12
Isa ti onniyo ere ki puukiyo
(Markus 2.23-28; Lik 6.1-5)
1 Saŋ maŋ a onniyo ere ki puukiyo Yawudiyagi maŋ, Isa yi doopiɗe tʼadda domɓi ɗoŋ ki geme ti sanalliyagí. Aame geŋ kane sanalliyagí mosogo, maŋ an dʼiise sattita geme an di doyɗiso.
2 Kane Pariziyeŋ an wulle iŋkino maŋ, an i di ruute Isa, anʼde: «Ki wollo sanalliyagá an dʼisiyo munɗa wede oogiradiŋ ti kʼele urzi kʼisiyo ye a onniyo ere ki puukiyadiŋ te!»
3 Wo ɗe Isa yʼan di ruute, yʼede: «Ki kotto kun gire munɗa wede ti kaaga onniyo soo yode Dawut yʼize ti ɗoŋ a itadí, aame mosogo tiʼni ziiɗa geŋ me.
4 Yi-tʼiide adda Ɓoy Raa wede an ikkima ki golmodo, yʼa ziki mappa wede an i ele seɗeke a Raa, wo yode ti ɗoŋ a itadí an dʼiimi. Wo Raa yʼan kʼize munɗa ye, ki too maŋ kane an kʼede ye urzi an dʼoomi me, oogiradiŋ tʼele urzi a ɗoŋ seɗeke ɗaŋŋal.
5 Ki kotto kun gire adda mattup kʼoogoro Muusa me a onniyo ere ki puukiyadiŋ toŋ, ɗoŋ seɗeke i naabiya adda Ɓoy Raa geŋ, an ki daaniya urzi kʼoogoro kʼonniyo gettiyo ye, an di naabiya, toŋ maŋ booro tʼan kiʼn seeɗu ye.
6 Wo kun ollo, nʼun di rooto: a en̰n̰o i dʼede wede ede i jiire Ɓoy Raa!
7 Kuneʼŋ ɗuwo eŋ munɗa ulsu an kʼize ye toŋ, kunʼde booro tiʼni ziiɗa. Iŋkino maŋ kun kiʼn zuune ye ita kʼono ɗoŋ an riiŋe ti kaaga adda mattup ki Raa, anʼde: “Ni dehu kun dʼise adde koɗuwo ti ɗuwo, geŋ i jiire seɗeke ere kun isiyo ki seyɗi.”»
8 Isa yʼa ruute sey, yʼede: «Nuŋ wede an nʼehe aa ulo wede eŋ, o dʼede urzi kʼisiyo munɗa wede aa addó i dehu ekkʼonniyo ere ki puukiyadiŋ te.»
Wedusu beezí unto
(Markus 3.1-6; Lik 6.6-11)
9 Tiŋ geŋ Isa yʼa iŋgile yi-tʼiide adda ɓoy wede Yawudiyagi ge dooyiso.
10 Adda ɓoy geŋ i dʼede wedusu soo iŋkino beezí unto. Kane Pariziyeŋ an dehu an tʼoone urzi an di sakiya Isa, kono kamo an di yʼ tunde, anʼde: «Oogiradiŋ urzi tʼele ko, kʼeliyo beeko a onniyo ere ki puukiyadiŋ te?»
11 Wo yo Isa yʼan diʼn gime onamaŋ, yʼede: «Ti diinaguŋ eŋ wee wee, aame i-dʼede damsadí soo ɗaŋŋal ti tʼiire adda kʼolɗe sohuru a onniyo ere ki puukiyadiŋ maŋ, yʼa kʼette, tʼadda kʼolɗe yʼa ki tʼaɗɗe ye me? Eyye, yʼa-tʼaɗɗe!
12 Wo wedusu geŋ yi jiire damsa taŋ ɓaadaŋ! Geŋ iŋkino oogiradiŋ urzi tʼele a wedusu ki-dʼise beehiye a onniyo ere ki puukiyadiŋ te.»
