10
1 Yukan ni kee ya ñuu Capernaum, ti kuaꞌan ya ichi ñuu Judea undi ɨnga yuꞌu yucha Jordán. Ti ni ka kututu yɨvɨ nuu ya. Ti ni kejaꞌa tuku ya xndaku ya nuu yɨvɨ un.
2 Ti yukan ni ka jakoyo tɨjnɨ chaa fariseo ja ka kuni xndichi da ya, ti ni ka jikajnuꞌun da:
―¿Iyo vaꞌa ja xndoo ɨɨn chaa ñasɨꞌɨ da nu? ―kachi da.
3 Ti ni kachi Jesús:
―¿Ndoo ni kachi ley Moisés? ―kachi ya.
4 Yukan ni ka kachi da:
―Kachi ley Moisés ja ɨɨn chaa kuu xndoo da ñasɨꞌɨ da, nu na kuaꞌa da ɨɨn tutu nuu ña, ti kuu kendo ña ―kachi da.
5 Yukan ti ni kachi Jesús:
―Siaꞌan ni kaꞌan Moisés, chi ndee niꞌin ini ra naa ra, kachi ya.
6 Ko undi na ni nukoo ñuyɨvɨ, ni saꞌa Yandios taka ndajniñu iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, ti ni saꞌa ya ɨɨn chaa jiin ɨɨn ñasɨꞌɨ.
7-8 Yukan kuu ja nu ni nandaꞌa ɨɨn chaa jiin ɨɨn ñasɨꞌɨ, ti ndɨnduu da ni ka nduu da ɨɨn ni ga jiin ñasɨꞌɨ da. Tukaa ka kuu sɨɨn sɨɨn yɨvɨ, chi ɨɨn ni ga ni ka kuu da.
9 Yukan kuu ja ɨɨn chaa, tu kuu sasɨɨn da ja ni chajnaꞌan maa Yandios ―kachi ya.
10 Yukan na ti ndajaꞌa ya, nu ni ka na jaa da veꞌe jiin Jesús, ti ni ka jikajnuꞌun da ya nasa kuni kaꞌan jnuꞌun ni kaꞌan ya jiin yɨvɨ un,
11 ti sa ni kachi ya:
―Nu ɨɨn chaa na xndoo da ñasɨꞌɨ da, ti nandaꞌa da jiin ɨnga ña, ti yɨsɨkɨnchaa da ñasɨꞌɨ da undi nuu ja siaꞌan.
12 Suni siaꞌan kuu jiin ɨɨn ñasɨꞌɨ nu na xndoo ña yɨɨ ña undi nuu ―kachi ya.
Jikantaꞌu Jesús ja kuu suchi kuachi
(Mt. 19.13‑15; Lc. 18.15‑17)
13 Yukan ti ni ka chakoyo yɨvɨ nuu ya jiin suchi kuachi ja na jnɨɨ ya i. Ko ni ka jini ndajaꞌa ya ja siaꞌan ka kuni yɨvɨ un, ti tu ni ka jaꞌa da jnuꞌun ja tuꞌva yɨvɨ un nuu ya.
14 Ti nu ni jini Jesús ja ka nduxaan da nuu yɨvɨ un, ni kuɨtɨ ini ya, ti ni kachi ya jiin da:
―Sia, na kikoyo i nuu ri, ti tu kasɨ ra ichi i naa ra. Chi yɨvɨ ja tu vixi ini, ti ndeꞌe ini i nanu suchi kuachi siaꞌan, kuu kɨvɨ i ndaꞌa Yandios ja na taꞌu ya jniñu nuu i.
15 Chi na kachi ndaa ri ja tu yɨɨ kuantaꞌu ɨɨn suchi lulu jnuꞌun Yandios ja na taꞌu ya jniñu nuu i, chi ti kuniꞌin ga ini i, ti ansu ɨɨn yɨvɨ ñaꞌnu ja, ja ni kuniꞌin ini, chi tu jantaꞌu i ja kɨvɨ i ndaꞌa Yandios ja na taꞌu ya jniñu nuu i ―kachi ya.
