luvineyega baʼe ʼidewani yaviaviaqa ʼaiqa.”
Vona sesebai ʼoloto natunavo magilafudi weaqidi
28 ʼInega Ieisu wese vonedi, “Baʼe egu vona ona nuaia. Taha ʼoloto natunavo meʼolotodi magilafudi itoatoa. ʼInega tamadi natuna ʼunutauna vonea vonaya, ‘Natugu, ʼitaga una tauya vaoqaya una fewa’,
29 “ta ʼunutau nana tamana ena vona veʼevivia vonaya, ‘Ikoʼi’, ta ʼabiboda nuana givila ʼabo tauya veʼale fewa.
30 “ʼOloto nana natuna tugamwanina wese ʼidewanina vonea vonaya, ‘Natugu, ʼitaga una tauya talaqaya una fewa’,
“ʼabo natuna vonaya, ‘E aqiaqina ʼidewani, nawale ena tauya’, ta ge datauya.
31 “ʼInega magilafudi ʼidiega togama tamadi ena vona ʼabibodei?”
Ta tovegubayavo wese ʼabaga ana toʼitamakiavo ivonaya, “ʼUnutauna”.
ʼInega Ieisu vonedi vonaya, “Vonahaqiaqi, toluveifadi taudi takesi ana toʼewayavo be wese tokodada nawale ina madulugu Yaubada ena ʼEbeluvine ʼinaya, ta omiʼa ʼabiboda. 32  * Mana lova Ioni ʼeda tunutunuqina veʼitemi ta ge oda vetumaqanea, ta ʼesi takesi ana toʼewayavo be wese tokodada ivetumaqanea. Matamiega wese oʼitedi inuagivila, ta omiʼa ge oda nuagivila ta nawale ge oda vetumaqanea, waisa?”
Vona sesebai vaoqa ana toʼitamaki weaqidi
(Maki 12:1-12; Luke 20:9-19)
33  * Ta Ieisu wese vonedi vonaya, “Taha vona sesebai wese ona noqolia tonivaoqa taha weaqina. Tonivaoqa nana ʼoine ana loi ʼwadia ena vaoqa gamonaya, ta ʼali vivilia ta wese ʼoine ana ʼebememe viaqia. ʼInega gweda vaoqa gamonaya yoqonia ta tomotau ʼewedi be vaoqa ina ʼitamakia, ta tauna tauya mali diʼwe ʼinaya. 34 Ta bolimana ana tuta ʼinaya ena tofewayavo vaina vetunedi ena vaoqaya ʼoine vuaqina sabi ʼewadi ena toʼitamakiavo ʼidiega.
35 “E tuta nana itauya vaoqaya ʼinega toʼitamakiavo tofewa dina ikafidi, ta taha ivunuqia ta vemagilafuna iluveʼaligia ta vetoina iludaboya. 36 ʼAbiboda tonivaoqa nana wese ena tofewayavo tufwana qabudi vetunedi, ta toʼitamaki diavona wese ʼidewana iveilivu ʼaiqedi. 37 Ta tuta vetoina ʼinaya tonivaoqa nana natuna meʼolotona vetunea ʼidia ta taunega vonaya, ‘Baʼe natu otaqigu, ʼinega ina ʼamayabea.’
38  * “Ta tuta nana natuna ʼifoqe iʼitea ʼinega toʼitamaki diavona ma ediavo iveveqae ivonaya, ‘Emavo, ʼoloto omoʼe maimai tauna kaiwabu nana natu otaqina, ʼinega kana luveʼaligia be yaqisa itaʼa taudega baʼe vaoqa nana kana luvinea.’ 39  * ʼInega ikafia vaoqega ifelawebuiea ʼali gwavunaya ta iluveʼaligia.
40 “ʼInega ona nuaia tuta nana tonivaoqa naʼevivi namai tolaʼai naviaqi ena toʼitamakiavo ʼidia?”
41 ʼInega Ieisu ena vetalaʼai iveʼevivia ivonaya, “Tauna toluveʼaliga diavona nawale naluveʼaligidi be ena vaoqa nahawafelei toʼitamaki aqiaqidi ʼidia, ʼinega bolimana ana tuta ʼoine vuaqina tonivaoqa nana ina neia.”
42  * ʼInega Ieisu wese vona sesebaiega vonedi vonaya, “Nage Buki Nugwenugweina ena simana ʼinega onuaveʼavinia vonaya,
‘Lova ʼoqola nana toʼeyoqona inogea,
ta baʼitagana ʼoqola qabudi luviluvinedi.
Baʼe eda Kaiwabu ena viaqa,
ta viaqa nana ana ʼita aqiaqi otaqina ʼidaya.’
43 “Yavona aqiaqiemi, Yaubada ʼimiega ena ʼEbeluvine naʼewa yavulea ta mali qabu naneidi, be taudi ʼidiega vuaqa aqiaqina naʼifoqe. 44 ʼEguma taha toga ʼoqola nana ʼinaya nalutuhuyei ta nabeʼu nawale luluna nabaidi, ta wese ʼeguma ʼoqola nana nabuinia taha toga debanaya nawale namemea.”
45 Ieisu ena vona sesebai baʼe toveguba qiduqiduadi ta wese Falisiavo inoqolidi ta ialamania vonigo taudi weaqidi vonavona. 46 ʼInega ʼeda isalia nuanuadi Ieisu ina kafia, ta imwaniniva qabu weaqidi, mana Ieisu iʼawatovesimasimanea.
* 21:5 Sek 9:9 * 21:9 Same 118:25-26; 148:1 * 21:13 Ais 56:7; Iel 7:11 * 21:16 Same 8:2 * 21:21 Md 17:20; Lk 17:6; 1Kol 13:2 * 21:22 Md 7:7-11; 18:19 * 21:26 Md 14:5 * 21:32 Lk 3:12; 7:29-30 * 21:33 Ais 5:1-2 * 21:38 Md 27:1 * 21:39 Ibe 13:12 * 21:42 Same 118:22-23; Lom 9:33; 1Fit 2:6-8