6
Lilalukilu panani ja Lichobha la Sabato
Matayo 12:1-8; Mako 2:23-28
Lichobha limu la Sabato Yesu akabhi apeta mu mighonda ja ingano. Bhabhulwa bhaki bhakatumbwi kupanyu mapukutu gha ingano, bhakapulwii mu mabhoku ghabhu na kula. Mafalisayo bhakumu bhakabhalalukile, “Bho, maghambu ki muhenga lihengu lebhakanakili kuhenga Lichobha la Sabato?”
Yesu akabhayangike, “Bho, ngachemsomiki moakatendi Daude, na bhajaki chikahi pabhakabhi na injala? Daude akajingi mu Nyumba jaka Chapanga, akatoliki mabumunda ghaghabhowakiki kwaka Chapanga akakulike. Bhelabhela akabhapeki na bhajake. Shelia junkanaki mundu jokapi jola kula mabumunda ghanihagha nambu bhapenganyambiku pela nde bhabhapalika kula mabumunda ghanihagha.”
Henu Yesu akabhapwaghile, “Mwana waka Mundu nde Bambo wa Sabato.”
Mundu joatengwiki chiwoku
Matayo 12:9-14; Mako 3:1-6
Mu lichobha lengi la Sabato, Yesu akapiti kubhola mu nyumba ja kuhimangani Bhayahude. Mkati ja nyumba ja kuhingani Bhayahude jela kukabhi na mundu joatengwiki chiwoku cha kumalelelu. Bhabhola bhakumu bha Shelia na Mafalisayo bhakumu bhapalika bhapata ndandi ja kuntaki Yesu na bhela bhalendalya bhabhona ngati anaandamiha mundu mu Lichobha la Sabato. Nambu Yesu akaghamanyiki maholalelu ghabhu, akumpwaghi mundu joatengwiki chiwoku jola, “Ujema, uwika palongi pambane.” Mundu jola akajemiki pachilanda jabhu. Bhela Yesu akabhapwaghile, “Nundaluki mwanganya, bho, wichu le mu Lichobha la Sabato kuhenga manyahi au kuhenga mahakau? Kukengale womi waka mundu au kuukoma?” 10 Akabhalingalili bhandu bhokapi bhabhabhi panipala, na akumpwaghi mundu jola, “Uhatambula chiwoku chaku.” Akatendiki ngati Yesu moakampwaghile na chiwoku chaki chakalamike.
11 Nambu bhombi bhakahakali namaa, bhakajetanganili kubha chindu bhole cheanabhuntendila Yesu.
Yesu abhahaghu bhabhulwa komi na bhabheli
Matayo 10:1-4; Mako 3:13-19
12 Lichobha limu Yesu akapiti kuchitombi kundobha Chapanga, akatemi konihoku ikilu jokapi koni akundobha Chapanga. 13 Lukela pakwachile, Yesu akabhalohiki bhabhulwa bhaki. Akabhahawi bhabhulwa komi na bhabheli kuhuma pachilanda jabhu, akabhalohiki mitumi. 14 Simoni, Yesu akumpeki lihina la kabheli Petulu, na Andulea ndongu waki, na Yakobo na Yohana na Filipo na Batolomayo. 15 Matayo na Tomaso na Yakobo mwana waka Alufayo na Simoni joalowakika Zelote, ndandi jaki mundu wa kukomanela inchi jaki. 16 Yuda mwana waka Yakobo na Yuda Isikalioti, joang'anambwiki Yesu.
Yesu abhabhola na kubhalamiha bhandu
Matayo 4:23-25
17 Yesu paakaheli kuhuma kuchitombi papamu na mitumi bhaki, akajemiki pandu papakabhili na uwanda. Pandu panihapa pakabhili na lipogha likolongwa la bhabhulwa bhaki na mapogha makolongwa gha bhandu kuhuma ku inchi ja Yudea, ku Yelusalemu na bhabhakahumiki kumaheku ja ipambala yokapi ya michi ja ku Tilo na ku Sidoni. 18 Bhandu habha bhakahikiki kunjowane Yesu na kulamishwa itamwa yabhu. Bhelabhela bhandu bhala bhabhang'ahakika na majobhi bhakahikiki na bhakalamiswe. 19 Bhandu bhokapi bhakapaliki kunkamu Yesu, kwa ndandi makili ghakapitiki mkati jaki na kubhalamiha bhandu bhokapi.
Chiheku na kung'ong'uteka
Matayo 5:1-12
20 Yesu akabhang'anambuki bhabhulwa bhaki na kupwagha,
“Mpengaliki mwanganya mwabhahochu,
maghambu Ukolongwa waka Chapanga nde winu!
21 Mpengaliki mwanganya mwembi na injala sajeno,
maghambu anantupilaje!
Mpengaliki mwanganya mwendela sajeno,
maghambu anamuhekaje!
22 “Mpengaliki mwehapa ngati bhandu pabhunhakalila, pabhuntenga, pabhuntondola na kumpwaghi mahakau, kwa ndandi jaka Mwana waka Mundu! 23 Muhekalyaji na kukina kwa chiheku paghipitalya ghanihagha, maghambu chakaka nhupu winu nde ukolongwa kunani kumahunde. Kwa ndandi bhenibhela nde bhazee bhabhu mobhakabhatendi bhalota bhaka Chapanga.
24 Nambu anamuchibhonaje mwembi na hindu yamaheli,
maghambu njomwi kupata chiheku chinu!
25 Anamuchibhonaje mwentupi sajenu,
maghambu mwibhona injala!
Anamuchibhonaje mwemuheka sajenu,
maghambu anamuombulizaje na kulela!