16 Ti ni kiꞌin ya ndɨ ɨɨn ndɨ ɨɨn suchi kuachi un, ni jununchaa ya i, ni chuxndee ya ndaꞌa ya sɨkɨ i, ti ni jikantaꞌu ya nuu Yandios ja na koto ya i.
Ɨɨn chaa riko jikajnuꞌun da Jesús
(Mt. 19.16‑30; Lc. 18.18‑30)
17 Yukan ni siin ya ichi kuaꞌan ya, ti jinu xaan ɨɨn chaa ni chaa nuu ya. Ni jakunjitɨ da, ti ni kachi da:
―Chaa vaꞌa kuu ni maestro. Ti kachi ni, ¿naa jniñu vaꞌa saꞌa na, ti na ni taꞌu na nuu Yandios, ti kuncha na nuu andɨvɨ ja kuu saa ni? ―kachi da.
18 Ti ni kachi Jesús:
―Ndoo kaꞌan ra ja chaa vaꞌa kuu ri, ti tu iyo ni ɨɨn chaa vaꞌa, chi maa ɨɨn ni Yandios.
19 Jini ra ja tu kusɨkɨnchaa ra ñasɨꞌɨ, tu sakuiꞌna ra, tu kaꞌan ra sɨkɨ yɨvɨ, tu xndoñaꞌan ra, kuandatu nuu tata ra nuu nana ra, kachi ley ya ―kachi Jesús.
20 Yukan ti kachi da:
―Maestro, taka jniñu un ja ni siuku na undi lulu na ―ni kachi da.
21 Ko ni ndeꞌe vaꞌa Jesús nuu da, ni kundaꞌau ini ya, ti ni kachi ya:
―Ɨɨn ni ga jniñu kumani ja saꞌa ra. Kuaꞌan ti xiko ndɨꞌɨ ra taka ja ñavaꞌa ra, ti tejnaꞌan xuꞌun un nuu yɨvɨ ndaꞌu. Siaꞌan ti sa kuñavaꞌa ra yaji nuu andɨvɨ. Nu ni ndɨꞌɨ ni saꞌa ra un, yukan ti ñaꞌan na choꞌo ―kachi ya.
22 Ko nu ni jinisoꞌo da ja siaꞌan ni kaꞌan Jesús, ni ndɨꞌɨ ini da, ti ni kukuiꞌya xaan ini da ti kuaꞌan da, chi vanuxia riko xaan da.
23 Yukan ti ni ndeꞌe vindaa ya nuu ndajaꞌa ya, ti ni kachi ya:
―Xaan ga yɨɨ ja kɨvɨ ɨɨn chaa riko ndaꞌa Yandios ja na taꞌu ya jniñu nuu da ―kachi ya.
24 So ni ka naa ini ndajaꞌa ya ja siaꞌan ni kaꞌan ya. Ko ni kachi tuku ya:
―Hijo naa ra, xaan ga yɨɨ ja kɨvɨ ɨɨn chaa riko ndaꞌa Yandios ja na taꞌu ya jniñu nuu da, chi ñukuu ga ini da taka ja ñavaꞌa da.
25 Yachi ga kɨvɨ ɨɨn camellu yau ɨɨn yɨkɨ tɨkuɨ, ansu ja na kɨvɨ ɨɨn chaa riko ndaꞌa Yandios ti taꞌu ya jniñu nuu da ―kachi ya.
26 Ko maa ndajaꞌa ya, viꞌga ni ka naa ini da, ti ka ndajnuꞌun da:
―¿Nau kuu chaa nanitaꞌu nusa? ―kachi da.
27 Yukan ni ndeꞌe ya nuu da naa da, ti ni kachi ya:
―Ja kuu yɨvɨ, tu kuu kuɨtɨ saꞌa i, ko Yandios chi taka ni kuu saꞌa ya, ti tu iyo ni ɨɨn ja kendo siaꞌan ni ja tu kuu saꞌa ya ―kachi ya.
28 Yukan na ti ni kachi Pedro jiin ya:
―Ndeꞌe ni, saña naa na, ni ka xndoo na taka ja ka ñavaꞌa na, ti vekoyo na jiin ni ―kachi da.