13 Iŋkino maŋ Isa yi di ruute a wede geŋ, yʼede: «Beezá ki yʼonɗo.» Maŋ yʼa yʼunɗe, wo beezí a tʼikkima aakede bakadí soo me.
14 Saŋ kane Pariziyeŋ tiŋ geŋ an tʼuɗɗe, an iideʼŋ an tʼugiye, an tʼîide onamaŋ kaŋ soo a tukkʼIsa, an di dehe urzi ki tôwwadí.
Wede naabo wede Raa yi biire
15 Isa yʼa ti zuune elkiso Pariziyeŋ te, iŋkino maŋ tiŋ geŋ yʼa tʼirga, wo ɗoŋ ɓaadaŋ an di yʼ diine. Ti diinayaŋ ɗoŋ pay eeni yʼan dʼele beeko.
16 Wo yʼan di ruute ti golla zakiɗi a ɗuwo, kono an ki roote ye a munɗa wede yʼize me.
17 Geŋ iŋkino a iina kono a-tʼette a ono ɗoŋ Raa yi ruute ti kaaga ti bize nebi Ezayi, yʼede:
18 «En̰n̰o wede naabadó wede ni biire me,
nuŋ ni yʼ giyye ɓaadaŋ, wo ulbó pay uŋse ti yode me.
Undó tʼa koona a eedí,
wo a ita ɗuwo pay yʼan kizita urzi wede ki diine ki Raa.
19 Yi ki deha niikiyto kʼono ulpi ti wenɗa ye, yi ki ɗillita ɗollite ye,
wo an kʼolliga golladí a bere ɗoŋ duuru ye.
20 Yoŋ yʼa koona tasse ti kane ɗoŋ toogadaŋ umbo me, geŋ aakede alala ere i-guuɗite gette yi ki ti damɓa ye,
wo rippinso kʼuwwo ti koddiyo ɓotto gette, yi ki ti tʼîda ye.
Yʼaasa iŋkino bini munɗa wede ki diine geŋ yʼa ceera olɗiko.
21 Wo ita ɗuwo pay an zaapa elkiyadaŋ a sundí.»
Isa ti Belzebul
(Markus 3.22-30; Lik 11.14-23; 12.10)
22 Saŋ maŋ Isa an i dʼirkiɗo wede soo iŋkino koosiyo wo yi kʼorbe ye, kono i-dʼede siitan a eedí. Wede geŋ Isa yi-dʼele beeko, bizí a tʼihina yʼa iise ono wo yi wolliyo keren̰.
23 Kane ɗoŋ duuru geŋ an ziiɗa giggiraŋ wo pay an di ruute, anʼde: «Yode eŋ wede an yi waaku Wede ti biza bumɓu Dawut ye ko?»
24 Wo kane Pariziyeŋ an illiga iŋkino maŋ, an di ruute, anʼde: «Wede eŋ, tode Belzebul Meeda siitanɗani i eliyo toogo ki lommite siitanɗani me!»
25 Wo Isa yʼa zuune elkisadaŋ, iŋkino maŋ yʼan di ruute, yʼede: «Moziko ere tuuku ɗoŋtú an ɗeyyiso ti tuddaŋ maŋ, mozikadaŋ a latte. Geeger ere tuuku ɗoŋtú an ɗeyyiso ti tuddaŋ, wo adda ɓoy wede tuuku ɗoŋzí an ɗeyyiso ti tuddaŋ maŋ, kane geŋ an kʼaane an ki ti lekke kaŋ soo ye.
26 Geŋ iŋkino kay, aame Meeda siitanɗani ti lommite siitanɗani eebutú maŋ, geŋ an ɗeyyiso ti tuddaŋ batum. Wo ɗe geŋ ki kotto mozikatú ti kʼaane ti ki lekke ye!
27 Kune kunʼde ni lommite siitanɗani o eliyo toogo Belzebul. Ɗe iŋkino maŋ, ɗoŋ a itaguŋ an lommite siitanɗani ti toogo kʼaaye? Geŋ kane batum an un kaza munɗa wede kun rootiyo a tukki nuuno geŋ ɗerec ye.