26 “Anamuchibhonaje mwenga mwebhundumbali bhandu, maghambu bhazee bhabhu bhakabhahengi bhalota bha icholi bhelabhela.
Kubhapala maadui
Matayo 5:38-48; 7:12
27 “Nambu numpwaghi mwanganya mwenyowanela, mwapala maadui bhinu, mubhahengila manyahi bhabhunhakalila. 28 Mwapengalya bhala bhabhumpeke masolo, mwalobhila bhandu bhabhunhenge mahakau. 29 Ngati mundu anaakulapwi litukwa lakumu ung'anambulya na la kabheli. Na ngati mundu anakunyawili likoti laku undekila kabheti na lishati laku. 30 Ngati mundu anakujopiki chindu umpekyaje, na ngati mundu jokapi anaakunyawi hindu yaku, ngawanjopa akukelabhukyaje. 31 Mwabhahengila bhandu bhangi chela chempala mwehapa bhunhengilaje.
32 “Ngati anamwapaliki pela bhabhumpala, bho, anampata nyonjeka bhole? Njeta! Maghambu hata bhandu bhana mahoku bhelabhela bhabhapala bhandu bhala bhabhapala. 33 Kabheti ngati anamwahengi manyahi bhala pela bhabhunhenge manyahi mwehapa, bho, anampata nyonjeka bhole? Maghambu hata bhana mahoku bhatenda bhelabhela! 34 Ngati anamwajahika pela bhala bhamuhobhalela anabhundepaje, bho, anandangiha chiha bhole? Bhelabhela hata bhana mahoku bhabhajahika bhana mahoku bhajabhu, nahuli bhabhakelabhukya nyonjeka jelajela. 35 Nambu mwanganya mwapala maadui bhino, na mwahengila manyahi, na mwajahika, panga na kuhobhalela kunkelabhukila. Panihapa nhupu winu anaubya ukolongwa, na mwibya mwabhana bhaka Chapanga joabhi Kunani Nakanopi. Maghambu jombi nde wamboni kwa bhokapi bhanga na uchengulu na bhahakau. 36 Mbya na chiha, ngati Atati winu moabheli na chiha.
Kubhatemu bhandu bhange
Matayo 7:1-5
37 “Ngamwatemu bhandu bhange, na Chapanga ngaantemuli mwenga. Ngamwalaumu bhandu bhange, na Chapanga ngaandaumu mwenga. Mwabhalekakya bhandu bhange, na Chapanga anaandekakya mwenga. 38 Mwapekya bhandu bhange hindu, na Chapanga anaampekya mwenga. Nanamu mwijopalya mumabhoku ghinu chipemu chechitweli mbaka kujitika. Maghambu chipemu chentumi kubhapeme bhandu bhange, Chapanga anaatumila chipemu chocho kumpeme mwenga.”
39 Kabheti Yesu akabhapwaghi ulenganesu ghongo, “Bho, ngalola aweza le kundongo ngalola njake? Bho, bhokapi bhabheli le ngabhijibhi mulibhomba? 40 Nga mbulwa joampeta mbola waki, numbu kila mbulwa anajomwi mabholu ghaki, anakubha ngati mbola waki.
41 “Bho, maghambu kiki ulolake likanju lelibhi mu lihu laka ndongu wako, nambu ngacheubhona luboliti lolubhi mu lihu lako? 42 Bho, uweza bholi kumpwaghi ndongu waku, ‘Ndongu wango, lendalya nukubhoa likanju lelibhi mu lihu lako,’ na koni ngacheubhona luboliti lolubhi mu lihu laku wamwene? Wenga wandumila kubhele! Utumbula hoti kubhoha luboliti lolubhi mu lihu laku, na panihapa nde wibhona wichu na wiweza kubhoha likanju lelibhili mlihu laka ndongu wako.
Nkongu na mapambiku ghaki
Matayo 7:16-20; 12:33-35
43 “Nkongu unyahi ngacheupambika mapambiku mahakau, bhelabhela njeta nkongu uhakau ghoupambika mapambiku manyahi. 44 Ndandi kila nkongu umanyikana kwa mapambiku ghaki ghaghapambika. Ndandi bhandu ngachebhatongola mapambiku gha nkongu ghoulowakeka mtini kuhuma mu miha, wala zabibu kuhuma mu mingwando. 45 Mundu mnyahi alongela malobhi manyahi kuhuma mu chikoku cha mtima wake, na mundu muhakau alonge malobhi mahakau kuhuma mu chikoku cha mtima wake. Maghambu mundu ulonge mambu ghala ghaghatweli mkati ja mtima wake.
Bhachenga bha ntundu ubhele
Matayo 7:24-27
46 “Bho, maghambu kiki munoha, ‘Bambo, Bambo,’ na koni ngachemughahenga ghala ghanumpwaghi mughahengaje? 47 Ananundangia ulenganesu waka mundu joanyengalela, joajowanela malobhi ghangu na kughakamula. 48 Jombi alenganeswa na mundu joachenga nyumba, joakemba luhuli pa liganga, na kuchenga nyumba heji panihapa. Iyula ngolongwa pajakatonyiki mafuliku ghakajilapwi nyumba jela, nambu ngacheghaweziki kujinyuha, maghambu jikachengakiki wichu. 49 Nambu joajowanela malobhi ghangu panga na kughakamula, alenganeswa na mundu joachengiki nyumba panani ja luhombi na panga na kukemba luhuli. Iyula ngolongwa pajakatonyiki mafuliku ghakajilapwili nyumba jela, na punkamu jakahawiki na kubhombukana nakanopi!”