29-30 Ti ni kachi ya:
―Jandaa ndixia kuu ja na kachi ri nasa kuu jiin yɨvɨ ja kuni kɨvɨ i ndaꞌa Yandios ja na taꞌu ya jniñu nuu i, vasu na xndoo i veꞌe i, kuaꞌa i, ñani i, tata i, nana i, ñasɨꞌɨi jiin seꞌe i jiin ñuꞌun i. Ja siaꞌan ti suꞌva na niꞌin yɨ viꞌga ja kuu taka ja ni ka xndoo i un. Chi koto uꞌu yɨvɨ maa i, ko nuu kuncha i andɨvɨ, tukaa kuu kuɨtɨ i.
31 Ko na jaa kɨvɨ ja xndichi Yandios nuu taka i, ti chaa ka ndoꞌo ini ja ka kuñaꞌnu da vijna, nduu da sandɨꞌɨ ni ga. Ti chaa ka kuu sandɨꞌɨ ni ga vijna, nduu ñaꞌnu ga da ja kuu kɨvɨ un ―kachi ya.
Kaꞌan tuku Jesús ja kuū ya
(Mt. 20.17‑19; Lc. 18.31‑34)
32 Yukan ti ni ka kaa da ichi ñuu Jerusalén kuankoyo da. Yoxnuu Jesús, ti ka jindandikun ndɨ uxi uu ndajaꞌa un, ko so ka naa ini da kuankoyo da ti ka yuꞌu da, chi kuaꞌan ya ichi nuu ka jito uꞌu yɨvɨ ya. Suni kuankoyo ga yɨvɨ ka skuaꞌa jiin ya, ko suni ka yuꞌu i. Yukan ni kana sɨɨn ya ndɨ uxi uu ndajaꞌa ya un, ti ni kachi ya taka nundoꞌo ja kii sɨkɨ ya.
33 Ti kachi ya:
―Ja ka jini ra ja ni ka kaa yo vekoyo yo ichi ñuu Jerusalén. Ti yukan nakuaꞌa yɨvɨ maa Seꞌe Yɨvɨ Ñuyɨvɨ nuu taka sutu Israel ka kuñaꞌnu, jiin nuu chaa ka xnaꞌan ley ini veñuꞌun kaꞌnu Israel. Ti chakuachi da ya, ti nakuaꞌa da ya nuu yɨvɨ ɨnga nación.
34 Ti chaa un kusɨkɨnchaa da maa ya, tɨvɨ sɨꞌɨ da nuu ya, kuaꞌa da tau ya, ti kaꞌni da ya. Ko nu uni kɨvɨ, ti nandoto tuku ya maꞌñu ndɨyɨ un ―kachi ya.
Jacobo jiin Juan ka jikan da ɨɨn taꞌu nuu Jesús
(Mt. 20.20‑28)
35 Yukan na ti Jacobo jiin Juan, seꞌe yɨɨ Zebedeo, ni ka tuꞌva da nuu Jesús ti ni ka kachi da:
―Maestro, ka kuni na ja kuaꞌa ni ja ka jikan va ―ka kachi da.
36 Ti ni kachi Jesús:
―¿Ndoo ka kuni ra nusa? ―kachi ya.
37 Ti ni ka kachi da:
―Ka kuni na ja na nukoo na jiin ni kɨvɨ na nduñaꞌnu xaan ni, ja taꞌu ni jniñu nuu nɨ tuꞌu ñuyɨvɨ, ɨɨn na ndaꞌa kuaꞌa ni, ti ɨnga na ichi ndaꞌa sajni ni ―kachi da.
38 Ti ni kachi ya:
―Ko roꞌo, tu jini ra ndoo ka jikan ra, ¿xi kundee ra koo ndoꞌo koo nene ra jiin ri taka nundoꞌo kii sɨkɨ ri, ti tava ini ra koto ra nundoꞌo un, vasu na kuū ra naa ra nu? ―kachi ya.
39 Ti ni ka kachi da:
―Tava ini na ja kondoꞌo na jiin ni ―ni ka kachi da.
Ti ni kachi tuku ya:
―Jandaa ndixia kuu ja ka tava ini ra kondoꞌo ra jiin ri, ti koto ra nundoꞌo un vasu na kuu ra.