28 Wo ɗe geŋ, nuŋ o eliyo toogo Unde Raa ni lommite siitanɗani me maŋ, geŋ i-kaza Moziko Raa todʼ tʼiina di kune baa.
29 Aame wede yi dehu yi-tʼette adda ɓoy ki wede i-dʼede toogo wo yʼa sikiti sulɗizí maŋ, wede geŋ ki poone yʼa-kettite wede toogo ɗoo miŋ, yʼa aane yʼa sikiti sulɗi tʼadda ɓoy kollo.
30 Wede yoŋ ki nuuno yeʼŋ, yoŋ aduzó. Wo wede yʼa ki nʼ noogiyo ki tussiyo yeʼŋ, yoŋ yi teepiyo ki teepiyo.
31 Geŋ kono kʼiŋkino, nʼun di rooto, ɗuwo Raa yʼan tʼisa tambobino a olɗiko ere pay an isiyo, ti kalɗita ere pay an kalɗita suma Raa gette. Wo ɗe wede i kalɗita Unde Raa maŋ, a olɗikadí gette Raa yi-kʼisa tambobino ye.
32 Wede tuuku yi ruuta munɗa ulsu a tukki nuŋ wede an nʼehe aa ulo wede en̰n̰o maŋ, a olɗikadí gette Raa yi-tʼisa tambobino. Wo ɗe wede tuuku i ruutita munɗa ulsu a tukki Unde Kamilen̰ maŋ, a olɗikadí gette Raa yi-kʼisa tambobino ye, ise adda duniya ere aŋken̰n̰o, ise adda duniya ere ki ɗaana toŋ maŋ.»
Undumu ti in̰n̰izí
(Matiye 7.16-17; Lik 6.44-45)
33 «Aame undumu beehiye maŋ, in̰n̰izí toŋ beehiye pây. Wo aame undumu ulsu maŋ, in̰n̰izí toŋ ulpi kay. Iŋkino maŋ undumu in yi suuniyo tʼurzi kʼin̰n̰izí.
34 Kune ɗoŋ ulpi aakede maŋkikagi ɗe! Mummino kun dʼaane kun di roote ono ɗoŋ beehiye me? Ɗerec, munɗa wede ɗuwo an okumso adda kʼaddaŋ gen̰n̰o aɗɗiya ti bizaŋ me.
35 Wedusu wede beehiyeʼŋ, beehiyko tʼettiyo ti sulɗi ɗoŋ beehiye yʼukume adda kʼaddí, wo wedusu wede ulsuʼŋ, munɗa ulsu yʼettiyo ti sulɗi ɗoŋ ulpi yʼukume adda kʼaddí.
36 Kun ollo, nʼun di rooto: A onniyo ere Raa yi ɗekka booro gette, ɗuwo a ono ɗoŋ pay an ruutite daa kʼurzizaŋ geŋ an dʼoopey eedaŋ.
37 Ɗerec, tʼurzi kʼono ɗoŋ aɗɗiya ti bizá, Raa yʼa di roota kee ki diine a ɗaanadí, wo tʼurzi kʼono ɗoŋ aɗɗiya ti bizá, Raa yʼa di roota kee booro ti ki ziiɗa me.»
Tondiyo ki munɗa kʼarmika
(Matiye 16.1-4; Markus 8.11-12; Lik 11.16,29-32)
38 Iŋkino maŋ ɗoŋ suuniyo kʼoogoro miibi ti Pariziyeŋ miibi an di tunde Isa, anʼde: «Wede dooyisadey, ay dehu kʼay dʼise munɗa kʼarmika ay di wolle a kize kee Raa yi-kʼigibo.»
39 Isa yʼan diʼn gime onamaŋ, yʼede: «Ita ɗuwo ɗoŋ aŋken̰n̰o eŋ, kane ɗoŋ ulpi wo an ki seeɗu urzi Raa ye, an tondiyo munɗa kʼarmika a kize nuŋ Raa yi nʼigibo. Wo armika ti doolo Raa yʼan kʼisa ye, daa ki armika ere Raa yʼize ti kaaga a nebi Zonas ye maŋ.
40 Kun suune Zonas geŋ yʼa likke on̰n̰u aɗo wo diɗɗo aɗo adda kʼadde puuniso ere meeda. Iŋkino kay nuŋ wede an nʼehe aa ulo wede eŋ, an di nʼottiba wo nʼa lekka on̰n̰u aɗo wo diɗɗo aɗo adda muuzo.
41 A onniyo ere Raa yi ɗekka booro gette, ɗoŋ geeger ki Ninib an dʼooziga ki tukki ɗuwo ɗoŋ aŋken̰n̰o, wo an di roota: “Kuneʼŋ booro tʼunni ziiɗa.” An roota iŋkino kono aame ɗoŋ geeger ki Ninib an illiga Zonas yi gizite urzi kʼono Raa maŋ, an di gime lekkiyadaŋ. Wo a en̰n̰o i dʼede wede ede yʼa jiire Zonas sey.
42 A onniyo ere Raa yi ɗekka booro gette, mohita ere ti siiɗo ki kese ɗanɗi tʼa ooziga ki tukki ɗuwo ɗoŋ aŋken̰n̰o, wo tʼan di roota: “Kuneʼŋ booro tʼunni ziiɗa.” Ti roota iŋkino kono todʼ tʼiizigo ti siiɗiyagi ɗoŋ dokki tʼita Raa kono tʼa olliga suuniyo kʼono ere ki Salamoŋ, wo a en̰n̰o i dʼede wede ede yʼa jiire Salamoŋ sey.»
Kama ki siitan ki tukki wedusu
(Lik 11.24-26)
43 «Aame siitan gette ti tukki wedusu ti tʼaɗɗiya maŋ, ti dʼeŋgilso kʼadda balɗa dehutu kʼume wede tʼa lekkey, wo ti ki dʼooniyo ye.
44 Iŋkino ti rootiyo adda kʼaddutú, ti dʼeesiyo: “Ni-kime kʼadda bindó ere an di nʼilmo.” Wo a kamatú gette, tʼiideʼŋ ti-tʼuuney biino guguba, rookiyo kamilen̰ wo sulɗutú okkime beehiye.
45 Iŋkino maŋ ti di kama kʼadda balɗa, tʼa waaku siitanɗani ti doolo sarat bundiɗi a jiire tode sey. An di-kama kaŋ soo, an tʼettiyo adda biino gettiyo i-tʼisiyo ɓoozaŋ. Iŋkino yo wede geŋ, lekkiyadí ere kʼita i-tʼisiyo oon̰e i ceeriyo ere ki poone. Wo geŋ aasa iŋkino kay ki ɗuwo ɗoŋ aŋken̰n̰o ulpi geŋ me.»
MekkʼIsa ti zemɓadí
(Markus 3.31-35; Lik 8.19-21)
46 Isa adda ɓoy, a ɗoŋ duuru yʼan ti rootiyto ɓotto, aame geŋ meedí ti zemɓadí an dʼiina, wo an tʼîhira ti paate, an dehu an i di roote.
47 Maŋ wede soo iŋkino yi di ruute a Isa, yʼede: «Kʼollo, meedá ti zemɓadá an tʼîhira ti paate, an dehu an a-di roote.»
48 Wo ɗe a wede geŋ Isa yi diʼn gime onamí, yʼede: «Ki kotto maŋ, meedó ti zemɓadó aŋ wee wee?»
49 Maŋ yʼa dʼuuye beezí ki tukki sanalliyagí wo yʼa ruute, yʼede: «Kun wollo, kane en̰n̰o aŋ meedó ti zemɓadó me.
50 Iŋkino maŋ wede tuuku yʼisiyo sulɗi ɗoŋ pay Meegó Raa a kandaane yi dehu geŋ, yode gen̰n̰o leemadó, teemadó wo meedó me.»