40 Ko ja nukoo ɨɨn ra ichi ndaꞌa kuaꞌa ri ti ɨnga ra ichi ndaꞌa sajni, tu kachi ri, chi yukan ja ka iyo tuꞌva ja kunchuku nu nau ja na kachi maa Yandios ja kuncha jiin ri ―kachi ya.
41 Nu ni ka jinisoꞌo ndɨ uxi ga ndajaꞌa un, ti ni ka kɨtɨ ini da nuu Jacobo jiin Juan.
42 Ko ni kana Jesús tendɨꞌɨ da, ti ni kachi ya:
―Ka jini ra ja chaa kuñaꞌnu nuu ɨɨn nación, ti maa da xiin, chi kuñaꞌnu ga da, ti taka chaa ka kuñaꞌnu jiin da, taꞌu da jinñu nuu.
43-44 Ko ansu siaꞌan kuu jiin ra naa ra. Chi suꞌva, nu nau roꞌo ka kuni kuñaꞌnu ga nuu uu ga chaa jaꞌa, ti suꞌva na kuanukuachi da nuu ra naa ra. Chi savaꞌni ga ja na kuni kuñaꞌnu, ti suꞌva nduu nanu ɨɨn muzu.
45 Chi maa Seꞌe Yɨvɨ Ñuyɨvɨ, ni chaa ya, ko ansu ja kunukuachi yɨvɨ nuu ya, chi suꞌva ja na kunukuachi ya nuu yɨvɨ. Ti nakuaꞌa da maa ya ja na chunaa ya nuu kuachi yɨvɨ naa i, nava na nanitaꞌu i ―kachi ya.
(Mt. 20.29‑34; Lc. 18.35‑43)
46 Yukan ti ni ka jaa da ñuu Jericó. Ko ni siin ya kuaꞌan ya jiin ndajaꞌa ya, ti kuaꞌa yɨvɨ kuankoyo. Ko nu ni kenda ya yuꞌu ñuu un, yukan nukoo ɨɨn chaa kuaa nani Bartimeo, kuu da seꞌe yɨɨ ɨɨn chaa nani Timeo, ti yukan jikan da xuꞌun.
47 Ti nu ni jinisoꞌo da ja Jesús, chaa ñuu Nazaret, kuu ya vaji un, ni kanakoꞌo da:
―¡Niꞌin Jesús! ¡Maa ni taꞌu jniñu nanu ni saꞌa rey yo David na janaꞌan, kundaꞌu ini ni saña! ―kachi da.
48 Tɨjnɨ yɨvɨ ni ka nduxaan nuu da ja na kasɨ yuꞌu da, ko maa da viꞌga ni kanakoꞌo da:
―¡Niꞌin Jesús! ¡Maa ni kuu ja taꞌu jniñu nanu ni saꞌa rey yo David na janaꞌan, kundaꞌu ini ni saña! ―kachi tuku da.
49 Yukan ni jakuɨñɨ Jesús, ti ni kachi ya:
―Kana da na kii da ―kachi ya.
Ni ka kana da chaa un, ti ni ka kachi da jiin da:
―Koto ndɨꞌɨ ini ra. Ndokuɨñɨ, ñaꞌan na choꞌo, chi kana ya roꞌo ―kachi da jiin chaa kuaa un.
50 Ti chaa un ni skaña da tɨkachi da, ti ni ndokuɨñɨ da kuaꞌan da nuu Jesús.
51 Ti Jesús ni jikajnuꞌun ya maa da:
―¿Ndoo kuni ra ja saꞌa ri jiin ra nusa? ―kachi ya.
―Maestro, kuni na ja na ndundijin nduchi na ―kachi da.
52 Ti ni kachi Jesús jiin da:
―Kuanoꞌon, ja ni nduvaꞌa ra, chi ni kandixia ra jniñu saꞌa ri ―kachi ya.
Ti hora ni, ni ndundijin nduchi chaa kuaa un, ti ni nandikun da Jesús, ti kuaꞌan da jiin ya.
Kɨvɨ Jesús ñuu Jerusalén
(Mt. 21.1‑11; Lc. 19.28‑40; Jn. 12.12‑19)